BĄDŹ ODPOWIEDZIALNYM EKOOBYWATELEM!!!

niepotrzebne urządzenia elektryczne i elektroniczne. Co to są elektrośmieci? Elektrośmieci (elektroodpady, a według oficjalnie przyjętego nazewnictwa zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny – ZSEE), to wszystkie zepsute, zużyte, przestarzałe, niepotrzebne urządzenia elektryczne i elektroniczne.

Przykłady ZSEE

WAŻNE!!! Na wszystkich urządzeniach elektrycznych i elektronicznych wyprodukowanych po 2005 r. powinien znajdować się symbol przekreślonego pojemnika na śmieci. Oznacza on, że produkt jest szkodliwy dla środowiska i nie może być wyrzucany wraz z innymi odpadami. Chcąc się go pozbyć, należy bezwzględnie oddać go do specjalnego punktu zbierania ZSEE.

Prawne aspekty postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym (ZSEE) Państwa Unii Europejskiej przyjęły w 2000 r. dyrektywę zobowiązującą do tworzenia systemów zbiórki oraz odzysku i recyklingu składników sprzętów elektrycznych i elektronicznych. Obowiązek ten spoczywa na producentach tego sprzętu. Dyrektywa z 2006 roku podjęła problem baterii oraz zużytych akumulatorów. W myśl tej dyrektywy przedsiębiorcy wprowadzający na rynek baterie i akumulatory są zobowiązani do zorganizowania i sfinansowania zbiórki, przetwarzania, recyklingu i unieszkodliwiania tych potencjalnie niebezpiecznych dla środowiska i człowieka przedmiotów. W Polsce Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, wprowadzająca zarządzenia unijnej dyrektywy, obowiązuje od 29 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 180, poz. 1495). Wprowadzająca dyrektywę Unii Europejskiej w Polsce Ustawa o bateriach i akumulatorach została uchwalona 24 kwietnia 2009 r. (Dz.U. Nr 79, poz.666)

Niebezpieczeństwo ze strony ZSEE!! ZSEE oraz baterie zawierają liczne szkodliwe substancje: rtęć, kadm, ołów, arsen, nikiel, lit. Z porzuconych na dzikich wysypiskach elektroodpadów szkodliwe substancje uwalniają się do gleby i wody. Do schorzeń powodowanych przez substancje zawarte w sprzęcie elektrycznym i elektronicznych należą m.in.: uszkodzenia systemu nerwowego, zmiany genetyczne i nowotworowe! Szkodliwe substancje włączają się w łańcuchy pokarmowe roślin, zwierząt i człowieka, stając się zagrożeniem dla zdrowia i życia.

Rtęć jest obecna m. in. w świetlówkach Rtęć jest obecna m.in. w świetlówkach. Objawy zatrucia to: pogorszenie wzroku i słuchu, zaburzenia koordynacji ruchu, drgawki. Najcięższe przypadki mogą objawiać się paraliżem, głuchotą, ślepotą, a nawet śmiercią. Ołów wykorzystywany w elektronice przy stopach lutowniczych, także w lampach kineskopowych, świetlówkach i akumulatorach – kumuluje się w szkielecie, wątrobie, nerkach, mózgu. Ma silne działanie neurotoksyczne i rakotwórcze. Kadm zawarty w bateriach odkłada się głównie w wątrobie i nerkach; w dużych ilościach może zaburzać czynności nerek i funkcje rozrodcze, wywoływać nadciśnienie i zmiany nowotworowe. Związki bromu stosowane w komputerach powodują zatruciach, nudności, zawroty głowy, bóle brzucha, wymioty, a nawet śpiączkę. Chrom jest używany do powlekania elementów metalowych. Związki chromu wywołują uszkodzenia układu oddechowego i pokarmowego oraz zmiany skórne; działają rakotwórczo i mutagennie.

Co się dalej dzieje z ZSEE? Niestety nadal ogromna ilość ZSEE oraz baterii trafia na wysypiska i miejsca nie przeznaczone do wyrzucania tego typu odpadów. Część elektronicznych odpadów eksportuje się, często nielegalnie, w celu ponownego użycia do Afryki i Azji. W wielu krajach biednych likwidacja e-odpadów jest prowadzona przez samych mieszkańców (w tym często dzieci), którzy nie korzystają z odpowiednich zabezpieczeń, chroniących ich i środowisko przed skutkami wydzielających się szkodliwych substancji.

Korzyści płynące z recyklingu ZSEE i zużytych baterii? Środowisko, człowiek i gospodarka odnoszą korzyści z właściwego zbierania ZSEE i baterii.

Nie zatruwamy środowiska i samych siebie szkodliwymi substancjami! Metale zawarte w ZSEE i bateriach mogą być odzyskane i ponownie wykorzystane, co oszczędza energię, zasoby naturalne i zmniejsza zanieczyszczenie środowiska. Nie zatruwamy środowiska i samych siebie szkodliwymi substancjami! Oszczędzamy powierzchnię ziemi. Wzrasta świadomość ekologiczna społeczeństwa.

Jak należy postępować z ZSEE? Elektrośmieci trzeba oddawać do specjalnie wyznaczonych w tym celu punktów zbiórki. O takich punktach zbiórki można dowiedzieć się np. na stronach Europejskiej Platformy Recyclingu www.erp-recycling.pl.

Co TY możesz zrobić z ZSEE? Bardzo ważne – ograniczyć ich powstawanie – to możesz na pewno! Nie kupuj elektrosprzętu bez zastanowienia! Naprawiaj urządzenia elektryczne i elektroniczne tylko w punktach specjalistycznych! Nie demontuj ZSEE samodzielnie! Korzystaj z urządzeń elektrycznych i elektronicznych racjonalnie! Nie wyrzucaj gdziekolwiek – ani do śmietnika, ani „gdzie oczy ludzkie nie widzą”! Kupując nowy sprzęt, oddawaj stary! Informuj innych, jak należy postępować z ZSEE!

BĄDŹ ODPOWIEDZIALNYM EKOOBYWATELEM!!!

ZADANIA DO WYKONANIA: Wykonaj ulotkę, w której przedstawisz mieszkańcom regionu, jak należy postępować z ZSEE. Poszukaj informacji o punktach zbiórki ZSEE w Twojej okolicy. Określ, jak elektrośmieci działają na środowisko przyrodnicze i które substancje w nich zawarte są dla niego niebezpieczne.