Kraje Alpejskie

Spis treści: Warunki naturalne Ludność i urbanizacja Gospodarka Piętrowość klimatyczno-roślinna w Alpach Ciekawostki Bibliografia

ALPY Kraje alpejskie są to państwa Europy, na których obszarze znajdują się Alpy. Typowymi krajami alpejskimi określa się tylko Austrię, Liechtenstein i Szwajcarię, czyli kraje, których większość powierzchni leży na obszarze Alp. Alpy ponadto leżą na obszarze Niemiec, Francji, Monako, Włoch, Słowenii i Węgier.

Szwajcaria

Lichtenstein

Austria

Austria

Warunki naturalne Alpy są to młode góry fałdowe, które zostały wypiętrzone w orogenezie alpejskiej. Najwyższym szczytem Alp jest Mont Blanc (4807 m n.p.m.). Duży wpływ na ukształtowanie terenu Alp miała w przeszłości działalność lodowców górskich. W krajobrazie Alp dominują doliny U-kształtne, strzeliste szczyty, kotły polodowcowe i wygłady skalne. Mont Blanc

Ludność i urbanizacja Spośród trzech typowych krajów alpejskich, Austria posiada największą liczbę ludności – ponad 8 mln mieszkańców, najwięcej ludności mieszka w Masywie Czeskim oraz w Kotlinie Wiedeńskiej. W Austrii współczynnik urbanizacji wynosi 67%, największymi miastami są: Wiedeń, Graz, Linz, Salzburg i Innsbruck. W Szwajcarii żyje ok. 7,7 mln ludności, z czego w miastach 73%. Największa gęstość zaludnienia w Szwajcarii jest na Wyżynie Szwajcarskiej. Największe miasta Szwajcarii to: Berno, Genewa, Bazylea. W Liechtensteinie żyje zaledwie 34761 mieszkańców. Największym miastem jest Vaduz.

Gospodarka Kraje alpejskie należą do państw wysoko rozwiniętych gospodarczo. Dowodzą tego jedne z najwyższych wartości PKB na jednego mieszkańca. W Austrii i Szwajcarii bardzo dobrze rozwinięte są usługi. Duże znaczenie odgrywa bankowość, firmy ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne i giełdy. Duże znaczeni wśród usług odgrywają usługi turystyczne i wypoczynkowe. Do największych miejscowości turystycznych zalicza się: Chamonix, Sankt Moritz, Cortina d’Ampezzo oraz Garmisch-Partenkirchen. Duże znaczenie w krajach alpejskich odgrywa także przemysł high-tech. Rozwinął się tam zwłaszcza przemysł elektroniczny, precyzyjny (np. aparatura medyczna, zegarki), jubilerski i farmaceutyczny. Duże znaczenie w produkcji przemysłowej odgrywają także tradycyjne gałęzie, takie jak przemysł spożywczy. Przemysł spożywczy słynie z wysokiej jakości produktów mlecznych, np. serów i czekolad. Pomimo wysokogórskiej rzeźby terenu bardzo dobrze w krajach alpejskich rozwinięta jest sieć transportowa. Szwajcaria posiada najlepiej rozwiniętą sieć transportu kolejowego w Europie. Ponadto kraje alpejskie, a zwłaszcza Austria i Szwajcaria posiadają największą liczbę tuneli kolejowych i drogowych.

Sport i turystyka

Schweizerische Nationalbank Bern

W Alpach cechą charakterystyczną jest też piętrowość klimatyczno-roślinna. Występują ta następujące piętra układu roślinności charakterystyczne dla piętrowości alpejskiej: 1. Pogórze – pola uprawne. 2. Piętro leśne – lasy liściaste, mieszane i iglaste. 3. Kosodrzewina (piętro subalpejskie). 4. Hale (piętro alpejskie) – łąki wysokogórski. 5. Piętro niwalne – mchy, porosty, lodowce górskie. 5. 4. 3. 2. 1.

Ciekawostki

Wiadukt Landwasser - wiadukt kolejowy nad rzeką Landwasser w Alpach, w Szwajcarii. Wysokość wiaduktu wynosi 65 metrów, a długość 136 metrów. Dziennie przejeżdża nim 60 pociągów, rocznie - ok. 22 000. Wiadukt jest budowlą murowaną z miejscowego, ciosanego kamienia wapiennego. Konstrukcja wiaduktu, na którą zużyto 9200 metrów sześciennych kamienia, składa się z 6 przęseł o długości 20 m każde (ostatnie, szóste przęsło jest "ślepe", nieprzelotowe), wspartych na pięciu filarach o przekroju prostokątnym, rozszerzających się ku dołowi. Linia wiaduktu biegnie po łuku, którego promień wynosi 100 m. Południowo-wschodni przyczółek wiaduktu osadzono w pionowej ścianie skalnej, a sam wiadukt łączy się bezpośrednio z wylotem długiego na 216 m tunelu Landwasser. Wiaduktem przebiega pojedynczy tor o nachyleniu wzdłużnym wynoszącym 20 promili.

Matterhorn – szczyt położony w Alpach Zachodnich sięgający wysokości 4478 metrów. Matterhorn jest szóstym pod względem wysokości samodzielnym szczytem alpejskim. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Góra symbol, jeden z najbardziej znanych szczytów świata. Jego skalno-lodowa piramida samotnie wznosi się wśród firnowych pól lodowych Alp Penińskich. Jeden z najpóźniej zdobytych szczytów alpejskich, głównie ze względu na odstraszający wygląd. Z wierzchołka Matterhornu opadają cztery wybitne granie: Hörnli, Lion, grań Zmütt oraz Furgen.

Panorama ze szczytu Matterhorn Matterhorn, pomimo że najłatwiejsza droga na szczyt ma trudności wspinaczkowe III (tj. w skali wspinaczkowej trudno) z miejscami IV (bardzo trudno) i prowadzi terenem bardzo eksponowanym, jest celem wycieczek często niedoświadczonych lub źle wyposażonych alpinistów skuszonych sławą szczytu. Często na tej górze giną turyści z Polski: w 2001 jedna osoba, w 2006 trzy osoby, od początku 2007 cztery osoby. Niebezpieczeństwa wynikają głównie z dużej ekspozycji, zmienności pogody, narażenia na burze oraz możliwości uderzenia spadającymi kamieniami.

Bibliografia: Wikipedia www.mojaszwajcaria.pl Państwa alpejskie – walory turystyczne. Kraje alpejskie. Nawigator turystyczny Uroki krajów alpejskich Bankowość w Szwajcarii Wiadukt Landwasser Matterhorn Odyssei.com Opracował: Kamil Tokarski