Wentylacja Wieliczka luty 2011 r.
Wentylacja Akty prawne. Ogólne zasady przewietrzania. Podsieci wentylacyjne w Kopalni Soli „Wieliczka”. Regulacja podsieci wentylacyjnych. Skład atmosfery kopalnianej. Wentylacja rejonu Trasy Turystycznej oraz drogi ucieczkowe. Zagrożenie metanowe. Zagrożenie pożarowe.
Wentylacja Akty prawne
Wentylacja PRAWO GEOLOGICZNE I GÓRNICZE Ustawa z dnia 4 lutego 1994r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 14 czerwca 2002 r. w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych (Dz.U.02.94.841). ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz.U.02.139.1169).
Ogólne zasady przewietrzania. Wentylacja Ogólne zasady przewietrzania.
Wentylacja Wentylacja – ogół działań i czynności związanych z dostarczaniem do wyrobisk podziemnych dostatecznej ilości powietrza świeżego, z jego właściwym rozprowadzeniem w wyrobiskach oraz odprowadzeniem powietrza zużytego. Wentylacja naturalna. Wentylacja wymuszona (mechaniczna). Wentylacja główna. Wentylacja odrębna.
Wentylacja Przewietrzanie wyrobisk – dostarczenie do wyrobisk podziemnych właściwej ilości powietrza świeżego oraz odprowadzenie powietrza zużytego z wykorzystaniem depresji naturalnej i sztucznej w celu wywołania przepływu powietrza w wyrobiskach. Prąd powietrza – strumień powietrza płynący wyrobiskiem.
Wentylacja Prąd powietrza świeżego – prąd powietrza płynący od szybu wdechowego w kierunku komór i przodków w celu ich przewietrzenia. Prąd powietrza zużytego – prąd powietrza płynący wyrobiskiem w kierunku szybu wydechowego po przewietrzeniu przodka lub komory.
Przewietrzanie za pomocą lutniociągów. Wentylacja Przewietrzanie opływowymi prądami powietrza wytworzonymi przez wentylatory główne. Przewietrzanie za pomocą lutniociągów. Przewietrzanie za pomocą pomocniczych urządzeń wentylacyjnych. Przewietrzanie przez dyfuzję. Przykłady wyrobisk
Wentylacja Stosuje się zasadę przewietrzania wznoszącymi prądami powietrza (od poziomów niższych do wyższych). Ma to znaczenie w razie wystąpienia pożaru, zmniejsza się możliwość powstawania zaburzeń w sieci wentylacyjnej (zapobiega odwracaniu się prądów powietrza).
Wentylacja Wentylator główny - wentylator zabudowany przy szybie wydechowym przeznaczony do przewietrzania całej kopalni lub jej części ( gdy w kopalni znajduje się kilka szybów wentylacyjnych ). Wentylator główny – max. przerwa w pracy < 20min. Wentylator rezerwowy – uruchomienie w czasie max. 10 min.
Podsieci wentylacyjne w Kopalni Soli „Wieliczka” Wentylacja Podsieci wentylacyjne w Kopalni Soli „Wieliczka”
Wentylacja Układ wschodni. Szyb wdechowy – Regis do poz. V. Szyb wydechowy – Wilson do poz. III. Układ centralny. Szyb wdechowy – Daniłowicza do poz. VI. Szyb wydechowy – Kościuszko do poz. VIII. Układ zachodni. Szyb wdechowy – Kinga do poz. VIII.
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Regulacja podsieci wentylacyjnych Wentylacja Regulacja podsieci wentylacyjnych
Regulacyjne – regulują rozpływ powietrza w podsieciach wentylacyjnych. Wentylacja Podział tam wentylacyjnych ze względu na przeznaczenie: Oddzielające (śluzowe) – oddzielają od siebie rejony wentylacyjne oraz poszczególne prądy powietrza. Regulacyjne – regulują rozpływ powietrza w podsieciach wentylacyjnych. Bezpieczeństwa – odcinają dopływ powietrza do ogniska pożaru, zamykane na polecenie Kierownika Akcji Ratowniczej.
Pełne – deskowe, murowe itp. Z drzwiami lub z oknem. Wentylacja Podział tam wentylacyjnych ze względu na konstrukcję: Pełne – deskowe, murowe itp. Z drzwiami lub z oknem. Podział tam wentylacyjnych ze względu na materiał zastosowany do budowy: Drewniane – deskowe, organowe… Murowe – z cegły, z betonitów, betonowe…
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Skład atmosfery kopalnianej Wentylacja Skład atmosfery kopalnianej
Wentylacja Powietrze atmosferyczne – mieszanina gazów chemicznie obojętnych względem siebie: Azot ok.. 78% Tlen ok.. 21% Dwutlenek węgla, gazy szlachetne oraz para wodna ok.. 1% Powietrze kopalniane – mieszanina powietrza atmosferycznego i gazów wydzielających się do wyrobisk w podziemiach kopalń.
Wydzielanie gazów szkodliwych do wyrobisk. Wentylacja Wydzielanie gazów szkodliwych do wyrobisk. Zniżka barometryczna – gwałtowne obniżenie się ciśnienia atmosferycznego, powodujące możliwość wzmożonego wydzielania się gazów szkodliwych do wyrobisk ze starych zrobów, rząpi, wyrobisk podpoziomowych. Zwiększone zagrożenie przekroczenia dopuszczalnych stężeń gazów występuje w wyrobiskach nieprzewietrzanych lub słabo przewietrzanych. W warunkach Kopalni Soli „Wieliczka” nie obserwuje się zwiększonego wydzielania gazów szkodliwych w wyrobiskach przewietrzanych opływowymi prądami powietrza i przewietrzanych lutniociągami.
Wentylacja Rodzaj gazu NDS (%) NDSCh (%) CO2 1,0 CO 0,0026 0,015 NO Wszystkie wyrobiska i pomieszczenia przewietrza się w taki sposób, aby zawartość tlenu w powietrzu nie była mniejsza niż 19% objętościowo a najwyższe dopuszczalne stężenia gazów w powietrzu nie przekraczały wartości określonych w tabeli: Rodzaj gazu NDS (%) NDSCh (%) CO2 1,0 CO 0,0026 0,015 NO 0,00026 0,00052 SO2 0,000075 0,00019 H2S 0,0007 0,0014
Wentylacja Ilość powietrza doprowadzana do wyrobisk powinna zapewniać utrzymanie w tych wyrobiskach wymaganego składu powietrza i temperatury. W przypadku stwierdzenia, że skład powietrza nie odpowiada wymaganiom określonym w tabeli, niezwłocznie wycofuje się ludzi a wejście do zagrożonego wyrobiska zabezpiecza się. W miejscach tych wykonuje się wyłącznie prace z zakresu ratownictwa górniczego i przeciwpożarowego.
Wentylacja CO2 - bezbarwny, bezwonny, niepalny i niewybuchowy, dobrze rozpuszcza się w wodzie, o smaku lekko kwaskowatym, cięższy od powietrza (ok. 1,5 razy), gromadzi się przy spągu i w wyrobiskach podpoziomowych. Występowanie CO2 : oddychanie ludzi, gnicie drewna, roboty strzałowe, spalanie w silnikach spalinowych maszyn górniczych, pożary, wyrzuty gazów.
Wentylacja CO - bezbarwny i bezwonny, nieco lżejszy od powierza, gromadzi się głównie pod stropem wyrobisk, powstaje wskutek niezupełnego spalania, silnie trujący, łączy się z hemoglobiną łatwiej niż tlen co prowadzi do niedotlenienia komórek i śmierci jest gazem palnym i wybuchowym ( w przedziale 12 - 72% ). Występowanie CO – główny składnik gazów pożarowych i gazów postrzałowych.
Wentylacja Wdychanie powietrza ze stężeniem 0,16 % objętościowego CO, powoduje zgon po dwóch godzinach . Przy większych stężeniach (pow. 0,32 %) pierwszymi objawami zatrucia jest silny ból głowy i wymioty. Mniejsze stężenia powodują przy względnie krótkim wdychaniu jedynie słaby ból głowy i zapadanie w śpiączkę, jednak i te stężenia powodują po dłuższym kontakcie zgon. Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależnie od stężenia objętościowego w powietrzu: 100-200 ppm (0,01% - 0,02%) - lekki ból głowy przy ekspozycji przez 2-3 godziny 400 ppm (0,04%) - silny ból głowy zaczynający się ok. 1 godzinę po wdychaniu tego stężenia 800 ppm (0,08%) - zawroty głowy, wymioty i konwulsje po 45 minutach wdychania; po dwóch godzinach trwała śpiączka 1 600 ppm (0,16%)- silny ból głowy, wymioty, konwulsje po 20 minutach; zgon po dwóch godzinach 3 200 (0,32%) - intensywny ból głowy i wymioty po 5-10 minutach; zgon po 30 minutach 6 400 ppm (0,64%) - ból głowy i wymioty po 1-2 minutach; zgon w mniej niż 20 minut 12 800 ppm (1.28%) - śmierć po 3 minutach.
Wentylacja NO – gaz bezbarwny, bardzo łatwo utlenia się do DWUTLENKU AZOTU i jest wtedy gazem o barwie czerwono-brunatnej i duszącym zapachu, drażniącym, toksycznym i niepalnym o gęstości zbliżonej do gęstości powietrza, co ułatwia jego rozprzestrzenianie, działa drażniąco na drogi oddechowe. Występowanie NO i NO2 – powstaje w wyniku prowadzenia robót strzałowych.
Wentylacja SO2 - silnie trujący, bezbarwny o ostrym, gryzącym i duszącym zapachu, silnie drażni drogi oddechowe, łatwo rozpuszcza się w wodzie. Występowanie SO2 : w warunkach KSW brak zagrożenia powodowanego przez ten gaz.
Wentylacja H2S – bezbarwny, silnie trujący, palny i wybuchowy (w przedziale 4 – 46% ), gaz o zapachu zgniłych jaj, dobrze rozpuszczalny w wodzie. Występowanie H2S - w warunkach KSW brak zagrożenia powodowanego przez ten gaz.
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja Zagrożenie metanowe
Wentylacja Zagrożenie metanowe – zagrożenie gazowe w wyrobiskach podziemnych na skutek nagromadzenia się w nich metanu w stężeniach niebezpiecznych dla zakładu górniczego oraz osób przebywających pod ziemią. Pole metanowe – wyrobiska, w których stwierdzono występowanie metanu wraz z drogami odprowadzającymi powietrze z tych wyrobisk.
Wentylacja Kopalnia Soli „Wieliczka” jest kopalnią metanową kategorii I z wydzielonymi polami niemetanowymi. Granice pola metanowego w KSW. Granice pola niemetanowego w KSW. Dopuszczalne stężenie metanu w wyrobiskach górniczych wynosi max. 2%. CH4 – bezbarwny, bezwonny, lżejszy od powietrza, palny i wybuchowy w granicach 5-15% (przy zawartości tlenu min. 12% ).
Wentylacja Występowanie metanu w Kopalni Soli „Wieliczka”. Południowa granica złoża. Niewielkie skupienia (soczewki metanowe), z których metan uwalnia się w momencie naruszenia górotworu (wiercenie otworów, zawały i obwały skał, podsadzanie wyrobisk górniczych). Profilaktyka metanowa. Pomiary przez metaniarzy i górników w wyrobiskach. Pobieranie prób powietrza z wyrobisk. Właściwe przewietrzanie wyrobisk.
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
w Kopalni Soli „Wieliczka” Wentylacja Zagrożenie pożarowe w Kopalni Soli „Wieliczka”
Wentylacja Zagrożenie pożarowe – możliwość powstania i łatwego rozprzestrzeniania się pożaru, powodowana łatwą zapalnością materiałów, z których wykonana jest obudowa wyrobisk oraz zapalnością materiałów znajdujących się w wyrobisku. Pożar kopalniany – pożar w wyrobiskach kopalni oraz na powierzchni w sąsiedztwie szybu wdechowego, do którego wpływają gazy pożarowe.
Wentylacja Pożar podziemny – wystąpienie w wyrobisku podziemnym otwartego ognia, tj. żarzącej się lub palącej się płomieniem otwartym substancji, a także utrzymywanie się w powietrzu kopalnianym dymów lub utrzymywanie się w przepływowym prądzie powietrza stężenia tlenku węgla powyżej 0,0026% (26ppm). Pojawienie się w powietrzu kopalnianym dymów lub tlenku węgla w ilości powyżej 0,0026% w wyniku stosowania dopuszczalnych procesów technologicznych (np. robót strzałowych, prac spawalniczych) nie podlega zgłoszeniu i rejestrowaniu jako pożar podziemny.
Wentylacja Możliwe zaburzenia w sieci wentylacyjnej w wyniku pożaru. Zadymienie wyrobisk. Cofanie się prądu głównego (cofanie się dymów). Odwracanie się prądów powietrza – zmiana kierunku przepływu powietrza w wyrobisku wywołana działaniem depresji pożaru. Prąd wsteczny dymów- jednym przekrojem wyrobiska odbywa się jednocześnie przepływ powietrza w dwóch przeciwnych kierunkach, powietrze świeże przy spągu a górną częścią wyrobiska płyną gorące gazy pożarowe (dymy).
Wentylacja Wtórne ogniska pożarów – ogniska pożaru powstające w warunkach, gdy gorące gazy pożarowe zawierające składniki palne, zostaną na drodze swojego odpływu wzbogacone w tlen przez inny (dopływający) prąd powietrza. Wybuchy gazów pożarowych – wybuchy mieszaniny palnych gazów pożarowych i powietrza. Wzrost temperatury w wyrobiskach.
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Przyrządy do wykonywania pomiarów wentylacyjnych. Wentylacja Przyrządy do wykonywania pomiarów wentylacyjnych. Przyrządy do pomiaru temperatury. Przyrządy do pomiaru wilgotności powietrza. Przyrządy do pomiaru prędkości powietrza.
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja
Wentylacja Dziękuję za uwagę
Wentylacja