„Mała Polska” w Nowej Zelandii Dzieci Pahiatua

PAHIATUA „MAŁA POLSKA” Nazywana „Małą Polską” Pahiatua to nowozelandzka miejscowość, w której w czasie II wojny światowej funkcjonował obóz dla polskich dzieci i ich opiekunów, przybyłych tam 31 października 1944 r. na pokładzie amerykańskiego transportowca „General Randall”. była TO podróż nadziei, podróż kończąca kilkuletnie cierpieniE.

Jedyną rzeczą ,która im wtedy pozostała była modlitwa o lepsze jutro 1 września 1939 roku o godzinie 4:45 rozpoczęła się II wojna światowa którą zapoczątkował atak III Rzeszy na polski półwysep Westerplatte. Polskie oddziały dzielnie broniły swego kraju lecz sytuacja pogorszyła się gdy 17 września Polska znów została zaatakowana tym razem przez armię sowiecką. Polska stawiała opór najeźcą lecz 6 października 1939 r. skapitulowała . Polska ludność zaczęła obawiać się o swoje bezpieczeństwo i najbliższych. Jedyną rzeczą ,która im wtedy pozostała była modlitwa o lepsze jutro

Wojna trwała ,a sytuacja Polaków z dnia na dzień stawała się coraz gorsza. W życie wdrążony został rozkaz NKWD numer 00485, który nakazywał aresztowanie dużej liczby polskiej ludności mogącej w jakiś sposób zaszkodzić OKUPANTĄ AKCJĘ TĘ PRZEPROWADZONO 10 PAŹDZIERNIKA 1939 R. Zaczęła się masowa zagłada polskiej ludności . Zastosowano technikę nocnego aresztowania I pośpiesznego przetransportowania do pociągu jadącego na kazaski step.

Kolejne aresztowania nastąpiły w nocy z dnia 9 na 10 lutego 1940 roku Kolejne aresztowania nastąpiły w nocy z dnia 9 na 10 lutego 1940 roku. Wysiedlono wtedy około 220 tysięcy Polaków których załadowano do pociągów i wywieziona na Ural. Kolejną , trzecią deportację przeprowadzono trzy miesiące później 12 – 13 KWIETNIA OFIARAMI DEPORTACJI BYLI Polacy , którzy nie przyjęli ofiarowanego im obywatelstwa sowieckiego. Było ich 240 tysięcy . Powędrowali oni za Ural na prawdziwą Syberię.

CZWARTA DEPORTACJA Czwarta deportacja (maj- lipiec 1940) OBJĘŁA GŁÓWNIE Żydów (Bo 80% całości DEPORTOWANYCH), ALE TAKŻE Białorusinów i Ukraińców I POLAKÓW . MIESZKAJĄCYCH NA TERETORIUM rp , których w dokumentach sowieckich określa się mianem „spiecpieriesielency- bieżency”, LICZBA WYSIEDLEŃCÓW wyniosła ponad 80 tys. osób. Zostali oni przesiedleni do Autonomicznych Republik Radzieckich Wiele rodzin z racji tzw. jakości kontyngentu umieszczono, podobnie jak zesłańców z lutego 1940, w specjalnych osadach pod całkowitą kontrolą NKWD

PIĄTA DEPORTACJA W czasie PIĄTEJ wywózki (maj-czerwiec 1941) na wschód pojechała głównie ludność ze środowisk inteligenckich, pozostali jeszcze uchodźcy I rodziny osób aresztowanych przez NKWD w czasie drugiego roku okupacji, wykwalifikowanych robotników oraz rzemieśLNIKÓW. Cała akcja odbyła się niejako w dwóch oddzielnych cyklach. W maju rozpoczęto wysiedlenie ludności z Zachodniej Ukrainy, w czerwcu z Zachodniej Białorusi i republik nadbałtyckich – Litwy, Łotwy i Estonii

PIĄTA DEPORTACJA W sumie deportowano ponad 85 tys. osób. Nie są to jednak liczby do końca potwierdzone, bowiem wybuch wojny zaskoczył niektóre transporty jeszcze na ziemiach białoruskich, co spowodowało utknięcie pociągów i dość duże straty w ludziach – sięgające nawet kilkunastu procent całości transportu. Deportowanych tych przypisano do kategorii „ssylno-posielency”. Określono też czas trwania zsyłki na 20 lat. Powędrowali na Kazachskiej SRR. Zdaniem Wiktora Suworowa, wysiedlenia dokonywane w dniach 13-20 czerwca 1941 w pasie 100 km od granicy miały na celu oczyszczenie granicy na wypadek wojny z Niemcami.

OFIARY WYSIEDLENIA SZCUJE SIĘ NA OK. 700 TYŚ. OBYWATELI RECZ POSPOLITEJ .OFIARAMI WYWÓZEK BYLI GŁÓWNIE LUDZIE ODBRZE WYSZKOLENI STANOWIĄCY GŁÓWNIE TZW. INTELIGENCJĘ LUB MOGĄCY W JAKIŚ SPOSÓB ZASZKODZĆ OKUPANTOM . LECZ POŚRÓD NICH ZNALEŹLI SIĘ TAKŻE ZWYCZAJNI , POSPOLICI LUDZIE , O KTÓRYCH WYWUZCE ZADECYDOWAL JEDYNIE PRZYPADEK.

WIĘKSZOŚĆ Z NICH WIEDZIAŁA ,ŻE OD TAMTEJ CHWILI ZACZYNA SIĘ WALKA O PRZETRWANIE . NIE BYŁ TO PIERWSZY RAZ KIEDY PRZEPROWADZONO TEGO TYPU REPRESJE BOWIEM JUŻ WE WCZEŚNIEJSZYCH LATACH STOSOWANO JE WOBEC NP. POWSTAŃCÓW. WIELU Z NICH BYŁO PRZERAŻONYCH BOWIEM LUDZI DEPORTOWANO CAŁYNI CZĘSTO WIELODZIETNYMI RODZINAMI. NIEJEDNOKROTNIE W CZASIE PODRÓŻY RODZICE UMIERALI OSIERACAJĄC TYM SAMYM MAŁE , BEZBRONNE, NICZEGO NIE ŚWIADOME DZIECI.

Na miejscach wywiezionych Polaków zamieszkiwała rosyjska biedota sprowadzona na polskie domostwa. Sytuacja Polaków w wagonach pociągów była tragiczna. Panował tam głód ,a także choroby ,które szybko się rozPRZeszczeniały. Wiele osób umierało z wycieńczenia zanim jeszcze dotarło na miejsce.

Gdy pociągi z deportowanymi Polakami dotarły na miejsce podzielono ich na dwie grupy : na tych ,którzy mogą pracować i tych co nie mogą. Ulokowano ich w prymitywnych małych drewnianych domkach zwanych barakami w których niejednokrotnie mieszkał kilka rodzin.

Praca ich polegała na ścinaniu i przetransportowaniu drzew Praca ich polegała na ścinaniu i przetransportowaniu drzew. Pracowali w ciężkich warunkach i na wysokim mrozie . Starsi i chorzy ,którzy nie nadawali się do wycinki drzew zajmowali się przygotowaniem posiłku i pracą w obejściu

Nowopowstałe wojsko polskie w ZSRR nie miało racji bytu Nowopowstałe wojsko polskie w ZSRR nie miało racji bytu. Brakowało im wszystkiego : pożywienia, odzieży, broni, celu. Pragnęli walczyć z innymi na odległych frontach. W takich okolicznościach 10.03.1942 r. Stalin zezwolił na ewakuację 40 tysięcy żołnierzy do Iranu .Razem z nimi wyjechali inni ludzie w tym około 14 tysięcy dzieci. Zostali przewiezieni na okręcie, który płyną 16 dni.

W czasie podróży okrętem wiele ludzi umarło W czasie podróży okrętem wiele ludzi umarło .Ich ciała były przez Rosjan wyrzucane za burtę lub zostawiane na brzegach pobliskich wysp . GDY DZIECI WRESZCIE DOTARLY DO UPRAGNONEGO IRANU PRZYJĘTO ICH Z OTWARTYMI RAMIONAMI , DZIWIĄC SIĘ JEDNOCZEŚNIE WIDOKIEM TAK OGROMNEJ ILOŚCI DZIECI.

Z IRANU DZIECI ROZPŁYNĘŁY SIĘ NA WSZYSTKIE STRONY ŚWIATA DO PAŃSTW O CIEPŁYM ŚRÓDNORSKIM KLIMACIE ,KTÓRY LECZYŁ ICH CHORE PŁÓCA . POWĘDROWALI DO PAŃSTW , KTÓRYCH NIE OBJĘŁA WOJNA . WIELE Z NICH WYJECHAŁO PÓŹNIEJ DO USA LUB KANADY NIEJEDNOKROTNIE NIE WRACAJĄC JUŻ W GRANICE OJCZYZNY.

NA KONIEC ŚWIATA Mali uchodźcy przypłynęli na południowy Pacyfik dzięki zgodzie i zaproszeniu nowozelandzkiego rządu. Na pomysł zorganizowania pomocy dla polskich dzieci przebywających w Iranie wpadła hrabina Maria Wodzicka, żona polskiego konsula w Nowej Zelandii – Kazimierza Wodzickiego. Dzięki zdecydowanym działaniom, wsparciu nowozelandzkiego premiera Petera Frasera oraz przyzwoleniu rządu londyńskiego, szczytna idea doczekała się realizacji.

Polskie dzieci, które przebyły tak długą drogę ,i były narażone na: śmierć, głód i śmiertelne choroby nareszcie znalazły upragniony spokój i szczęście w różnych zakątkach świata . Tak właśnie 733 polskich dzieci znalazło się w Pahiatua tworząc „Mała Polskę” Ta historia pokazuje nam jak ważne są opowieści innych ludzi o przeszłości bo to dzięki nim mamy swój unikatowy charakter, kulturę i obyczaje .Takie wydarzenia utwierdzają nas w tym, że przynależymy do narodu ,który nigdy się nie poddawał i walczył nawet gdy szanse na osiągnięcie celu były nie wielkie.

Aleksandra Kramarz SP. Nr. 1 w Miechowie , klasa VII „c” DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Aleksandra Kramarz SP. Nr. 1 w Miechowie , klasa VII „c”