Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Zrównoważony transport we Wrocławiu - nasza wspólna sprawa Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Klasyfikacja transportu Powietrzny (samoloty, helikoptery...) Powierzchniowy Lądowy Drogowy (samochody, tiry) transport pasażerski, towarowy Kolejowy (pociągi) Rurociągowy (rurociągi) transport towarowy, np. gaz, woda, ropa naftowa... Wodny Śródlądowy (statki, barki) Morski (statki, promy) ze względu na: środowisko, w którym się odbywa Z punktu widzenia ekonomii transport polega na odpłatnym świadczeniu usług, których rezultatem jest najczęściej przemieszczenie osób i ładunków. Stąd też bierze się podstawowy podział transportu na transport pasażerski (komunikację) i transport towarowy (ładunków). Źródło: Transport, Henryk Babis Transport można podzielić ze względu na: - środowisko, w którym się odbywa- powietrzny, powierzchniowy, - świadczenie usług- transport pasażerski (komunikację) i transport towarowy (ładunków) świadczenie usług Źródło: Transport, Jacek Żak Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Charakterystyka form transportu w mieście pieszo i rowerem Przemieszczając się pieszo i rowerem: dotleniamy swój organizm i dbamy o zdrowie, a także poprawiamy swój nastrój i samopoczucie, poprawiamy kondycję fizyczną i wzmacniamy mięśnie, widzimy świat z innej perspektywy, mamy kontakt z przyrodą, dbamy o środowisko! Dodatkowo na rowerze: przemieszczamy się szybciej niż idąc pieszo, możemy w łatwy sposób przewozić zakupy. Przemieszczanie się pieszo jest podstawową i jedną z najzdrowszych form poruszania się, która w dodatku nie generuje dodatkowych kosztów. Pieszy porusza się w obrębie miasta po chodnikach, ścieżkach lub poboczem (wzdłuż drogi zawsze po lewej stronie jezdni). Pieszy powinien dbać o swoje bezpieczeństwo. Podstawą jest bycie uważnym w miejscach wzmożonego ruchu samochodowego – korzystanie z telefonu na przejściach dla pieszych jest częstą przyczyną wypadków. Dodatkowo, spacerując po zmroku, warto ubierać jasną odzież. Używanie elementów odblaskowych po zmroku poza terenem zabudowanym jest obowiązkiem wynikający z ustawy Prawo o ruchu drogowym i dotyczy wszystkich pieszych, bez względu na wiek. Pieszy to osoba: znajdująca się poza pojazdem na drodze i niewykonująca na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami, prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny lub inwalidzki, poruszającą się w wózku inwalidzkim, w wieku do 10 lat kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej. /źródło: Prawo o ruchu drogowym/ Rower od pewnego czasu staje się coraz bardziej popularnym środkiem transportu wykorzystywanym do poruszania się w miastach. Dzieje się tak za sprawą przystosowywania miast do ruchu rowerowego (wyznaczanie tras rowerowych) oraz wzrostu świadomości Polaków, co do korzyści wynikających z korzystania z roweru, m.in. braku konieczności stania w korkach oraz niewątpliwych walorów prozdrowotnych i pro środowiskowych. Poruszając się rowerem po ulicy należy jechać prawą stroną jezdni, tak jak pojazdy samochodowe. Aby rowerzysta mógł bezpiecznie poruszać się po drodze, powinien być widoczny podczas jazdy dla innych uczestników ruchu. W tym celu rower musi (Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia z późniejszymi zmianami) być wyposażony w następujące elementy: - oświetlenie rowerowe: - z przodu – światło przednie barwy białej bądź żółtej, stałe albo migające, - z tyłu – światło odblaskowe barwy czerwonej (o kształcie innym niż trójkąt) oraz światło pozycyjne czerwone (może być też migające), - hamulce - każdy rower musi posiadać przynajmniej jeden sprawny hamulec, - dzwonek albo inny sygnał ostrzegawczy- musi być taki by nie przerażać wydawanym dźwiękiem, - odblaski- z tyłu odblask koloru czerwonego o kształcie innym niż trójkąt. Dodatkowo zaleca się, aby rowerzysta miał na sobie kask i elementy odblaskowe, np. odblaskową kamizelkę. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia z późniejszymi zmianami. hamulec 15 min Obowiązkowe wyposażenie roweru Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
PUBLICZNY TRANSPORT ZBIOROWY Charakterystyka form transportu w mieście publiczny transport zbiorowy (komunikacja miejska, transport miejski) Publiczny transport zbiorowy to jedna z najczęściej wybieranych form przemieszczania się w mieście. Pozwala z reguły na szybki transport większej grupy osób z jednego punktu do drugiego. Publiczny transport zbiorowy możemy podzielić zgodnie z przedstawionym poniżej schematem. PUBLICZNY TRANSPORT ZBIOROWY tramwaj autobus metro trolejbus kolej miejska Lądowy szynowy Publiczny transport zbiorowy to jedna z najczęściej wybieranych form przemieszczania się w mieście. Pozwala z reguły na szybki transport większej grupy osób z jednego punktu do drugiego. statek pasażerski (tramwaj wodny) Lądowy kołowy Lądowy kołowy Na wodach śródlądowych Lądowy szynowy Lądowy szynowy Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Wpływ transportu na przestrzeń miejską Transport ma znaczący wpływ na przestrzeń naszego funkcjonowania. W celu umożliwienia ludziom przemieszczania się budowane są drogi oraz chodniki. Planowaniem rozmieszczenia dróg i budynków zajmują się planiści, którzy na podstawie danych dotyczących np. korzystania z komunikacji miejskiej czy samochodów, projektują przestrzeń naszych miast, aby funkcjonowanie w mieście było łatwiejsze. Gimp prezentuje przestrzeń zajmowaną przez 200 osób w różnych środkach lokomocji – w 177 samochodach, na rowerach, w 3 autobusach, w 1 kolei miejskiej. https://imgur.com/gallery/sCvRIEd Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Transport samochodowy Wpływ transportu na przestrzeń miejską samochody Transport samochodowy a przestrzeń miejska korki mniej przestrzeni dla pieszych i rowerzystów parkingi na podwórkach zamiast placów zabaw zanieczyszczenie środowiska https://www.auto-swiat.pl/porady/czy-to-samochody-truja-najbardziej/6vsk90x Jak wcześniej wspominaliśmy, transport samochodowy jest najczęściej wybierany przez mieszkańców miast, w tym Wrocławia, a to wpływa znacząco na przestrzeń miejską. Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Wpływ transportu na przestrzeń miejską 1 TRAMWAJ POJEMNOŚĆ 200 OSÓB (MAX.320) 50 SAMOCHODÓW (4 OSOBY x 50) statystycznie w aucie w mieście podróżuje 1,5x50=75 osób 36 SAMOCHODÓW 45 PASAŻERÓW 45 PASAŻERÓW 45 ROWERZYSTÓW fot. M. Pławnicki Zdjęcia Mostu Uniwersyteckiego w ramach happeningu podczas Europejskiego Tygodnia Mobilności ukazujące przestrzeń, jaką zajmują samochody, rowery, tramwaj, którymi przemieszcza się taka sama liczba ludzi Rysunek obrazujący przestrzeń, jaką zajmują samochody i tramwaj przewożący, taką samą liczbę pasażerów Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Emisje CO2 w transporcie w UE Podział emisji wg rodzaju transportu (2016 rok) Źródło: Europejska Agencja Środowiska Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Transport we Wrocławiu fot. Bartosz Moch Sieć transportowa Wrocławia jest bardzo rozbudowana, podobnie, jak w innych dużych miastach Polski i Europy. Sieć ulic, chodników, torowisk i tras rowerowych rozciąga się na przestrzeni całego miasta. Dodatkowo na terenie stolicy Dolnego Śląska krzyżują się linie kolejowe, którymi poruszają się pociągi przywożące do Wrocławia turystów oraz mieszkańców pobliskich miejscowości do pracy. Ponadto z Wrocławia można udać się w podróż samolotem z Portu Lotniczego Wrocław na Strachowicach. Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Bilans transportowy Wrocławia Największy procent mieszkańców Wrocławia (41%) wybiera samochód zamiast innych środków transportu. Około 31% korzysta z komunikacji miejskiej, z której w naszym mieście można korzystać wybierając podróż tramwajem lub autobusem. Kolejne grupy Wrocławian przemieszczają się pieszo (21%) i rowerem (6%). Od niespełna roku działa we Wrocławiu wypożyczalnia samochodów elektrycznych - Vozilla , które pozwalają na ograniczenie korzystania z samochodów prywatnych w obrębie miasta przyczyniając się tym samym do: mniejszego zanieczyszczenia powietrza i mniejszej emisji dwutlenku węgla do atmosfery, promocji zachowań proekologicznych. Dane z Wrocławskiej diagnozy społecznej z 2017 roku. Dane opracowano na podstawie: Kajdanek K., Pluta J. red., 2017, Wrocławska diagnoza społeczna Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Zrównoważony transport (zrównoważona mobilność) Zrównoważona mobilność miejska rozumiana jest jako łączenie, uzupełnianie się i usprawnianie przemieszczania się: pieszo, rowerem, tramwajem, autobusem i trolejbusem, pociągiem podmiejskim i dalekobieżnym, po mieście i jego bezpośrednim otoczeniu (obszar funkcjonalny). Zrównoważona mobilność: daje szansę na ograniczenie indywidualnego ruchu samochodowego, przyczynia się do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń szkodliwych dla środowiska oraz zużycia paliw kopalnych. /źródło: https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/wiadomosci/zrownowazona-mobilnosc-wyzwania-i-szansa-dla-miast/ Celem działań wynikających w wprowadzania polityki zrównoważonej mobilności jest zmniejszenie udziału podróży realizowanych transportem indywidualnym (samochodami osobowymi), a zwiększenie udziału podróży odbywanych środkami transportu publicznego, rowerem i pieszo, a także: zwiększanie efektywności transportu pasażerów i ładunków w mieście; zapewnienie wszystkim mieszkańcom dostępności do miejsc pracy i usług; zapewnienia komfortu i bezpieczeństwa transportu miejskiego; podnoszenie atrakcyjności i jakości środowiska miejskiego; redukowanie zanieczyszczenia środowiska, efektu cieplarnianego oraz poziomu konsumpcji energii przez transport pasażerów i ładunków w mieście; /źródło: Czasopismo Logistyka/ Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Co to jest car-sharing? z języka angielskiego „dzielenie się autem”, polega na wspólnym użytkowaniu samochodów- krótkoterminowym wypożyczeniu samochodu, od listopada 2017 roku na terenie Wrocławia zaczął działać system miejskiej wypożyczalni aut elektrycznych, który pozwala na ograniczenie korzystania z samochodów prywatnych w obrębie miasta. Korzyści „car-sharingu”: mniejszego zanieczyszczenia powietrza i mniejszej emisji dwutlenku węgla do atmosfery, mniejszych korków i udrożnienia sieci transportowych, zmniejszonych potrzeb parkingowych w mieście, wykorzystania odnawialnych źródeł energii (ładowanie aut elektrycznych), promocji zachowań proekologicznych. Źródło: https://www.wroclaw.pl/wypozyczalnia-aut-elektrycznych-wroclaw Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Zrównoważony transport CO MOŻE ZROBIĆ KAŻDY Z NAS? Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Podejmowanie „zrównoważonej” W miarę możliwości przemieszczać się pieszo, rowerem lub komunikacją miejską – ograniczyć korzystanie z samochodu Czy tam gdzie chcę się dostać mogę dojść pieszo (czy odległość mi na to pozwala)? JEŻELI TAK to przemieszczam się pieszo Jeżeli nie mogę dostać się pieszo, czy tam gdzie chcę się dotrzeć mogę dojechać na rowerze? Jeżeli TAK, to jadę rowerem Jeżeli nie mogę dotrzeć do celu rowerem, czy mogę pojechać autobusem, tramwajem? Jeżeli TAK, to jadę komunikacją miejską Jeżeli żadna z powyższych form przemieszczania się nie pozwala mi na dotarcie do celu to czy ewentualnie ktoś już jedzie samochodem w tym samym kierunku i mogę się z nim zabrać? Jeżeli wszystkie możliwości się wyczerpały, to pozostaje nic innego jak wybrać się samochodem. Podejmowanie „zrównoważonej” decyzji w transporcie 1 samochód tramwaj, autobus, kolej pieszo, rower, hulajnoga, deskorolka, rolki 3 2 2 1 3 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Zrównoważona mobilność a korzystanie z samochodu Korzystając z samochodu stosować carpooling, car-sharing i zostawiać pojazd na parkingu Park and Ride Zrównoważona mobilność a korzystanie z samochodu Carpooling jeżdżenie samochodem do pracy z osobą jadącą w tym samym kierunku - dzieląc się samochodem wspólnie możemy zaoszczędzić pieniądze (dzielimy koszy paliwa) i ograniczyć zanieczyszczenie powietrza; Car-sharing krótkoterminowe wypożyczanie samochodów; takie użytkowanie pojazdów pozwala na ograniczenie pojazdów w mieście i zmniejsza potrzeby parkingowe; „Park and Ride” parkujemy samochód na parkingu na obrzeżach miasta i przesiadamy się do komunikacji miejskiej zmniejszając w ten sposób korki i zanieczyszczenie powietrza w centrum; Korzyści: Nawiązywanie relacji społecznych Mniejsze kłopoty z parkowaniem Ograniczenie utrudnień w ruchu drogowym (mniejsze korki) Oszczędzanie zasobów (paliwa) Ograniczenie emisji spalin Oszczędzanie pieniędzy (podział kosztów paliwa na wiele osób) Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Do promowania i praktykowania zasad zrównoważonego transportu może przyczynić się każdy z nas ograniczając korzystanie z samochodu, przemieszczając się pieszo, rowerem lub komunikacją miejską. ! ! Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu