SIATKÓWKA Przepisy gry Pole gry i jego wyposażenie Opracowanie: mgr Agnieszka Łuba
TROCHĘ HISTORII Pomysłodawcą siatkówki był Amerykanin W.G. Morgan, który w 1895 wprowadził grę na teren szkoły YMCA(Chrześcijańskie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej) w Massachusetts. Pierwsze MŚ odbyły się w 1949r. W programie olimpijskim siatkówka znalazła się w 1964r. Polacy odnieśli największe sukcesy pod kierunkiem trenera H. Wagnera w latach 70-tych, zdobywając mistrzostwo olimpijskie(1976) i MŚ(1974). Polki zdobywały medale MŚ i ME, 2-krotnie stając na podium olimpijskim(1964, 1968-brązowe medale).
Pierwsza drużyna W.G.Morgan Szkoła YMCA
SIATKÓWKA Gra zespołowa Cel gry: przebicie piłki nad siatką na pole przeciwnika, aby drużyna odbierająca nie zdołała jej prawidłowo odbić
Spis treści: Pole gry Siatka i słupki Piłki Struktura gry Skład zespołu VI. Sędziowanie Bibliografia
I. Pole gry : Pole gry składa się z boiska do gry i wolnej przestrzeni I. Pole gry : Pole gry składa się z boiska do gry i wolnej przestrzeni. Powinno być ono prostokątne i symetryczne. Wymiary Powierzchnia boiska Linie boiska Pola boiska Temperatura Oświetlenie
Wymiary: boisko do gry jest prostokątne o wymiarach 18 x 9 m
Wymiary: boisko do gry jest prostokątne o wymiarach 18 x 9 m, 18 m 9 m
Wymiary: boisko do gry jest prostokątne o wymiarach 18 x 9 m, Wolna strefa – 3m 9 m Wolna strefa – 3m otoczone wolną strefą o szerokości co najmniej 3 m z każdej strony wolna przestrzeń jest przestrzenią nad polem gry, wolną od jakichkolwiek przeszkód. wysokość wolnej przestrzeni powinna wynosić minimum 7 m mierząc od podłoża.
6m 3m Linia środkowa Linia ataku 9m pole obrony pole ataku 18m
2. Powierzchnia boiska: powierzchnia boiska musi być: płaska, pozioma i jednolita, powierzchnia nie może stwarzać niebezpieczeństwa obrażeń zawodników, zabrania się gry na powierzchniach szorstkich lub śliskich, w salach gimnastycznych powierzchnia boiska musi być koloru jasnego.
3. Linie boiska: Wszystkie linie boiska mają szerokość 5 cm 3. Linie boiska: Wszystkie linie boiska mają szerokość 5 cm . Muszą być koloru jasnego, różniącego się od koloru powierzchni boiska oraz wolnej strefy i od koloru innych linii. 5cm
Linie ograniczające: 9 m Dwie linie boczne - 18 m i dwie linie końcowe - 9 m ograniczające boisko są wykreślone wewnątrz boiska.
Linia środkowa 9m 9 m Oś linii środkowej dzieli boisko na dwa równe pola o wymiarach 9 x 9 m każde. Znajduje się ona pod siatką pomiędzy liniami bocznymi.
Linia ataku: Na każdej stronie pola gry, wyznaczone jest pole ataku, poprzez linię ataku, której zewnętrzna krawędź wykreślona jest 3 m od osi linii środkowej. 3m 3m
4. Pola boiska : Pole ataku Pole zagrywki Pole zmian (strefa zmian) Pole rozgrzewki Pole kar
Pole ataku : Na każdym polu gry, pole ataku ograniczone jest przez oś linii środkowej i zewnętrzny brzeg linii ataku. Pole ataku przedłużone jest poza liniami bocznymi do końca wolnej strefy.
Pole zagrywki : 9m Pole zagrywki o szerokości 9 m znajduje się poza każdą linią końcową boiska. Głębokość pola zagrywki ograniczona jest szerokością wolnej strefy. 9m
Pole zmian (strefa zmian) Strefa zmian określona jest przez przedłużenie obu linii ataku w kierunku stolika sekretarza zawodów.
Pole rozgrzewki : Pole rozgrzewki o wymiarach ok. 3 m x 3 m znajdują się w obu rogach po stronie ławek, poza wolną strefą.
Pole kar : Pole kar o wymiarach około 1m x 1m, wyposażone jest w dwa krzesła, znajduje się w strefie kontrolowanej przez komisję sędziowską, za przedłużeniem linii końcowych. Pola te mogą być oznaczone czerwoną linią o szerokości 5 cm .
5. Temperatura : Minimalna temperatura nie może być niższa niż 10 stopni Celsjusza.
6. Oświetlenie : Podczas światowych zawodów oświetlenie pola gry powinno wynosić od 1000 do 1500 luksów, mierzone na wysokości 1 m od podłoża pola gry.
II. Siatka i słupki : Wysokość siatki Struktura siatki Taśmy boczne Antenki Słupki
1. Wysokość siatki : 1m 9,5m Siatka umieszczona jest jest pionowo nad linią środkową, a jej górna krawędź znajduje się na wysokości: Mężczyźni – 2,43m Kobiety – 2,24m Młodziki – 2,35m Młodziczki – 2,15m Wysokość siatki mierzy się na środku jej długości. Na dwóch końcach siatki wysokość musi być taka sama i nie może być większa niż 2 cm ponad wysokość przepisową
2. Struktura siatki : Szerokość siatki wynosi 1 m, a jej długość od 9,5 m do 10 m. Siatka wykonana jest w formie kwadratowych czarnych oczek o boku 10 cm. Górna część siatki obszyta jest po obu stronach białą płócienną taśmą, która tworzy 7 cm krawędź na całej długości. Dolna część siatki obszyta jest poziomą taśmą, o szerokości 5 cm, podobną do taśmy górnej.
3. Taśmy boczne : Bezpośrednio nad każdą linią boczną umocowane są do siatki dwie pionowe białe taśmy boczne o długości 1 m i szerokości 5 cm każda. Obie taśmy boczne są częściami składowymi siatki.
3. Antenki : Antenka jest to elastyczny pręt o długości 1, 80 m i średnicy 10 mm wykonany z włókna szklanego. Dwie antenki zamocowane są na zewnętrznych krawędziach taśm bocznych po przeciwnych stronach siatki. Górna część antenki wystaje 80 cm ponad siatkę, pomalowana jest w 10 cm szerokości paski ( zaleca się kolor biały i czerwony)
5. Słupki : Słupki podtrzymujące siatkę osadzone są w podłożu w odległości od 0,50 – 1,00 m poza liniami bocznymi. Wysokość słupków wynosi 2,55 m i w miarę możliwości powinna być regulowana.
III. Piłki : Piłka musi mieć kształt kulisty. Składa się ona z powłoki z miękkiej skóry naturalnej lub syntetycznej, wewnątrz której znajduje się dętka gumowa. Piłka może być jednobarwna i jasna i kolorowa. Obwód piłki wynosi 65- 67 cm, a jej ciężar 260 – 280 g. Ciśnienie wewnątrz wynosi 0,30 – 0,325 kg//cm3
IV. STRUKTURA GRY Zagrywka Zdobycie punktu Odbicie piłki Błąd Atak Blok Przerwy Konsekwencja wygrania akcji Wygrania seta Wygranie spotkania Ustawienie w czasie gry Numeracja zawodników na ich pozycjach.
1. ZAGRYWKA: wprowadzenie piłki do gry przez prawego zawodnika obrony, który uderza piłkę dłonią. Zawodnik w czasie wykonywania zagrywki musi znajdować się w polu zagrywki tzn. nie wolno mu dotykać końcowej linii boiska oraz przekroczyć linii ograniczających pole zagrywki. Po uderzeniu piłki zawodnik może upaść na pole zagrywki lub na boisko. Zawodnik musi wykonać zagrywkę w ciągu 8 sekund od gwizdka sędziego. Zagrywka wykonana przed gwizdkiem jest nieważna i musi być powtórzona
Po udanym umieszczeniu piłki na boisku przeciwnika, 2. ZDOBYCIE PUNKTU Punkt zespół zdobywa: Po udanym umieszczeniu piłki na boisku przeciwnika, Kiedy przeciwny zespół popełni błąd, Kiedy przeciwny zespół (lub jego członek) otrzyma „karę”.
Każdy zespół ma prawo do 3 odbić 3.ODBICIE PIŁKI Każdy zespół ma prawo do 3 odbić Zawodnik nie może odbić piłki 2 razy pod rząd. Piłka może dotykać każdej części ciała Piłka musi być odbita , nie może być trzymana, podnoszona, niesiona, pchana, rzucona.
4. BŁĄD: Zespół popełnia błąd wykonując akcję niezgodną z przepisami. Sędziowie oceniają błąd i określają konsekwencje zgodne z przepisami. Jeśli kolejno są dwa lub więcej błędów, zaliczony jest tylko pierwszy z nich. Jeśli równocześnie są dwa lub więcej błędów przez przeciwne zespoły, odgwizdany jest OBUSTRONNY BŁĄD i akcja jest powtarzana.
5. ATAK Jest to akcja , w czasie której zawodnik przebija piłkę na pole przeciwnika Zawodnicy ataku mogą atakować każdą piłkę, pod warunkiem, że znajduje się ona nad ich polem gry Zawodnik drugiej linii może atakować piłkę pod warunkiem, że odbije się z pola obrony nie przekraczając linii ataku. Po odbiciu może opaść na pole ataku
6.BLOK Jest to akcja wykonywana przez zawodników pierwszej linii znajdujących się blisko siatki, w celu uniemożliwienia przejścia piłki z pola przeciwnika. W chwili blokowania zawodnik może przełożyć ręce nad siatką pod warunkiem, że przeciwnik wykonał już atak W czasie bloku zawodnik nie może dotykać siatki żadną częścią ciała
Przerwa miedzy partiami trwa 3 minuty 7. PRZERWY Przerwa miedzy partiami trwa 3 minuty przerwa techniczna ma miejsce po uzyskaniu 8 i 16 punktów w setach od 1 do 4 przez jedną z drużyn. W secie 5 nie ma przerw technicznych tylko dwie przerwy na odpoczynek po 30 sekund, przyznawane na prośbę każdego zespołu Przerwa dla odpoczynku-maksimum 2 w każdym secie trwające 30 sekund.
8. KONSEKWENCJE WYGRANIA AKCJI: Akcja jest sekwencją odbić od momentu uderzenia piłki przez zagrywającego do momentu, gdy piłka jest poza grą. Jeśli zespół zagrywający wygra akcję, zdobywa punkt i zagrywa dalej. Jeśli zespół odbierający wygra akcję, zdobywa punkt i wykonuję następną zagrywkę.
9. Wygranie seta: Seta wygrywa zespół, który pierwszy uzyska 25 punktów z różnicą 2 punktów. W przypadku równości 24:24, gra jest kontynuowana, aż do uzyskania różnicy dwóch punktów ( np.24:26 ; 25:27)
10. Wygranie spotkania: Spotkanie wygrywa zespół, który wygra dwa sety. W przypadku równości wygranych setów 2:2, decydujący jest piąty rozgrywany do momentu uzyskania przez jeden z zespołów 15 punktów z przewagą minimum 2 punktów W piątym decydującym secie, po zdobyciu przez zespół 8 punktu następuje zmiana stron boiska. Jeżeli drużyna wygrywa walkowerem to otrzymuje wynik 3:0
11.Ustawienie w czasie gry: W momencie uderzenia piłki przez zawodnika zagrywającego, każdy zespół musi znajdować się na własnej połowie boiska, ustawiony zgodnie z porządkiem rotacji. Pozycje zawodników numerowane są następująco:
12.Numeracja zawodników na swoich pozycjach: 5 4 6 3 1 2 1 – Prawy obrony 6 – Środkowy obrony 5 – Lewy obrony 2 – Prawy ataku 3 – Środkowy ataku 4 – Lewy ataku
V. SKŁAD ZESPOŁU Zespół może składać się maksymalnie z 12 zawodników, trenera, asystenta, masażysty i lekarza. W grze uczestniczy 6 zawodników zespołu. Jeden z zawodników jest kapitanem zespołu. Kapitan i trener są odpowiedzialni za zachowanie i dyscyplinę członków swojego zespołu.
1.KAPITAN: Przed spotkaniem kapitan zespołu podpisuje protokół zawodów i reprezentuje swój zespół w losowaniu. W czasie , gdy piłka jest poza grą, wyłącznie kapitan zespołu jest upoważniony do rozmowy z sędziami. Kapitan przekazuje prośby o wyjaśnienie zastosowania lub interpretacji przepisów, a także prośby i pytania stawiane przez swoich kolegów z zespołu do sędziego pierwszego. Kapitan może złożyć protest przeciwko danej decyzji sędziego. Po spotkaniu kapitan: dziękuje sędziom i podpisuje protokół w celu zatwierdzenia wyniku.
2. UBIÓR I WYPOSAŻENIE ZAWODNIKÓW: Ubiór zawodnika składa się z koszulki, spodenek, skarpetek i obuwia sportowego. Koszulki, spodenki powinny być jednakowego koloru i wzoru dla całego zespołu. Koszulki zawodników powinny być ponumerowane od 1 do 18 włącznie. Numery powinny być umieszczone po środku koszulki na piersiach i na plecach.
3. ZMIANA ZAWODNIKÓW Jest to czynność polegająca na opuszczeniu boiska przez jednego zawodnika i wejściu na jego miejsce, na tę samą pozycję, innego. Zmiana ta może nastąpić tylko za zgodą sędziego. Zespół może wykorzystać maksimum 6 zmian, w każdej partii. Zmiany te mogą być wykorzystane jednorazowo (6 zmian zawodników na raz lub pojedynczo w czasie regulaminowych przerw w grze.
VI. SĘDZIOWANIE: Zezwolenie na wykonanie zagrywki Koniec seta (spotkania)
Czas martwy Zmiana zawodnika
Przyznanie zagrywki Podwójne odbicie
Piłka rzucona Zmiana pól gry
Piłka autowa
Oficjalne przepisy gry w piłkę siatkową BIBLIOGRAFIA: Oficjalne przepisy gry w piłkę siatkową Zatwierdzone przez FIVB 2003 – 2004. grudzień 2003, PZPS