Organizacja badań dla wybranych działalności produkcyjnych w gospodarstwach konwencjonalnych i ekologicznych w 2008 r. Warsztaty szkoleniowo-organizacyjne w zakresie systemu AGROKOSZTY, Arłamów 24-28.09.2007 r. mgr inż. Irena Augustyńska-Grzymek, irena.augustynska@fadn.pl

Działalności produkcyjne badane w 2008 roku w gospodarstwach konwencjonalnych pszenica ozima; pszenica jara; żyto ozime; owies; kukurydza na ziarno; rzepak ozimy; ziemniaki jadalne; krowy mleczne; żywiec wołowy; tuczniki; brojlery kurze. w gospodarstwach ekologicznych pszenica ozima; jęczmień jary; żyto ozime; owies; pszenżyto ozime; gryka; ziemniaki jadalne; krowy mleczne; żywiec wołowy; maciory; tuczniki; żywiec barani.

Sposób wyboru działalności do badań Dane liczbowe gromadzone są głównie dla działalności produkcyjnych mających istotne w Polsce znaczenie gospodarcze. Przesłanki do wyboru działalności: * w przypadku działalności produkcji roślinnej - znaczący udział w krajowej strukturze zasiewów ogółem; * w przypadku działalności produkcji zwierzęcej - duże pogłowie zwierząt analizowanej działalności.

Wybrane informacje o działalnościach produkcyjnych zaplanowanych do badań w 2008 roku

Wybrane informacje o działalnościach produkcyjnych zaplanowanych do badań w 2008 roku

Koncepcja badań w gospodarstwach konwencjonalnych Dane liczbowe dla poszczególnych działalności gromadzone są zwykle raz na kilka lat, najczęściej co 2-3 lata. W związku z tym w 2008 roku w gospodarstwach konwencjonalnych wszystkie wybrane do badań działalności produkcyjne badane będą po raz kolejny. Po raz drugi w gospodarstwach konwencjonalnych badaniami objęte będą następujące działalności produkcyjne: poprzedni rok objęcia badaniami 2005 2006 owies; kukurydza na ziarno; ziemniaki jadalne; tuczniki; brojlery kurze; żywiec wołowy;

Koncepcja badań w gospodarstwach konwencjonalnych Po raz trzeci w gospodarstwach konwencjonalnych badaniami objęte będą działalności produkcji roślinnej: pszenica jara; pszenica ozima; żyto ozime; rzepak ozimy; poprzednie lata objęcia badaniami 2003, 2005 2002, 2006 2003, 2006 Po raz czwarty badaniami objęta będzie działalność produkcji zwierzęcej: krowy mleczne; poprzednie lata objęcia badaniami 2002, 2003, 2006 Zebrane dane mogą być wykorzystywane np. do porównań wyników produkcyjno-ekonomicznych badanych działalności, uzyskanych na przestrzeni kilku lat.

Koncepcja badań w certyfikowanych gospodarstwach ekologicznych Gromadzenie danych liczbowych dla poszczególnych działalności powtarzane jest zwykle przez okres kilku lat. W związku z tym, w 2008 roku w gospodarstwach ekologicznych zdecydowana większość wybranych do badań działalności będzie badana przez kolejny rok. Po raz pierwszy w gospodarstwach ekologicznych badaniami objęte będą dwie rolnicze działalności produkcyjne: jęczmień jary; żywiec wołowy. Objęcie badaniami tych działalności umożliwi rozszerzenie bazy danych rachunkowych z gospodarstw ekologicznych o informacje dotyczące kolejnych działalności produkcyjnych.

Koncepcja badań w certyfikowanych gospodarstwach ekologicznych Działalności produkcyjne przyjęte do badań w latach 2005-2008

Koncepcja badań w gospodarstwach konwencjonalnych i ekologicznych W 2008 roku jednocześnie w gospodarstwach konwencjonalnych i ekologicznych badane będą: pszenica ozima; żyto ozime; owies; ziemniaki jadalne; tuczniki; żywiec wołowy; krowy mleczne. Wszystkie przyjęte do badań w gospodarstwach ekologicznych działalności produkcyjne badane były w poprzednich latach w gospodarstwach konwencjonalnych.

Lokalizacja badań w terenie Badaniami objęto cały obszar kraju, zostaną one wykonane za pośrednictwem 16 Biur Rachunkowych z terenu całej Polski. Nie wszystkie Biura będą uczestniczyć w badaniach każdej działalności. Wyboru Biur Rachunkowych do badań w 2008 roku dokonano m.in.: - przy wykorzystaniu informacji GUS o: * powierzchni uprawy wybranych działalności produkcji roślinnej w poszczególnych województwach, * pogłowiu zwierząt wybranych działalności produkcji zwierzęcej w poszczególnych województwach, W badaniach 2008 roku przyjęto kryterium, aby na całym objętym badaniami obszarze suma powierzchni uprawy badanej działalności roślinnej lub suma pogłowia zwierząt badanej działalności zwierzęcej stanowiła ponad 90% krajowej powierzchni uprawy / krajowego pogłowia zwierząt tej działalności. - przy wykorzystaniu danych rachunkowych zgromadzonych w ramach systemu POLSKI FADN, - przy wykorzystaniu informacji o rozmieszczeniu zakładów rolno- -spożywczych, wykorzystujących produkty z badanych działalności produkcyjnych.

Materiały niezbędne do gromadzenia danych rachunkowych Do gromadzenia danych dla rolniczych działalności produkcyjnych służą: Formularze do zbierania danych o wartości produkcji oraz nakładach i kosztach ponoszonych na działalność produkcji roślinnej towarowej; Formularze do zbierania danych o nakładach i kosztach ponoszonych na działalność produkcji roślinnej – produkty nietowarowe; Formularze do zbierania danych o wartości produkcji oraz nakładach i kosztach ponoszonych na działalność produkcji zwierzęcej (TYP I, II lub III); Instrukcje do prowadzenia zapisów o wartości produkcji oraz nakładach i kosztach ponoszonych na działalność produkcji roślinnej / zwierzęcej.

Dobór gospodarstw do badań działalności produkcyjnych prowadzonych metodami konwencjonalnymi W badaniach mogą uczestniczyć tylko gospodarstwa prowadzące rachunkowość rolną POLSKI FADN. Dobór gospodarstw do badań działalności produkcyjnych - na podstawie wywiadu przeprowadzonego na terenie gospodarstw rolnych; - w przypadku działalności produkcji roślinnej - wziąć pod uwagę powierzchnie uprawy poszczególnych działalności; - w przypadku produkcji zwierzęcej – kryterium wyboru jest pogłowie zwierząt wybranych do badań działalności. W jednym gospodarstwie mogą być zbierane dane dla maksymalnie: 3 działalności produkcji roślinnej towarowej, 2 działalności produkcji zwierzęcej, 8 działalności produkcji roślinnej nietowarowej.

Dobór gospodarstw do badań działalności produkcyjnych prowadzonych metodami konwencjonalnymi Badania prowadzone są w określonej próbie gospodarstw, dlatego bardzo ważne jest, aby dane zostały zgromadzone w zaplanowanej – dla poszczególnych działalności – liczbie gospodarstw, w związku z tym: gdy niemożliwe będzie zebranie zaplanowanej liczby zestawów danych w podanym przedziale wielkości skali – wtedy brakującą liczbę należy zebrać w innym – wyznaczonym dla danej działalności – przedziale wielkości skali.

Dobór gospodarstw do badań działalności produkcyjnych prowadzonych metodami konwencjonalnymi jeżeli nie będzie możliwe zebranie zaplanowanej liczby zestawów danych w żadnej, z przewidzianych skal - wówczas należy zebrać dane dla tej działalności w takich gospodarstwach, w których skala produkcji dla tej działalności mieści się w wyznaczonych przez Instytut granicach tzn. od początkowej wartości skali małej do końcowej wartości skali dużej. w sytuacji wyjątkowej, gdy na terenie Biura Rachunkowego, w którym badane jest kilka działalności produkcyjnych, niemożliwe okaże się zebranie zaplanowanej liczby zestawów danych dla jednej z nich, należy wolne „Formularze …” „zagospodarować” zbierając dane dla innej, objętej badaniami działalności.

- osoba koordynująca pracę na danym terenie, Zasady obowiązujące przy zbieraniu danych dla działalności produkcyjnych Badania w ramach systemu AGROKOSZTY należy przeprowadzić za zgodą rolnika. Formularze z zebranymi danymi liczbowymi są własnością rolnika i w trakcie roku obrachunkowego nie powinny znajdować się poza gospodarstwem. Prawo do samodzielnego wglądu do formularzy i dokumentów uzupełniających mają: - osoba koordynująca pracę na danym terenie, - pracownik BR odpowiedzialny za zbieranie danych w określonym gospodarstwie, - Kierownik ZRR, IERiGŻ-PIB, - pracownicy ZRR, IERiGŻ-PIB, - inne osoby upoważnione przez Kierownika ZRR, IERiGŻ-PIB.

mgr inż. Irena Augustyńska-Grzymek, irena.augustynska@fadn.pl Dziękuję za uwagę mgr inż. Irena Augustyńska-Grzymek, irena.augustynska@fadn.pl