Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku IV Kongres Nowego Przemysłu 20 czerwca 2007

Agenda 1 Główne kierunki zmian na polskim rynku energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku 1.1 Potencjalne uwolnienie cen energii elektrycznej 1.2 Zmiana modelu kalkulacji ceny energii elektrycznej 1.3 Uprawnienie wszystkich odbiorców do zmiany dostawcy energii elektrycznej 1.4 Rozwiązanie kontraktów długoterminowych 1.5 Redukcja limitów emisji CO2 1.6 Prawne i funkcjonalne rozdzielenie działalności obrotu i dystrybucji energii elektrycznej 1.7 Przeniesienie obowiązku płatności akcyzy z producentów na dystrybutorów energii Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

1.1. Potencjalne uwolnienie cen energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku Przedsiębiorstwa energetyczne mogą zostać zwolnione z obowiązku przedkładania do zatwierdzania taryf (zgodnie z art. 49), jeśli Prezes URE uzna, iż „działają one w warunkach konkurencji”. Odbiorcy indywidualni, którzy po 1 lipca nie zdecydują się na zmianę sprzedawcy, będą obsługiwani przez tzw. sprzedawców z urzędu. Potencjalne uwolnienie cen energii elektrycznej dla odbiorców instytucjonalnych znacząco zwiększy konkurencję na rynku obrotu. Zgodnie z wypowiedziami Prezes URE* po 1 lipca 2007 roku spółki obrotu energią elektryczną mogą zostać zwolnione z obowiązku przedstawienia taryf do zatwierdzania w zakresie energii sprzedawanej odbiorcom instytucjonalnym z grup A, B i C. Taryfowaniu nadal będzie podlegać sprzedaż energii elektrycznej od odbiorców indywidualnych oraz sprzedaż energii elektrycznej jako sprzedawca z urzędu. *Gazeta Prawna, 24 maja 2007 roku Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

1.2. Zmiana modelu kalkulacji cen energii elektrycznej Składnik ceny Dotychczasowy model kształtowania ceny energii elektrycznej przez spółki dystrybucyjne (do 1 lipca 2007) Możliwy nowy model kształtowania ceny energii elektrycznej (po 1 lipca 2007) Marża spółek obrotu Kalkulowana jako 10% kosztów własnych działalności obrotu. Marża kalkulowana na przychodach spółki m.in. w celu pokrycia ryzyka: handlowego, niezbilansowania, kredytowego. Koszty własne Teoretyczna możliwość alokacji część kosztów działalności obrotu do działalności dystrybucji w przedsiębiorstwach zintegrowanych Całkowita eliminacja subsydiowania pomiędzy działalnościami w wyniku prawnego rozdzielenia działalności Energia „czarna” Energia kupowana na wolnym rynku oraz w ramach Minimalnej Ilości Energii Po rozwiązaniu KDTów energia w wolnym obrocie będzie stanowiła ok. 75,9% energii sprzedawanej odbiorcom końcowym Energia „czerwona” Obowiązkowy udział w wolumenie energii sprzedawanej odbiorcom końcowym 15,2% wg cen ustalanych przez Przezesa URE Zwiększenie obowiązkowego udziału do poziomu 16,5% („czerwone” certyfikaty) Energia „żółta” Brak Wprowadzenie obowiązkowego udziału na poziomie 2,5% („żółte” certyfikaty) Energia „zielona” Obowiązkowy udział w wolumenie energii sprzedawanej odbiorcom końcowym na poziomie 5,1% („zielone” certyfikaty) Brak zmian Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

Harmonogram liberalizacji rynku energii elektrycznej w Polsce 1.3. Uprawnienie wszystkich odbiorców do zmiany dostawcy energii elektrycznej 1 lipca 2007 roku rynek energii elektrycznej w Polsce będzie przynajmniej formalnie w pełni zliberalizowany - do swobodnego wyboru dostawcy uprawnieni będą wszyscy odbiorcy energii elektrycznej. Harmonogram liberalizacji rynku energii elektrycznej w Polsce Z dniem 1 lipca 2007 roku do zmiany sprzedawcy zostanie uprawnionych dodatkowo ok. 14,1 mln gospodarstw domowych, co stanowi blisko 90% wszystkich odbiorców energii elektrycznej w Polsce Źródło: URE W oparciu o doświadczenia międzynarodowe można oczekiwać, iż w Polsce po 1 lipca 2007 r. część odbiorców, którzy staną się odbiorcami uprawnionymi może zdecydować się na zmianę dostawcy energii elektrycznej. Wśród małych i średnich przedsiębiorców najważniejszym czynnikiem warunkującym zmianę dostawcy jest niższa cena energii elektrycznej Źródło: Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej przez małych i średnich przedsiębiorców, URE, sierpień 2006 Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

1.4. Rozwiązanie kontraktów długoterminowych (1/2) 24 maja 2007 r. Sejm przyjął Ustawę o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej i skierował ją do dalszych prac w Senacie. Po podpisaniu przez Prezydenta RP, Ustawa wejdzie w życie i znacząco zmieni zasady pokrywania kosztów związanych KDTami (koszty osierocone). Ustawa daje wytwórcom 150 dni na podjęcie decyzji o rozwiązaniu kontraktów. W 2007 roku 11 przedsiębiorstw energetycznych posiada kontrakty długoterminowe o łącznej wartości ok. 11,5 miliarda PLN. Rozwiązanie kontraktów długoterminowych spowoduje znaczące zwiększenie ilości energii elektrycznej w wolnym obrocie. Źródło: Ustawa o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

1.4. Rozwiązanie kontraktów długoterminowych (2/2) Rekompensaty za rozwiązanie KDTów będą wypłacane w formie rocznych płatności oraz końcowej korekty kosztów osieroconych. Roczne płatności będą wypłacane jako płatność zaliczkowa i korekta roczna pozwalająca dopasować płatności zaliczkowe do rzeczywistej wartości kosztów osieroconych. Końcowa korekta kosztów osieroconych zostanie wypłacona po wygaśnięciu ostatniego kontraktu długoterminowego i stanowić będzie ostateczne rozliczenie płatności otrzymanych w ramach rozwiązania kontraktu długoterminowego. Przykładowy schemat wypłaty rekompensat: Końcowa korekta może być zarówno dodatnia jak i ujemna w zależności od wysokości kosztów osieroconych i zdyskontowanej wartości wypłat rekompensacyjnych. Roczne wypłaty mogą być zarówno dodatnie jak i ujemne. Ujemne płatności (konieczność dopłaty przez przedsiębiorstwa) będą miały miejsce w przypadku gdy różnica pomiędzy faktycznymi a prognozowanymi zyskami będzie przekraczała poziom rekompensaty ustalony w Ustawie. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

1.5. Redukcja limitów emisji CO2 25 marca 2007 roku Komisja Europejska podjęła decyzję o zmniejszeniu limitu emisji CO2 dla Polski o 26% (z poziomu 280,5 mln ton do 208 mln ton rocznie) 25 maja 2007 roku rząd Polski zaskarżył decyzję Komisji Europejskiej do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wnosząc jednocześnie o przyspieszony tryb postępowania. Do czasu wyroku (najprawdopodobniej po 1 stycznia 2008 roku) Polska musi przestrzegać limitów emisji wynikających z decyzji Komisji Europejskiej. Wielkość emisji CO2 dla Polski w latach 2008 - 2012 Prawdopodobny scenariusz rozdzielenia redukcji pomiędzy instalacje objęte schematem EU ETS zakłada zmniejszenie limitów emisji w oparciu o formułę: (zweryfikowane emisje 2005 + zweryfikowane emisje 2006) * współczynnik korekcji (0,9) Dla sektora energetycznego współczynnik korekcji może być niższy niż 0,9. 2 Niedobór limitów emisji CO2 w połączeniu z ich wysokimi cenami rynkowymi (powyżej 20 Euro/tona) może doprowadzić do znacznego wzrostu ceny energii elektrycznej. Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

1.6. Prawne i funkcjonalne rozdzielenie działalności obrotu i dystrybucji energii elektrycznej Rodzaj modelu Charakterystyka modelu Przykłady wdrożenia Wydzielenie aportem działalności obrotu 1 Model polegający na wydzieleniu zależnej spółki Obrotu wraz z prawem własności do majątku dystrybucyjnego (poprzez wniesienie aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa) Wydzielenie aportem działalności dystrybucji 2 Model polegający na wydzieleniu zależnej spółki OSD wraz z prawem własności do majątku dystrybucyjnego (poprzez wniesienie aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa) Podział na dwie spółki 3 Model polegający na dokonaniu podziału zintegrowanego przedsiębiorstwa na Spółkę OSD oraz Spółkę Obrotu (wg artykułu 529 KSH) Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

1.7. Przeniesienie obowiązku płatności akcyzy z producentów na dystrybutorów energii W celu ujednolicenia zasad opodatkowania energii elektrycznej z wytycznymi UE, Ministerstwo Finansów opracowało projekt ustawy, który przenosi obowiązek płatności akcyzy z wytwórców na dystrybutorów energii elektrycznej. Projekt ustawy z zakłada utrzymanie podatku akcyzowego na poziomie 20 PLN/MWh. Prawdopodobna reakcja ceny hurtowej na zmianę regulacji prawnych dotyczących akcyzy Przeniesienie obowiązku płatności akcyzy na dystrybutorów powinno pociągnąć za sobą proporcjonalny spadek hurtowej ceny energii elektrycznej. Istnieje jednakże możliwość, iż wytwórcy nie będą skłonni do pełnej obniżki ceny hurtowej, ponieważ w momencie opodatkowania energii elektrycznej akcyzą w 2002 roku, nie została ona w pełni uwzględniona w cenie hurtowej. Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

Agenda 2 Podstawowe wyzwania dla przedsiębiorstw energetycznym na zliberalizowanym rynku Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

Zmiany na rynku energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku pociągną za sobą szereg wyzwań dla przedsiębiorstw energetycznych Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

Agenda Podstawowe informacje o Grupie Energetycznej firmy Deloitte 3 Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

Grupa energetyczna Deloitte w Polsce Globalna Grupa Energetyczna, działająca w ramach Deloitte, dostarcza przedsiębiorstwom z sektora energetycznego nowoczesnych i zintegrowanych rozwiązań, pozwalających w pełni wykorzystać możliwość rozwoju w podlegającym nieustannym zmianom środowisku regulacyjnym. Grupa Energetyczna Consulting Produkty oferowane przez Consulting są w pełni dostosowane do specyficznych potrzeb sektora energetycznego. Nasi konsultanci całą swoją energię poświęcają pogłębianiu wiedzy na temat tego rynku. Zagadnienia podatkowe stają się kluczowym czynnikiem sukcesu przedsięwzięć. Szybkie zmiany systemów podatkowych i środowiska regulacyjnego wymagają konsultacji z ekspertami podatkowymi znającymi realia sektora energetycznego. Doradztwo podatkowe Audyt Szeroka gama specjalistycznych zagadnień księgowych czynią audyt firm sektora energetycznego bardzo skomplikowanym. Specjaliści z Deloitte, dzięki doświadczeniu w tej branży pomagają zidentyfikować ryzyka i szanse lepiej niż zwykłe firmy audytorskie. Zarządzanie ryzykiem Specjaliści od zarządzania ryzykiem z Deloitte pomogli już wielu firmom sektora energetycznego w identyfikacji, pomiarze i redukcji ryzyka, a przez to wzmocnili ich pozycję rynkową. Doradztwo finansowe Przy wykorzystaniu wiedzy ekonomicznej i doświadczenia biznesowego nasi konsultanci dostarczają finansowych, ekonomicznych i strategicznych rozwiązań klientom z sektora energetycznego Wychodząc naprzeciw potrzebom naszych klientów, specjaliści Deloitte przygotowują publikacje dotyczące sektora energetycznego: Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

Kontakt Marek Kamiński Starszy menedżer Dział Konsultingu Deloitte Tel. +48 (12) 511 01 89 mkaminski@deloitteCE.com Deloitte Business Consulting S.A. ul. Piękna 18 00-549 Warszawa Polski rynek energii elektrycznej po 1 lipca 2007 roku

Deloitte Business Consulting S.A. Member of Deloitte Touche Tohmatsu