Rachunkowość w małych firmach Dorota Kuchta

Rachunkowość nie jest trudna Ale Szczegóły, zmieniające się przepisy Przepisy podatkowe a rachunkowość „handlowa”

Rachunkowość małych firm – co jest ważne Ewidencja (na ile skomplikowana) Podatki (zgodnie z prawem, ale jak zapłacić jak najmniej)

Co płacimy urzędom? Podatek „dochodowy” Podatek VAT Składki do ZUS

Podatek „dochodowy” W małych firmach zależy od wybranej formy opodatkowania Może być: Funkcją dochodu (podatek dochodowy) Funkcją przychodu (ryczałt od przychodów) Funkcją wielkości firmy i siedziby (ryczałt)

Podatek dochodowy Dochód: Przychody – Koszty Przychody: wartość (w cenie sprzedaży) sprzedaży zrealizowanej w danym okresie (bez VAT-u) Koszty: wartość zasobów zużytych w danym okresie do wygenerowania przychodów

Przychód Datą powstania przychodu jest dzień wystawienia faktury Nie jest przychodem Zaliczka, przedpłata Otrzymane pożyczki, kredyty Są przychodem (tzw. inne przychody) np.: Odsetki dopisane przez bank na rachunku firmy

Koszt Uwaga problem: Metoda memoriałowa, podstawowa – koszty to wartość zasobów zużytych w danym okresie (bez VAT-u), niezależnie od terminów płatności Metoda kasowa – koszty to wydatki poniesione w danym okresie Są mieszane!!!

Koszty Niektóre koszty są uznawane zgodnie z zasadą memoriałową, niektóre zgodnie z zasadą kasową Zużycie materiałów (zakupy) – zasada memoriałowa Wynagrodzenia i ZUS - od 1 I 2005 zasada kasowa, wcześniej memoriałowa.

Koszty Jednak najważniejszą ideą leżącą u podstaw pojęcia koszty jest zużycie, a nie ruch gotówki. Dlatego kosztem jest zużycie maszyny (stopniowe), a nie wydatek poniesiony na jej zakup. Zużycie środków trwałych w danym okresie to amortyzacja

Amortyzacja Metoda liniowa (co roku tyle samo, aż cały wydatek poniesiony na zakup zostanie zużyty; ile – Wykaz Rocznych Stawek Amortyzacyjnych, zał. do ustawy) Maszyny zakupione w XII 2002 po 120 tys., 10%: przez 10 lat amortyzacja 12 tys. rocznie, 1 tys. miesięcznie

Amortyzacja Można inaczej amortyzować (szybciej – maszyny produkcyjne, środki transportu poza sam. osobowymi) Ze zwiększonym współczynnikiem (trudne warunki użytkowania, szybki postęp techniczny) Amortyzacja nie oznacza wydatku, lecz oszczędności podatkowe!!!

Amortyzacja – wybór metody 1. rok – 1000 1. rok – 2000

Amortyzacja rzeczy tanich Przy cenie poniżej 3500 można dokonać amortyzacji jednorazowej – od razu całość jest uznawana za koszty Wyposażenie (cena 1500-3500 lub okres użytkowania do 1 roku) i rzeczy jeszcze tańsze – też jednorazowo w koszty (to się już nie nazywa amortyzacją).

Ale: co jest kosztem?? Zmieniające się i niejasne przepisy!!!

Koszty – komplikacje Koszty reprezentacji i reklamy: bogata historia zmian, teraz reklama nielimitowana, ale reprezentacja nie uznawana w ogóle; Definicja: reklama związana z wyrobem Reklama publiczna i niepubliczna Poczęstunek – nie jest kosztem. Rozdanie długopisów podczas spotkania z logo produktu???

Zakupy materiałów W rozliczeniu rocznym – które koryguje miesięczne zaliczki na podatek dochodowy – koryguje się między innymi zakupy. Koszty to z definicji zużyte zasoby, a nie zakupione i złożone w magazynie Dlatego w rozliczeniu rocznym: koszty zużytych materiałów= remanent początkowy + zakupy + koszty uboczne – remanent końcowy.

Podatek dochodowy Podatek dochodowy jako funkcja dochodu (zasady ogólne) 18-32% (kwota wolna od podatku, ulgi, wspólne rozliczanie się z małżonkiem) Podatek liniowy 19% (bez kwoty wolnej od podatku, ulg, wspólnego rozliczania się z małżonkiem)

Podatek dochodowy – przed 2017 18-32 (kwota wolna 3091, próg 85 528) Dochód 1000, podatek ? Dochód 20 000, podatek ? Dochód 100 000, podatek ? 19% Dochód 100, podatek ? Dochód 20 000, podatek ? Dochód 100 000, podatek ?

ZMIANY!!  Od 1 stycznia 2009 r. kwota wolna od podatku wynosiła niezmiennie 3 091 zł. Regulacja, która obowiązuje od 1 stycznia 2017 r., wprowadziła degresywną (malejącą) kwotę wolną od opodatkowania, zależną od dochodów uzyskiwanych przez podatników.

ZMIANY!! Zwolnione od opodatkowania są dochody nieprzekraczające w roku podatkowym 6 600 zł. W przypadku dochodów od 6 600 zł do 11 000 zł kwota wolna stopniowo się zmniejsza. Przy dochodach od 11 000 zł do 85 528 zł rocznie wynosi ona tyle co w latach poprzednich (3 091 zł).

ZMIANY!! Dla osób o dochodach powyżej 85 528 zł rocznie kwota wolna stopniowo się zmniejsza. Natomiast podatnicy zarabiający od 127 000 zł rocznie zostali zupełnie pozbawieni kwoty wolnej. 

Strata Strata w danym roku jest wtedy, kiedy przychody były mniejsze od kosztów Przy stracie nie płaci się podatku dochodowego Przez 5 dochodowych lat można stratę odliczać od dochodu (do 50% rocznie), jeśli powstała ona w tym samym źródle co dochód.

Strata - przykład Załóżmy że przedsiębiorca w roku 2016 poniósł stratę w wysokości 3 000 zł. Kolejny rok okazał się być dla niego bardzo korzystny i uzyskał dochód w wysokości 6 000 zł. W rozliczeniu za 2017 r. przedsiębiorca ten będzie mógł odliczyć sobie od tego dochodu maksymalnie 50% straty z roku 2016, czyli 1 500 zł. Oznacza to, że jego dochód do opodatkowania za 2017 r. będzie wynosił 4 500 zł. Mniejszy dochód do opodatkowania wpłynie na zapłacenie w tym roku mniejszego podatku. Kolejne 50% straty z 2016 r. ten przedsiębiorca będzie mógł odliczyć od dochodu w przeciągu następnych 4 lat.

Zasady ogólne Podatek jest funkcją dochodu Ewidencję można prowadzić w formie uproszczonej (księga przychodów i rozchodów), jeśli rozpoczyna się działalność lub w poprzednim roku przychód netto nie przekroczył 800 000 Euro Każdy może prowadzić księgi rachunkowe (pełna księgowość)

Inne formy opodatkowania Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (podatek zależy wyłącznie od przychodów) Karta podatkowa (podatek zależy od miejscowości, typu działalności, liczby pracowników)

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Można wybrać na początku działalności lub jeśli przychód w poprzednim roku nie przekroczył 150 000 Euro 20% wolne zawody. 17% i 8,5 % usługi, 5,5% działalność wytwórcza, budowlana, 3% działalność handlowa. Od przychodów ze sprzedaży odlicza się tylko niektóre kwoty: składki na ubezpieczenia społeczne, wydatki na domowy internet, darowizny...

Być albo nie być ryczałtowcem Ryczałtowcem opłaca się być, kiedy znaczny procent zasobów to wkład intelektualny, jeśli jest dużo zakupów – lepiej zasady ogólne Np. przy rocznym dochodzie 120 000 zł z działalności handlowej lepiej być na ryczałcie, jeśli koszty są niższe od ??? % przychodów.

Karta podatkowa Stała kwota podatku (niezależna od przychodów i kosztów), B. prosta ewidencja, Możliwa tylko dla niektórych typów działalności Nie można korzystać z usług innych firm (oprócz specjalistycznych) Można zatrudniać ograniczoną liczbę pracowników i to tylko a umowę o pracę)

Karta podatkowa - szewc (naprawiający jedynie obuwie) bez pracowników w miejscowości zamieszkałej przez 5-50 tys. mieszkańców zapłaci w 2017 roku miesięcznie 120 zł (w 2016 r, 2015 r. i w 2014 r. płacił też 120 zł, w 2013 r. płacił 119 zł, w 2012 r. płacił 115 zł, w 2011 r. płacił 111 zł);

Karta podatkowa - tapicer bez pracowników w miejscowości powyżej 50 tys. mieszkańców zapłaci w 2017 roku miesięcznie 283 zł (w 2016 r., 2015 r. i w 2014 r. płacił też 283 zł, w 2013 r. płacił 281 zł,  w 2012 r. płacił 271 zł, w 2011 r. płacił 261 zł);

Przykład Działalność budowlana, planowane zarobki 2500 (10 000) miesięcznie, bez pracowników, miejscowość powyżej 50 000 mieszkańców, karta podatkowa: 530 zł miesięcznie. Jaką formę opodatkowania wybrać?

Zasady ogólne dochód z działalności gospodarczej = przychody z działalności gospodarczej – koszty poniesione w celu uzyskania tych przychodów  dochód roczny = dochód z działalności gospodarczej + dochody z innych źródeł  podstawa obliczenia podatku = dochód roczny – składka ZUS – pełen pakiet ulg od dochodu (też B&R) podatek = podstawa obliczenia podatku x stawka podatkowa (18% lub 32%)  PIT roczny (ostateczny dług podatkowy) = podatek – składka NFZ – inne ulgi od podatku

Podatek liniowy dochód z działalności gospodarczej = przychody z działalności gospodarczej – koszty poniesione w celu uzyskania tych przychodów podstawa obliczenia podatku = dochód z działalności gospodarczej– składka ZUS – niektóre ulgi od dochodu (też B&R) podatek = podstawa obliczenia podatku x stawka liniowa (19%)  PIT z działalności gospodarczej = podatek – składka NFZ

Ryczałt od przychodów podstawa obliczenia podatku = przychód – ulgi od dochodu  ryczałt = podstawa obliczenia podatku x stawka liniowa (20%, 17%, 8,5%, 5,5% lub 3%)  ryczałt od przychodów ewidencjonowanych roczny = ryczałt – ulgi od podatku 

Karta podatkowa Podatek stały