VIKT 2014 Vistula Indeks Koniunktury Turystycznej Ocena rynku i gospodarki turystycznej Tomasz Dziedzic, IT SGTiR, grudzień 2014

Cele projektu 1. Dostarczanie stałej, ciągłej, rzetelnej, obiektywnej i wszechstronnej informacji o stanie i przemianach polskiej gospodarki turystycznej. 2. Efektywna, długofalowa współpraca nauki, administracji i biznesu. 3. Stworzenie przesłanek do utrzymania i poprawy pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki turystycznej.

VIKT - odbiorcy informacji

Moduły czasowe Przy opracowaniu VIKT 2014, ze względu na potrzeby odbiorców informacji utrzymano 2 moduły czasowe dla generowania wartości Indeksu Koniunktury: Moduł roczny – odnoszący się do wartości VIKT w danym roku i zmian wobec lat wcześniejszych Moduł kwartalny – odnoszący się do wartości VIKTQ w danym kwartale i zmiany wobec analogicznych kwartałów lat wcześniejszych

VIKT a gospodarka turystyczna Według przyjętych szacunków wartość sprzedaży podmiotów objętych monitorowaniem VIKT wynosił ok. 40 mld PLN. Stanowi to ok. 35% przychodów podmiotów i działalności zaliczanych do tej sfery gospodarki. Tym samym VIKT obejmuje zakresem badania istotną część polskiej gospodarki turystycznej. Jego zakres w badaniu 2014, nie zmienił się. Nie zmienił się tez dobór wskaźników pierwotnych i konstrukcja poszczególnych subindeksów i całego Indeksu Vistula.

Struktura Indeksu Vistula- obszary gospodarki turystycznej objęte Indeksem

Wskaźniki cząstkowe filaru podaży hotelowej

Wskaźniki cząstkowe filaru popytu hotelowego

Wskaźniki cząstkowe filaru zagranicznej turystyki przyjazdowej

Wskaźniki cząstkowe filaru ruchu pasażerskiego w portach lotniczych

Wskaźniki i dane wyjściowe dla potrzeb VIKT 2014 Dla Indeksu w module rocznym utrzymano 14 wskaźników cząstkowych Dla Indeksu w module kwartalnym wzięto pod uwagę 11 wskaźników cząstkowych

Łączna wartość rocznego Indeksu Vistula (główne założenia) Rokiem bazowym dla początkowej wartości VIKT i jego subindeksów pozostał 2007 r. Stanowi on punkt odniesienia dla naliczania zmian skumulowanych i dla niego przyjęte są umowne wartości wyjściowe (100+100+150+50 pkt); łacznie 400 pkt. Przyjęta wartość wyjściowa jest niezależna od wartości pierwotnych poszczególnych subindeksów i wielkości danych empirycznych; stanowi natomiast kluczowy punkt odniesienia dla monitorowania zmian na rynku.

Łączna wartość rocznego Indeksu Vistula Umowne wartości wyjściowe dla poszczególnych subindeksów wynikają z przyjętych wag; nie zostały one zmienione przy obliczeniach VIKT 2014. Przyjęte wagi to: wskaźnik podaży hotelowej – 0,5 wskaźnik popytu hotelowego – 1,0 wskaźnik zagranicznej turystyki przyjazdowej – 1,5 wskaźnik ruchu pasażerskiego w portach lotniczych – 1,0. Przyjęcie różnych wag powoduje, że takie samo tempo dynamiki subindeksów skutkuje różną siłę oddziaływania na końcowy wynik całego Indeksu Vistula.

Łączna wartość indeksu kwartalnego VIKTQ W badaniu VIKT 2014 utrzymano zasadę, że pierwszymi okresami dla których będzie wyliczana wartość VIKTQ będą kwartały 2011 r. Pozostały one punktami odniesienia dla wyliczeń w kolejnych kwartałach i zmian pomiędzy analogicznymi kwartałami, łącznhie z szacunkowymi danymi za pierwsze 2 kwartały 2014 i prognozami za III i IV kwartał 2014 r. Wagi dla VIKTQ utrzymano takie, jak dla VIKT i takie, jak stosowano w 2013 r. Ze względu na specyfikę badanego okresu kwartalnego nie zmieniono zasady stałej wartości w danym roku dla subindeksu podaży bazy hotelowej.

Łączna wartość VIKT i VIKTQ Zmiany skumulowane zmiany wartości VIKT oraz VIKTQ i poszczególnych subindeksów w stosunku do okresu bazowego wyznaczone są procentową zmianą wartości dla poszczególnych komponentów pomiędzy kolejnym badanym okresem, a wcześniejszymi latami i kwartałami Suma punktowa wynikająca ze zmian procentowych daje łączną zmianę wartości VIKT i VIKTQ w stosunku do roku/lat poprzednich oraz analogicznych kwartałów. Dla VIKT zmiany skumulowane obejmują lata 2007-2013; dla VIKTQ wszystkie kwartały lat 2011-2014 (ostatnie kwartały 2014 r. – dane prognostyczne)

Efekty badania – wartość VIKT podaż hotelowa; 2007-2013

Efekty badania – wartość VIKT popyt hotelowy; 2007-2013

Efekty badania – wartość VIKT zagr. tur. przyjazdowa; 2007-2013

Efekty badania – wartość VIKT ruch. pas. w portach lotn.; 2007-2013

Efekty badania – łączna wartość VIKT w okresie 2007-2013

Efekty badania – łączna wartość VIKT zmiany % rok do roku

Efekt badania – udział subindeksów we wzroście VIKT 2007-2013

Efekty badania – wartość VIKTQ popyt hotelowy; 2011-2014

Efekty badania – wartość VIKTQ zagr. tur. przyj.; 2011-2014

Efekty badania – wartość VIKTQ ruch pas. w portach lotn.; 2011-2014

Efekty badania – wartość VIKTQ podaż hotelowa; 2011-2014

Efekty badania – łączna wartość VIKTQ; 2011-2014

Efekty badania – łączna wartość VIKTQ zmiany % wg kw.; 2011-2014

Efekty badania – porównanie zmian % VIKT i PKB Polski r/r 2007-2013

Efekty badania – porównanie zmian % VIKTQ i kwartalnego PKB Polski 2011-2014

Wnioski Wyniki uzyskane w kontynuacji badania koniunktury turystycznej przy pomocy Indeksu VIKT wskazują na wyraźną tendencję wzrostową w gospodarce turystycznej Polski w okresie 2007-2013. Dynamika r/r zmian wartości Indeksu była bardzo zróżnicowana od -0,6% w 2009 r. do 13,5% w następnym; w zadnym poza 2009 nie pojawiła się wartość ujemna. Ogółem wartość Indeksu wzrosła o 46,25%. Utrzymała się tendencja „motorów” zmian, jaka wystąpiła wcześniej. Wartości subindeksów w latach 2007-2013 w największym stopniu wzrosły w filarze pasażerskiego ruchu w portach lotniczych, w najniższym w zagranicznej turystyce przyjazdowej. Najnowsze wyniki potwierdzają pewną zależności między tempem zmian VIKT i PKB Polski. Na podstawie trendów i danych bieżących, a także przewidywanych zmian PKB Instytut Turystyki prognozuje, że łączna wartość VIKT wzrośnie w 2014 r. w przedziale 7-9% w stosunku do 2013 r.

Wnioski W badanym okresie 2011-2014 wartości VIKTQ wskazują na wzrost sumy łącznej Indeksu analogicznych kwartałów w stosunku do roku poprzedniego. W przypadku niektórych subindeksów (ruchu lotniczego i turystyki przyjazdowej) w okresie 2012-2013, w pewnych kwartałach pojawiły się spadki wartości subindeksów kwartalnych. W I i IV kwartale 2014 r. także może wystąpić spadek wartości subindeksu turystyki przyjazdowej. VIKTQ wydaje się być czułym barometrem zmian w gospodarce turystycznej odzwierciedlającym zmiany zachodzące na rynku w krótkich okresach. Na podstawie wstępnych szacunków wartości VIKTQ w 2014 r. wzrosną od 3,7% do 11%, przy czym najmniej w IV kwartale, najwięcej w III, w stosunku do analogicznych kwartałów 2013 r..

Wnioski Rezultaty badania przeprowadzonego w 2014 r. potwierdzają, że zarówno VIKT, jak i VIKTQ są efektywnym narzędziem pomiaru koniunktury turystycznej w polskiej gospodarce. Dane te mogą być przydatne w ocenie stanu i przemian turystyki polskiej przez wszystkie zainteresowane podmioty. Dzięki powiększeniu zbioru danych osiągnięto bardziej rzetelną bazę do takiej oceny. Monitorowanie rynku za pomocą VIKT i VIKTQ powinno być kontynuowane w następnych latach.

Kontakt z autorem: td@intur.com.pl Dziękuję za uwagę Kontakt z autorem: td@intur.com.pl