Agnieszka Wojewoda-Łukowczyk SOCJOTERAPIA Agnieszka Wojewoda-Łukowczyk

Socjoterapia to metoda leczenia zaburzeń zachowania i niektórych zaburzeń emocjonalnych u dzieci i młodzieży w toku spotkań grupowych. Jest to forma pomocy psychologicznej pośredniej między psychoterapią a psychoedukacją i treningiem interpersonalnym.

Zajęcia takie powinny wdrażać do nabycia nowych sposobów zachowań, nowych umiejętności, przede wszystkim interpersonalnych. Ważne jest zdobycie takich umiejętności jak: współdziałanie w grupie rówieśniczej, radzenie sobie w trudnych sytuacjach, szukanie pomocy i podejmowanie właściwych decyzji.

Głównym celem terapeutycznym jest dostarczanie wychowankom doświadczeń korygujących, przeciwstawnych do treści urazowych. Oprócz tego realizuje się cele edukacyjne czyli poznawcze oraz rozwojowe - zaspokajające podstawowe dla danego wieku potrzeby uczestników

Jeżeli na danym terenie nie ma możliwości stworzenia świetlicy socjoterapeutycznej spełniającej formalne wymogi dotyczące samodzielnego lokalu oraz wymaganej ilości godzin pracy, program socjoterapii może być realizowany w formie zajęć socjoterapeutycznych poza tego typu placówką. Powinny jednak zostać zachowane standardy w zakresie zadań i celów prowadzenia tego typu zajęć.

Jeżeli zaś program realizowany w placówce nie spełnia merytorycznych założeń programu socjoterapii, świetlicy tej nie należy nazywać socjoterapeutyczną. Świetlica środowiskowa odgrywa również ważną rolę w procesie pomagania dzieciom, zwłaszcza z rodzin dysfunkcyjnych

Grupę socjoterapeutyczną powinny prowadzić przynajmniej dwie osoby, tzn. na każdych zajęciach jest przynajmniej dwóch prowadzących, a liczba dzieci nie powinna przekraczać 10 osób. Grupy dzieci powinny być organizowane w określonych przedziałach wiekowych: 7-10, 11-12, 13-15 lat. Programy zajęć grupowych (cele, formy zajęć, metody) powinny być dostosowane do potrzeb rozwojowych dzieci oraz ograniczeń wynikających z ich sytuacji rodzinnej.

Praca socjoterapeutyczna przebiegać powinna w 3 etapach. Etap I to okres powstawania grupy. Uczestnicy poznają się, określają cele, normy i zasady oraz terminy spotkań. Zadaniem tego etapu jest zadbanie o poczucie bezpieczeństwa i zbudowanie empatii w grupie.

PRACA SOCJOTERAPEUTYCZNA Etap II to właściwa praca z grupą, czyli realizacja zaplanowanych celów terapeutycznych, edukacyjnych i rozwojowych. Istotą tego etapu jest aktywne uczestnictwo członków grupy, którzy poprzez doświadczenie uczą się prawidłowych zachowań. Uczestnicy dzielą się swoimi spostrzeżeniami, uczuciami, dostrzegają związki między wydarzeniami w grupie a życiem codziennym.

PRACA SOCJOTERAPEUTYCZNA Etap III, ostatni to przygotowanie wychowanków do zakończenia funkcjonowania grupy. Kończący się cykl zajęć przynosi uczestnikom wzmocnienie uczuć pozytywnych, podsumowanie nabytych umiejętności i uświadomienie możliwości wykorzystania ich poza zajęciami.

METODY I FORMY PRACY Z GRUPĄ Na zajęciach socjoterapeutycznych wykorzystujemy różnorodne metody i formy pracy z grupą. Często pracujemy w kręgu, który sprzyja nawiązaniu kontaktu i zmniejsza dystans. Przy realizacji niektórych gier i ćwiczeń stosujemy pracę w małych grupach, daje to możliwość aktywnego uczestnictwa każdemu, nawet nieśmiałemu, dziecku. Do podsumowania zajęć wykorzystujemy rundkę, w której każdy wypowiada się na dany temat lub kończy zdanie, a inni słuchają i powstrzymują się od komentarza.

Jednak podstawową formą pracy jest zabawa Jednak podstawową formą pracy jest zabawa. Niesie ona przyjemność, zadowolenie, i radość. Pozwala dzieciom na swobodną ekspresję, odprężenie fizyczne i psychiczne. Odmianą zabawy są gry, które mogą zawierać elementy rywalizacji np. gry ruchowe. Duże znaczenie mają gry psychologiczne, służące realizacji poszczególnych celów. W takich grach wychowanek przez osobiste zaangażowanie nabywa nowe doświadczenia. Podczas omawiania ma okazję powiedzieć o swoich uczuciach, o tym co było dla niego ważne czy trudne.

Stosowane metody i techniki pracy z grupą „Arterapia”- jest to forma grupowa, w której wykorzystuje się twórczą aktywność plastyczną i malarską do wyrażania problematyki poszczególnych członków grupy lub grupy jako całości. Rysunki dostarczają bardzo różnorodnej informacji o członkach grupy. Przy stosowaniu projekcyjnej arterapii nie jest istotna artystyczna wartość dzieła, istota tkwi w tym, aby dostarczyć dziecku pomocniczych środków do wyrażania swojej problematyki.

„Muzykoterapia”- jest jedną z najstarszych form oddziaływań na psychikę człowieka i wykorzystanie jej do celów leczniczych, zwłaszcza w formę grupowego słuchania muzyki. Pozwala na odreagowanie emocji, stwarza możliwość eksploracji istotnych dla pacjentów treści, dostarcza wiedzy o sobie, utorowuje bardziej dostosowaną społeczną komunikację. Ma ona również cele estetyczne, uczenia odczuć muzycznych i wzbogacenia wrażliwości i wyobraźni. Najczęściej celem muzykoterapii jest nastawienie na to, co dzieje się w grupie, na komunikację wzajemną i poznanie własnych emocji.

Choreoterapia”, czyli taneczna terapia Choreoterapia”, czyli taneczna terapia. Ćwiczenia taneczne prowadzone są ze zwracaniem szczególnej uwagi na komunikację i współdziałanie uczestników grupy. „Celem choreoterapii jest wpływanie na poprawę w zakresie funkcjonowania społecznego (towarzyskiego) oraz na podniesienie sprawności ruchowej. Podstawową zasadą tej metody jest stopniowanie intensywności i złożoności koordynacji przez ruch taneczny. Do głównych celów choreoterapii należą: - uczenie się wspólnego, skoordynowanego działania, - uzyskanie stanu dynamicznego relaksu, - wpływ na wydolność czynnościową narządów wewnętrznych i przestawienie gospodarki metabolicznej, - wpływ na koordynację i sprawność - nauka antycypowania ruchu, kształcenie wyobraźni i pamięci ruchowej, - dostarczenie przyjemnych doznań estetycznych, - uświadomienie uczestnikom wartości kontaktu z innymi, bliskości współdziałania oraz własnych możliwości fizycznych .

Świetlica socjoterapeutyczna Celem świetlicy socjoterapeutycznej jest zapewnienie opieki wychowawczej, tworzenie warunków do nauki własnej i pomocy w nauce, rozwijanie zainteresowań i uzdolnień uczestników, łagodzenie niedostatków wychowawczych w rodzinie, eliminowanie zaburzeń zachowania, kształtowanie rozwoju dziecka poprzez zdobywanie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami,

c.d. cele świetlicy socjoterapeutycznej ochrona przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, prowadzenia profilaktyki w zakresie uzależnień, w tym szczególnie alkoholizmu i narkomanii, poznawanie zagadnień, które pozwolą sprawnie funkcjonować społecznie i radzić sobie z przeszkodami, zaspokajanie potrzeb psychicznych dzieci oraz jej reprezentacja w różnych formach.

Podstawowym celem świetlic socjoterapeutycznych  jest zaspokojenie podstawowych potrzeb, do których należy: potrzeba przynależności, bezpieczeństwa, uznania.

Świetlica socjoterepeutyczna zapewnia uczestnikom : - opiekę po zajęciach szkolnych, - pomoc w odrabianiu lekcji, - pomoc w rozwiązywaniu trudnych sytuacji życiowych, - udział w zajęciach plastycznych, sportowych rekreacyjnych, - udział w programach z zakresu profilaktyki uzależnień, rozmowy indywidualne, także z rodzicami.

Do świetlicy przyjmowane są dzieci : - na ich prośbę - na prośbę rodziców. - skierowane przez pracowników socjalnych Na uczestnictwo dzieci w świetlicy socjoterapeutycznej rodzice muszą wyrazić pisemną zgodę wraz z oświadczeniem dotyczącym powrotu dziecka do domu ( samodzielnie, pod opieką rodzica lub starszego rodzeństwa ). O przyjęciu do świetlicy rozstrzygają osoby prowadzące zajęcia w świetlicy.

KONTRAKT 1. Systematycznie odrabiamy lekcję. 2. Punktualnie przychodzimy na świetlicę. 3. Miło,ciepło,przyjacielsko odzywamy się do koleżanek i kolegów. 4. Słuchamy wychowawców. 5. Mówimy prawdę. 6. W razie potrzeby mówimy o swoich problemach. 7. Przynosimy zmienne obuwie. 8. Czujemy się jak u siebie w domu. 9. Jeden dzień w miesiącu mamy wolny od zajęć w świetlicy. 10. Odzywamy się do siebie grzecznie. 11. Jesteśmy dla siebie tolerancyjni. 12. Zgłaszamy pomysły na spędzanie wolnego czasu. 13. Przynosimy usprawiedliwienia. 14. Pomagamy wychowawcom. 15. Uczestniczymy w życiu świetlicy. 16. Rzetelnie pełnimy dyżury. 17. Pomagamy kolegom i koleżankom. 18. Szanujemy i dbamy o mienie świetlicy. 19. Organizujemy imprezy. 20. Nowych kolegów i koleżanki traktujemy serdecznie

I. KARTA PODOPIECZNEGO zawiera : Dane osobowe Diagnoza warunków życia i rozwoju Diagnoza sytuacji szkolnej Współpraca z pracownikiem socjalnym/MOPR w Słupsku Indywidualny plan pracy z dzieckiem -dział -zakres(zadania) -potrzeby realizacja -czas realizacji -uwagi Karta pobytu dziecka -stosunek rodziców do dziecka -Relacje dziecka z rodzicami -funkcjonowanie społeczne dziecka w świetlicy -nauka szkolna dziecka -funkcjonowanie dziecka poza świetlicą -samodzielność, umiejętnoś samoobsługi -funkcjonowanie emocjalne -stan zdrowia dziecka -szczególne potrzeby dziecka -znaczące dla dziecka wydarzenia, uwagi

Współpraca z GOPS Proszę o informacje dotyczące rodziny ............................................................ zamieszkalej przy ul. .................................................... zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Spolecznej z dnia 1 września 2000 r.w sprawie placówek opiekuńczo- wychowawczych /Dz. U. Nr 80 poz. 900/ oraz z późniejszymi zmianami /Rozporządzenie MPS z dnia 14 lutego 2005 r. / Dane o rodzinie umożliwią lepsze zdiagnozowanie środowiska oraz potrzeb podopiecznych, dzięki którym możliwe będzie skuteczniejsze oddzialywanie opiekuńczo-wychowawcze. Z poważaniem

Diagnoza ANKIETA DLA RODZICA ANKIETA DLA UCZNIA KARTA UCZNIA KARTA PODYTU DZIECKA INDYWIDUALNY PLAN PRACY