Corporate Social Responsibility Materiały dydaktyczne dla studentów Polsko-Czeskiej Wyższej Szkoły Biznesu i Sportu COLLEGIUM GLACENSE opr. dr Mariusz Opaliński
Definicja CSR Pakiet dodatkowych zobowiązań, wykraczających poza przestrzeganie prawa i odpowiedzialność kontraktową przedsiębiorstwa CSR
Argumenty przeciwko CSR Business of business is business Społeczna odpowiedzialność biznesu polega na generowaniu zysków CSR to socjalizm, który jest zaprzeczeniem wolności gospodarczej Przeznaczanie pieniędzy akcjonariuszy na cele społeczne = kradzież Menedżer nie jest reformatorem społecznym i nie ma mandatu społecznego do pełnienia takiej funkcji Instytucja nie ma sumienia, więc nie może ponosić odpowiedzialności moralnej CSR to należący do public relations kamuflaż, za którym skrywa się prawdziwe motywy uprawiania biznesu
Argumenty na rzecz CSR Firma wykorzystuje społeczeństwo, wobec czego jest mu coś winna w zamian Biznes przyczynia się do powstania wielu problemów społecznych Firma istnieje dzięki społeczeństwu Skutki prowadzonej działalności często trwają znacznie dłużej, niż istnienie organizacji Redystrybucja dochodów wymaga zaangażowania odpowiednich środków Jeśli społeczeństwo oczekuje odpowiedzialności, to w najlepszym interesie firmy jest ją na siebie wziąć
Typologia postaw wobec CSR Opór Brak społecznego zaangażowania, W sytuacjach granicznych – wyparcie Lub dążenie do zatuszowania sprawy Społeczny obowiązek Istnienie firmy jest uregulowane Wymogami natury ekonomicznej i prawnej Odpowiedzialność ponoszona jest Wyłącznie wobec akcjonariuszy Społeczna reakcja Firma dostrzega istnienie interesariuszy W jej działalności przestrzegane są Minimalne wymogi natury etycznej Społeczny wkład Strategia „dobrego obywatela” Wyczulonego na potrzeby otoczenia Firma aktywnie angażuje się w życie Jej otoczenia, prowadząc działania Na rzecz podniesienie poziomu Ogólnego dobrobytu
Zakres społecznej odpowiedzialności PODMIOTOWY Kto? PRZEDMIOTOWY Co?
Interesariusze organizacji Interesariuszami organizacji (ang. stakeholders) są wszystkie osoby fizyczne i prawne, które z nią współpracują, bądź mogą wywierać na nią wpływ Interesariuszami pierwszego stopnia są osoby związane z organizacją przez formalne kontrakty, porozumienia, postępowania, itd. (kierownictwo urzędu, pracownicy, petenci) Interesariuszami drugiego stopnia są zewnętrzne grupy nacisku, będące źródłem potencjalnego wpływu na funkcjonowanie organizacji (media, opinia publiczna, stowarzyszenia, rząd)
Mapa interesariuszy organizacji
Primum: non nocere Ustalenie rodzaju szkód, jakie może wyrządzić działalność firmy Określenie warunków uniknięcia szkód Unikanie skutków działań szkodliwych dla zewnętrznych grup otoczenia społecznego Usunięcie szkód już wyrządzonych, bądź zadośćuczynienie tym, które są nieodwracalne
Poziomy społecznej odpowiedzialności OCZEKIWANA Programy wspierające społeczność lokalną, edukację, ochronę środowiska, wolontariat, etc Filantropia Podejmowanie działań powyżej minimum określonego przez prawo, zarządzanie przez wartości, ochrona środowiska naturalnego Etyka Ochrona konsumenta, respektowanie prawa pracy, odpowiedzialność kontraktowa względem dostawców, regulowanie zobowiązań podatkowych Prawo WYMAGANA Maksymalizacja zysków oraz minimalizowanie kosztów, zachowanie kryteriów podziału proporcjonalnego do wkładu Ekonomia
Zarządzanie interesariuszami Identyfikacja grona interesariuszy, właściwych dla specyfiki prowadzonej działalności Ocena potencjału udziałowców zewnętrznych z punktu widzenia współpracy bądź konfliktu Ustalenie zasadności oraz możliwości zaspokojenia zgłaszanych postulatów Konsolidacja wokół wspólnej idei
Standard SA8000
Podsumowanie Społeczna odpowiedzialność firmy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom jej otoczenia w zakresie etyczności metod zarządzania Przeciwnicy CSR utrzymują, że jest to działalność sprzeczna z podstawową funkcją biznesu, jaką jest generowanie zysku Zwolennicy CSR wskazują, że firma istnieje dzięki przyzwoleniu społecznemu, którego cofnięcie jest najkrótszą drogą do jej likwidacji Główne grupy interesariuszy firmy to jej kierownictwo, pracownicy, akcjonariusze, klienci, społeczność lokalna oraz środowisko naturalne Zarządzanie udziałowcami zewnętrznymi polega na sporządzeniu mapy stakeholders oraz identyfikacji potencjału nacisku każdej z grup w celu zaspokojenia uzasadnionych żądań, kierowanych pod adresem firmy Pomiarowi efektywności CSR służy międzynarodowy standard SA8000, oparty na kryteriach sprawiedliwości społecznej w zarządzaniu zasobami ludzkimi