KOMPETENCJE ZAWODOWE NAUCZYCIELA NIEZBĘDNE PODCZAS WDRAŻANIA REFORMY EDUKACJI Dr n. o kult fiz. Mirosława Śmiglewska Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK Toruniu
NAJWAZNIEJSZE POTRZEBY REFORMY podstawa programowa to standard podstawowy dla każdego osiągalny To umiejętność (edukacja permanentna, prospekcja, autoedukacja, intelektualizacja, humanizacja, indywidualizacja) : indywidualizacji programów i pracy z uczniem indywidualizacji programów i pracy z uczniem trójtorowości pracy, współpracy: uczeń -szkoła – rodzice – środowisko społeczne, budowanie wzajemnego zaufania trójtorowości pracy, współpracy: uczeń -szkoła – rodzice – środowisko społeczne, budowanie wzajemnego zaufania rozwoju predyspozycji i zainteresowań rozwoju predyspozycji i zainteresowań pozytywnego stosunku do nauki i wzbudzania ciekawości poznawczej pozytywnego stosunku do nauki i wzbudzania ciekawości poznawczej poszanowania godności drugiej osoby i własnej poszanowania godności drugiej osoby i własnej pracy z punktu widzenia jej efektywności (planowanie w ujęciu wynikowym) pracy z punktu widzenia jej efektywności (planowanie w ujęciu wynikowym)
Nauczyciele o podejmowanych treściach w edukacji uczniów (% z odpowiedzi) (N=233) Kategorie odpowiedzi doradcy ( N=20) funkcyjni (N=73) szeregowi (N=140) Uczymy się o pojem. życiowej płuc Uczymy się określać poz. rozwoju fiz Uczymy się o postawie ciała Uczymy się kibicować w zabawie Uczymy się sędziować grę, zabawę, konkurs Poznajemy sposoby org. zabaw, gier, konkursów Uczymy się prawidłowo stać i siedzieć70 63 Poznajemy znaczenie i sposoby hartowania Dostosowanie stroju do rodzaju zajęć wych. fiz Na czym polega zasada czystej gry Higiena stroju i ciała Idea olimpijska w szkole Jak można się troszczyć o ciało χ 2 =11,539; p=0,764; r p =0,0615 niska M. Śmiglewska Zmiana oświatowa a pedagogiczna reorientacja nauczycieli wychowania fizycznego. Między kreatywnością a zaniechaniem zawodowym. W „Rocznik naukowy” Gdańsk, 2005, t. XV, AWFiS, s
DIAGNOZA rozpoznanie Osobnicza – rozwój fizyczny wzrost, waga,.. dojrzałość biologiczna, stan zdrowia, postawa ciała, styl uczenia, uzdolnienia, wiedza, zainteresowania, uspołecznienie, samodzielność Osobnicza – rozwój fizyczny wzrost, waga,.. dojrzałość biologiczna, stan zdrowia, postawa ciała, styl uczenia, uzdolnienia, wiedza, zainteresowania, uspołecznienie, samodzielność Grupowa – zwartość grupy, interakcje, grupy nieformalne, specjalne potrzeby, współpraca Grupowa – zwartość grupy, interakcje, grupy nieformalne, specjalne potrzeby, współpraca Środowiskowa – wychowawca, rada pedagogiczna, rodzice, organizacje, samorządy, władze, tradycje, tereny, klimat Środowiskowa – wychowawca, rada pedagogiczna, rodzice, organizacje, samorządy, władze, tradycje, tereny, klimat
PROGNOZA cele Na podstawie wyników diagnozy, określenie realistycznych celów, do których chcemy zmierzać (cele ogólne, cele szczegółowe, cele operacyjne), nakreślają nam jaki zakres treści i zadań jest najbardziej optymalny dla uczniów i spójny z podstawą programową
PLANOWANIE Wymaga umiejętności tworzenia Programu dydaktycznego i indywidualizacji wymagań Programu dydaktycznego i indywidualizacji wymagań Włączenia do programu wychowawczego projektów zajęć pozalekcyjnych mających na celu uczenie spędzania czasu i wychowawcze zagospodarowanie go Włączenia do programu wychowawczego projektów zajęć pozalekcyjnych mających na celu uczenie spędzania czasu i wychowawcze zagospodarowanie go Programu profilaktycznego dla potrzeb rozwojowych np. korekcji, usprawniania Programu profilaktycznego dla potrzeb rozwojowych np. korekcji, usprawniania Planów szczegółowych w ujęciu wynikowym (plan pracy, plan jednostki metodycznej) Planów szczegółowych w ujęciu wynikowym (plan pracy, plan jednostki metodycznej) Wymagań niezbędnych w systemie oceniania opartych na indywidualnych możliwościach wynikających z diagnozy i ukazujących proces indywidualnego rozwoju Wymagań niezbędnych w systemie oceniania opartych na indywidualnych możliwościach wynikających z diagnozy i ukazujących proces indywidualnego rozwoju
REALIZACJA W oparciu o: Zasady budowy - wszechstronność, zmienność pracy mięśni, racjonalne natężenie wysiłku Zasady budowy - wszechstronność, zmienność pracy mięśni, racjonalne natężenie wysiłku Zasady doboru treści i organizacji edukacji – podmiotowość ucznia, integracja kształcenia i wychowania, łączenie teorii z praktyką, różnicowanie treści i form kształcenia, edukacja permanentna Zasady doboru treści i organizacji edukacji – podmiotowość ucznia, integracja kształcenia i wychowania, łączenie teorii z praktyką, różnicowanie treści i form kształcenia, edukacja permanentna Zasady nauczania – świadomego i aktywnego udziału, poglądowości, systematyczności prowadzącej ugruntowanego systemu zachowań, dostępności i trwałości Zasady nauczania – świadomego i aktywnego udziału, poglądowości, systematyczności prowadzącej ugruntowanego systemu zachowań, dostępności i trwałości Tok zajęć – trzy części, Formułowane cele operacyjne z zakresu: motywacji, wiadomości, umiejętności, motoryczności
ANALIZA SKUTECZNOŚCI Narzędzia diagnostyczne i zastosowanie do analizy postępu w rozwoju Narzędzia diagnostyczne i zastosowanie do analizy postępu w rozwoju Wymagania edukacyjne podstawowe, rozszerzające i dopełniające Wymagania edukacyjne podstawowe, rozszerzające i dopełniające Ocenianie poziomu osiągnięć Ocenianie poziomu osiągnięć Wnioskowanie co do skuteczności pracy ucznia i nauczyciela Wnioskowanie co do skuteczności pracy ucznia i nauczyciela Wprowadzanie zmian do planów i realizacji
Zasady dotyczące motywacji motywacje pobudzają celowość działania Motywacje należy wywoływać, podtrzymywać i wzmacniać Motywacje należy wywoływać, podtrzymywać i wzmacniać Motywacja do podejmowana zadania jest tym silniejsza im mocniejsze przekonanie, że warunki realizacji i decyzja o stawianiu zadania zależą od ucznia Motywacja do podejmowana zadania jest tym silniejsza im mocniejsze przekonanie, że warunki realizacji i decyzja o stawianiu zadania zależą od ucznia Pozytywny stosunek do zadań podnosi motywację do ich podejmowania Pozytywny stosunek do zadań podnosi motywację do ich podejmowania Pozytywny stosunek do jednego z elementów zadania łatwo przenosi na całe zadanie Pozytywny stosunek do jednego z elementów zadania łatwo przenosi na całe zadanie Pobudzenie ciekawości ucznia, umożliwiające jej zaspokojenie wzbudza motywację do działania Pobudzenie ciekawości ucznia, umożliwiające jej zaspokojenie wzbudza motywację do działania Motywacją jest potrzeba akceptacji społecznej Motywacją jest potrzeba akceptacji społecznej Zamiast potrzeby akceptacji, występuje potrzeba podporządkowania Zamiast potrzeby akceptacji, występuje potrzeba podporządkowania Zadanie dla ucznia jest sukcesem, niewykonanie jest porażką Zadanie dla ucznia jest sukcesem, niewykonanie jest porażką Motywacja wewnętrzna i motywacja zewnętrzna Motywacja wewnętrzna i motywacja zewnętrzna
Indywidualizować i usamodzielniać możemy: dając odpowiednią ilość czasu i samodzielności w podejmowaniu decyzji dając odpowiednią ilość czasu i samodzielności w podejmowaniu decyzji sytuacyjnie uzupełniając wiadomości i umiejętności tak, aby nadać spójność i płynność w narastaniu stopnia trudności, samodzielności i odpowiedzialności sytuacyjnie uzupełniając wiadomości i umiejętności tak, aby nadać spójność i płynność w narastaniu stopnia trudności, samodzielności i odpowiedzialności sytuacyjnie zmieniać zakres i układ zadań, ćwiczeń zgodnie możliwościami i potrzebami sytuacyjnie zmieniać zakres i układ zadań, ćwiczeń zgodnie możliwościami i potrzebami wyznaczać cele indywidualne w formie konkretnych efektów – operacyjne (czynności) wyznaczać cele indywidualne w formie konkretnych efektów – operacyjne (czynności) dobierać metody uczenia do konkretnych potrzeb rozwojowych dobierać metody uczenia do konkretnych potrzeb rozwojowych trafnie wykorzystać niezbędne środki w procesie edukacji tak, aby tworzyły warunki do odkrywania, motywowania, dyskusji oraz obserwacji efektów i analizy skuteczności. trafnie wykorzystać niezbędne środki w procesie edukacji tak, aby tworzyły warunki do odkrywania, motywowania, dyskusji oraz obserwacji efektów i analizy skuteczności. Indywidualizacja zbyt sugestywna (np. jesteście słabsi to …) tworzy niebezpieczeństwo etykietowania może hamować motywacje do rozwoju oraz wiarę w duże możliwości lub je niebezpiecznie przeceniać. Indywidualizacja w grupie udaje się pod warunkiem uczenia odpowiedzialnej samodzielności.
Proponowane publikacje o kompetencjach nauczyciela wychowania fizycznego J. Pośpiech Kodeks etyczny i przewodnik dobrej praktyki wychowania fizycznego ( dokument Europejskiego Stowarzyszenia Wychowania Fizycznego, EUPEA). W: Wychowanie fizyczne i sport szkolny w krajach europejskich. Opole J. Pośpiech Kodeks etyczny i przewodnik dobrej praktyki wychowania fizycznego ( dokument Europejskiego Stowarzyszenia Wychowania Fizycznego, EUPEA). W: Wychowanie fizyczne i sport szkolny w krajach europejskich. Opole M. Śmiglewska Zmiana oświatowa a pedagogiczna reorientacja nauczycieli wychowania fizycznego. Między kreatywnością a zaniechaniem zawodowym, wyniki badań. W: Rocznik Naukowy AWFiS Gdańsk 2005 M. Śmiglewska Zmiana oświatowa a pedagogiczna reorientacja nauczycieli wychowania fizycznego. Między kreatywnością a zaniechaniem zawodowym, wyniki badań. W: Rocznik Naukowy AWFiS Gdańsk 2005