V Konferencja z cyklu „Łączy nas szkolnictwo zawodowe” Kształcenie zawodowe – drogi, metody, innowacyjność Kształtowanie innowacyjnych postaw uczniów na potrzeby konkurencyjnego rynku pracy mgr inż. Kazimierz Okraszewski Warszawa, 25 kwietnia 2017 r.
Strategia Europa 2020 Rada Europejska w 2010 roku zatwierdziła „Strategię na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu – Europa 2020” nowy kierunek rozwoju Unii Europejskiej, następczynię Agendy z Lizbony 2000 roku. Priorytetem Strategii było utworzenie na terytorium Europy najbardziej dynamicznie rozwijającej się i konkurencyjnej gospodarki na świecie, zdolnej do zapewnienia zrównoważonego wzrostu, oferującej więcej miejsc pracy, większą spójność społeczną jak i poszanowanie środowiska naturalnego. Do jej priorytetów zaliczono:- innowacyjność,- liberalizację, - przedsiębiorczość, - spójność społeczną, - zrównoważony rozwój.
w gospodarce wolnorynkowej to: Znaczenie innowacji w gospodarce wolnorynkowej to: motor rozwoju każdej firmy siła napędowa nowoczesnej gospodarki główny argument za uzyskaniem środków UE na dofinansowanie przedsiębiorstw możliwość tworzenia nowych miejsc pracy impuls do powstawania nowych produktów.
Polska rzeczywistość szkolna w 2017 r. Wśród założeń edukacyjno-wychowawczych polskiej szkoły postulat wychowania do innowacyjności czy wynalazczości powinien nabierać coraz większego znaczenia. W szkole są wprowadzane innowacje pedagogiczne; są one nowoczesne i pożyteczne, nie stanowią jednak wychowania do aktywności innowacyjnej uczniów – odkrywania i rozwijania twórczości technicznej. W szkole mówi się o twórczości literackiej, muzycznej, plastycznej, artystycznej. Wychowanie fizyczne ma co raz większe znaczenie. Zagadnienia twórczości technicznej, z którą mamy do czynienia na co dzień, w programach szkolnych nie są należycie doceniane.
Polska rzeczywistość szkolna w 2017 r. W programie rządowym dotyczącym rozwoju innowacyjnej gospodarki przeznacza się nakłady finansowe na badania (B) i rozwój (R) z pominięciem edukacji proinnowacyjnej (E). Obecnie nakłady finansowe przeznaczane są na: B + R Potrzebna jest zmiana na: E + B + R
Tematy dotyczące innowacji, które powinny się znaleźć w kanonie edukacji ogólnej: twórczość techniczna kultura techniczna w społeczeństwie gospodarka innowacyjna firma innowacyjna społeczeństwo innowacyjne innowacja techniczna postawa innowacyjna zespoły tworzenia innowacji technicznych
Model powstawania postawy innowacyjnej
Cechy twórcy - innowatora
Kreowanie innowacyjnych postaw uczniów, od najmłodszych lat szkolnych, jest skutecznym sposobem na: - zmniejszenie bezrobocia, - zapewnienie postępu cywilizacyjnego. Jeżeli w nowoczesnej szkole uczeń zapozna się z podstawami inwentyki i wejdzie na drogę twórczości technicznej (na przykład w ramach projektów gimnazjalnych), to: - jako absolwent będzie z powodzeniem spełniać potrzeby konkurencyjnego rynku pracy, - nabędzie umiejętność poszukiwania problemów do rozwiązywania, - zastanowi się, czym chciałby się zajmować w przyszłości, aby być użytecznym nie tylko dla siebie, ale i dla innych.
Warunki umożliwiające efektywność twórczej pracy szkoły Stworzenie łatwego kontaktu nauczyciel - uczeń Stworzenie nowoczesnego programu nauczenia Przygotowanie nauczycieli do realizacji założonego programu Zabezpieczenie nowoczesnych pomocy dydaktycznych i środków metodycznych Stworzenie bodźców motywacyjnych uczniów
Realne korzyści dotyczą: Nadzieja i skutek Realne korzyści dotyczą: samego absolwenta: rozwinięcie jego osobowości, pracownika najemnego (poszukiwanego i lepiej opłacanego na rynku) lub samodzielnego przedsiębiorcy; sytuacji gospodarczej naszego kraju. Pomyślny rozwój naszego kraju; Absolwent polskiej szkoły będzie otwarty na potrzeby rynku pracy; W przyszłej pracy będzie miał większe szanse być jednym z innowatorów, który sam dla siebie będzie pracownikiem i pracodawcą.
Podsumowanie FSNT - NOT działa w kierunku kształtowania innowacyjnych postaw dzieci i młodzieży, organizuje konkursy i olimpiady. Są to działania bardzo pożyteczne, ale z konieczności nie systemowe, a tym samym nie wystarczające, nie obejmują ogółu uczniów zarówno pod względem tematycznym jak i obligatoryjności. Istnieje pilna potrzeba aby resort edukacji stał się w zakresie tej tematyki instytucją wiodącą. W konsekwencji można mieć nadzieję, że Ministerstwo Edukacji Narodowej podejmie współdziałanie z FSNT- NOT i ZRP – powoła zespół roboczy. NOT i ZRP zapewne udzieli wsparcia w zakresie udziału w pracy zespołu roboczego oraz w opracowaniu programu.
Przykłady działań FSNT - NOT Konkursy i Olimpiady Ogólnopolski Konkurs Młody Innowator – 10 edycja szkoły podstawowe (kl. 4-6), gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne Olimpiada Innowacji Technicznych – 9 edycja kontynuacja d. Turnieju Młodych Mistrzów Techniki – 43 edycja Olimpiada Wiedzy Technicznej – 43 edycja szkoły ponadgimnazjalne Olimpiada Wiedzy o Wynalazczości – 43 edycja szkoły ponadgimnazjalne Programy zajęć technicznych dla gimnazjum Szkolne Koła Młodych Innowatorów