Systemy ekonomiczne; Gospodarka CENTRALNIE PLANOWANA
System ekonomiczny- powiązania ekonomiczne, społeczne i prawne pomiędzy jednostkami, instytucjami i państwem.
Analizując systemy ekonomiczne stawia się trzy pytania: CO? (Które dobra i usługi i w jakich ilościach należy wytwarzać?) JAK? (W jaki sposób dobra i usługi mają być produkowane?) KTO? (Kto będzie korzystał z tych dóbr i usług?)
Gospodarka CENTRALNIE PLANOWANA
Gospodarka centralnie planowana Filary na których opierał się ten system: - Państwowa własność czynników produkcji - Centralne planowanie gospodarki Gospodarka centralnie planowana
Gospodarka centralnie planowana Etapy budowy planu: 1. Przedsiębiorstwa przesyłały do centrum swoje możliwości produkcyjne oraz zapotrzebowanie na czynniki produkcji 2. Centrum analizowało i bilansowało otrzymane plany 3. Centrum przygotowywało nakazy produkcyjne dla poszczególnych zakładów wraz z rozdzielnikiem produktów 4. Rozsyłanie tych nakazów do realizacji Gospodarka centralnie planowana
Gospodarka centralnie planowana Przyczyny złego funkcjonowania gospodarki: 1. Brak możliwości określenia zapotrzebowania na produkty 2. Brak analizy finansowej przedsiębiorstw (cel działania- realizacja planu, a nie zysk) 3. Zaangażowanie niepotrzebnych zasobów 4. Aspekty polityczne – rozbudowa przemysłu ciężkiego 4. Aspekty polityczne – powiązania z innymi krajami socjalistycznymi i izolacja od pozostałych krajów Gospodarka centralnie planowana
Gospodarka centralnie planowana Największe problemy podczas zmiany systemu: 1. Niedobór podstawowych dóbr konsumpcyjnych przy jednoczesnym gwałtownym wzroście cen 2. Duża liczba państwowych przedsiębiorstw –z przestarzałymi technologiami i wytwarzającymi złej jakości produkty 3. Kadra kierownicza wykształcona i funkcjonująca w realiach gosp. centralnie planowanej 4. Brak instytucji rynkowych takich jak: system bankowy, system podatkowy, fundusze inwestycyjne, system emerytalny… 5. Niesprawna administracja państwowa Gospodarka centralnie planowana
Gospodarka centralnie planowana Największe problemy podczas zmiany systemu: 6. Istotne powiązania gospodarcze z innymi krajami bloku komunistycznego 7. Bardzo uboga infrastruktura (drogi, sieć telekomunikacyjna, sieć energetyczna i wodociągowa) 8. Zdewastowane środowisko naturalne 9. Dotkliwy brak mieszkań 10 Olbrzymi deficyt budżetowy. 11. Dług zagraniczny sięgający 50 000 000 000 $ Gospodarka centralnie planowana