Czym jest odroczony podatek dochodowy? Paulina Bzymek
Agenda Definicja odroczonego podatku dochodowego Różnice między prawem bilansowym a podatkowym wpływające na powstawanie odroczonego podatku dochodowego Różnice przejściowe dodatnie i ujemne Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jako skutek ujemnych różnic przejściowych Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jako skutek dodatnich różnic przejściowych Ustalenie wysokości podatku odroczonego w danym okresie Prezentacja w sprawozdaniu finansowym Podmioty zobowiązane do ustalania aktywów i rezerw tytułu podatku odroczonego Przykład liczbowy
Definicja podatku odroczonego (1) Podział na podatek dochodowego na bieżący i odroczony jest kategorią rachunkową, która została określona w art. 37 ust.8 ustawy o rachunkowości. Podatek dochodowy bieżący, to podatek dochodowy wymagający zapłaty, zgodny z rocznym zeznaniem podatkowym (CIT-8). Część odroczona podatku, stanowi różnicę pomiędzy stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na koniec i początek okresu sprawozdawczego. 3
Definicja podatku odroczonego (2) Podatek odroczony jest to podatek „niedopłacony” lub „nadpłacony” w danym okresie sprawozdawczym wyłącznie w sensie księgowym. Podatek odroczony występuje wyłącznie w prawie bilansowym. Przyczyna istnienia odroczonego podatku dochodowego tkwi w różnicach między prawem bilansowym i prawem podatkowym. 4
Różnice między prawem bilansowym a podatkowym (1) Analizując zasady podatkowe, można doszukać się różnic w stosunku do zasad rachunkowych: zasada kasowa a zasada memoriałowa – zasada współmierności a potrącalność kosztów – istotny jest moment poniesienia kosztów, a nie prawidłowego kształtowania się ich poziomu zasada ostrożnej wyceny a aktualizacja wyceny aktywów Rzeczywisty przepływ Przychód 5
Różnice między prawem bilansowym a podatkowym (2) Różnice trwałe między wynikiem brutto a wynikiem podatkowym wynikają z tego, że pewne przychody nie są opodatkowane oraz niektóre koszty nie są uznawane za koszty uzyskania przychodów przez prawo podatkowe. Różnice przejściowe między wynikiem brutto a wynikiem podatkowym wynikają z tego, że pewne pozycje przychodów i kosztów wykazywane w sprawozdaniu finansowym w danym roku obrotowym nie są związane z tym rokiem z punktu widzenia prawa podatkowego. 6
Różnice między prawem bilansowym a podatkowym (3) - przykłady UJĘCIE BILANSOWE PODATKOWE RÓŻNICA TRWAŁA (T)/ PRZEJŚCIOWA (P) PRZYCHODY Naliczone odsetki tak nie P Nieodpłatnie użytkowanie lokalu T KOSZTY Kary za nieprzestrzeganie przepisów w zakresie ochrony środowiska Prenumerata prasy za okres kilku lat 7
Różnice przejściowe dodatnie i ujemne (1) Różnica przejściowa dodatnia Różnica przejściowa ujemna I Wartość księgowa aktywów ۷ Wartość podatkowa aktywów Wartość księgowa aktywów ۸ III II Wartość księgowa pasywów Wartość podatkowa pasywów IV 8
Różnice przejściowe dodatnie i ujemne (2) Na skutek realizacji różnic przejściowych dodatnich nastąpi w przyszłości zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego Na skutek realizacji różnice przejściowych ujemnych nastąpi zmniejszenie podstawy opodatkowania w okresie ich rozliczenia 9
ustala się na mocy art. 37 ust. 4 ustawy o rachunkowości Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jako skutek ujemnych różnic przejściowych (1) ustala się na mocy art. 37 ust. 4 ustawy o rachunkowości w wysokości odpowiadającej kwocie podatku dochodowego do odliczenia w przyszłych okresach sprawozdawczych określa się je mnożąc wysokość różnic przejściowych ujemnych oraz możliwej do odliczenia straty podatkowej przez stawkę podatku dochodowego wykazywane w bilansie w AT (w długoterminowych rozliczeniach międzyokresowych) 10
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jako skutek ujemnych różnic przejściowych (2) Jeżeli NIE jest prawdopodobne, że podstawa opodatkowania jednostki w przyszłości pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych, aktywa te należy objąć, w całości lub części, odpisami aktualizującymi z tytułu utraty wartości
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jako skutek dodatnich różnic przejściowych (1) ustala się na mocy art. 37 ust. 4 ustawy o rachunkowości w wysokości odpowiadającej kwocie podatku dochodowego do zapłaty w przyszłych okresach sprawozdawczych jest równa sumie różnic przejściowych dodatnich przemnożonych przez stawkę podatku dochodowego wykazywana w bilansie w zobowiązaniach i rezerwach na zobowiązania
Ustalenie wysokości podatku odroczonego w danym okresie (1) bieżący podatek dochodowy wykazany w zeznaniu podatkowym (CIT-8) (+ / -) zmiana stanu rezerwy na odroczony podatek dochodowy [+ zwiększenie; - zmniejszenie] (3) (- / +) zmiana stanu aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego [- zwiększenie; + zmniejszenie] = całkowity podatek dochodowy wykazywany w RZiS (1+/-2-/+3) 13
Podatek odroczony w sprawozdaniu finansowym w bilansie w rachunku zysków i strat w rachunku przepływów pieniężnych w zestawieniu zmian w kapitale własnym w informacji dodatkowej 14
Podmioty zobowiązane do ustalania aktywów i rezerw tytułu podatku odroczonego (1) art. 37 ust. 10 ustawy o rachunkowości - jednostki, które zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości, nie są zobowiązane do obowiązkowego badania lub ogłaszania sprawozdań finansowych, mogą odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. 15
Podmioty zobowiązane do ustalania aktywów i rezerw tytułu podatku odroczonego (2) Do jednostek obowiązkowo ewidencjonujących aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku należą: sporządzające skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowe, sporządzające roczne sprawozdania finansowe następujące jednostki zakładające kontynuację działalności: banki, zakłady ubezpieczeń, jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych, jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji, 16
Podmioty zobowiązane do ustalania aktywów i rezerw tytułu podatku odroczonego (3) pozostałe jednostki, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków: średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 EUR, przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 EUR. 17
Przykład liczbowy W roku X Spółka Z w rachunku zysków i strat wykazuje: przychody 120 000, koszty 80 000, zysk brutto 40 000. Stawka podatku dochodowego wynosi 19%. W bieżącym roku w księgach rachunkowych jednostka ujęła m.in. operacje: 1) naliczono odsetki od przeterminowanych zobowiązań na kwotę 1 400 zł. 2) naliczono odsetki od przeterminowanych należności na kwotę 100 zł. 3) w księgach rachunkowych ujęto jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy 1000 zł. Obliczyć wysokość podatku dochodowego w roku X wiedząc, że spółka Z podlega corocznemu obowiązkowemu badaniu 18
Przykład liczbowy – rozwiązanie (1) Przychody: 120 000 – 100 (odsetki od należności) = 119 900 Koszty: 80 000 – 1 400 (odsetki) – 1 000 (odszkodowanie) = 77 600 Podstawa do opodatkowania: 42 300 Podatek: 19%*42 300 = 8 037 różnica przejściowa dodatnia = 100 * 19% = 19 różnica przejściowa ujemna = 1 400 * 19% = 266 różnica trwała Przychody bilansowe Przychody podatkowe Koszty bilansowe Koszty podatkowe 120 000 119 900 80 000 77 600 19
Przykład liczbowy – rozwiązanie (2) Aktywa z tytułu odrocz. podatku dochodowego Rezerwa z tytułu odrocz. podatku dochodowego Rozrachunki z US Podatek dochodowy 266 19 8 018 8 037 266 19 8 018 266 7 752 Podatek w rachunku zysków i strat 20
Przykład liczbowy – ciąg dalszy W roku X+1 Spółka Z w rachunku zysków i strat wykazuje: przychody 200 000, koszty 100 000, zysk brutto 100 000. Stawka podatku dochodowego wynosi 19%. W bieżącym roku w księgach rachunkowych jednostka ujęła m.in. operacje: 1) spłacono zaległe zobowiązania wraz z naliczonymi odsetkami od przeterminowanych zobowiązań w kwocie 1 400 zł. 2) Kontrahenci spłacili część należności wraz z naliczonymi odsetkami od przeterminowanych należności w kwocie 50 zł. 3) w księgach rachunkowych ujęto koszty reprezentacji na kwotę 2000 zł. 4) dokonano odpisu z tytułu aktualizacji wartości należności od kontrahenta W, ponieważ zalega z zapłatą od ponad 6 miesięcy. Kwota należności brutto 2 460 (VAT 460 zł). Obliczyć wysokość podatku dochodowego w roku X+1 wiedząc, że spółka Z podlega corocznemu obowiązkowemu badaniu 21
Przykład liczbowy c.d. – rozwiązanie ciąg dalszy zadania zostanie wspólnie rozwiązany na zajęciach 22
Dziękuję za uwagę