Międzynarodowe Prawo Podatkowe

Materiały do egzaminu Wykład ( prezentacje z wykładu) H.Hamaekers, K.Holmes, J.Głuchowski, T.Kardach, W.Nykiel „ Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego „ Warszawa 2006

Materiały do egzaminu H.Litwińczuk, P.Karwat „ Prawo podatkowe przedsiębiorców „ pod red. H.Litwińczuk Warszawa 2008 Wolter Kluwers tom 1 Rozdział VI Model Konwencji OECD Komentarz pod red. B. Brzezińskiego Warszawa 2010

Materiały do egzaminu M.Klukowska –Świtalska „ Opodatkowanie dochodów osiąganych za granicą oraz obcokrajowców w Polsce w 2009 r.” Difin 2009

Materiały do przynoszenia na wykład Materiały do wydrukowania będą znajdowały się na stronie : http://www2.wpia.uw.edu.pl/text.php?cat=300&id=5056 Opisane jako: Materiały do pobrania dla studentów:     •    Międzynarodowe Prawo Podatkowe - pliki 1.10.2010 pobierz 1 , pobierz 2 , pobierz 3 , pobierz 4 , pobierz 5 , pobierz 6 kontakt : m.markowicz@wpa.uw.edu.pl

Materiały do przynoszenia na wykład UPO : FRA-POL, GB-POL, GER-POL, NED-POL

Materiały do przynoszenia na wykład Tekst Konwencji Modelowej OECD (wersja anglojęzyczna z 2008 r.) – dla osób preferujących wersję oryginalną (obligatoryjnie) Tekst komentarza do Konwencji Modelowej OECD (wersja anglojęzyczna)- dla osób preferujących wersję oryginalną jako pomoc przy rozwiązywaniu kazusów

Materiały do przynoszenia na wykład W języku polskim wersja Konwencji Modelowej i komentarza : „ Modelowa Konwencja w sprawie podatku od dochodu i majątku „ Lipiec 2005 Dom Wydawniczy ABC Tłumaczenie Kazimierz Bany

Najnowsza wersja Konwencji Modelowej lipiec 2010 – tylko do odczytu na stronie internetowej OECD

Pojęcie Kontrowersje wokół pojęcia międzynarodowego prawa podatkowego Szersze : Międzynarodowe prawo podatkowe jest to ogół norm prawnych, których przedmiotem są międzynarodowe podatkowe stany faktyczne, w szczególności transgranicze. Węższe : Międzynarodowe prawo podatkowe obejmuje normy kolizyjne rozgraniczające jurysdykcje podatkowe poszczególnych państw. MPP – obejmuje normy, mające na celu unikanie międzynarodowego podwójnego opodatkowania (Prawo o unikaniu podwójnego opodatkowania) i pozostałe normy międzynarodowego prawa podatkowego

Pojęcie Międzynarodowe prawo podatkowe jest to ogół norm prawnych, których przedmiotem są międzynarodowe podatkowe stany faktyczne, w szczególności transgraniczne.

Przykłady międzynarodowych podatkowych stanów faktycznych Pojęcie Przykłady międzynarodowych podatkowych stanów faktycznych

Państwo X Państwo y wypłata odsetek Spółka B Spółka A

Państwo X Polska wypłata dywidendy Spółka RP Spółka X1 udziały

Pracownicy transgraniczni Państwo X Polska Anna Kowalska Jan Kowalski uzyskuje dochód z tytułu zatrudnienia

Państwo X Polska Zagraniczny zakład spółki X1 poprzez który X1 prowadzi działalność gospodarczą Spółka X1

Świadczenie usług zarządczych, marketingowych Państwo X Polska Zapłata za usługi Spółka RP (córka) Spółka X1 (matka) Świadczenie usług zarządczych, marketingowych

i otrzymuje stypendium Państwo X Polska Student UW Czasowo studiuje i otrzymuje stypendium

Czasowo wykonuje pracę Państwo X Polska Czasowo wykonuje pracę w spółce RP Rezydent Państwa X

Państwo Y Spółka B Państwo X Polska dywidenda Spółka A zakład Spółki A

Państwo X spółka B Państwo Y Polska zakład spółka A spółki A know-how należności licencyjne spółka A zakład spółki A

Transgraniczne Wniesienie zakładu Państwo X Spółka A Państwo Z Państwo Y Spółka B Zakład spółki A

Transgraniczne wniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Państwo X Państwo Y Spółka A Spółka B Zorganizowana część przedsiębiorstwa spółki A

Pojęcie Międzynarodowe Prawo Podatkowe obejmuje : normy mające na celu unikanie podwójnego opodatkowania (normy rozgraniczające ) pozostałe normy (normy przeciwko przerzucaniu dochodów pomiędzy państwami)

Pojęcie międzynarodowego podwójnego opodatkowania nałożenie podatku przez różne jurysdykcje podatkowe; identyczność (tożsamość) podmiotu podatku; identyczność (tożsamość) przedmiotu opodatkowania; identyczność okresu opodatkowania; materialne podobieństwo podatków.

Podstawowe pojęcia związane z podwójnym opodatkowaniem Nieograniczony obowiązek podatkowy (world-wide income taxation) Ograniczony obowiązek podatkowy

Podstawowe pojęcia związane z podwójnym opodatkowaniem Rezydent (podatkowy) ang.Resident Nie-rezydent (podatkowy) ang. Nonresident Państwo źródła ( ang.Source State) Państwo rezydencji (ang. Residence State) Rezydent – osoba, która ma wystarczająco ścisłe powiązania z danym państwem, aby była w nim opodatkowana od swojego dochodu światowego (aby była objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym) Państwo rezydencji - państwo, w którym właściciel zagranicznego dochodu jest rezydentem dla celów podatku dochodowego Państwo źródła – państwo usytuowania zagranicznej inwestycji lub gdzie uzyskiwany jest dochód. Nie-rezydent – osoba, która nie ma wystarczającego powiązania z danym państwem, aby była w nim opodatkowana od swojego dochodu światowego i która jest opodatkowana tylko od dochodu ze źródeł usytuowanych w tym państwie

Słowniczek MPP Rezydent – osoba, która ma wystarczająco ścisłe powiązania z danym państwem, aby była w nim opodatkowana od swojego dochodu światowego (aby była objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym) Państwo rezydencji - państwo, w którym właściciel zagranicznego dochodu jest rezydentem dla celów podatku dochodowego

Słowniczek MPP Państwo źródła – państwo usytuowania zagranicznej inwestycji lub gdzie uzyskiwany jest zagraniczny dochód. Nie-rezydent – osoba, która nie ma wystarczającego powiązania z danym państwem, aby była w nim opodatkowana od swojego dochodu światowego i która jest opodatkowana tylko od dochodu ze źródeł usytuowanych w tym państwie

Słowniczek MPP Nieograniczony obowiązek podatkowy – zasada opodatkowania zgodnie z którą cały dochód uzyskany przez rezydenta danego państwa, niezależnie od położenia jego źródła, podlega opodatkowaniu w tym państwie.

Słowniczek MPP Ograniczony obowiązek podatkowy – zasada opodatkowania zgodnie z którą dochód uzyskany zarówno przez rezydentów, jak i nierezydentów na terytorium danego państwa podlega opodatkowaniu w tym państwie ( zasada terytorialności)

Przykład Pan Jean Bouvier jest objęty w Polsce ograniczonym obowiązkiem podatkowym (nierezydent). Wykonuje w Polsce pracę. We Francji wynajmuje mieszkanie. W Polsce zapłaci podatek od dochodów z pracy tu wykonywanej (niezależnie od tego czy świadczy ją na rzecz polskiego czy zagranicznego pracodawcy). Nie będzie natomiast zobowiązany do zapłaty podatku od dochodów z najmu, gdyż źródło tego dochodu znajduje się poza Polską.

Francja Polska Miejsce zamieszkania Jeana Bouvier źródła dochodu : źródła dochodu Jeana Bouvier: dochód z pracy Miejsce zamieszkania Jeana Bouvier źródła dochodu : dochód z najmu

Niemcy Polska Miejsce zamieszkania Jana Kowalskiego źródła dochodu: wynajem nieruchomości, prawa autorskie źródła dochodu Jana Kowalskiego: praca najemna

Słowacja Polska źródła dochodu spółki A: Spółka A dywidendy, odsetki działalność gospodarcza źródła dochodu spółki A: dywidendy, odsetki należności licencyjne działalność gospodarcza prowadzona poprzez zagraniczny zakład

Słowniczek MPP Zagraniczny Zakład – stała placówka poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium drugiego państwa (np. oddział, biuro, fabryka)

Podstawowe pojęcia związane z podwójnym opodatkowaniem Jak prawo polskie definiuje pojęcie rezydenta polskiego będącego osobą fizyczną ?

Podstawowe pojęcia związane z podwójnym opodatkowaniem Osoba fizyczna, która: 1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub 2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.”, (art.3 ust. 1 a updof)

Podstawowe pojęcia związane z podwójnym opodatkowaniem Co bada organ podatkowy dla oceny, gdzie osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania ? Jakie znaczenie dla tej oceny ma certyfikat rezydencji wystawiony przez organ podatkowy danego państwa ? Miejsce zamieszkania żony, męża, dzieci Miejsce zatrudnienia (prowadzenia działalności gospodarczej, politycznej, kulturalnej, Miejsce opłacania składek ubezpieczeniowych, Miejsce posiadania wszelkiego majątku, w szczególności nieruchomości, Miejsce posiadania rachunku bankowego Miejsce opłacania rachunków za prąd telefon Miejsce zamieszkania wynikające z posiadanego certyfikatu

Podstawowe pojęcia związane z podwójnym opodatkowaniem Jak prawo polskie definiuje pojęcie rezydenta polskiego będącego osobą prawną ?

Podstawowe pojęcia związane z podwójnym opodatkowaniem Osoba prawna, która ma na terytorium Polski siedzibę lub zarząd (art.3 updop)

Słowniczek MPP CIN – Capital Import Neutrality Sytuacja, w której rezydenci innych państw inwestujący w państwie źródła ponoszą taki sam ciężar podatkowy jak rezydenci tego państwa CEN – Sytuacja, w której inwestorzy będący rezydentami danego państwa ponoszą taki sam ciężar podatkowy bez względu na to, czy inwestują w kraju czy zagranicą CIN – sytuacja, w której rezydenci innych państw inwestujący w państwie źródła ponoszą taki sam ciężar podatkowy jak rezydenci tego państwa Państwo nie powinno ani zachęcać ani zniechęcać do eksportu kapitału CEN. Częściej jednak państwa zniechęcają o eksportu kapitału a zachęcają do importu.

Słowniczek MPP CEN – Capital Export Neutrality Sytuacja, w której inwestorzy będący rezydentami danego państwa ponoszą taki sam ciężar podatkowy bez względu na to, czy inwestują w kraju czy zagranicą

Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Zgodnie z prawem wewnętrznym państw A i B podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium obu tych państw (nałożenie dwóch nieograniczonych obowiązków podatkowych) Residence-residence conflict

Przykłady Pan Jan Kowalski przebywa dłużej niż 183 dni w roku podatkowym w Holandii, pracuje tam i wynajmuje mieszkanie. W Polsce nie ma żadnego majątku i nie osiąga żadnych dochodów. W Polsce mieszkają nadal jego żona i dziecko w domu będącym własnością jego rodziców. W którym państwie Pan Jan jest rezydentem podatkowym ? Centrum osobiste znajduje się nadal w Polsce. Z chwilą gdy jego rodzina wyjedzie z Polski będzie rezydentem holenderskim.

Przykłady Pan Jean Thiercelin (Francuz) jest żonaty z Polką i mieszka w Polsce. Jest tu właścicielem mieszkania. W Polsce mieszkają jego żona i dzieci. W Polsce jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Posiada także dom we Francji, który wynajmuje. W 2010 r. przebywał we Francji na bezpłatnym urlopie dłużej niż 183 dni.

Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Przepisy dotyczące rezydencji podatkowej osoby fizycznej stosuje się z uwzględnieniem umów w  sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. W umowie znajdują się kryteria rozwiązywania konfliktu rezydencji – jakie łączniki z danym państwem uważane są za najważniejsze ?

Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Długość pobytu w danym państwie ? Posiadanie w danym państwie ośrodka interesów gospodarczych i (lub) osobistych ? Posiadanie obywatelstwa danego Państwa ?

Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Podatnik ma siedzibę na terytorium państwa A, natomiast źródła jego dochodów znajdują się na terytorium państwa B (nałożenie się nieograniczonego i ograniczonego obowiązku podatkowego) Residence-source conflict

Pracownicy transgraniczni Niemcy Polska Jan Kowalski ma miejsce zamieszkania w Polsce Jest polskim rezydentem Jan Kowalski uzyskuje dochód z tytułu zatrudnienia

Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Prawa wewnętrzne państw A i B, na których terytorium podatnik nie ma miejsca zamieszkania, uznają, że dochód podatnika powstał na ich terytorium (nałożenie się dwóch ograniczonych obowiązków podatkowych) Source-source conflict

Pozostałe normy międzynarodowego prawa podatkowego Normy przeciwko przerzucaniu dochodów Przepisy regulujące opodatkowanie podmiotów powiązanych Przepisy regulujące transgraniczne transakcje restrukturyzacyjne CFC

Międzynarodowe planowanie podatkowe Cele międzynarodowego prawa podatkowego Istota i rola międzynarodowego planowania podatkowego Jak zdefiniować zagraniczną inwestycję : Sprzedaż bezpośrednia, Sprzedaż niezależnemu zagranicznemu dystrybutorowi Ustanowienie zakładu Założenie spółki –córki zajmującej się sprzedażą, Założenie spółki córki, która przejmie spółkę handlową z siedzibą w państwie, gdzie ma dokonywać się sprzedaż, Udzielenie licencji niepowiązanej spółce zagranicznej na produkcję i sprzedawać jej towary Gdzie i jak zainwestować portfolio inwestment ?

Słowniczek MPP Portfolio investment – inwestycje w akcje lub finansowanie długiem, które nie daje inwestorowi znacznego wpływu na zarządzanie spółką. Posiadanie mniej niż 10 % kapitału spółki jest najczęściej kwalifikowane jako portfolio investment.

Słowniczek MPP Inwestycja bezpośrednia - inwestycja w kapitał spółki, która daje inwestorowi znaczny wpływ na zarządzanie spółką. Posiadanie 50 % akcji spółki jest zawsze uznawane za inwestycję bezpośrednią, ale wiele państw ustanawia ten limit w wysokości 10 % i więcej.

Źródła Międzynarodowego Prawa Podatkowego Umowy międzynarodowe (umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania bilateralne i multilateralne)

Źródła Międzynarodowego Prawa Podatkowego Prawo międzynarodowe a prawo europejskie Prawo międzynarodowe cechuje brak scentralizowanego ośrodka kreującego normy powszechnie obowiązujące jego adresatów. Prawo wspólnotowe : scentralizowanie, ścisła hierarchia nor prawnych , funkcjonowanie orzecznictwa wiążącego członków Wspólnoty. Prawo międzynarodowe ; źródło – umowy . Umowy bilateralne, multirateralne, Konwencja Wiedeńska, Umowy międzynarodowe wiążą jedynie partnerów traktatowych. Jest to prawo wiążące wybrane strony. Brak jest norm bezwzględnie obowiązujących nakazujących państwom zawierać ściśle określone umowy i kształtować ich treść w sposób ustalony przez organ ponadnarodowy. To od woli państw zależy czy zwiążą się normami międzynarodowymi. Wykonanie i stosowanie umów nie podlega obligatoryjnej kontroli żadnego międzynarodowego sądu. Ogólne zasady prawa międzynarodowego i zwyczaj międzynarodowy – praktyczne znaczenie tych źródeł jest niewielkie. Relacje prawo międzynarodowe – wspólnotowe 307 TWE Zasada lojalności art.10 TWE Art.. 87 pierwszeństwo umów Prawo wspólnotowe może oddziaływać bezpośrednio

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO) jako swoiste ogniwo wiążące pomiędzy systemami dwóch lub więcej państw

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania W ramach UPO państwa umawiają się w jakim zakresie swoje roszczenia podatkowe zachowują, a w jakim je tracą

Umowy (Konwencje) modelowe Umowa modelowa Ligii Narodów -1943 (wersja meksykańska ) i 1946 (wersja londyńska) Umowa Modelowa OECD (UM-OECD) Umowa modelowa Rady Społeczno-gospodarczej ONZ -1980 Umowa modelowa stosowana przez Stany Zjednoczone (najnowsza wersja z 2006 )

Umowy modelowe Umowa Modelowa (Model Konwencji OECD) Komentarz Uwagi państw (ang.Observations) Zastrzeżenia państw (ang.Reservations) Observations – wskazują, w jaki sposób państwa będą stosowały dane postanowienie Zastrzeżenie – jeśli państwo zawarło zastrzeżenie, drugie umawiające się państwo może działać na zasadzie wzajemności

Umowy Modelowe Znaczenie UM OECD i komentarza do niej (Wstęp pkt 13 i 14 ) Komentarz i UM OECD nie są źródłem prawa !!!!!! Źródłem prawa są ratyfikowane umowy międzynarodowe ( w tym UPO) –art.87, 91 Konstytucji

Komentarz Czy państwa zawierając UPO opartą dosłownie na UM OECD przejmują wiążąco interpretację do niej ? Wstęp pkt 29 Wyrok WSA III SA/Wa 310/09 Wyrok NSA II FSK 276/08

Komentarz Czy w razie sporu na gruncie UPO opartej na UM OECD podatnik może oczekiwać rozstrzygnięcia zgodnie z Komentarzem ?

Komentarz Czy podatnik może domagać się od swojego państwa jako strony umowy rozstrzygnięcia zgodnego z komentarzem ?

Komentarz W związku z aktualizacją Komentarza, która wersja powinna być zastosowana z dnia wejścia w życie umowy ? aktualna na dzień rozstrzygania sporu ? Wstęp do UM OECD pkt 33

Struktura UM-OECD rozdział I – zakres stosowania umowy; rozdział II – definicje; rozdział III – opodatkowanie dochodu; rozdział IV – opodatkowanie majątku; rozdział V – metody unikania podwójnego opodatkowania; rozdział VI – przepisy szczególne; rozdział VII – postanowienia końcowe.

Struktura UM-OECD rozdział I – zakres stosowania umowy Rozdział I zawiera przepisy dotyczące podmiotowego i przedmiotowego zakresu obowiązywania umowy. Zakres podmiotowy wyznaczający krąg podatników, których będzie dotyczyła umowa, został zdefiniowany przy zastosowaniu kryterium miejsca zamieszkania (siedziby). Umowa dotyczy zatem osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub obu umawiających się państwach. Przesłanki decydujące o uznaniu, że osoba ma miejsce zamieszkania w umawiającym się państwie, określa prawo wewnętrzne tego państwa (por. art. 3 ust.1 a u.p.d.o.f. i uwagi rozdz. II pkt ) Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania ustala natomiast sposób postępowania w sytuacji, gdy według prawa umawiających się państw osoba ma miejsce zamieszkania w obu tych państwach (art. 4 UM-OECD)[1]. Polega on na ustaleniu przesłanek, jakie będą w kolejności brane pod uwagę, aby określić status danej osoby, Zakres przedmiotowy umowy (art. 2 UM-OECD) rozciąga się na podatki od dochodu i od majątku, pobierane na rzecz umawiających się państw, bez względu na sposób ich poboru. Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając w to podatki od zysku ze sprzedaży majątku ruchomego lub nieruchomego, podatki od sumy wynagrodzeń, jak również podatki od przyrostu majątku. Definicję ogólną w umowach bilateralnych uzupełnia wyliczenie obowiązujących podatków w obu umawiających się państwach, których dotyczy umowa, z zastrzeżeniem, że podlegają jej również wszystkie podatki takiego samego lub podobnego rodzaju, które w przyszłości będą pobierane obok istniejących podatków lub w ich miejsce.

Rozdział II – definicje Struktura UM-OECD Rozdział II – definicje a w dalszych rozdziałach – również definicje szczególne, określające poszczególne kategorie dochodów, np. dywidendy, odsetki, należności licencyjne. „osoba” – oznacza osobę fizyczną, spółkę oraz każde inne zrzeszenie osób; „spółka” – oznacza osobę prawną lub inną jednostkę, którą dla celów opodatkowania traktuje się jak osobę prawną; spółka niemająca osobowości jest więc osobą w rozumieniu umowy jako zrzeszenie osób, ale nie jest spółką, jeśli nie jest traktowana dla celów podatkowych jak osoba prawna, czyli dochód spółki nie podlega opodatkowaniu, lecz podatnikami od tego dochodu są wspólnicy; „przedsiębiorstwo” – ma zastosowanie do prowadzenia jakiejkolwiek działalności zarobkowej;

Pojęcia Ogólne osoba (person) spółka (company) przedsiębiorstwo (enterprise) działalność zarobkowa (business)

Pojęcia Ogólne przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa ( enterprise of a Contracting State) transport międzynarodowy (international traffic) właściwa władza (competent authority ) obywatel (national) ,,przedsiębiorstwo umawiającego się państwa” i ,,przedsiębiorstwo drugiego umawiającego się państwa” – oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez rezydenta umawiającego się państwa i przedsiębiorstwo prowadzone przez rezydenta drugiego umawiającego się państwa; „transport międzynarodowy” – oznacza wszelki transport statkiem morskim lub powietrznym eksploatowanym przez przedsiębiorstwo, którego miejsce faktycznego zarządu znajduje się w umawiającym się państwie, z wyjątkiem przypadku gdy taki statek morski lub powietrzny jest eksploatowany wyłącznie między miejscami położonymi w drugim umawiającym się państwie; „obywatel” – oznacza każdą osobę fizyczną posiadającą obywatelstwo umawiającego się państwa oraz osobę prawną, spółkę osobową lub stowarzyszenie utworzone na podstawie ustawodawstwa obowiązującego w umawiającym się państwie; „działalność gospodarcza” – obejmuje świadczenie usług oraz inną działalność o samodzielnym charakterze; „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w umawiającym się panstwie (rezydent)” – oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego państwa podlega tam opodatkowaniu ze względu na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to państwo, jego jednostki terytorialne i władze lokalne. Określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym państwie, tylko w zakresie dochodu osiąganego w tym państwie lub położonego w nim majątku.

Pojęcia szczególne rezydent (resident ) zakład (Permanent Establishment)

Rezydent Rezydent Każda osoba, która zgodnie z prawem tego państwa podlega tam opodatkowaniu ze względu na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to państwo, jego jednostki terytorialne i władze lokalne. Określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym państwie, tylko w zakresie dochodu osiąganego w tym państwie lub położonego w nim majątku

Rezydent Kryteria rezydencji : miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedziba zarządu Kryteria rozstrzygające konflikt rezydencji : stałe ognisko domowe ( permanent home ) ; ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych – center of vital interests); miejsce , gdzie osoba zazwyczaj przebywa (habitual abode); Obywatelstwo; wzajemne porozumienie Umawiających się Państw

Rezydent Osoba prawna – konflikt rezydencji Jeżeli zgodnie z prawem Umawiających się Państw osoba prawna ma siedzibę w obu państwach rozstrzyga miejsce faktycznego zarządu

Słowniczek MPP Tie-breaker rules – zasady w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, które rozstrzygają konflikt rezydencji dla celów umowy , inaczej : określają rezydencję podatnika na gruncie umowy w przypadku podwójnej rezydencji

Wykładnia umów Wykładnia językowa i funkcjonalna postanowień umowy (art.3 ust.2 UM OECD) Definicje przyjęte w prawie podatkowym Definicje przyjęte w innych dziedzinach prawa Jeżeli z kontekstu nie wynika nic innego, każde określenie niezdefiniowane w umowie ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się w danym czasie według prawa umawiającego się państwa, w zakresie podatków, które są przedmiotem umowy, przy czym znaczenie wynikające ze stosowanego ustawodawstwa podatkowego tego państwa będzie miało pierwszeństwo przed znaczeniem nadanym określeniu przez inne przepisy prawne tego państwa (art. 3 ust. 2 UM-OECD)

Struktura UM-OECD rozdział III – opodatkowanie dochodu; rozdział IV – opodatkowanie majątku; Obejmują normy rozgraniczające, które stanowią istotę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania

Rodzaje norm rozgraniczających Normy nakazujące opodatkowanie określonych rodzajów dochodów tylko w jednym umawiającym się państwie 13 ust.5 , art. 12 art.18, art..15 ust.1, art.8 ust.1 UM-OECD

Rodzaje norm rozgraniczających normy przyzwalające na opodatkowanie określonych rodzajów dochodów w obu umawiających się państwach, czyli żadnemu z nich nie przyznają wyłączności Art.. 11, art..13 ust.1, art..17 ust.1, art..6,

Rodzaje norm rozgraniczających specyficzna redakcja językowa. określone dochody ,,mogą być opodatkowane w” (may be taxed in) określone dochody ,,podlegają opodatkowaniu tylko w” (shall be taxable only in)

Struktura UM-OECD rozdział V – metody unikania podwójnego opodatkowania; Metoda wyłączenia ( exemption method) Metoda kredytu podatkowego (Tax credit method)

Metody Unikania Podwójnego Opodatkowania Metoda wyłączenia – państwo rezydencji podatnika zwalnia od opodatkowania dochody, które uzyskał on w państwie źródła

Metody Unikania Podwójnego Opodatkowania Metoda kredytu podatkowego – państwo rezydencji opodatkowuje dochody uzyskane przez podatnika w państwie źródła, ale zezwala na odliczenie podatku zapłaconego w państwie źródła do wysokości podatku krajowego

Struktura UM-OECD rozdział VI – przepisy szczególne Równe traktowanie Procedury wzajemnego porozumiewania się Wymiana informacji Pomoc w poborze podatków ( fakult.) Członkowie misji dyplomatycznych lub stałych przedstawicielstw i urzędów konsularnych Zakaz opodatkowania i obowiązków bardziej uciążliwych niż dla obywateli własnego państwa Zakaz dyskryminacji zakładu Zakaz dyskryminacji podmiotów kontrolowanych nie-rezydentowi nie przyznaje się identycznych korzyści Rozpatrywanie indywidualnych wniosków o eliminowanie opodatkowania niezgodnego z konwencją Wyjasnianie trudności i wątpliwości z interpretacją umów, zwalczanie niewlaściwego stosowania konwencji Wymiana informacji mających znaczenie dla stosowania konwencji, W celu zwalczania unikania opodatkowania i oszustw podatkowych, Tajemnica skarbowa Procedury wzajemnego porozumiewania się : Jeżeli osoba uznaje, że została opodatkowana niezgodnie z konwencją może wykorzystać procedury przewidziane w prawie krajowym, ale Równolegle może przedstawić swoją sprawę właściwej władzy państwa, którego jest rezydentem, a jeżeli w jej przypadku zachodzi dyskryminacja – państwu ,którego jest obywatelem. Musi to uczynić w ciągu 3 lat od wystąpienia zdarzenia naruszającego konwencję lub zdarzenia powodującego dyskryminację. Właściwa władza, jeśli sama nie jest w stanie doprowadzić do usunięcia naruszeń uruchamia procedurę wzajemnego porozumiewania się. Jeżeli w ciągu 2 lat nie zapadło rozstrzygnięcie satysfakcjonujące osobę, może żądać wszczęcia postępowania arbitrażowego. Nie jest to jednak możliwe, jeżeli już został w tej sprawie wydany wyrok sądu. Wymiana informacji Właściwe organy będą wymieniały takie informacje, które mogą mieć istotne znaczenie dla stosowania postanowień konwencji albo dla wymiaru lub wdrażania wewnętrznego ustawodawstwa. Informacje te będą objęte tajemnicą skarbową. Projekt zmainy PIT Rozciągnięcia wspólnego rozliczania na małzonków nierezydentów - stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych , których stroną jest RP, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych

Struktura UM-OECD rozdział VII – postanowienia końcowe Wejście w życie Wypowiedzenie

Słowniczek MPP Withholding tax (WHT) – podatek pobierany w państwie źródła Podatek pobierany przez państwo źródła według stawki proporcjonalnej od kwoty brutto dywidend, należności licencyjnych, odsetek lub innych płatności dokonywanych przez rezydenta na rzecz nierezydenta. Płatnikiem tego podatku do właściwego organu podatkowego jest rezydent dokonujący wypłaty.

Klasyfikacja norm rozgraniczających Dochody, które mogą być opodatkowane bez ograniczeń w państwie źródła Dochody, które mogą być przedmiotem ograniczonego opodatkowania w państwie źródła Dochody, które podlegają opodatkowaniu tylko w państwie rezydencji

Dochody, które mogą być opodatkowane bez ograniczeń w państwie źródła dochody z majątku nieruchomego położonego w danym państwie i z przeniesienia własności tego majątku zyski zakładu położonego w danym państwie i z przeniesienia własności ruchomości zakładu dochód artystów i sportowców z działalności wykonywanej w danym państwie

Dochody, które mogą być opodatkowane bez ograniczeń w państwie źródła wynagrodzenia dyrektorów płacone przez spółkę mającą siedzibę w danym państwie wynagrodzenia i emerytury wypłacane z tytułu służby państwowej

Dochody, które mogą być opodatkowane bez ograniczeń w państwie źródła wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w sektorze prywatnym (nie są spełnione warunki do ich opodatkowania w państwie rezydencji )

Dochody, które mogą być przedmiotem ograniczonego opodatkowania w państwie źródła dywidendy (do wysokości 5 lub 15 % dywidendy) odsetki (do wysokości 10 % odsetek )

Dochody, które podlegają opodatkowaniu tylko w państwie rezydencji należności licencyjne dochody ze zbycia udziałów (akcji) z pewnymi wyjątkami ( klauzule nieruchomościowe !) emerytury (z wyjątkiem z tytułu służby państwowej)

Dochody, które podlegają opodatkowaniu tylko w państwie rezydencji płatności otrzymywane przez studentów na studia lub szkolenie zyski z eksploatacji statków morskich lub powietrznych używanych w transporcie międzynarodowym i przeniesienia własności takich statków

Dochody, które podlegają opodatkowaniu tylko w państwie rezydencji zyski przedsiębiorstw (jeśli nie są przypisane do zakładu) wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w sektorze prywatnym (nie są spełnione warunki do ich opodatkowania w państwie źródła) wszystkie pozostałe (jeśli nie stanowią zysków zakładu)

Słowniczek MPP Metoda wyłączenia – zwolnienie od podatku krajowego pewnych lub wszystkich zagranicznych przychodów uzyskiwanych przez rezydenta Metoda wyłączenia z progresją – metoda zwolnienia, zgodnie z którą pewne dochody zagraniczne są zwolnione od podatku ale brane są pod uwagę przy ustalaniu stawki podatkowej stosowanej do innych dochodów.

Metoda Wyłączenia Art.23 A ust.1 UM-OECD Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się państwie osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji może być opodatkowany w drugim umawiającym się państwie , wówczas pierwsze państwo zwolni taki dochód lub majątek od podatku, z zastrzeżeniem postanowień ust. 2 i 3.

Metoda Wyłączenia Wyłączenie pełne Wyłączenie z progresją

Metoda Wyłączenia 3. Jeżeli zgodnie z jakimkolwiek postanowieniem Konwencji, dochód osiągnięty lub majątek posiadany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie jest zwolniony od opodatkowania w tym państwie , to jednak państwo to przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku takiej osoby może wziąć pod uwagę zwolniony od podatku dochód lub majątek ( wyłączenie z progresją)

Metoda Wyłączenia Wyłączenie z progresją 1. Do dochodów podlegających opodatkowaniu dodaje się dochody zagraniczne zwolnione od podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali progresywnej

Metoda Wyłączenia 2. ustala się stopę procentową tego podatku od tak obliczonej sumy dochodów 3. ustaloną stopę procentową stosuje do dochodu podlegającego opodatkowaniu w kraju

Metoda Wyłączenia Przykład Podatnik osiągnął dochody: na terytorium Polski 15 000 zł za granicą (w przeliczeniu na walutę polską) 19 000 zł razem 34 000 zł Podatek od sumy dochodów, obliczony według skali podatku dochodowego, wynosi: 34 000 zł × 18% – 556,02 zł = 5.563,98 zł Stopa procentowa tego podatku w odniesieniu do łącznego dochodu wynosi: 5.563,98 zł : 34. 000 zł × 100% = 16,36% Od dochodu uzyskanego w Polsce podatnik zapłaci zatem podatek dochodowy w wysokości: 15 000 zł × 16,36% = 2 454,0 zł

Metoda Wyłączenia Dlaczego stosowana jest metoda wyłączenia z progresją ?

Metoda Wyłączenia Przy metodzie wyłączenia - problem nieuwzględniania strat poniesionych w państwie źródła

Metoda Wyłączenia Do jakich dochodów stosuje się najczęściej metodę wyłączenia ?

Metoda Wyłączenia Są to dochody, które państwo źródła może opodatkować bez żadnych ograniczeń kwotowych Dywidendy, odsetki – metoda kredytu podatkowego Wyjątek : participation exemption

Słowniczek MPP Participation Exemption (zwolnienie partycypacyjne) – reżim podatkowy, zgodnie z którym dywidendy uzyskane od zagranicznych spółek przez spółkę krajową są zwolnione w państwie rezydencji , jeśli spółka krajowa posiada co najmniej pewne minimum udziałów w spółce zagranicznej

Metoda Wyłączenia Art.23 A ust.2 UM-OECD Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami ust.10 i 11 może być opodatkowany w drugim Umawiającym się państwie , wówczas pierwsze państwo zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu tej osoby kwoty równej podatkowi zapłaconemu w tym drugim państwie. Jednak takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku, która została obliczona przed dokonaniem odliczenia, i która odpowiada tej części dochodu, która została osiągnięta z tego drugiego państwa.

Metoda Wyłączenia Art. 23 A ust.2 – komentarz Jeżeli stosowana jest co do zasady metoda wyłączenia, to mogą być od niej przewidziane wyjątki dla dochodów korzystających z preferencyjnego opodatkowania w państwie źródła, czyli do wysokości limitu ( dywidendy , odsetki )

Metoda Wyłączenia Co się dzieje, gdy UPO przewiduje dla danego dochodu metodę wyłączenia, a państwo źródła nie opodatkowuje tego dochodu ? Podwójne nieopodatkowanie ?

Metoda Wyłączenia Art.23 A ust.4 Postanowienie ust.1 nie powinno być stosowane do dochodu uzyskiwanego przez rezydenta Umawiającego się państwa , jeśli drugie Umawiające się Państwo stosuje postanowienia tej konwencji w celu zwolnienia takiego dochodu z opodatkowania lub stosuje do takiego dochodu postanowienia par 2 art.10 lub 11.

Metoda Wyłączenia Klauzule pozwalające na rezygnację z metody wyłączenia : Subject-to-tax clause Switch-over- clause

Metoda Wyłączenia Metoda wyłączenia – Zasada Neutralności Importu Kapitału ( Capital Import Neutrality – CIN ) CIN – sytuacja, w której rezydenci danego państwa inwestujący w państwie źródła są opodatkowani wyłącznie według zasad przewidzianych w państwie źródła. Ponoszą zatem taki sam ciężar podatkowy jak rezydenci tego państwa.

Państwo X Państwo Y Spółka B Spółka A (spółka zależna spółki A) Rezydent państwa X CIT 19 % Spółka B (spółka zależna spółki A) Zagraniczny zakład spółki A CIT 15%

Słowniczek MPP Kredyt podatkowy ( zagraniczny kredyt podatkowy) (Forein tax credit ) Możliwość pomniejszenia należnego podatku krajowego o podatek zagraniczny zapłacony od zagranicznego przychodu.

Metoda kredytu podatkowego Państwo rezydencji nakłada podatek zarówno na dochody ze źródeł krajowych, jak i zagranicznych , a następnie od podatku obliczonego od sumy dochodów odlicza kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w państwie źródła, ale do wysokości limitu.

Metoda kredytu podatkowego odliczenie w żadnym razie nie może przekroczyć tej części podatku dochodowego obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada bądź na dochód, bądź na majątek, jaki może być opodatkowany w tym drugim państwie

Metoda kredytu Podatkowego Limit podatku = dochód zagraniczny Podatek X _________________ dochód całkowity

Metoda kredytu podatkowego Rezydent (osoba fizyczna) osiągnął dochody: na terytorium Polski 37000 zł za granicą (w przeliczeniu na walutę polską) 45000 zł razem 92000 zł Podatek dochodowy od sumy dochodów wynosi: {(92 000 zł – 85 528) × 32%} + 14.839,02 zł = 16 910,06 zł

Metoda kredytu podatkowego Podatnik zapłacił za granicą podatek w wysokości 7000 zł (po przeliczeniu na walutę polską). Obliczenie limitu podatku : 16 910,06 zł × (45 000 zł : 92 000 zł) = 8271,23 zł Podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu w całości, ponieważ nie przekracza kwoty 8271,23 zł Należny podatek do zapłacenia w Polsce: 16 910,06 zł – 7000 zł = 9910,06 w zaokrągleniu 9910,00 zł

Metoda kredytu podatkowego Dlaczego metoda kredytu podatkowego jest mniej korzystna niż metoda zwolnienia ? Jakie są konsekwencje gdy rezydent osiąga wyłącznie dochody w państwie źródła ?

Metoda kredytu podatkowego W 2006 r. Pani A. będąca polskim rezydentem uzyskała wyłącznie dochody z pracy w WB Dochody ( w przeliczeniu na zł) 60 000 Podatek dochodowy zapłacony w WB ( w przeliczeniu na zł) 11 000 zł Podatek dochodowy od dochodu brytyjskiego obliczony według skali obowiązującej w Polsce w 2006 r. : (60 000 – 37 024 zł) x 30 % + 6.504 zł 48 gr = 13 397 zł 28 gr Podatek do zapłaty w Polsce 13.397 zł 28 gr – 11 000 zł =2.397 zł 28 gr

Metoda kredytu podatkowego Co zmieniło się po wejściu w życie zmienionej umowy polsko-brytyjskiej od 2007 r. ?

Metoda kredytu podatkowego Stawki podatku za granicą są niższe niż krajowe : podatnik musi w Polsce „dopłacić” Stawki podatku za granicą są wyższe niż w Polsce : podatnik nie może odliczyć całego podatku zagranicznego

Metoda kredytu podatkowego Dochód zagraniczny spółki A (z tytułu zagranicznego zakładu) – 1000 j.p. Zagraniczny podatek (15 %) - 150 j.p. Spółka A nie osiągnęła w kraju żadnego dochodu Podatek należny w Polsce - 1000 j.p. x 19 % = 190 j.p. Limit odliczenia 190 j.p. Podatek do zapłaty w Polsce : 190 j.p. – 150 j.p. =40 j.p.

Metoda kredytu podatkowego Dochód zagraniczny spółki A (z tytułu zagranicznego zakładu) – 1000 j.p. Zagraniczny podatek (25 %) - 250 j.p. Spółka A nie osiągnęła w kraju żadnego dochodu Podatek należny w Polsce - 1000 j.p. x 19 % = 190 j.p. Limit odliczenia 190 j.p. Podatek do zapłaty w Polsce : 190 j.p. – 250 j.p. = - 60 j.p. Podatnik odliczy tylko 190 j.p., nie otrzyma zwrotu w wysokości 60 j.p.

Metoda kredytu podatkowego Metoda kredytu Podatkowego – Zasada Neutralności Eksportu Kapitału (Capital Export Neutrality – CEN ) CEN- Sytuacja, w której rezydenci ponoszą identyczny ciężar podatkowy, niezależnie od tego, czy inwestują w kraju czy zagranicą. Opodatkowanie zagraniczne zostaje wyrównane do poziomu krajowego

Zastosowanie metod do dochodu z pracy najemnej Metoda wyłączenia z progresją, np.. : Niemcy, Czechy, Słowacja , Kanada, Belgia, Francja, Włochy, Portugalia, WB, Austria Metoda kredytu np. : USA, Szwecja, Holandia

Metoda kredytu podatkowego Czy limit kredytu jest obliczany oddzielnie dla każdego państwa ( per country limitation) ? Czy limit kredytu jest obliczany przy uwzględnieniu całego dochodu zagranicznego pochodzącego z różnych państw (overall limitation) ? 1.Sumuje się dochody ze źródeł zagranicznych, jeśli pochodzą z jednego państwa i ustala się limit dla podatku zapłaconego w tym jednym państwie 2.Sumuje się wszystkie dochody i wszystkie podatki zapłacone za granicą

Metoda kredytu Podatkowego Aspekty czasowe kredytu podatkowego Okres podatkowy, w którym zagraniczny kredyt jest przyznawany w państwie rezydencji zależy od tego, kiedy dochód zagraniczny został osiągnięty przez podatnika zgodnie z zasadami obowiązującymi w państwie rezydencji.

Metoda kredytu Podatkowego Skutki rozbieżności w czasie pomiędzy zapłatą podatku w państwie źródła a opodatkowaniem dochodu zagranicznego w państwie rezydencji Jeśli w państwie rezydencji dochód zagraniczny został opodatkowany wcześniej i nie odliczono podatku zagranicznego bo ten w państwie źrodła nie był jeszcze należny i nie został zapłacony, to gdy już zostanie zapłacony należy dokonać korekty podatku krajowego i odliczyć zagraniczny podatek. Np.. W Polsce podatnik rozlicza PIT 30 kwietnia , a w Niemczech 31 sierpnia, albo zagraniczne należności licencyjne stały się należne zgodnie z zasadą memoriału i opodatkowane w 2008 r,, natomiast zostały efektywnie wypłacone w 2009 r. i wtedy został pobrany zagraniczny WHT. Należy skorygować wtedy podatek za 2008 r.

Metoda kredytu Podatkowego Sytuacja szczególna : na skutek wysokich strat poniesionych w kraju, wyrównanie strat krajowych z dochodem zagranicznym nadal daje wynik ujemny. Czy kredyt podatkowy od dochodu zagranicznego przepada, skoro nie ma podatku krajowego ? Tak, nie ma możliwości przeniesienia na lata następne

Metoda kredytu podatkowego Czy dochód zagraniczny zwolniony od opodatkowania w państwie rezydencji może zwiększyć limit kredytu podatkowego ? Art.23 B ust.2

Metoda kredytu podatkowego Jeżeli państwo źródła ma prawo do opodatkowania dochodu i opodatkowuje go, to państwo rezydencji zwalniając ten dochód zagraniczny uwzględnia go dla ustalenia limitu kredytu.

Metoda kredytu podatkowego Jeżeli państwo źródła ma prawo do opodatkowania dochodu, lecz zwalnia go - państwo rezydencji uwzględnia ten dochód zagraniczny dla ustalenia limitu.

Metoda kredytu podatkowego Jeżeli państwo źródła nie ma prawa do opodatkowania dochodu – państwo rezydencji nie uwzględnia tego dochodu zagranicznego dla ustalenia limitu

Rozdział VI UM-OECD Art. 24 Równe Traktowanie Art. 25 Procedura wzajemnego porozumiewania się Art. 26 Wymiana Informacji

Rozdział VI UM-OECD Art.27 Pomoc w poborze podatków Art. 28 Członkowie misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych Art. 29 Rozszerzenie zakresu terytorialnego

Rozdział VII Postanowienia końcowe Art. 30 Wejście w życie Art.31 Wypowiedzenie

Kazusy Pan John Porter jest członkiem zarządu w brytyjskiej firmie . Z dniem 1 stycznia zostaje oddelegowany do polskiego oddziału firmy. Oddział ten wypłaca mu wynagrodzenie w wysokości 10 000 zł miesięcznie. Jak przedstawia się opodatkowanie Pana Portera w okresie do dnia 2 lipca (w tym dniu następuje przekroczenie 183 dni pobytu w Polsce) ? Jak przedstawia się opodatkowanie Pana Portera po dniu 2 lipca ?

Kazusy Pani Grażyna Kowalska mieszka w Wielkiej Brytanii, w Polsce uzyskuje przychody z tytułu nieruchomości. W jaki sposób powinny być te przychody opodatkowane ?

Kazusy Pani Anna Kowalska mieszka i pracuje na stałe w Wielkiej Brytanii. Chciałaby jednak zainwestować w fundusze inwestycyjne w Polsce. Jak byłyby opodatkowane jej przychody uzyskane z tego tytułu ?

Kazusy Udziałowiec z Niemiec, spółka GmbH zamierza wnieść do spółki z o.o. aport w postaci maszyn. Czy z tego tytułu osiągnie przychód podatkowy z tytułu objęcia udziałów (art.12 ust.1 pkt 7 ustawy CIT) ?