Teorie kształtujące administrację w państwach europejskich
Model biurokracji Maxa Webera (1922 r.) Cechuje się ciągłością, precyzją i szybkością działania, całkowitym posłuszeństwem pracowników oraz koniecznością stałego obniżania kosztów. Weber kładł szczególny nacisk na depersonalizację stosunków wewnętrznych organizacji administracyjnej
Model biurokracji Maxa Webera (1922 r.) Cechy: Ciągłość organizacyjna funkcji urzędowych wyrażająca się podporządkowaniem organizacyjnym i takim powiązaniem stanowisk między sobą, że zapewnia to ciągłość wykonywania poleceń służbowych Podział zadań, który polega na precyzyjnym określeniu dla każdego stanowiska zakresu kompetencji (obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności) Przejrzysta hierarchia organizacyjna
Model biurokracji Maxa Webera (1922 r.) Zarządzanie organizacją administracyjną opiera się na: normach stanowiących prawo powszechnie obowiązujące rozdzieleniu członków organizacji od jej własności pisemnym formułowaniu wszelkich aktów administracyjnych i decyzji silnej kontroli zewnętrznej
Poweberowskie koncepcje administracji wg. M. Abbot’a i Lowell’a Dobra organizacja powinna coraz lepiej i skuteczniej eliminować ze spraw urzędowych miłość, nienawiść i czysto osobiste emocjonalne elementy, które nie podlegają weryfikacji. Istotą struktury organizacyjnej jest racjonalność. Duch sformalizowanych, bezosobowych stosunków w administracji jest konieczny do wyodrębnienia uprawnień i obowiązków organizacyjnych od życia prywatnego urzędników Działając tylko bezosobowo urzędnicy zapewnić mogą racjonalność procesu decyzyjnego. Gwarantuje to równe traktowanie wszystkich podwładnych
Szkoła organiczna (E. Mayo, P. Selznick) Organizacja administracyjna jest złożoną instytucją stale przystosowującą się do zmieniającego się otoczenia. Istotne są personalne więzi między jej uczestnikami dające poczucie bezpieczeństwa Więziom wewnętrznym podporządkowana musi być efektywność organizacji Zachowuje się jak żywy organizm („organiczna” jak u człowieka organizm biologiczny
Szkoła racjonalna (H. Simon, Ch. Bernard) Sensem każdej organizacji administracyjnej jest jej skuteczne działanie uwarunkowane jej racjonalną strukturą i racjonalnymi mechanizmami zarządzania Zadania i kompetencje w racjonalnej administracji deleguje się na niższe szczeble w dół Kontrolę zewnętrzną w takiej organizacji ogranicza się na rzecz samokontroli
Szkoła filozoficzno-motywacyjna (V. Thompson, R. Golembiewski, Ch Szkoła filozoficzno-motywacyjna (V.Thompson, R.Golembiewski, Ch. Hodghinson Wiąże cele i wartości organizacyjne z motywacją ludzkich działań. Organizacja jest tylko polem do działania urzędników Urzędnicy tworzą, utrzymują i niszczą organizację Funkcjonuje jak żywy organizm, który jest silny zaletami ludzi, którzy w nim pracują a słaby, ich słabościami Motywacja do działania sięga poza formalno-prawne uwarunkowania organizacji, aż po etyczne wartości dobra i zła
Szczeble etycznej motywacji urzędników wg Kohlberga Definiują stopień etycznej dojrzałości personelu organizacji administracyjnej. Określają stopień koncentracji urzędników na: zakazach i karach współdziałaniu wewnątrz organizacji zachowaniu osobistej pozycji w organizacji prawie i obowiązkach prawnych wartościach dobra i zła
Klasyfikacja organizacji administracyjnych wg A. Etzioni Opiera się na kryterium stosunków wewnątrz organizacji , jakie obowiązują pomiędzy przełożonymi a podwładnymi A. Etzioni rozróżnia organizacje administracyjne: dyrektywno-przymusowe płatno-wyrachowane prawno-wartościowe
Stałe strukturalne cechy organizacji administracyjnej Podział zadań oparty na specjalizacji Hierarchiczny podział władzy i kompetencji Formalny system regulacji prawnej konkretyzujący obowiązki, uprawnienia, zadania i sposoby realizacji zadań
Scentralizowany system administrowania: Wzmacnia sformalizowaną stronę organizacji Rozszerza normy i procedury, które zabezpieczają władztwo kierownicze Rozbudowuje kontrolę zewnętrzną Redukuje możliwość samodzielnego działania urzędników ograniczając liczbę organów podejmujących istotne decyzje Zamazuje odpowiedzialność za realizowane zadania Rozbudowuje normy wewnątrz-organizacyjne i prawo powielaczowe Prowadzi do autokratycznego modelu zarządzania
Dekoncentracja i decentralizacja administracji Polega na spłaszczeniu systemu i struktur zarządzania tak, by niewielkie grupy osób, na coraz to niższych szczeblach: samodzielnie planowały wykonanie zadań administracyjnych samodzielnie realizowały te zadania bezpośrednio odpowiadały za realizację tych zadań szukały optymalnych sposobów do coraz bardziej efektywnej realizacji zadań organizowały konkursy na sfinansowanie tych zadań, tak by zrealizowane zostały najbardziej ekonomicznie
Wartości wspólne dla organizacji i urzędników: Godność Potrzeba dokształcania i wprowadzania zmian Uczciwość Orientacja na rezultatach Praca zespołowa
Jeśli bezrefleksyjne życie nie jest warte przeżywania, tym bardziej bezrefleksyjne wartości nie są wartę stosowania Sokrates