Debian

Debian – projekt wolnej dystrybucji systemu operacyjnego GNU/Linux oraz GNU/kFreeBSD realizowany przez ochotników na całym świecie. Wewnątrz Debiana istnieją również projekty, mające na celu stworzenie dystrybucji systemu GNU/Hurd, inne odmiany BSD a nawet dystrybucji wolnego oprogramowania na platformę Windows. Debian cieszy się opinią stabilnego systemu o wysokiej jakości i łatwego do aktualizacji. Ze względu na dbałość o jakość i bezpieczeństwo dystrybucji, nowe wersje stabilne pojawiają się relatywnie rzadko, często dochodzi też do opóźnień w ich wydawaniu.

CZYM jest Debian ? Projekt Debian to grupa osób, które wspólnie zdecydowały się stworzyć wolny system operacyjny. Stworzony przez nas system nazywa się Debian. System operacyjny to zestaw podstawowych programów i narzędzi, które umożliwiają komputerowi działanie. Rdzeniem systemu operacyjnego jest jądro - podstawowy program, który zarządza systemem i pozwala uruchamiać inne programy. Systemy Debian używają obecnie jądra Linux lub FreeBSD. Linux to oprogramowanie, które zaczął tworzyć Linus Torvalds, a którym obecnie zajmują się tysiące programistów z całego świata. FreeBSD to system operacyjny zawierający jądro oraz inne oprogramowanie. Trwają jednak prace mające na celu udostępnienie Debiana innym jądrom, przede wszystkim Hurd. Hurd to zestaw serwerów, które działają wokół mikrojądra (takiego jak Mach) udostępniając różne usługi. Hurd jest oprogramowaniem wolnym, tworzonym przez projekt GNU. Duża część podstawowych programów narzędziowych tworzących system operacyjny pochodzi z projektu GNU; stąd nazwy: GNU/Linux, GNU/kFreeBSD oraz GNU/Hurd. Te narzędzia także są darmowe. Oczywiście ludzie potrzebują aplikacji: programów umożliwiających im pracę, od edycji dokumentów, poprzez prowadzenie interesów i granie, aż po pisanie innych programów. Debian zawiera ponad 37500 pakietów (skompilowanych programów zapakowanych do ładnego i łatwego w instalacji formatu), menedżer pakietów (APT) i inne narzędzia, które umożliwiają zarządzanie tysiącami pakietów na tysiącach maszyn w sposób równie prosty, jak instalacja pojedyńczej aplikacji. A wszystko to za darmo. Ten układ przypomina nieco wieżę. Podstawą jest jądro. Na nim pracują podstawowe narzędzia. Wyżej są programy uruchamiane na komputerze. Na samym szczycie jest Debian — dokładnie organizujący i dopasowujący wszystko tak, aby wspólnie działało.

Jaki sprzęt jest obsługiwany ? Debian zadziała na prawie wszystkich komputerach osobistych, w tym większości starych modeli. Każde nowe wydanie Debiana obsługuje większą ilość architektur. Kompletną listę można znaleźć w dokumentacji do edycji stabilnej. Obsługiwany jest prawie cały, często spotykany sprzęt. Jeśli chcesz się upewnić, czy wszystkie podłączone do Twojego komputera urządzenia są obsługiwane, sprawdź Linux Hardware Compatibility HOWTO. Niektórzy producenci sprzętu utrudniają tworzenie sterowników do ich urządzeń nie udostępniając do nich specyfikacji. Może to oznaczać, że w systemie GNU/Linux nie będzie możliwe korzystanie z ich sprzętu. Niektóre firmy dostarczają sterowników, które nie są wolnym oprogramowaniem, ale jest to problem, ponieważ producent sprzętu może zakończyć działalność lub przestać wspierać sprzęt, który posiadasz. Zalecamy kupowanie tylko takiego sprzętu, którego producenci udostępniają wolne sterowniki do swoich produktów.

Jak to wszystko się zaczęło ? Debian został utworzony w sierpniu 1993 roku przez Iana Murdocka, jako nowa dystrybucja, która miała być tworzona w otwarty sposób, zgodnie z duchem Linuksa i GNU. Debian miał być konstruowany, a także pielęgnowany uważnie i sumiennie. Zaczął się jako mała, silnie powiązana grupka hakerów i wyrósł na dużą, dobrze zorganizowaną społeczność rozwijających i użytkowników. Patrz dokładna historia. Wielu ludzi o to pyta, słowo Debian należy wymawiać jak /ˈde.bi.ən/. Pochodzi ono od imion twórców Debiana, Iana Murdocka i jego żony, Debry.