WYCHOWANIE W SZKOLE …mów dziecku, że jest dobre, że może, że potrafi… J. Korczak

WYCHOWANIE - DEFINICJE

-Kształtowanie charakteru jednostki, w którym stała, silna, samodzielna, przedsiębiorcza i praktyczna wola jest skierowana na cele wartościowe, w tym przede wszystkim na cele moralne (cyt. za W. Okoń) -Proces oddziaływań na dzieci i młodzież -Dynamiczny, złożony układ oddziaływań społecznych (…), wywołujących zmiany w osobowości człowieka tym oddziaływaniom poddawanego (cyt. A. Gurycka)

-Oddziaływanie pokoleń dorosłych na te, które nie dojrzały jeszcze do życia społecznego (cyt. E. Durkheim) -Działanie wywierające na człowieka określony wpływ, kierowanie rozwojem -Wspomaganie w rozwoju wychowanków - wyzwalanie, dodawanie odwagi, przygotowanie do przyszłego życia, mobilizacja do aktywności, pobudzanie do zachowań zgodnych z oczekiwaniami społecznymi, usuwanie wpływów zagrażających naturalnemu rozwojowi

WYCHOWANIE w świetle Prawa Oświatowego

USTAWA z dnia 7.09.1991 r. o systemie oświaty (Tekst ujednolicony - zawiera zmiany wprowadzone ustawą z 2.07.2004 r., która weszła w życie z dniem 21.08.2004 r. - Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1808) Nauczanie i wychowanie - respektując chrześcijański system wartości - za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności.

Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności:  1) realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, 2) wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny, Art. 4. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia. 

Karta Nauczyciela ustawa z dnia 26. 01. 1982 r Karta Nauczyciela ustawa z dnia 26.01.1982 r. (tekst ujednolicony wraz ze zmianami wprowadzonymi ustawą o zmianie Karty Nauczyciela z dnia 15.07.2004, która weszła w życie z dniem 31.08.2004 r.) Rozdział 5 Art. 6. Nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą; wspierać każdego ucznia w jego rozwoju oraz dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego. Nauczyciel obowiązany jest kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów. 

DZIEDZINY (OBSZARY) WYCHOWANIA

WYCHOWANIE MORALNE (wartości) ESTETYCZNE (wrażliwość na sztukę) PATRIOTYCZNE SEKSUALNE (do życia w rodzinie)

WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE - DEFINICJE

-Kształtowanie przywiązania i miłości do ojczystego kraju, jego przeszłości i teraźniejszości; umacnianie poczucia odpowiedzialności za jego wszechstronny rozwój i miejsce wśród innych krajów -Wdrażanie do umiłowania ojczyzny i narodu, łącznie z gotowością do wyrzeczeń i ofiar dla innych; „uświadomienie wychowankom ich obowiązku do własnego kraju” (W. Okoń) -Świadome i celowe oddziaływanie na dzieci i młodzież z zamiarem kształtowania u nich postawy patriotycznej; przyswajanie dzieciom i młodzieży gruntownej i możliwie bezstronnej wiedzy o ojczyźnie

WSKAŹNIKI POSTAWY PATRIOTYCZNEJ (OBYWATELSKIEJ)

miłość do małej i wielkiej ojczyzny świadczenie usług na rzecz kraju poszanowanie rodaków i współobywateli zainteresowanie sprawami kraju gotowość do obrony interesów i bezpieczeństwa kraju oddawanie szacunku symbolice narodowej

WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE - REALIZACJA Aby pokochać Ojczyznę, trzeba ją przede wszystkim znać (J. M. Bocheński) WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE - REALIZACJA

wiedzy o społeczeństwie historii języka polskiego wiedzy o społeczeństwie historii religii wychowawczych na lekcjach plastyki muzyki wychowania fizycznego przysposobienia obronnego geografii

spotkań z ciekawymi ludźmi sesji z okazji rocznic państwowych wystaw projekcji filmów Szkolnej Izby Pamięci organizowanie konkursów wiedzy o kraju wycieczek do muzeów międzynarodowej wymiany młodzieży uroczystości szkolnych i klasowych

składanie kwiatów pod pomnikami, na grobach ludzi zasłużonych oflagowanie szkoły w dniach świąt państwowych prowadzenie szkolnej strony internetowej prowadzenie Kroniki Szkolnej tworzenie tablo absolwentów inne działania nadawanie audycji przez szkolny radiowęzeł redagowanie gazetki szkolnej postawa patriotyczna nauczycieli rozwijanie ceremoniału szkoły

WYBRANE PROPOZYCJE WYCHOWANIA PATRIOTYCZNEGO W SZKOLE

Opracowanie szkolnego kalendarza patriotycznego Rocznice i święta: - Wybuchu II wojny światowej (1września) Komisji Edukacji Narodowej (14 października) Wszystkich Świętych (1 listopada) - Odzyskania niepodległości (11 listopada) - Jana Pawła II (16 października, 2 kwietnia) - Flagi Narodowej (2 maja) Uchwalenia Konstytucji 3 Maja (3 maja) Wielkich wydarzeń historycznych (wyzwolenia obozu koncentracyjnego, powstania warszawskiego i in.) Związane z wielkimi Polakami (artystami, władcami, politykami, mężami stanu)

Realizacja kalendarza patriotycznego Udział w nabożeństwach odprawianych w intencji Ojczyzny Reprezentowanie szkoły w lokalnych obchodach świąt narodowych przez szkolny poczet sztandarowy Składanie kwiatów pod pomnikami, na grobach zasłużonych Wycieczki (np. do muzeów, miejsc pamięci narodowej) - Sesje popularno – naukowe - Inscenizacje i montaże słowno – muzyczne - Spotkania z ludźmi (np. żołnierzami II wojny światowej, uczestnikami powstania warszawskiego)

Realizacja kalendarza patriotycznego – c.d. - Projekcje filmów (dokumentalnych, fabularnych) - Konkursy (np. wiedzy o Janie Pawle II, historyczne) - Relacje ze szkolnych obchodów świąt i rocznic (na stronie internetowej, w Kronice Szkoły, w gazetce szkolnej) - Uczczenie minutą ciszy (pomordowanych w czasie I i II wojny światowej) - Oflagowanie szkoły

Przygotowanie młodzieży do czynnego i dojrzałego uczestnictwa w życiu demokratycznego społeczeństwa organizowanie debat i udział w debatach publikacje osiągnięć uczniów w Internecie, prezentacje w formie przemówień, prelekcji, referatu udział uczniów w seminariach naukowych, sesjach, dyskusjach panelowych zapoznanie uczniów z zasadami redagowania tekstów publicystycznych, użytkowych zorganizowanie wycieczki do studia radiowego, telewizyjnego, redakcji gazet, wydawnictw

Uroczyste obchody jubileuszu szkoły: -zorganizowanie spotkania absolwentów -stworzenie okolicznościowych wystaw (np. sławni absolwenci, ważne wydarzenia, sukcesy wychowanków) -prezentacja materiałów (książki, filmy, slajdy) dotyczących historii szkoły i życia szkoły -informacje w mediach na temat obchodów – lecia szkoły

Prowadzenie działań związanych z postacią patrona szkoły: -poznanie sylwetki patrona (publikacje, prezentacje multimedialne, fotografie itp.) -wycieczka Śladami patrona szkoły -szkolne obchody dnia patrona (inscenizacje, wystawki, konkursy itp.)

Edukacja regionalna (regionalizm) Cudze chwalicie, swego nie znacie -realizacja szkolnych i klasowych projektów (poznawanie historii małych ojczyzn - spotkania z ludźmi, studiowanie dokumentów, redagowanie artykułów) -organizowanie wycieczek (zwiedzanie zabytków, fotografowanie miejsc, obiektów, ludzi, wychodzenie w teren) -wydawanie albumów i przewodników (ciekawi ludzie, miejsca, zabytki); wywiady, filmy - uczestniczenie w lekcjach muzealnych oraz pokazach interaktywnych

Promowanie szkoły w środowisku lokalnym uczestnictwo w uroczystościach lokalnych zapraszanie przedstawicieli środowisk lokalnych do udziału w imprezach, inicjatywach szkolnych organizowanie Dni otwartych szkoły, promowanie szkoły w mediach uczestnictwo uczniów w konkursach lokalnych, regionalnych, olimpiadach, zawodach itp. gromadzenie i udostępnianie materiałów dotyczących realiów regionu współdziałanie z instytucjami i organizacjami propagującymi działalność społeczną i charytatywną

NADUŻYCIA W WYCHOWANIU PATRIOTYCZNYM

-Nadgorliwość werbalna (pusta deklaratywność) -Nadgorliwość w czynach granicząca z nacjonalizmem, szowinizmem i rasizmem -Inne np. odbrązowienie zasłużonych dla krajów patriotów, rozumienie patriotyzmu nierozerwalnie łączonego z określoną ideologią czy religią

PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO PATRIOTYZMU

-Kryzys autorytetów, elit politycznych i gospodarczych -Rozmiary korupcji na różnych szczeblach życia społecznego i państwowego -Brak perspektyw dobrego zatrudnienia -Niskie emerytury i renty -Niedowład w zwalczaniu bezdomności, alkoholizmu i narkomanii -Niedostateczna troska o bezpieczeństwo obywateli - Globalizacja

Sercem Polak, talentem obywatel świata KIERUNKI ROZWOJU WYCHOWANIA PATRIOTYCZNEGO Sercem Polak, talentem obywatel świata

Pogodzenie wychowania patriotycznego z silnymi tendencjami integracyjnymi w Europie poprzez promowanie patriotyzmu: - odpowiedzialnego, nowoczesnego, wolnego od nacjonalizmów, odznaczającego się tolerancją wobec innych narodów i kultur - przyjaznego europejskiemu zbliżeniu przy jednoczesnym zachowaniu własnej, narodowej tożsamości

W prezentacji wykorzystano publikację - M W prezentacji wykorzystano publikację - M. Łobocki – Teoria wychowania w zarysie Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006 Opracowały: Urszula Filipowska Renata Kołodziejczyk