1 1 PODKARPACKIE WSPOMAGA ROZWÓJ REGIONALNY REGIONU KACHETIA POPRZEZ WSPIERANIE INSTYTUCJI OTOCZENIA BIZNESU W REGIONIE KACHETIA Gruzja, wrzesień 2013 PROJEKT Projekt jest współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2013 r. Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP

2 CERTYFIKACJA WYROBÓW PRZEZNACZONYCH NA RYNEK UNII EUROPEJSKIEJ Gruzja, wrzesień 2013 Jadwiga Zenowicz Z-ca Dyrektora Izby Celnej w Przemyślu

3 Wiele towarów produkowanych jest w krajach, w których bezpieczeństwo i wymagania kraju przywozu nie są respektowane, najczęściej w celu obniżenia kosztów produkcji. Z tego powodu Unia Europejska, wprowadzając określone wymagania bezpieczeństwa dla towarów dopuszczanych na jej terytorium, ustanowiła stosowne mechanizmy nie tylko w zakresie wycofywania z rynku niebezpiecznych produktów, których używanie może grozić życiu lub zdrowiu ludzi albo środowisku, ale również zaangażowała organy celne w kontrolę towarów obejmowanych procedurą dopuszczenia do obrotu na terenie Unii. Aby zrealizować te cele, mające na uwadze przede wszystkim dobro konsumenta, opracowano grupę przepisów z zakresu tzw. „NADZORU RYNKU”

4 NADZÓR RYNKU Celem nadzoru rynku jest zagwarantowanie bezpieczeństwa konsumentów i użytkowników oferowanych na jednolitym rynku; Organy celne zawieszają dopuszczenie do obrotu wyroby, gdy produkt wykazuje cechy, które dają podstawę do przypuszczeń, że stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa, środowiska, lub nie towarzyszy mu wymagana dokumentacja lub nie został w odpowiedni sposób oznakowany; Organy celne współpracują z organami z organami nadzoru rynku, które przeprowadzają kontrolę wyrobów i wydają opinie o spełnianiu przez wyrób wymagań.

5 NADZÓR RYNKU bezpieczeństwo produktów zasadnicze wymagania

6 Podstawy prawne  rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 765/2008 z dnia 9 lipca 2008r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz. Urz. UE L nr 218 z dnia r)  ustawa z dnia 30 sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodności (j. t. Dz. U. z 2010r. Nr 138, poz. 935 ze zm.)

7 SYSTEM OCENY ZGODNOŚCI Wyrób rzecz, bez względu na stopień jej przetworzenia, przeznaczona do wprowadzenia do obrotu lub oddania do użytku, z wyjątkiem artykułów rolno-spożywczych oraz środków żywienia zwierząt Harmonizacja techniczna prowadzona w ramach Unii Europejskiej nie obejmuje wyrobów przeznaczonych specjalnie do celów wojskowych lub policyjnych.

8 Nowe podejście Harmonizacja objęta przepisami prawa zostaje ograniczona do określonych wymagań technicznych, zwanych zasadniczymi wymaganiami, ustalanych na podstawie kryteriów ochrony „interesu ogólnego”. Dyrektywy koncentrują się na podstawowych cechach wyrobów, nie będąc nadmiernie techniczne i nie dotyczą poszczególnych wyrobów, lecz całych kategorii produktów i typów ryzyka. Wyrób może zostać wprowadzony do obrotu tylko wtedy, jeśli spełnia zasadnicze wymagania.

9 Wyroby objęte dyrektywami nowego podejścia (przykłady ) zabawki wyroby budowlane Środki ochrony indywidualnej łodzie rekreacyjne

10 Wyroby objęte dyrektywami nowego podejścia (przykłady) maszyny fajerwerki LVD – dyrektywa „nisko napięciowa”

11 Zasadnicze wymagania dla sprzętu elektrycznego,sprzętu elektrycznego Zasadnicze wymagania dla przyrządów pomiarowych,przyrządów pomiarowych Zasadnicze wymagania dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem,urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem Zasadnicze wymagania dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska,urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska Zasadnicze wymagania dla urządzeń spalających paliwa gazowe,urządzeń spalających paliwa gazowe Zasadnicze wymagania dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych,urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych Zasadnicze wymagania dla dźwigów i ich elementów bezpieczeństwa,dźwigów i ich elementów bezpieczeństwa Zasadnicze wymagania dla środków ochrony indywidualnej, pismo MF z dn r.,środków ochrony indywidualnejpismo MF Zasadnicze wymagania dla prostych zbiorników ciśnieniowych,prostych zbiorników ciśnieniowych Zasadnicze wymagania dla maszyn,maszyn Zasadnicze wymagania określono dla:

12 Zasadnicze wymagania dotyczące efektywności energetycznej nowych wodnych kotłów grzewczych opalanych paliwami ciekłymi lub gazowymiefektywności energetycznej nowych wodnych kotłów grzewczych opalanych paliwami ciekłymi lub Zasadnicze wymagania dla wyrobów wykorzystujących energię oraz ich oznakowania,wyrobów wykorzystujących energię oraz ich oznakowania Zasadnicze wymagania dla rekreacyjnych jednostek pływających,rekreacyjnych jednostek pływających Dokonywanie oceny zgodności telekomunikacyjnych urządzeń końcowych przeznaczonych do dołączania do zakończeń sieci publicznej i urządzeń radiowych z zasadniczymi wymaganiami oraz ich oznakowanie,telekomunikacyjnych urządzeń końcowych Zasadnicze wymagania dla kolei linowych przeznaczonych do przewozu osób,kolei linowych Zasadnicze wymagania dla wag nieautomatycznych podlegających ocenie zgodności,wag nieautomatycznych Zasadnicze wymagania dla zabawek,zabawek Zasadnicze wymagania określono dla:

13 Ocena zgodności Po przeprowadzeniu oceny zgodności producent lub jego upoważniony przedstawiciel ma obowiązek sporządzić deklarację zgodności. certyfikat zgodności - dokument wydany przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą, potwierdzający, że wyrób i proces jego wytwarzania są zgodne z zasadniczymi wymaganiami deklaracja zgodności - oświadczenie producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela stwierdzające na jego wyłączną odpowiedzialność, że wyrób jest zgodny z zasadniczymi wymaganiami.

14 Osoby uprawione do dokonania oceny zgodności Producent projektuje i wytwarza wyrób, albo dla niego ten wyrób zaprojektowano lub wytworzono, w celu wprowadzenia go do obrotu lub oddania do użytku pod własną nazwą lub znakiem. Upoważniony przedstawiciel „osoba upoważniona przez producenta na piśmie do działania w jego imieniu” realizuje „w zastępstwie” producenta czynności związane z oceną zgodności, może przeprowadzać ocenę, umieszczać na wyrobie oznakowanie CE, sporządzać deklarację zgodności

15

16 Deklaracja zgodności stanowi dokument przeznaczony dla organów nadzoru rynku (inspekcji). Niektóre dyrektywy przewidują jednak inne rozwiązanie w tym zakresie. Wymagają, aby deklaracja była dołączona do każdego egzemplarza wyrobu (dyrektywa dotycząca maszyn, łodzi rekreacyjnych, wind oraz urządzeń i systemów ochrony przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.

17 ZNAK CE deklaracja producenta, że dany wyrób został poddany ocenie zgodności i spełnia zasadnicze wymagania większość dyrektyw nowego podejścia przewiduje umieszczania na wyrobie znaku składającego się z liter „CE” i mającego formę dokładnie ustaloną przez dyrektywy

18 Dyrektywa 96/98/EC w sprawie wyposażenia morskiego przewiduje zupełnie inny znak zgodności. Znak ten, chociaż ma inny kształt, spełnia taką samą funkcję jak oznakowanie CE (potwierdza zgodność wyrobu z zasadniczymi wymaganiami) i jest umieszczany na wyrobie na takich samych zasadach jak oznakowanie CE

19 ZABRANIA SIĘ umieszczania znaku zgodności na wyrobie, który nie spełnia zasadniczych wymagań lub do którego nie zastosowano właściwej procedury oceny zgodności umieszczania znaków podobnych mogących wprowadzać w błąd użytkownika, konsumenta lub dystrybutora tego wyrobu wprowadzania do obrotu lub oddawania do użytku wyrobu nieposiadającego oznakowania zgodności, jeżeli wyrób ten podlega takiemu oznakowaniu.

20 zgłoszenie towarów do swobodnego obrotu podejrzenie powzięte przez organ celny a) produkt wykazuje cechy, które dają podstawę do przypuszczeń, że prawidłowo zmontowany, konserwowany i używany stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa, środowiska, lub z uwagi na inny interes publiczny, b) produktowi nie towarzyszy dokumentacja na piśmie lub w formie elektronicznej, wymagana przez wspólnotowe prawodawstwo harmonizacyjne lub produkt nie jest oznakowany zgodnie z tym prawodawstwem; c) na produkcie umieszczono fałszywe lub mogące wprowadzić w błąd oznakowanie CE, zawieszenie dopuszczenia do swobodnego obrotu

21 NADZÓR RYNKU zawieszenie dopuszczenia do swobodnego obrotu wystąpienie o opinię do organy wyspecjalizowanego / organu kontroli opiniabrak opinii zwolnienie towarów do procedury, o ile spełnione zostały inne wymogi i formalności niedopuszczenie towarów do obrotu + adnotacja na fakturze i dokumentach towarzyszących zwolnienie towarów do procedury, o ile spełnione zostały inne wymogi i formalności

22 Organy wyspecjalizowane:  Inspekcja Handlowa,  Inspekcja Pracy,  Urząd Komunikacji Elektronicznej,  Inspekcja Ochrony Środowiska,  Urząd Transportu Kolejowego,  nadzór budowlany,  Wyższy Urząd Górniczy  urzędy morskie  Urząd Transportu Drogowego

23 Tryb postępowania organów celnych Negatywna opinia – ogólne bezpieczeństwo produktów Produkt niebezpieczny – niedopuszczony do swobodnego obrotu rozporządzenie (WE) nr 765/2008, Negatywna opinia – system oceny zgodności Produkt niezgodny z przepisami – niedopuszczony do swobodnego obrotu rozporządzenie (WE) nr 765/2008”

24 Wspólnotowa wymiana informacji - System Wymiany Informacji RAPEX RAPEX - Europejski System Szybkiej Wymiany Informacji o Produktach Niebezpiecznych (RAPEX) utworzono w roku 1984 dla zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów na obszarze Unii Europejskiej. Art. 11 dyrektywy 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów stanowi podstawę prawną jego funkcjonowania. Głównym i bezpośrednim celem funkcjonowania systemu jest zapewnienie szybkiej wymiany informacji między państwami członkowskimi i Komisją Europejską na temat produktów stwarzających zagrożenie oraz środków podjętych w danym kraju, by wykluczyć lub ograniczyć ich wprowadzanie na rynek, a także ewentualnie użytkowanie. RAPEX obejmuje wszystkie produkty nieżywnościowe przeznaczone dla konsumentów oraz takie, co do których istnieje prawdopodobieństwo, że mogą być przez nich użyte za wyjątkiem leków, produktów medycznych, środków farmaceutycznych, pasz i żywności.

25

26 Dziękuję za uwagę