INFORMAYZACJA PRZEDSIĘBIORSTW Literatura: „Systemy informatyczne w dynamicznej analizie decyzyjnej” - E.Radosiński, PWN, Warszawa, 2001 „Jak zarządzać informatykami czyli system informatyczny w firmie” - A.Krupiński, MKOM, Warszawa, 1998 „Informatyzacja w logistyce przedsiębiorstw” - E.Gołembska, M.Szymczak, PWN, Warszawa, 1997 „Zastosowania metod sztucznej inteligencji w inżynierii produkcji” - R.Knosala, WNT, Warszawa, 2002 „Zintegrowane systemy informatyczne w praktyce” – P.Adamczewski, MIKOM, Warszawa, 2003
Istota Zintegrowanych Systemów Informatycznych: Działalność produkcyjna Wiedza i informacja biznesowa Czas Przewaga konkurencyjna Przedsiębiorstwa stają się przede wszystkim przetwórcami informacji biznesowej - konkurując jednocześnie o jej źródła.
System informatyczny zarządzania jest to część systemu informacyjnego realizowana przez techniczne środki informatyki, którego celem jest wspomaganie procesów zarządzania. Powstanie systemów informatycznych zarządzania spowodowane było ciągle wzrastającą ilością gromadzonych danych w przedsiębiorstwach i wyniku tego trudnością ich przetwarzania i wykorzystania w bieżących procesach zarządzania w firmach. Dla dużych firm dodatkowymi czynnikami wpływającymi na konieczność wykorzystywania SIZ były: - wzrost wielkości firmy, - rozrastająca się struktura organizacyjna, - globalizacja prowadzonej działalności, - zmienne i niepewne otoczenie gospodarcze.
Dlaczego wdrażać systemy informatyczne Głównym celem SIZ jest zaspokajanie potrzeb informacyjnych kierownictwa różnego szczebla zarządzenia, oraz wspomaganie procesów podejmowania decyzji. Zastosowanie SIZ daje przedsiębiorstwu następujące korzyści: przyspieszenie obiegu informacji w przedsiębiorstwie związane z automatyzacją czynności wczytywania, przetwarzania i prezentowania danych, możliwość dostępu w każdej chwili kierownictwa do bazy poprawnych, wiarygodnych, aktualnych informacji, niezbędnych do bieżącego i przyszłego zarządzania przedsiębiorstwem, usprawnienie procedur obsługi dostawców i klientów, ułatwienia pracy personelu oraz zarządzających przedsiębiorstwem.
Ewolucja systemów do wspomagania zarządzania: 1960 1970 1980 1990 2000 Czas systemy ewidencyjno-transakcyjne systemy informacyjno-decyzyjne systemy wspomagania decyzji systemy eksperckie systemy informowania kierownictwa systemy sztucznej inteligencji zintegrowane systemy informatyczne Stopień integracji
Zintegrowany system informatyczny: Najbardziej merytorycznie i technologicznie zaawansowana klasa systemów informatycznych wspomagających zarządzanie w przedsiębiorstwach i instytucjach. Optymalizuje procesy zarówno wewnętrzne, jak i zachodzące w najbliższym otoczeniu poprzez oferowanie gotowych narzędzi. Narzędzia te służą do automatyzacji wymiany danych pomiędzy działami przedsiębiorstwa oraz pomiędzy przedsiębiorstwem a innymi podmiotami biznesowymi z jego otoczenia (np. kooperantami, dostawcami, odbiorcami, bankami, urzędami skarbowymi).
Główne cechy: kompleksowość funkcjonalna, integracja danych i procedur, elastyczność funkcjonalna i strukturalna, zaawansowanie technologiczne oraz otwartość. Tendencje rozwojowe ZSI: szerszy zakres usług biznesowych (np. CRM, PRM, SCM) pełniejsze wykorzystanie technologii internetowych w realizacji idei e-biznesu rozwój aplikacji na platformy mobilne systemy wspomagające zarządzanie wiedzą
Ewolucja systemów zarządzania: MRP IC MRP II ERP ERP II 1960 1970 1980 1990 2000
Kontrola Zapasów Magazynowych - IC (Inventory Control) System klasy IC pozwala na prowadzenie bieżącej ewidencji ilościowej zapasów magazynowych, nadzorowanie dostaw pomiędzy magazynami, przyjmowanie do magazynu pozycji asortymentowych, rezerwację i wydawanie, rozliczanie zużycia, wykonywanie analizy stanów magazynowych oraz przeprowadzanie inwentaryzacji.
MRP I (Material Requirements Planning) - Planowanie Potrzeb Materiałowych: System klasy MRP pozwala na dokonanie obliczenia zapotrzebowania, poszczególnych pozycji produkowanych oraz na przetwarzanie danych dotyczących stanów magazynowych. Określenie potrzeb oznacza określenie okresowych zapotrzebowań na każdą pozycję asortymentową występującą w magazynie. Pozwala to na uzyskanie informacji niezbędnych do prawidłowego przebiegu działania związanego z zamawianiem. Działania te wykonywane są w sferze zaopatrzenia (zamówienia dotyczące zakupu na zewnątrz) oraz w sferze produkcji (zlecenie produkcyjne).
Główne cele MRP I : redukcja zapasów - zapasy materiałowe i operacyjne, dzięki czemu zwiększa się płynność finansowa przedsiębiorstwa oraz czas rotacji kapitału; dokładne określenie czasów dostaw surowców i półproduktów; dokładne wyznaczenie kosztów produkcji; lepsze wykorzystanie posiadanej infrastruktury (magazyny, możliwości wytwórcze); szybsze reagowanie na zmiany zachodzące w otoczeniu; kontrola poszczególnych etapów produkcji.
Bazowa struktura systemu MRP: Obowiązujący plan produkcji Otwarte zlecenie sprzedaży Otwarte zlecenie Specyfikacja produktów Zapasy Planowane zlecenia Sprzedaży/produkcji Rozwinięcie planowanego asortymentu na komponenty - zapotrzebowanie brutto Zapotrzebowania netto na materiały Wielkości partii produkcyjnych
Struktura systemu MRP:
Dane wejściowe i wyjściowe MRP: Dane wejściowe, które muszą być dostarczone do procesu MRP to: Główny Harmonogram Produkcji Struktury materiałowe Dane na temat zapasów Czynniki planistyczne Informacje nt. otwartych zleceń produkcyjnych i otwartych zleceń zakupu W wyniku przetworzenia tych danych otrzymuje się: Harmonogram uwolnienia zaplanowanych zleceń zakupu Harmonogram uwolnienia zaplanowanych zleceń produkcyjnych Listę wymaganych działań
Specyfikacja produktów (BOM): F – produkt finalny M1, M2, M3 – wytwarzanie elementów B1, B2, B3 – zakupy elementów M1 M2 B1 B2 M3 B3
System MRP łączy sporządzony - zaplanowany harmonogram produkcji z zestawieniem materiałów niezbędnych do wytworzenia produktu, bada zapasy produkcyjne i ustala, które części i surowce muszą być zamówione i w jakim czasie, aby jak najkrócej były składowane w procesie wytwarzania. Uwzględniając, kiedy różne części produktu końcowego mają być produkowane według harmonogramu oraz biorąc pod uwagę konieczne okresy otrzymania materiału, MRP rozdziela w czasie zamówienia na uzupełnienie zapasów w ten sposób, że części i materiały są dostępne w procesie wytwarzania w momencie, kiedy są potrzebne na stanowiskach roboczych.
MRP - przykład:
MRP II (Manufacturing Resource Planning) - Planowanie Zasobów Produkcyjnych Kompleksowy system planowania procesu produkcyjnego, ułatwiający koordynowanie pracy korporacji, obejmujący on takie sfery przedsiębiorstwa jak: planowanie przedsięwzięć planowanie produkcji planowanie potrzeb materiałowych - MRP (Material Requirements Planning) planowanie zdolności produkcyjnych - CRP (Capacity Requirements Planning).
MRP II MRP II porządkuje procesy planowania produkcji, dostaw i wykorzystania zdolności produkcyjnych. Rozpoczynając od ogólnego planu strategicznego tworzy się coraz bardziej szczegółowe plany dalszych poziomów. Umożliwia to analizę różnych wersji planu i jego szybką aktualizację. Standard MRP II rozbudowany w stosunku do standardu MRP o elementy związane z procesem sprzedaży i wspierające podejmowanie decyzji na szczeblach strategicznego zarządzania produkcją.
Szesnaście grup funkcji, które spełnia MRP II: Planowanie sprzedaży i produkcji Zarządzanie popytem Harmonogramowanie spływu produkcji finalnej Planowanie potrzeb materiałowych Wspomaganie zarządzania strukturami materiałowymi Transakcje strumienia materiałowego Sterowanie zleceniami
Sterowanie warsztatem produkcyjnym Planowanie zdolności produkcyjnych Sterowanie stanowiskiem roboczym Zakupy materiałowe i kooperacja bierna Planowanie zasobów dystrybucyjnych Narzędzia i pomoce warsztatowe Interfejsy modułów finansowych Symulacje Pomiar Wyników
MRP II – planowanie zasobów produkcyjnych Planowanie produkcji Zarządzanie popytem Planowanie zasobów produkcyjnych Prognozowanie Harmonogramowanie głównego planu produkcji Sterowanie operatywne Zlecenia klienta Specyfikacja produktów Sterowanie zapasami Planowanie potrzeb materiałowych Planowanie zdolności produkcyjnych Wstępne planowanie zdolności produkcyjnych Dyspozytor Sterowanie wejściem/wyjściem Zakupy
Struktura MRPII: 1. Plan finansowy 2. Plan działalności gospodarczej 3. Plan marketingowy 4. Informacje o dostępnych zasobach 5. Przewidywany popyt 6. Plan produkcji 7. Przewidywany popyt 8. Zamówienia klienta 9. Potwierdzanie zamówień klienta 10. Ogólna informacja o dostępnych zasobach 11. Koszty produkcji
Dane wejściowe i wyjściowe MRP II:
Efekty stosowania MRP II: Generacja głównego harmonogramu produkcji Planowanie i kontrola wykorzystania zdolności produkcyjnych Kontrola stopnia realizacji zleceń produkcyjnych Definiowanie i modyfikowanie marszrut produkcyjnych wraz z optymalizacją zarządzania przebiegiem sekwencji operacji produkcyjnych Zarządzanie zaopatrzeniem/zakupami wraz z obserwacją wywiązywania się dostawców z przyjętych przez nich zamówień Zarządzanie gospodarką magazynową
Najważniejsze pojęcia z zakresu MRPII: Sales and Operation Planning SOP Demand Management DEM Master Production Scheduling MPS Material Requirement Planning MRP Bill of Material Subsystem BOM Inventory Transaction System INV Scheduled Receipts Subsystem SRS Shop Floor Control SFC Capacity Requirement Planning CRP Input/Output Control I/OC Purchasing PUR Distribution Resource Planning DRP Tooling Planning and Control TPC Financial Planning Interlace FPI Simulations SYM Performance Measurement PER - Planowanie sprzedaży i produkcji - Zarządzanie popytem - Harmonogramowanie spływu produkcji finalnej - Planowanie potrzeb materiałowych - Wspomaganie zarządzania strukturami materiał. - Transakcje strumienia materiałowego - Sterowanie zleceniami - Sterowanie warsztatem produkcyjnym - Planowanie zdolności produkcyjnych - Sterowanie stanowiskiem roboczym - Zakupy materiałowe - Planowanie zasobów dystrybucyjnych - Narzędzia i pomoce warsztatowe - Interfejsy modułów finansowych - Symulacje - Pomiar Wyników
Podstawowe problemy na które odpowiada MRP II : Czy aktualne zdolności produkcyjne i zasoby materiałowe pozwalają przyjąć kolejne zamówienie od klienta z gwarancją dotrzymania terminu? Jaki jest przewidywany popyt na produkowane przedmioty? Jak w świetle przewidywanego popytu oraz bilansu zasobów produkcyjnych zdefiniować plan produkcji w przedsiębiorstwie? Jakie są realne koszty produkcji?
Ewolucja systemów do wspomagania zarządzania - ERP: ERP (Enterprise Resource Planning) - Planowanie Zasobów Przedsiębiorstwa (Zaawansowane Zarządzanie Zasobami) - jest zbiorem aplikacji adresowanym głównie do firm produkcyjnych zapewniających optymalizację zasobów i procesów wewnętrznych przedsiębiorstwa. ERP II - jest zbiorem specyficznych dla danej branży aplikacji, które generują wartości dla klientów i udziałowców poprzez udostępnienie i optymalizację procesów zarówno wewnątrz przedsiębiorstwa jak i pomiędzy przedsiębiorstwami - partnerami.
Struktura ERP:
Moduł-Techniczne przygotowanie produkcji:
Moduł-Sterowanie produkcją:
Moduł-Zamówienia obce:
Moduł-Zamówienia własne:
Moduł-Rejestracja produkcji:
Moduł-System kontroli jakości:
Moduł-Gospodarka narzędziowa:
Moduł-Gospodarka materiałowa:
Moduł-Zarządzanie dokumentami:
Moduł-Finansowo księgowy:
Moduł-Kadry i Płace:
Moduł-CRM:
Korzyści z wdrożenia systemów ERP: Optymalizacja kosztów, dzięki możliwości ich śledzenia w rozbiciu na dowolnie zdefiniowane Miejsca Powstawania Kosztów. Poprawa cash-flow, poprzez śledzenie aktualnych i planowanych płatności, zobowiązań oraz należności. Poprawa współczynnika rotacji zapasów i materiałów w magazynach dzięki wykorzystaniu mechanizmów MRP. Ułatwienia w planowaniu, sterowaniu i monitorowaniu produkcji. Możliwość planowania krótko i długoterminowego na podstawie posiadanych informacji historycznych oraz sygnałów z rynku. Zmniejszenie pracochłonności wprowadzania informacji (wprowadzanie tylko w jednym miejscu), większe jej uporządkowanie oraz zwiększenie jakości przepływu i dostępu do informacji w ramach całego przedsiębiorstwa.
CRM - Customer Relationship Management Wspomaganie zarządzania relacjami z klientami : Dział marketingu przy pomocy systemu może przygotować kampanię marketingową promującą produkt. Na podstawie szczegółowej informacji o klientach (stanu i struktury rozrachunków, danych o decyzyjności rozmówcy, preferencjach czy historii kontaktów) następuje opracowanie strategii pozyskania klienta z wybranej branży. Generowane są listy klientów, do których wysyłane są oferty, materiały informacyjne (zastosowanie poczty elektronicznej). Dla wybranego klienta następuje skonfigurowanie wyrobu na życzenie, Po zatwierdzeniu ostatecznej oferty i zarejestrowaniu jej w systemie następuje sprzedaż. Obsługa klienta nie jest jednak zakończona, gdyż realizujemy serwis i przewidujemy możliwość reklamacji.
B2B, - Business-to-Business, B2C - Business-to-Customer B2B - oznacza ogół relacji pomiędzy firmami, B2C - oznacza ogół relacji pomiędzy firmą a klientem na rynku detalicznym. Technologie B2B, B2C mają ułatwić a nawet zastąpić cały łańcuch zdarzeń potrzebnych do dokonania transakcji - automatyczne wyszukiwanie i analizowanie serwisów informacyjnych, automatyczne badanie potrzeb, automatyczne wyszukiwanie najlepszych dostawców i dokonywanie transakcji.