Twórcze rozwiązywanie problemów www.us.szcz.pl/jonczek hasło: magis dr Joanna Jonczek
"Kreatywność to wymyślanie, eksperymentowanie, wzrastanie, ryzykowanie, łamanie zasad, popełnianie błędów i dobra zabawa." Mary Lou Cook © Joanna Jonczek
PROBLEM (potencjalne) uczucie DYSKOMFORTU negatywnie: sytuacja obiektywnie lub subiektywnie trudna, nie pozwalająca na zbyt długie jej ignorowanie, brak domagający się zaspokojenia, presja osób i okoliczności pozytywnie: wyzwanie i szansa, którą chcemy uchwycić i wykorzystać – chęć uniknięcia dyskomfortu, który rodzi się ze świadomości szans niewykorzystanych, z zaburzenia własnego obrazu © Joanna Jonczek
Kiedy patrzysz na wielki sukces w biznesie, pamiętaj, że kiedyś ktoś podjął odważną decyzję Peter Drucker © Joanna Jonczek
Rozwiązywanie problemów - model Bransforda-Steina Identyfikacja odczucie dyskomfortu – uznanie, że problem istnieje Definicja zebranie dostępnych informacji, poszukiwanie korelacji, związków przyczynowo-skutkowych, ustalenie pierwotnych, aktualnych i potencjalnych właścicieli problemu, ustalenie zakresu autonomii i czynników mających wpływ na sytuację (zależne – niezależne; pozytywne – negatywne) © Joanna Jonczek
Rozwiązywanie problemów Eksploracja poszukiwanie rozwiązań inkubacja świadoma i podświadoma iluminacja (efekt „acha!”) należy poszukiwać możliwie szerokiego wachlarza rozwiązań (problem ekwifinalności) nie ograniczać się do pierwszego pomysłu © Joanna Jonczek
Rozwiązywanie problemów Akcja O absolutnie żadnym pomyśle nie można z całą pewnością powiedzieć, że jest dobry, dopóki nie podejmie się wysiłku wdrożenia go w życie Ustalenie kryteriów wyboru spośród wygenerowanych rozwiązań Ustalenie szczegółowego planu działania Realizacja © Joanna Jonczek
Rozwiązywanie problemów Lustracja (‘look back’) Określenie kryteriów oceny Monitorowanie procesu realizacji rozwiązań w trakcie i po działaniu Działania korygujące Ocena rezultatów „Nie ma nieudanych eksperymentów – są tylko nieprzewidziane rezultaty” – Buckminster Fuller © Joanna Jonczek
Rozwiązywanie problemów Identyfikacja Definicja Eksploracja Akcja Lustracja © Joanna Jonczek
Bariery twórczego myślenia Mordowanie pomysłów Wszelka (werbalna i niewerbalna) przedwczesna forma oceny i krytyki pomysłów Afekt ojca Emocjonalny związek z pomysłami własnego autorstwa Ukryte założenia Autosugestia polegająca na wyznaczeniu pewnych (nieistniejących obiektywnie) ram, założeń © Joanna Jonczek
Bariery twórczego myślenia Fiksacja Stosowanie tych samych rozwiązań, niezależnie od ich skuteczności Fiksacja funkcjonalna Rozpoznawanie przedmiotów wyłącznie przez pryzmat ich podstawowych funkcji, dla których są nośnikami (nieumiejętność znajdowania substytutów) © Joanna Jonczek
Brak fiksacji funkcjonalnej wygląda tak: © Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
Bariery twórczego myślenia Izolacja wiedzy Nieumiejętność wykorzystania wiedzy z autonomicznych obszarów wiedzy (anty-McGaver’yzm) Ograniczenia emocjonalne Problemy z dystansem, zdolnością do obiektywnego ujmowania rzeczywistości, pozarefleksyjny charakter nabywania stosunku emocjonalnego (najczęściej: pseudoheurystyka dostępności) © Joanna Jonczek
Bariery twórczego myślenia Ograniczenia percepcyjne Problemy wynikające z właściwości ludzkiej percepcji: Sensoryczny charakter bodźca Kontekst, Uprzednie doświadczenia Emocje, popędy nastawienie Problemy wynikające z tendencji organizacyjnych Bliskość Podobieństwo Ciągłość © Joanna Jonczek
Policz wszystkie litery ‘F’ FINISHED FILES ARE THE RE- SULT OF YEARS OF SCIENTIF- IC STUDY COMBINED WITH THE EXPERIENCE OF YEARS © Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
Czy szare linie są równoległe, czy nie bardzo? © Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
Patrz na czarną kropkę. Po dłuższej chwili szary obszar naokoło niej zacznie się kurczyć © Joanna Jonczek
Skoncentruj wzrok na krzyżyku w środku rysunku Skoncentruj wzrok na krzyżyku w środku rysunku. Po chwili zauważysz, że różowe plamki zaczną znikać, a na końcu zobaczysz tylko wirującą zieloną plamkę (która na początku jest... różowa). © Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
© Joanna Jonczek
Bariery twórczego myślenia Ograniczenia kulturowe Kultura jako zbiór archetypów kodowanych w (pod)świadomości Opór wobec zmian Występuje zawsze, niezależnie od pierwotnego nastawienia Każda zmiana wywołuje destabilizację Problem reformy reformy © Joanna Jonczek
Dziękuję za cierpliwość i uwagę