Podstawy Pomocy Psychologicznej

Psychologia kliniczna 1 Obszar Zdrowie--------Choroba Normalność – Nienormalność Przedmiot Opis zdrowych i zaburzonych funkcji psychicznych, somatycznych i zachowań Wyjaśnienie przyczyn zdrowia i zaburzeń oraz ich biopsychiczny mechanizm Podstawa psychologicznej diagnozy Zasady postępowania mającego na celu promocję i ochronę zdrowia, prewencje zaburzeń i pomoc psychoterapeutyczną

Psychologia kliniczna 2 Dziedzina Praktyczna Diagnoza zdrowia i zaburzeń Pomoc i interwencja psychologiczna ukierunkowana na promocję zdrowia, prewencję zaburzeń, interwencje w stanach kryzysu i psychologiczną terapię zaburzeń Badawcza

Podstawy Pomocy Psychologicznej Kontekst sytuacyjny ZDROWIE CHOROBA Czynniki patogenetyczne vs salutogenetyczne Mechanizm psychologiczny Kontekst podmiotowy DIAGNOZA INTERWENCJA

Diagnoza a psychoterapia - Diagnoza źródła zaburzeń W celu zastosowania psychoterapii wobec osób, których trudności wynikają z działania patologicznych mechanizmów psychicznych i wykluczenia stosowania tejże wobec osób, których trudności mają inne podłoże, a zatem wymagają innych form pomocy (w tym psychologicznej). - Rozpoznanie „Funkcjonalne a organiczne” źródła. - Rozpoznanie „Podmiotowe a sytuacyjne” źródła.

Diagnoza a psychoterapia - Diagnoza rodzaju zaburzeń Psychiatryczna diagnoza nozologiczna Problem etykietowania Słabość narzędzi diagnostycznych, nadużycia w rozpoznawaniu, problem testów psychologicznych Diagnoza psychologiczna Terapia behawioralna – kategorie psychiatryczne Stosowanie ogólnych kategorii – typów zaburzeń (nerwice, psychozy) bądź obszarów (funkcji) zaburzeń odmiennych etiologicznie i wymagających innego postępowania Własne kategoryzacje – często nawiązujące do klasycznej nozologii, ale nadające tym kategoriom inne znaczenie w ramach teorii

Diagnoza a psychoterapia - Diagnoza motywacji Pragnienie dokonania zmian we własnym sposobie funkcjonowania powstałe na skutek przeświadczenia, że źródłem problemów jest własna dyspozycja psychiczna. „Motywacja do przychodzenia na psychoterapię” – okazja do nawiązania kontaktu z osobą życzliwą; izolacja od otoczenia i poszukiwanie przyjaciela w terapeucie – przedłużanie kontaktu. „Oddanie się pod opiekę” – oczekiwanie porad, pomocy. „Oddanie się pod opiekę” – status osoby leczącej się. Przymus – szpitale psychiatryczne, nakaz sądowy. Presja otoczenia – bezradność bliskich wobec problemów osoby kierowanej, delegacja problemu – próba rozwiązania problemu własnego przez określenie go jako problem partnera.

Pomoc psychologiczna H. Sęk (1991) określa pomoc psychologiczną jako „… zachowanie społeczne, działalność prospołeczną, która jest uwarunkowana motywacją empatyczno-autoteliczną, i wktórej wykorzystuje się wiedzę psychologiczną, abu w interakcji z człowiekiem potrzebującym zmierzać do rozwiązania problemów życiowych osoby wspomaganej…”. Tak rozumiana pomoc wymaga od pomagającego specyficznej postawy, która określana jest jako gotowość do działań prospołecznych, w której skład wchodzą trzy aspekty: Percepcyjny – zdolność spostrzegania potrzeb i emocji innych (trafność); Motywacyjny – chęć podejmowania działań na rzecz innych; Operacyjny – umiejętność programowania czynności zmierzających do tego celu. Ten ostatni obejmuje: Wiedzę, Umiejętności praktyczne, Przygotowanie osobiste.

Cechy pomagającego Zachowanie własnej odrębności Przyzwolenie na odrębność osoby wspomaganej Umiejętność jasnego komunikowania się Plastyczna zmiana strategii

Atrybucyjne modele pomocy Model moralny Model kompensacyjny Model medyczny Model oświatowy