Rola i znaczenie informacji w zarządzaniu ryzykiem kredytowym w banku spółdzielczym w dobie kryzysu Anna Marcinkowska Pełnomocnik Zarządu ds. Prawnych Krajowego Rejestru Długów

Kryzys w gospodarce… i mediach „Jak przetrwać ten kryzys?” „Kryzys finansowy – porady” „Kryzys uderzył w polskich kredytobiorców” „Dziecko w kryzysie” „Jak przetrwać kryzys – porady Kwalifikowanego Specjalisty Feng Shui”

Szczególny moment Kryzys to szczególny moment, w którym uczestnicy obrotu gospodarczego dążą do ograniczenia ryzyka kredytowego poprzez: dostosowanie procedur wewnętrznych do zmieniającej się sytuacji na rynkach wzmocnienie procesów oceny ryzyka zapewnienie dostępu do jak najszerszej informacji o potencjalnym kontrahencie uszczelnienie procesów zarządzania aktywami

Dlaczego wymiana informacji? Rys historyczny – wspólne działania podmiotów gospodarczych w budowaniu wymiany informacji o niesolidnych kontrahentach: XVII w. we Francji XIX w. w Stanach Zjednoczonych i Niemczech XX w. transformacja ustrojowa w Polsce podstawy uchwalenia ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych w 2003 r. poprawa bezpieczeństwa obrotu gospodarczego stworzenie ram prawnych udostępniania informacji o zwłoce w wykonywaniu zobowiązań pieniężnych przez przedsiębiorców i konsumentów zapewnienie wiarygodności udostępnianych informacji i ochrony słusznych praw osób, których dane te dotyczą Źródło: Ocena rozwoju polskiego rynku udostępniania informacji gospodarczych, Ekspertyza Instytutu BIEC, Warszawa 2008

Obawy bankowości w dobie kryzysu O jakość portfela O możliwości finansowania się O wiarygodność nowych pożyczkobiorców O stabilność systemu finansowego jako całości O moment ożywienia gospodarczego nie wiadomo jak długo będzie trwał kryzys światowy – przewiduje się, że w USA odbicie może nastąpić w 2010 roku ożywienie w Polsce przyjdzie z opóźnieniem przewidywania dla rynków finansowych po kryzysie: trudniejszy dostęp do kredytów wyższe podatki

Badanie portfela należności polskich przedsiębiorstw – KPF i KRD Występowanie problemów z terminowym otrzymywaniem należności

Badanie portfela należności polskich przedsiębiorstw – KPF i KRD Występowanie problemów z terminowym otrzymywaniem należności według podziału na branże

Badanie portfela należności polskich przedsiębiorstw – KPF i KRD Okres przeterminowania należności w portfelu polskich przedsiębiorstw

Badanie portfela należności polskich przedsiębiorstw – KPF i KRD Odsetek nieuregulowanych w terminie należności

Badania Ministerstwa Gospodarki W ramach przygotowań do procesu nowelizacji ustawy Ministerstwo Gospodarki przeprowadziło badania społeczne: główne celem nowelizacji: poprawa bezpieczeństwa zwiększenie pewności usprawnienie obrotu gospodarczego „W ramach prowadzonej przez państwo polityki w zakresie wsparcia rozwoju rynku finansowego dostęp do informacji o dłużniku powinien stanowić komplementarne narzędzie na rynku szeroko rozumianej informacji gospodarczej.” „Dochodzenie wierzytelności na drodze sądowej i komorniczej jest procesem długim i kosztownym. Dostęp do informacji sprzyja udrożnieniu systemu płatniczego dzięki pozyskiwaniu należności o niskiej wartości oraz na najwcześniejszym etapie, udaremniając wszczęcie postępowania egzekucyjnego.” Źródło: Założenia nowelizacji ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2008 r.

Cele ogólnospołeczne nowelizacji „Usprawnienie możliwości współpracy biur z instytucją kredytującą może pośrednio przyczynić się także do zwiększenia i ułatwienia dostępności produktów kredytowych na rynku.” „Poprzez udostępnienie instytucji kredytującej informacji o przyszłym kredytobiorcy umożliwiona zostanie sprawniejsza ocena ryzyka kredytowego, co głównie dla sektora MSP stanowić może ułatwienie przy prowadzeniu działalności gospodarczej.” „Kluczową sprawą jest jednak sprawne funkcjonowanie rejestrów, które to przyczyni się do poprawy kondycji przedsiębiorstw i wpłynie pozytywnie na etykę zachowań płatnika.” „Skłonność konsumenta i przedsiębiorcy do terminowego i rzetelnego regulowania swoich zobowiązań wzrośnie.” Źródło: Założenia nowelizacji ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2008 r.

Świadomość społeczna Czy podmiot nieregulujący swych zobowiązań jest godny zaufania? Oceny negatywne takiej postawy: Źródło: Badania Pentora dla KRD , XI 2007 r.

Potrzeba wymiany informacji Cele Banku Spółdzielczego: ocena wiarygodności kontrahenta: dostęp do zewnętrznych źródeł informacji o zobowiązaniach potencjalnych klientów dane o zobowiązaniach z wszystkich sektorów gospodarki – dane z sektora MŚP, dane przekazywane przez przedsiębiorców z branży telekomunikacyjnej, dostawców mediów, sektora mieszkaniowego, firm transportowych, w tym transportu publicznego, przedsiębiorców zagranicznych itp. windykacja należności: wymagalnych na każdym etapie postępowania uznanych za nieściągalne w ramach bezskutecznego postępowania egzekucyjnego co do których upłynął termin przedawnienia roszczenia działania uzasadnione ekonomiką postępowania, zwiększeniem skuteczności i zmniejszeniem kosztów zarządzania aktywami

Potrzeba wymiany informacji Cele ogólnogospodarcze: Ograniczenie ryzyka związanego z zawieraniem kontraktów z niesolidnymi partnerami handlowymi Penalizacja negatywnych praktyk nierzetelnych kontrahentów Społeczna odpowiedzialność biznesu = powinność związana z udostępnianiem innym uczestnikom obrotu poszukiwanych na rynku informacji o kontrahentach

NUK ustanawia wytyczne dla Banków dotyczące zarządzania ryzykiem poprzez ocenę zdolności kredytowej klienta Dyrektywa o kredycie konsumenckim wprowadza obowiązek przeprowadzenia oceny zdolności kredytowej Oceny ryzyka kredytowego winno się dokonać w oparciu o wszelkie dostępne źródła informacji Inne Bazy

Priorytety spłacania zobowiązań przez konsumentów BIK Priorytety spłat KRD

Priorytety spłacania zobowiązań przez przedsiębiorców ZBP Priorytety spłat KRD

Dlaczego informacja z różnych źródeł? Dostęp do informacji z całego rynku Źródło: Ocena rozwoju polskiego rynku udostępniania informacji gospodarczych, Ekspertyza Instytutu BIEC, Warszawa 2008

Dziękuję za uwagę Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SA ul. Armii Ludowej 21, 51-214 Wrocław www.krd.pl