Niemieckie wytyczne w sprawie §9 dotyczącego odstępstw Dr Katrin Luden Dr. K. Luden Niemieckie wytyczne w sprawie §9 dotyczącego odstępstw Dr Katrin Luden Warschau Feb. 2009 1

Dyrektywa w sprawie wody do spożycia 98/83/WE Dr. K. Luden Dyrektywa w sprawie wody do spożycia 98/83/WE §9 Odstępstwa Państwa Członkowskie mogą przewidzieć odstępstwa od wartości parametrycznych przedstawionych w załączniku I część B (chemicznych) lub zamieszczonych zgodnie z przepisami art. 5 ust. 3 (pozostałych) do maksymalnej wartości, która ma zostać przez nie określona, pod warunkiem, że żadne odstępstwo nie stanowi potencjalnego zagrożenia dla zdrowia ludzkiego i pod warunkiem, że dostawa wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na danym obszarze nie może być utrzymywana z zastosowaniem jakichkolwiek innych uzasadnionych środków. Odstępstwa są ograniczone do możliwie jak najkrótszego okresu, który nie może przekraczać trzech lat, a pod jego koniec przeprowadzany jest przegląd w celu ustalenia, czy osiągnięto wystarczający postęp. W przypadku gdy Państwo Członkowskie zamierza udzielić drugiego odstępstwa, powiadamia Komisję o przeglądzie wraz z powodami decyzji w sprawie drugiego odstępstwa. Drugie odstępstwo nie może przekraczać trzech lat.

Dyrektywa w sprawie wody do spożycia 98/83/WE Dr. K. Luden Dyrektywa w sprawie wody do spożycia 98/83/WE Odstępstwa Jeśli właściwe władze uznają niezgodność z wartościami parametrycznymi za nieistotną oraz jeśli czynność podjęta zgodnie z art. 8 ust. 2 jest wystarczająca do tego, żeby rozwiązać problem w ciągu 30 dni, wymogi ust. 3 (uzasadnienie, parametry, okres…) nie muszą być stosowane. możliwe wyłącznie, jeżeli niepowodzenie w spełnieniu jakiejkolwiek z wartości parametrycznych (…) wystąpiło częściej niż łącznie przez 30 dni w okresie dwunastu poprzedzających miesięcy.

Dyrektywa w sprawie wody do spożycia 98/83/WE Dr. K. Luden Dyrektywa w sprawie wody do spożycia 98/83/WE param. Zał. 1 Część B (chemiczne) pierwsze i drugie odstępstwo trzecie odstępstwo przyczyny, parametry, wartości maksymalne, obszar, produkcja żywności, monitoring, czas trwania planu naprawczego odstępstwa nieistotne 30 dni Informowanie ludności, na którą wpłynęło odstępstwo

Niemiecka ustawa o wodzie do spożycia Dr. K. Luden Niemiecka ustawa o wodzie do spożycia § 9 Środki podejmowane w przypadku przekroczenia wartości granicznych i nieprzestrzegania wymagań Urząd ds. zdrowia otrzymuje informację o przekroczeniu – natychmiastowa decyzja, czy może to zagrozić zdrowiu ludzi; nakaz przeprowadzenia dochodzenia w sprawie przyczyny przekroczenia Jeżeli istnieje obawa zagrożenia zdrowia: alternatywne źródło zaopatrzenia (jeżeli jest to możliwe) lub kontynuacja zaopatrzenia z zastosowaniem środków bezpieczeństwa Zagrożenie dla zdrowia ludzi nie może być wyeliminowane w/w środkami: przerwanie dostaw wody

Niemiecka ustawa o wodzie do spożycia Dr. K. Luden Niemiecka ustawa o wodzie do spożycia § 9 Środki podejmowane w przypadku przekroczenia wartości granicznych i nieprzestrzegania wymagań We wszystkich przypadkach przekroczenia urząd ds. zdrowia nakazuje podjęcie działań naprawczych Jeżeli przekroczenie zostanie uznane za nie stwarzające ryzyka dla zdrowia ludzi, urząd określa wartość maksymalną oraz termin poprawy w ciągu 30 dni; nie dotyczy E. coli, Enterococci (oraz bakterii Coliform) W przypadku przekroczenia parametrów chemicznych: odstępstwo dopuszczalne na okres 3 lat (informacja do federalnego ministerstwa zdrowia)

Niemiecka ustawa o wodzie do spożycia Dr. K. Luden Niemiecka ustawa o wodzie do spożycia § 9 Środki podejmowane w przypadku przekroczenia wartości granicznych i nieprzestrzegania wymagań Ocena dozwolonego odstępstwa i pozwolenie na drugie odstępstwo W wyjątkowych okolicznościach wniosek o trzecie odstępstwo składany do UE To samo dotyczy parametrów wskaźnikowych Informacje zawarte w pozwoleniu na odstępstwo zgodnie ze specyfikacją w dyrektywie UE Informacje dla konsumentów / opinii publicznej Nie dotyczy wody w butelkach i pojemnikach

Wytyczne w sprawie §9 Część 1 Mikrobiologia Organizmy wskaźnikowe Dr. K. Luden Wytyczne w sprawie §9 Część 1 Mikrobiologia Organizmy wskaźnikowe E. coli, Enterococci i bakterie coliform Patogeny mogące zagrozić zdrowiu ludzi Legionella Część 2 Chemia Stężenie związków chemicznych mogących zagrozić zdrowiu ludzi Związki karcenogenne Produkty uboczne dezynfekcji …

Wytyczne w sprawie §9 Informacje ogólne Dr. K. Luden Wytyczne w sprawie §9 Informacje ogólne Przy każdym przekroczeniu wartości granicznej (krytyczna ocena wiarygodności wyników) bezzwłocznie należy ustalić, czy zagraża to zdrowiu ludzi Wszystkie decyzje urzędu ds. zdrowia opierają się na §16 niemieckiej ustawy o wodzie do spożycia mówiącym o wymogu tworzenia planów działań w przypadku odstępstw Przerwanie dostaw wody stosuje się wyłącznie jako środek awaryjny

Wytyczne w sprawie §9 Zagrożenia wywołane przerwaniem dostaw wody Dr. K. Luden Wytyczne w sprawie §9 Zagrożenia wywołane przerwaniem dostaw wody Niemożliwe do wyliczenia ryzyko epidemii wywołane ilościami wody niewystarczającymi dla potrzeb higienicznych (higiena osobista, pranie, mycie naczyń, kanalizacja) Ryzyko wywołanie ilościami wody niewystarczającymi do gaszenia pożarów Im więcej ludzi dotknięte zostanie przerwami w dostawach, tym większe potencjalne zagrożenie niwelujące potencjalne korzyści

Parametry wskaźnikowe Dr. K. Luden Parametry wskaźnikowe Przekroczenie wartości granicznych organizmów wskaźnikowych: Czy istnieje potencjalne zagrożenie zdrowia ludzi? tak > działanie, jak w przypadku E. coli nie > działania zmierzające do identyfikacji przyczyny i wyeliminowania jej, ograniczenia prawne, zezwolenie na odstępstwo Przykłady: Liczba kolonii C. perfringens Mętność

Liczba kolonii Nieprawidłowe zmiany: Dr. K. Luden Liczba kolonii Nieprawidłowe zmiany: Instytucje ochrony zdrowia i zakład wodociągowy badają przyczynę i podejmują decyzję dotyczącą koniecznych działań, np. płukanie rur zwiększenie stężenia środków dezynfekujących dalsze dochodzenie w zakresie dodatkowych parametrów, takich jak organizmy potencjalnie patogeniczne, np. P. aeruginosa, Aeromonads, Legionella)

C. perfringens Potwierdzone wykrycie C. perfringens: Dr. K. Luden C. perfringens Potwierdzone wykrycie C. perfringens: Nawet przy zastosowaniu chlorowania, wystąpienie Cryptosporidium, Giardia lub wirusów nie jest wykluczone Natychmiastowe dochodzenie przyczyny i jej eliminacja Możliwe badanie na obecność Cryptosporidium i Giardia Zalecana analiza wody surowej na obecność wskaźnikowych organizmów kałowych Należy zalecić gotowanie wody do spożycia lub użycie wody butelkowanej (10 do 30 cyst Cryptosporidium i 3 do 5 cyst Giardia na 100 l może wywołać ognisko choroby)

E. coli, Enterococci (bakterie coliform) Dr. K. Luden E. coli, Enterococci (bakterie coliform) Bakterie coliform: Brak potencjalnego zagrożenia zdrowia ludzi Nie są decydującym dowodem zanieczyszczenia fekaliami Nie mniej jednak jest to zanieczyszczenie niepożądane, dlatego konieczna jest identyfikacja tych organizmów Dochodzenie przyczyny (np. z udziałem instytutu higieny) Środki umożliwiające kontynuację dostaw wody

E. coli, Enterococci (bakterie coliform) Dr. K. Luden E. coli, Enterococci (bakterie coliform) E. coli i Enterococci: Przekroczenie wartości granicznych: zawsze wskazuje się potencjalne ryzyko dla zdrowia ludzi Zmiana źródła zaopatrzenia w wodę, jeżeli to możliwe Dezynfekcja (może być środkiem niewystarczającym w przypadku Cryptosporidium, Giardia, C. perfringens i niektórych wirusów) i poinformowanie ludności, Środek ochrony indywidualnej – gotowanie przez 3 minuty Jeżeli dezynfekcja nie jest możliwa: ograniczenie użycia (gotowanie, do spłukiwania toalety…) Jeżeli środki te są niewystarczające: przerwanie dostaw wody (wyłącznie w sytuacjach ekstremalnych)

Patogeny Patogeny stanowiące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego: Dr. K. Luden Patogeny Patogeny stanowiące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego: Możliwe przyczyny: bezpośredni kontakt z obornikiem wypadki lub katastrofy bezpośrednie połączenie rur wodociągowych z kanalizacyjnymi … Jeżeli wykryje się odizolowane wystąpienie patogenu, wiarygodność wyniku badania należy potwierdzić w innym laboratorium lub przeprowadzając analizę powtórnie Procedura jak w przypadku E. coli

Dr. K. Luden Legionella Odniesienie do specyfikacji technicznych DVGW oraz publikacji dotyczących występowania Legionella w szpitalach etc.

Dr. K. Luden Chemia Tablice podające maksymalne wartości parametryczne dla stężeń środków toksycznych dla dorosłych i dzieci oraz niemowląt Rozróżnienie między związkami z określoną wartością progową i bez Postępowanie ze związkami o potencjale karcenogennym Pytania: Czy istnieje zagrożenie dla zdrowia ludzi? Czy zagrożenie to jest większe od zagrożenia spowodowanego przerwaniem dostaw wody? Jakie środki ochronne (alternatywne źródło zaopatrzenia w wodę)?

Dr. K. Luden Przykład Kilka przypadków wykrycia bakterii coliform w systemie dystrybucyjnym jednego dostawcy wody (miasto 50-tysięczne). Poza tym, większa niż zazwyczaj łączna liczba kolonii. Zagrożenie dla zdrowia ludzi? Jakie jest źródło zanieczyszczenia? Jakie środki należy zastosować?

Dr. K. Luden Przykład „Starodawna” wieża ciśnień (1897) została zidentyfikowana jako źródło porażenia: martwe owady na powierzchni wody Niektóre z bakterii coliform zostały zidentyfikowane jako potencjalnie patogenne (E. chloacae i S. marcescens): zalecono gotowanie wody

Przykład Odstępstwo na okres kilku miesięcy do czasu instalacji pomp. Dr. K. Luden Przykład Problem Środek Martwe owady na powierzchni usunięcie / oczyszczenie ścian zbiornika w okolicach lustra wody  większa liczba kolonii Stare rury  niemożliwe płukanie mieszaniną wody i powietrza Płukanie w kierunku wieży (zmiana kierunku przepływu)  większa liczba kolonii Zamknięcie wieży w celu oczyszczenia i dezynfekcji niemożliwe; jest ona konieczna do utrzymania ciśnienia w rurociągu miejskim Nowy zakład wodociągowy, pompy utrzymujące ciśnienie  potrzebny okres utrzymania stałego zwiększonego przepływu Odstępstwo na okres kilku miesięcy do czasu instalacji pomp.

Przykład 2 Problem Środki Dr. K. Luden Przykład 2 Problem Środki W strefie zaopatrzenia (mieście) kilka przypadków bakterii coliform w wynikach monitoringu. Sporadyczne przypadki w zbiorniku w zakładzie wodociągowym Zalecenie gotowania wody, przepłukiwanie i testy ciśnieniowe wodociągu Czyszczenie i dezynfekcja zbiornika Pobrano próby z hydrantów spod powierzchni Wybrać bardziej wiarygodne punkty próbobrania (np. za wodomierzem w domach) Teren targów pomiędzy zakładem wodociągowym, a porażonym obszarem. Obszar odcięty od dostaw wody (długi czas stagnacji, możliwe cofanie się wody…) Przepłukiwanie i instalacja urządzeń uniemożliwiających cofanie się wody do rur

Dziękuję Państwu za uwagę! Dr. K. Luden Dziękuję Państwu za uwagę!