Prof. dr hab. Krzysztof Dołowy Zajęcia wyrównawcze Prof. dr hab. Krzysztof Dołowy Katedra Fizyki SGGW Dr inż. Witold Bekas Katedra Chemii SGGW, FK KURS-AR Sp. z o.o.

To nie taki rzadki widok !

Przyczyny: zaległości z wcześniejszych etapów kształcenia (liceum, gimnazjum a nawet szkoła podstawowa),  rekrutacja na I rok studiów często nie przewidująca konieczności zdawania Matematyki czy Fizyki na maturze,  zabiegi wydziałów mające na celu utrzymanie dotychczasowej liczby studentów powodują konieczność obniżenia „progu rekrutacyjnego”,  brak świadomości maturzystów luk wiedzy z przedmiotów Mat., Fiz., Chem. i przekonanie, że jakoś to będzie...

Przykłady:  na kierunki ekonomiczne ponad 80 % studentów jest kwalifikowanych „przez” maturę z geografii, zaś trudno jest wyobrazić sobie dobrego ekonomistę bez pogłębionej wiedzy matematycznej,  na wiele kierunków np. ochrona środowiska, technologia żywności i żywienie człowieka i in. wielu maturzystów jest kwalifikowanych „przez” maturę z biologii, zaś na studiach potrzebne są dobre podstawy wiedzy z matematyki, fizyki czy chemii.

Konsekwencje:  niezrozumienie treści wykładów i ćwiczeń z tych przedmiotów w trakcie semestru (wykładowcy przyjmują bowiem założenie, że studenci dysponują wiedzą z poprzednich etapów kształcenia, umożliwiającą zrozumienie wiedzy na poziomie akademickim),  nie zaliczenie przez wielu studentów ćwiczeń i egzaminów (mimo podejmowania przez nich wielokrotnych prób, a także obniżenia przez egzaminatorów wymagań) – co często skutkuje rezygnacją ze studiów lub koniecznością powtórzenia przedmiotu (tzw. warunek),

Konsekwencje:  problemy z dobrym zrozumieniem na wyższych latach studiów wielu przedmiotów (wykorzystujących podstawy wiedzy z matematyki, fizyki chemii a nawet biologii) – często dotyczy to elementarnych wiado-mości np. przekształceń algebraicznych, procentów, jednostek, podstawowych pojęć, prostych reakcji chemicznych itp.  duży stres wielu studentów nie zaliczających zajęć a także wykładowców nie widzących efektów swojej pracy,  obniżenie poziomu kształcenia na studiach.

Planowane działania w ramach grantu:  wskazanie kierunków studiów, na których istotnym elementem studiów jest matematyka lub fizyka i na których występują problemy z ich zaliczeniem, współpraca w tym zakresie z władzami dziekańskimi większości kierunków studiów,  przeanalizowanie, które zagadnienia – tematy z matematyki i fizyki na każdym z tych kierunków studiów są niezbędne nie tylko do zaliczenia tych przedmiotów na I roku, ale również które elementy podstaw wiedzy są ważne dla dobrego zrozumienia przedmiotów kierunkowych,

Planowane działania w ramach grantu:  stworzenie i wdrożenie systemu obligatoryjnego sprawdzania (on-line) podstaw wiedzy z matematyki i fizyki dla przyjętych na I rok studiów maturzystów – wynik z testu poniżej 50 % oznaczałby wskazanie konieczności uzupełnienia przez nich wiedzy z danego przedmiotu przed rozpoczęciem roku akademickiego,  przygotowanie merytoryczne pytań testowych z ww. przedmiotów – zawartości sprawdzianu on-line,

Test sprawdzający wiedzę:  30 prostych pytań (losowanie z bazy kilkuset równocennych pytań, pytania będą wymagały umiejętności zastosowania podstaw wiedzy,  interesująca forma pytań: test uzupełnień, test wielokrotnego wyboru, pytania prawda / fałsz …  wynik < 50 % poprawnych odpowiedzi sugeruje beanowi, że powinien postarać się przed 1 X uzupełnić luki wiedzy z przedmiotów podstawowych.

Test sprawdzający wiedzę: Przykładowe pytanie z fizyki: Samochód jedzie z prędkością 72 km/h. Ile metrów przejedzie on w 10 s ? Odp. Przykładowe pytanie z fizyki: Samochód jedzie z prędkością 72 km/h. Ile metrów przejedzie on w 10 s ? Odp. 200 Przykładowe pytanie z matematyki: Dla jakiej wartości x = ? y = 8 w równaniu: y = 2x – 3 Odp. x=5,5

Przykładowe pytanie z chemii: Połącz nazwy procesów z ilustrującymi je równaniami reakcji chemicznych. A dysocjacja mocnego kwasu I HNO2  H+ + NO2– B dysocjacja słabego kwasu II H+ + OH–  H2O C dysocjacja soli III Zn2+ +2 H2O  Zn(OH)2 + 2 H+ D zobojętnianie mocnego kwasu mocną zasadą IV 2 H2O – 4e  O2 + 4 H+ E strącanie V 2 H2O + 2e  H2 + 2 OH– F hydroliza kationowa VI HNO3 H+ + NO3– G hydroliza anionowa VII Al2(SO4)3  2Al3+ + 3 SO42– H anodowe utlenianie wody VIII KI + Cl2  KCl + I2 I katodowa redukcja wody IX CO32- + 2 H2O H2CO3 + 2 OH– J reakcja utleniania i redukcji X Ag + + Cl– AgCl

Liczba x jest o 12% większa od liczby 40, a 20 % liczby y to 15. Wartości x i y wynoszą odpowiednio x=44,8, y=75 X PRAWDA FAŁSZ 2. Produktem reakcji SO3 z wodorotlenkiem żelaza (III) jest woda i sól: Fe2(SO3)3. 2. Produktem reakcji SO2 z wodorotlenkiem żelaza (III) jest woda i sól: Fe2(SO3)3. X X X X PRAWDA PRAWDA PRAWDA PRAWDA PRAWDA PRAWDA FAŁSZ FAŁSZ FAŁSZ

Planowane działania w ramach grantu:  przygotowanie koncepcji merytorycznej zajęć kursu wyrównawczego (po 150 osób z matematyki i fizyki w skali jednego roku, przez okres 3 lat – razem 900 BO) – dla osób, które zadeklarują chęć uczestnictwa w kursie, zapewnienie wykładowców na kursie,  przeprowadzenie rekrutacji na kurs wyrównawczy, organizacja kursu (wrzesień) a także jego ewaluacja,

Planowane działania w ramach grantu:  przygotowanie koncepcji oraz realizacji systemu e-learningowego wspomagania nauczania wiedzy - Kompendium wiedzy z matematyki oraz fizyki – do wykorzystania zarówno dla uczestników kursów wyrównawczych, jak też przez osoby samodzielnie uzupełniające wiedzę przed rozpoczęciem roku akademickiego,  przygotowanie zawartości – treści merytorycznej Kompendium z M oraz F łącznie z systemem sprawdzania i weryfikacji wiedzy,

IX 2009 IX 2010 IX 2011

Ocena skuteczności podjętych działań:  monitorowanie postępów w nauce na studiach osób, które uczestniczyły w kursie wyrównawczym oraz korzystały z e-learningowego systemu uzupełnianie wiedzy,  wyciąganie wniosków z efektów kursu oraz jego ewaluacji, przekazywanie ich władzom uczelni i wydziałów.

Przewidywane efekty:  wdrożenie systemu on-line weryfikacji wiedzy z przedmiotów podstawowych dla osób rozpoczyna-jących studia na większości kierunków studiów w SGGW,  zwrócenie uwagi maturzystom na posiadane przez nich luki wiedzy z matematyki i fizyki oraz potrzebę ich uzupełnienia przed podjęciem studiów,  stworzenie dobrych, nowoczesnych podręczników e-learningowych: Kompendiów wiedzy dla studentów rozpoczynających studia w SGGW; materiały te (obudowane systemem weryfikacji wiedzy) będą w przyszłości zawsze dostępne na platformie e-learningowej SGGW,

Przewidywane efekty:  przeszkolenie na kursach wyrównawczych w zakresie podstaw matematyki i fizyki 900 studentów (w ciągu 3 lat) rozpoczynających I rok studiów, co zapewne zaowocuje ich znacznie mniejszymi problemami na studiach,  podniesienie poziomu kształcenia na studiach oraz udział w tworzeniu wokół SGGW aury nowoczesnej uczelni przyjaznej studentom, umożliwiającej nawet słabszym maturzystom możliwość uzupełnienia wiedzy w poprzednich etapów kształcenia.

Dziękuję za uwagę ! witold@bekas.pl