Zakrzep zatoki esowatej Witold Szyfter Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Groźne powikłanie wewnątrzczaszkowe wzrost ciśnienia śródczaszkowego  hydrocephalus możliwość powikłań neurologicznych (meningoencephalitis) możliwość rozsianych zakażonych zmian zatorowych  posocznica-ropnica bogata symptomatologia – gorączka septyczno-hektyczna najczęściej – współistnienie z innymi powikłaniami (ropień zewnątrzoponowy wokół zatoki esowatej)

Groźne powikłanie wewnątrzczaszkowe Streptococcus pneumoniae – częsty czynnik chorobotwórczy – właściwości zwiększające krzepliwość krwi Pseudomonas aeruginosa, Proteus mirabilis, Staphylococcus, Haemophilus inf. (oporność) publikacje 2000-2013 donoszą o wzroście występowania tego powikłania, u dzieci w przebiegu OMA + mastoiditis szereg kontrowersji dotyczących leczenia – brak konsensusu światowego

Przykłady kliniczne

FILM

Postępowanie postępowanie operacyjne (kontrowersje w literaturze) – dotyczące ucha środkowego, zatoki esowatej, żyły szyjnej wewnętrznej antykoagulanty (kontrowersje w literaturze) antybiotykoterapia (zalecana przez wszystkich autorów)

Postępowanie operacyjne ucho środkowe – pilna, szeroka operacja uszna z eradykacją zmian chorobowych (ropa, perlak, ziarnina) - prawie całkowita zgodność w tego typu postępowaniu zatoka esowata operować antybiotyki antykoagulanty 1 — + 2 3 +/-

Postępowanie operacyjne – zatoka esowata zmiany zapalne ściany zatoki esowatej, bez zakrzepu – punkcja częściowy zakrzep – udrożnienie operacyjne całkowity zakrzep – udrożnienie operacyjne do uzyskania przepływu żyła szyjna wewnętrzna – podwiązanie i częściowa resekcja – ciężki stan ogólny, objawy septyczne, tkliwość w przebiegu żyły, w badaniach obrazowych – zakrzep obejmujący żyły zakrzep zatoki esowatej, poprzecznej i dalej – postępowanie udrażniające utrudnione

Antykoagulanty – najbardziej kontrowersyjne zagadnienie ZA: mniej powikłań neurologicznych, mało jatrogenne, lepsze wyniki leczenia, możliwość rekanalizacji ZAGROŻENIA: uwalnianie się zakażonych zakrzepów, trombocytopenia, krwawienia z rany operacyjnej, interakcja leków jesli tak, to czas leczenia 3 miesiące warfaryna, Fraxiparine, Clexane, pochodne kwasu acetylosalicylowego największy problem – bardzo małe grupy chorych Novoa E. Int. J. Ped. Otorhino 2013, 77, 996 Ropposch Th. Otol. Neuro. 2011, 32, 1120 Bradley D. Laryngoscope 2012, 112, 1726 Kuczkowski J. Int. J. Ped. Otorhino 2006, 70, 1817

Podsumowanie Istnieją duże kontrowersje dotyczące sposobów leczenia zakrzepu zatoki esowatej, ale większość autorów, w tym przedstawiający ten referat, są zwolennikami pilnej interwencji chirurgicznej.