METODA SONDAŻU DIAGNOSTYCZNEGO Opracowanie: Prof. UAM dr hab METODA SONDAŻU DIAGNOSTYCZNEGO Opracowanie: Prof. UAM dr hab. Jan Grzesiak

POJĘCIE METODY SONDAŻU   Metoda gromadzenia informacji o interesujących badacza problemach w wyniku relacji słownych respondentów. Metodę tę stosujemy wtedy, gdy interesują nas opinie, postawy, motywacje i zainteresowania respondentów. Kwestionariusz - przełożenie celów badawczych na pytania.  RODZAJE SONDAŻU A. wg kryterium ilości – częstości badań -         sondaż jednokrotny -         sondaż wielokrotny na tej samej próbie badawczej -         sondaż wielokrotny na różnych próbach badawczych B. wg kryterium struktury próby badawczej -         próba ważona - nieważona -         próby kontrastowe

TREŚCI PYTAŃ Pytania dotyczące faktów (pytania metryczkowe): dotyczące danych demograficznych - płeć, wiek, stan cywilny, wykształcenie Pytania dotyczące subiektywnych doświadczeń: dotyczą postaw, wierzeń, opinii i uczuć Pytania o źródła informacji Pytania o wiedzę Pytania o motywy Pytania uzupełniające Pytania sondujące

RODZAJE PYTAŃ • Pytania zamknięte - respondent wybiera ze zbioru odpowiedzi te, które najlepiej opisują Jego postawy, cechy (np. czy Twoim zdaniem palenie papierosów w szkole powinno być zabronione? Odpowiedzi: tak; nie; nie wiem) • Pytania otwarte — respondent nie posiada zbioru odpowiedzi, opisuje cechy, postawy swoimi słowami (np. ile czasu poświęcasz na naukę w ciągu dnia?) • Pytania półotwarte-półzamknięte - forma pośrednia między pytaniami otwartymi i zamkniętymi, zawierają dodatkowo odpowiedź: INNE • Pytania alternatywne = dychotomlczne = pytania rozstrzygnięcia: rozpoczynają się zwykle od partykuły „czy", odpowiedzi dwuczłonowe to, np.: tak, nie; zgadzam się, nie zgadzam się lub też tak, nie, nie wiem

• Pytania dysjunktywne - wybór jednej odpowiedzi spośród większej liczby odpowiedzi niż w przypadku pytań alternatywnych (np. który przedmiot z podanych niżej lubisz najbardziej? Podkreśl jeden z przytoczonych. język polski, chemia, etyka, elementy pracy badawczej nauczyciela, matematyka geografia, ekonomia • Pytania koniunktywne - więcej niż dwie gotowe odpowiedzi, wymagają wyboru więcej niż jednej odpowiedzi z podanego zestawu (np. podkreśl dwie lub więcej spośród możliwych odpowiedzi) • Pytania filtrujące - kieruje respondentów do określonych podgrup • Pytania projekcyjne • Pytania kontrolne • Pytania z uszeregowaniem wariantów odpowiedzi - respondent ma za zadanie ich uszeregowanie w kolejności według uznawanej przez niego wartości.

PORZĄDEK PYTAŃ • Strategia lejka — kolejne pytanie wiąże się z poprzednim, a zakres się zmniejsza • Strategia odwróconego lejka - pytanie wąsko sformułowane wyprzedza pytanie o zakresie szerszym   BŁĘDY W BADANIACH SONDAŻOWYCH • Słownictwo - niedbałe, nieprecyzyjne • Schematyzacja odpowiadania • Pytania błędnie sformułowane - alternatywne, gdzie odpowiedź wybiera poza wybór jednej z nich; pytania wymagające od respondenta wiedzy, której może od nie posiadać; pytania z możliwymi odpowiedziami TAK - NIE • Pytania sugerujące . • Pytania zagrażające • Pytania o podwójnej treści

Bajeczka w sondażu (sondaż z bajeczką)

Ona nie znała ich, więc powiedziała: Pewna kobieta podlewała rośliny w swoim ogrodzie, kiedy zobaczyla trzech staruszków, z  wypisanymi na twarzy latami doświadczeń, którzy stali naprzeciw jej ogrodu. Ona nie znała ich, więc powiedziała: - Nie wydaje mi się, abym was znała, ale musicie być głodni. Wejdźcie, proszę, do domu i zjedzcie coś.

Oni odpowiedzieli: - Nie ma w domu męża? - Nie, nie ma go w domu. - W takim razie nie możemy wejść - odpowiedzieli.

Przed zmierzchem, kiedy mąż wrócił do domu, kobieta opowiedziała mu to, co się zdarzyło.    - A więc, skoro wróciłem, zatem poproś ich teraz, aby weszli.

  Kobieta wyszła, aby zaprosić trzech mężczyzn do domu.     - Nie możemy wejść wszyscy do domu - wyjaśnili staruszkowie.

- Dlaczego? - chciała się dowiedzieć kobieta. Jeden z mężczyzn wskazał na pierwszego ze swoich  przyjaciół i wyjaśnił: - On ma na imię "Dostatek".   Następnie wskazał drugiego - On ma na imię "Sukces", a ja mam na imię "Milość". Teraz wróć i zdecyduj razem z Twoim mężem, którego z nas zaprosicie do waszego domu.

Kobieta weszła do domu i opowiedziała swojemu mężowi wszystko, co powiedzieli jej trzej mężczyźni. Ten się ucieszył :  - Jak pięknie !!! -  Zaprosimy  Dostatek, aby wszedł  i wypełnił nasz dom !!! Jego żona nie zgadzała się i spytała: - Mój drogi, dlaczego nie mielibyśmy zaprosić Sukcesu?

Ich córka słuchała tej rozmowy i weszła im w słowo:       - Nie byłoby lepiej, gdybyśmy pozwolili wejść Miłości?  W ten spósób nasza rodzina byłaby pełna miłości. - Posłuchajmy rady naszej córki, powiedzial mąż do żony. - Pójdź i zaproś Miłość, niech będzie naszym gosciem.

A kogo zaprosi Pan – Pani ?

Żona wyszła i spytała: - Który z Was to Miłość? Niech wejdzie, proszę i będzie naszym gościem. Miłość usiadła na wózku i ruszyła w kierunku domu.

Także dwaj pozostali podnieśli się i ruszyli za nią. Trochę zdziwiona kobieta pyta Dostatek i Sukces: - Zaprosilam tylko Miłość, dlaczego idziecie także wy? Oni odpowiedzieli razem: - Jeżeli zaprosiłabyś Dostatek lub Sukces,  pozostali dwaj zostaliby na zewnątrz, ale  zaprosiłaś Miłość, a tam gdzie idzie ona, idziemy i my.

- Tam, gdzie jest MIŁOŚĆ, jest też DOSTATEK i SUKCES.

Techniki badań sondażowych wywiad analiza dokumentów obserwacja ankietowanie testowanie

Jeśli jesteś smutny, życzę Ci Spokoju i Szczęscia.

Jeśli brakuje ci wiary w siebie, życzę Ci, abyś uwierzył(a) w swoje talenty i wykorzystał(a) je.

Jeśli jesteś nieśmialy, życzę Ci miłości i odwagi.  

KONIEC