Rynek nieruchomości w Norwegii Kamila Gnieciak Wiktor Maciak
Plan prezentacji 1. Uwarunkowania ekonomiczne 2. Uwarunkowania prawne 3. Pośrednik w obrocie nieruchomościami 4. Uwarunkowania instytucjonalne 5. Inwestorzy na norweskim rynku nieruchomości 6. Aktywność segmentów norweskiego rynku nieruchomości 7. Podatki
Uwarunkowania ekonomiczne - wysokorozwinięty, uprzemysłowiony kraj, - odkrycie złóż ropy naftowej i gazu ziemnego zmieniło gospodarkę Norwegii, - jeden z najbogatszych krajów świata, - bardzo wysoki standard życia mieszkańców.
Uwarunkowania ekonomiczne - Norwegia jest najmniej zaludnionych krajem Europy, - średnia gęstość zaludnienia wynosi 14,7 mieszkańców na 1 km², - w miastach mieszka 73% ludności kraju.
Inflacja
Uwarunkowania prawne 1. Konstytucja Norwegii: konfiskata mienia jest zabroniona, wywłaszczenia w celu publicznym są dopuszczalne, wywłaszczonemu przysługuje pełne odszkodowanie od Skarbu Państwa.
Uwarunkowania prawne 2. Ustawa o budownictwie i planowaniu: podstawą jest zrównoważony rozwój, budowa tylko i wyłącznie zgodnie z obowiązującym prawem, estetyka budownictwa, budownictwo przyjazne osobom starszym oraz niepełnosprawnym.
Uwarunkowania prawne 3. Ustawa o współwłasności: podział, scalanie, prawo do części nieruchomości. 4. Ustawa o rejestracji własności: reguluje funkcjonowanie norweskiego odpowiednika dla EGiB, każda nieruchomość ma unikatowy numer, kataster nieruchomości.
Uwarunkowania prawne 5. Norweska księga wieczysta (Grunnbok): 4 rozdziały: - informacje podstawowe, - informacje prawne, - hipoteka, - inne ograniczone prawa rzeczowe.
Uwarunkowania prawne 6. Ustawa o hipotece: reguluje kwestie dotyczące zabezpieczenia wierzytelności, dobrze rozwinięta bankowość hipoteczna, niskie stopy oprocentowania kredytu hipotecznego – niższe niż 4%, 80-90% LTV, zdolność kredytowa mierzona roczną pensją.
Działalność pośrednika Nadzór nad rynkiem nieruchomości i działaniami pośredników w obrocie nieruchomościami pełni Instytucja Nadzóru Finansowego – Finanstilsynet Osoba spełniająca określone kryteria może starać się o licencję agenta nieruchomości. Tytuł agenta nieruchomości: eiendomsmeglingsforetak
Działalność pośrednika Osoba otrzyma licencję, gdy: 1. zda egzamin na pośrednika w obrocie nieruchomościami 2. ma udokumentowane przynajmniej dwuletnie praktyki na pośrednika w obrocie nieruchomościami 3. cieszy się dobrą reputacją 4. jest pełnoletnia 5. nie zalega z należytymi opłatami 6. nie jest karana przeciwko mieniu i nie została mu odebrana licencja.
Uwarunkowania instytucjonalne 1. Finanstilsynet: reguluje działalność pośredników, nadzór, otrzymuje niezbędne informacje od pośredników, pozbawia i zawiesza licencje.
Uwarunkowania instytucjonalne 2. Dobre praktyki wykonywania zawodu pośrednika: Pośrednik musi poinformować klienta o: numerze rejestracyjnym i adresie nieruchomości, obciążeniach nieruchomości, przynależnych prawach, powierzchni nieruchomości, piętrze, wieku i sposobie budowy nieruchomości, wysokości podatków, planach zagospodarowania przestrzennego.
Uwarunkowania instytucjonalne 3. Organizacje zrzeszające pośredników: Norweskie Stowarzyszenie Pośredników w Obrocie Nieruchomościami (NEF), Norweskie Stowarzyszenie Agencji Pośrednictwa w Obrocie Nieruchomościami (EFF), Komisja do Skarg Związanych z Działalnością Pośredników w Obrocie Nieruchomościami.
Uwarunkowania instytucjonalne 4. Statistics Norway (Statistisk sentralbyrå): badania dotyczące norweskiego rynku nieruchomości, badania innych obszarów dotyczących Norwegii, odpowiednik polskiego Głównego Urzędu Statystycznego.
Uwarunkowania instytucjonalne 5. Przejrzystość norweskiego rynku nieruchomości: 17 miejsce na świecie w rankingu Real Estate Transparency Index 2010, wskaźnik Norwegii = 1,75, Australia (1 miejsce – 1,22), Wlk. Brytania (1,24), Szwecja (1,25), USA (1,25), Niemcy (1,38), Polska (1,99), Portugalia (1,82), Japonia (2,3).
Real Estate Transparency Index
Inwestorzy na norweskim rynku nieruchomości bezpieczna inwestycja, do tej pory rynek niedoceniany przez inwestorów z zewnątrz, inwestycje Norwegów w drugi dom, aż 10% gospodarstw domowych w Norwegii posiada drugi dom ( 2% w Wlk. Brytanii).
Inwestorzy na norweskim rynku nieruchomości Zakup nieruchomości z zamiarem wynajmu
Nieruchomości mieszkaniowe - w Norwegii 62,3% społeczeństwa mieszka w domach wolnostojących, - tylko 7,3% żyje w mieszkaniach.
Nieruchomości biurowe - najistotniejsze miasto - Oslo, - czynsze za wynajem nieruchomości maleją, - nowe budynki na wynajem.
Podatki - dochody z czynszu i inne wpływy z inwestycji są opodatkowane (28%), - w Norwegii nie płaci się podatku VAT za każdą inwestycję, - opłata skarbowa za transfer nieruchomości: 2,5%, - specjalny podatek od nieruchomości, który określają władze regionalne.
Dziękujemy za uwagę