Klasyczna ekonomia Wstęp
Okres historyczny 1776-1890 (ponad 100 lat)
Obszar, na którym się rozwinęła: Głównie Anglia
Warunki rozwoju Rewolucja francuska Rewolucja przemysłowa w Anglii
Rewolucja francuska (1789) Wolność Równość Braterstwo
Wolność Wolność osobista przypisana wszystkim jednostkom. Wolność ekonomiczna jako jej konsekwencja.
Równość Równość wobec prawa jako warunek powstania społeczeństwa obywatelskiego i rozwoju normalnej gospodarki rynkowej. Wprowadzenie prawa powszechnego, obejmującego wszystkich obywateli w tym samym zakresie, w miejsce prawa stanowego, obejmującego tylko członków grupy. Złamanie fundamentów społeczeństwa feudalnego i tworzenie podstaw nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego.
Braterstwo Solidaryzm jako warunek funkcjonowania społeczeństwa
Produkcja towarów na zbyt Praca jest towarem Cechy kapitalizmu: Kapitał w postaci środków produkcji i środków na opłacenie cudzej siły roboczej Produkcja towarów na zbyt Praca jest towarem Konkurencja pomiędzy producentami Inwestycje => rozwój gospodarczy kraju => rozwój produkcji przemysłowej
Geneza stosunków kapitalistycznych (lata 1450-1750): Lata 1450-1600 – silna ekspansja gospodarki europejskiej Lata 1600-1750 - zmienna koniunktura gospodarcza, kryzys XVII stulecia
Przesłanki rewolucji przemysłowej (1760-1830) Tradycje produkcyjne rzemiosła B. Istnienie kapitału nagromadzonego w wyniku pierwotnej akumulacji C. Istnienie wolnej siły roboczej D. Rynek zbytu na towary przemysłowe E. Rozwój nauki i techniki F. Zasoby surowcowe G. Stabilny ustrój polityczny i system gospodarczy H. Infrastruktura
Etapy rewolucji przemysłowej A. Mechanizacja przemysłu włókienniczego B. Przełom w hutnictwie i w obróbce żelaza C. Maszyna parowa D. Transport
ISTOTA REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ Przełom technologiczny - przejście od produkcji opartej na pracy ręcznej do produkcji maszynowej. Pozwoliło to na produkcje towarów w większej niż dotychczas skali i sprzyjało unowocześnianiu maszyn.
ISTOTA REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ Przełom ekonomiczny - zmiana organizacji produkcji, powstanie fabryk, kalkulacje ekonomiczne
ISTOTA REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ Zmiany w strukturze społecznej - przejście od społeczeństwa wiejskiego do przemysłowego, procesy urbanizacji, powstanie nowych klas społecznych
ISTOTA REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ Innowacje techniczne - powstanie licznych wynalazków i udoskonaleń narzędzi pracy, co dało możliwości zwiększenia skali produkcji
SKUTKI REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ 1. Skutki ekonomiczne 2. Skutki społeczne
Skutki ekonomiczne przyrost produkcji dóbr: głównie węgla kamiennego i bawełny, masowa produkcja, mechanizacja, wydajność pracy, system fabryczny wzrost siły gospodarczej Anglii: fabryka świata, tanie surowce, drogie wyroby przemysłowe, przemysł maszynowy, bawełniany zmiany ludnościowe w Anglii - wzrost liczby ludności z 8 min do 22,7 min mieszkańców procesy urbanizacyjne - rozwój nowych miast przemysłowych: Manchester, Birmingham, Liverpool, skupiska ludności robotniczej
Skutki społeczne powstanie proletariatu fabrycznego: podział społeczeństwa na kapitalistów i proletariat bezrobocie: niski poziom życia robotników luddyzm: ruch burzycieli maszyn, karany śmiercią
PODSTAWOWE CECHY EKONOMI KLASYCZNEJ: 1. Harmonijny przebieg procesów gospodarczych 2. Zainteresowanie wzrostem gospodarczym 3.Badanie rynków i systemu cen jako czynnika decydującego o alokacji zasobów
Twórcy ekonomii klasycznej Adam Smith i David Ricardo – dzięki ich pracom ekonomia stała się samodzielną dyscypliną wiedzy i nauką ścisłą. Adam Smith – tworzył w okresie tzw. Kapitalizmu manufakturowego David Rocardi – tworzył w pierwszej dobie rewolucji przemysłowej
Ważniejsi autorzy i ich dzieła: Adam SMITH, Inguiry into the Naturę and Causes ofthe Wealth ofNations, 1776 (tłum. pol. Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, 1954) Thomas Robert MALTHUS, An Essay on the Principle of Population, 1798 (tłum. pol. Prawo ludności, 1925) David RICARDO, On the Principles ofPolitical Economy and Taxation, 1817 (tłum.pol. Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania, 1957) William Nassau SENIOR, An Outline of Science of Political Economy, 1848 (Zarys nauki ekonomii politycznej) John Stuart MILL, Principles ofPolitical Economy, 1965 (tłum. pol. Zasady ekonomii politycznej, 1848)
Podstawowe założenia modelu ekonomii klasycznej Wszystkie podmiotu gospodarcze (przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe) są racjonalne i zmierzają do maksymalizacji swoich zysków lub użyteczności. Wszystkie rynki są doskonale konkurencyjne, tak że podmioty gospodarcze decydują o tym, ile kupić i sprzedać, na podstawie danego zbioru cen, które są doskonale elastyczne. Wszystkie podmioty maja doskonałą znajomość warunków rynkowych i cen przed przystąpieniem do wymiany. Wymiana ma miejsce tylko wtedy, gdy na wszystkich rynkach zostały ustalone ceny, przy których następuje opróżnianie rynku. Oczekiwania podmiotów są stabilne.