Motto „Są znane wiadomości. Rzeczy, o których wiemy, że wiemy. Wiemy również, że istnieją znane niewiadome. Innymi słowy wiemy, że są pewne rzeczy, których nie wiemy. Ale są też nieznane niewiadome – takie, o których nie wiemy, że nie wiemy” Donald Rumsfeld, sekretarz obrony USA
Cele prognozowania finansowego Świadomość przyszłości finansowej gminy, Przyszłe tendencje i struktury, Wolne środki na rozwój gminy w przyszłości, Formułowanie polityki finansowej/kredytowej,
Cele prognozowania Wpływ decyzji własnej lub parlamentu na stan finansów gminy w przyszłości, Ostrzeganie o zagrożeniach, Tego nie da się dowiedzieć z systemu księgowego.
Broń skarbniczki/skarbnika 1.Przyszła dynamika dochodów. 2.Przyszła dynamika dochodów własnych. 3.Przyszła dynamika wydatków bieżących. 4.Obsługa zadłużenia do dochodów (tendencja). 5.Wskaźnik długu do dochodów (tendencja).
Wskaźniki płynności 1.Stan środków pieniężnych na koniec roku jako % dochodów (tendencja). 2.Stan środków pieniężnych na koniec roku jako % dochodów własnych (tendencja).
Wskaźniki dla rozwoju 1.Inwestycje z budżetu jako % dochodów własnych. 2.Udział inwestycji w wydatkach (inwestycje z budżetu jako % wydatków z budżetu ogółem). 3.Obsługa zadłużenia jako % inwestycji. 4.Obsługa zadłużenia jako % wolnych środków i wiele, wiele innych.
Cele ustawodawcy 1.Kontrola, 2.Ustanawianie nowych limitów dla gmin, 3.Prosty dopływ informacji ważnych dla MF, (ale czy ważnych dla gminy), 4.Przedpole wdrożenia „reguły wydatkowej”.
Prognoza, a rola RIO RIO powołano do nadzoru legalności działań w zakresie administrowania finansami przez JST, Zawłaszczane są prawa samorządu, Narzucane są narzędzia.
Rola Rady Żeby uchwała o prognozie poszła do RIO najpierw musi ją przyjąć Rada, Kadencja upływa 12 listopada, Wybory odbędą się 21 listopada, Radni będą w środku kampanii.
Najnowsze europejskie trendy w zarządzaniu finansami publicznymi (7 zasad)
ZASADA I - Odejście od planowania rocznego Plany finansowe tylko wieloletnie oraz: Podejście stop-go, a analiza ciągła, Zmiana w całej prognozie, kiedy nadejdzie, a nie reakcja tylko w budżecie,
ZASADA I - Odejście od planowania rocznego Plany finansowe tylko wieloletnie oraz: Wskaźniki finansowo – rozwojowe dla finansów. Standardy, dopuszczalne poziomy wzrostu wydatków bieżących, spłat, deficytu… Rozwój nowoczesnych technik prognostycznych.
ZASADA II - Efektywne zarządzanie zasobami. Porządkowanie i systematyzacja zadań/procesów, Budżetowanie zadaniowe/procesowe, Zmiany limitów wydatków w prognozie transparentne, a powody i skutki zmiany wyraziste dla zainteresowanych.
ZASADA II - Efektywne zarządzanie zasobami. Dyrektor szkoły zapoznawany z wieloletnią prognozą finansową, Delegowanie w dół uprawnień finansowych, co przy dobrej kontroli uruchamia rezerwy,
ZASADA III - Pełne łączenie nakładów z wynikami (outputs) oraz rezultatami (outcomes). Wymaga to uzupełnienia cyklu budżetowego o dodatkowe działania, takie jak: Zestawy i hierarchia wskaźników dla rezultatów programów i projektów, Publikowanie budżetów wieloletnich z zestawami wskaźników.
Przykład budowy drogi KATEGORIA WSKAŹNIKA OPISWSKAŹNIKI Produkt (wynik) - Zbudowana droga - Finansowe: koszt - Fizyczne: stopień zaawansowania, liczba zbudowanych kilometrów Rezultat (co uzyskaliśmy) - Skrócony czas dojazdu - Niższe koszty transportu - Dostępność - Oszczędność czasu w minutach - Oszczędność pieniędzy (%) Oddziaływanie (co się zmieni) - Większe bezpieczeństwo - Większy przepływ osób, towarów - Wzrost aktywności społecznej - Nasilenie ruchu drogowego - Zróżnicowanie produkcji - Wzrost liczby miejsc pracy - Wyższy dochód w regionie na osobę i na pracownika
ZASADA III - Pełne łączenie nakładów z wynikami (outputs) oraz rezultatami (outcomes). Uzupełnienia cyklu budżetowego o dodatkowe działania, takie jak: Zmiana finansowa w budżecie = zmiany założonego wyniku i rezultatu (oraz wskaźników). Osoby odpowiedzialne (dyrektor szkoły) włączony w proces oceny, na ile przyznane nakłady są realistyczne dla założonych wyników i rezultatów. Bez tego odpowiedzialność tych osób będzie zminimalizowana.
ZASADA III - Pełne łączenie nakładów z wynikami (outputs) oraz rezultatami (outcomes). Wymaga to uzupełnienia cyklu budżetowego o dodatkowe działania, takie jak: Ustalanie gdzie się da systemów monitoringu wskaźników dla wyników i dla rezultatów.
ZASADA IV - Skupienie się na skali zarządzania dla poprawy jakości usług. Praktyka budżetowania w skali roku pokazała, że budżet nie jest elastycznym narzędziem. Decyzje o alokacji zasobów finansowych są podjęte i „nie ma ruchu”. W skali wieloletniej to skrępowanie znika.
ZASADA IV - Skupienie się na skali zarządzania dla poprawy jakości usług. Wydatki budżetowe nie bieżące i majątkowe, a wydatki sztywne i projekty. Przyjmowanie wieloletniego budżetu uchwałą rady.
Przykłady wydatków sztywnych Wynagrodzenia Diety Świadczenia na rzecz osób fizycznych Pochodne od wynagrodzeń Minimalne zaopatrzenie w materiałowe biurowe (na podstawie wyników z 3 ostatnich lat) Minimalne zaopatrzenie w materiałowe pozostałe (na podstawie wyników z 3 ostatnich lat) Minimalne koszty energii (na podstawie wyników z 3 ostatnich lat) Minimalne koszty ogrzewania (na podstawie wyników z 3 ostatnich lat) Minimalne koszty wody i ścieków (na podstawie wyników z 3 ostatnich lat) Minimalne koszty poczty (na podstawie wyników z 3 ostatnich lat) Ubezpieczenia obowiązkowe Świadczenia i fundusze socjalne Koszty najmów PFRON Badania pracownicze Ochrona Minimalne koszty usług obcych.
ZASADA V - Efektywna odpowiedzialność Odpowiedzialność i zasoby finansowe w miejscu, gdzie decyduje się dostawa usług i ich jakość – tak blisko, jak to możliwe. (75)
ZASADA V - Efektywna odpowiedzialność Stosowane w świecie narzędzia: Ujawnianie i publikowanie sposobu wydawania pieniędzy przez np. dyrektora szkoły i ukazywanie osiągniętych rezultatów (wskaźnik zdawalności). Modelowanie procesów finansowych dla ich większej prostoty i przejrzystości. (proces zmiany w budżecie, 552 PLN).
ZASADA V - Efektywna odpowiedzialność Stosowane w świecie narzędzia: Umacnianie wewnętrznych systemów audytu (CAF). Wykorzystywanie audytów zewnętrznych dla sprawdzania, co poprawić, Publikowanie rezultatów audytów.
ZASADA VI - „Evidence based management” Porzucanie dogmatycznej wizji roli sektora publicznego na rzecz: Rola równoległa „do” i złączona ze sferą rynkową. Podejmowania skalkulowanego ryzyka - „uczymy się przez działanie”. Eksperymentowanie we współpracy sektorów w dostarczaniu usług publicznych. (Habitat)
ZASADA VII - Rozwijanie systemów informacji i przepływu danych. Stosowanie systemów informatycznych łączących wymogi księgowości z wymogami zarządzania finansami Ze zdolnościami do sporządzania opisów i raportów, Gwarantujące prezentację wielu wskaźników, Zapewniający obsługę inwestycji, kredytów oraz budżetowania zadaniowego.