PIT część 3

Przykład 1 Jan Kowalski pracował przez 3 miesiące jako piekarz w lokalnej piekarni. Na podstawie umowy o prace za każdy miesiąc pracy otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 2100 zł netto (dochód). Oblicz należny podatek PIT za rok 2017 r.

POP x stawka minus kwota zmniejszająca podatek

6300 zł x 18% minus 1188 zł = 0 zł podatku

Przykład 2. Pani Zofia Kowalska pracowała jako krawcowa przez okres 6 miesięcy zarabiając 1800 zł netto miesięcznie. Oblicz należny podatek PIT za rok 2017 r.

10800 x 18% minus kwota zmniejszająca podatek, która w tym wypadku wynosi 584,75 zł [ 631,98 zł x ( 10800 – 6600)/4400 = 603,25 = 1188 minus 603,25 = 584,75 zł] = 1944 zł minus 584,75 zł = 1359 zł (po zaokrągleniu zł)

Przykład 3. Pan Karol prowadził gabinet okulistyczny Przykład 3. Pan Karol prowadził gabinet okulistyczny. Z tego tytułu osiągał miesięcznie dochody w wysokości ok. 3300 zł (netto). Oblicz należny podatek PIT za 2017 r.

39 600 zł x 18% minus 556,02 = 6572 zł (podatek po zaokrągleniu)

Przykład 4. Pani Łucja pracując jako nauczycielka języka angielskiego w renomowanym prywatnym liceum zarobiła kwotę 84 000 zł ( 7000 zł netto miesięcznie). Oprócz pracy w szkole Pani Łucja przez cały rok udzielała także prywatnych korepetycji inkasując z tego tytułu kolejne 10 000 zł netto. Oblicz należny podatek PIT za 2017 r.

84 000 zł +10 000 zł = 94 000 zł (POP) czyli 32% stawka podatku PIT zgodnie z art. 27 u.p.d.o.f. 15 395,04 zł plus 32% nadwyżki ponad kwotę 85 528 zł. 15 395,04 + 2 711,04 zł = 18 106,08 zł minus kwota zmniejszająca podatek czyli 442,44 zł [ 556,02 zł x ( 94 000 minus 85528)/ 41 472 zł = 113,58 zł = 556,02 minus 113,58 = 442,44 zł] = 17 664 zł PIT (po zaokrągleniu)

Przykład 5. Tomasz i Kasia są małżeństwem od 5 lat Przykład 5. Tomasz i Kasia są małżeństwem od 5 lat. Tomasz pracuje jako funkcjonariusz policji i tego tytułu zarobił w 2017 r. kwotę 46 800 zł netto. Natomiast Kasia jest radcą prawnym i prowadząc własną kancelarię radcowską osiągnęła dochód w wysokości 75 000 zł w 2017 r. Oblicz podatek PIT za 2017 r. stosując wzór na wspólne rozliczenie się małżonków.

46 800 zł + 75 000 zł 121 800 zł/2 = 60900 zł 60900 zł x 18% minus 556,02 = 20 812 zł (po zaokrągleniu)

Przykład nr 6. Pani Janina po śmierci męża Piotra samotnie wychowuje dwójkę małoletnich dzieci Paulinę i Krzysia. Po stracie męża z uwagi na konieczność osobistej opieki nad dziećmi zmuszona była ograniczyć swoją pracę zawodową do 5 miesięcy w roku. W tym czasie pracując na podstawie umowy o pracę jako sekretarka zarobiła kwotę 11 000 zł. Oblicz należny podatek PIT za 2017 r. wiedząc, że Pani Janina może rozliczyć się z podatku jako samotny opiekun.

11 000 zł/2 = 5500 zł x 18% minus 1188 zł = 0 zł podatku A co by było gdyby nie mogła się rozliczyć jako samotny opiekun ?

Wówczas 11 000 zł x 18% = 1 980 zł minus kwota zmniejszająca podatek w wysokości 556,02 ( 631,98 x (11 000 minus 6 600) / 4 400 = 631,98 = 1188 minus 631,98 = 556,02) = 1 424 zł (po zaokrągleniu)

Przykład 7. Pan Leszek Goraj jest pracownikiem międzynarodowej firmy doradczej. W roku 2017 r. przebywał przez okres 5 miesięcy w Australii (od stycznia do maja 2017 r.) gdzie otrzymywał wynagrodzenie miesięczne w wysokości 3 500 AUD (dolarów australijskich). W połowie czerwca 2017 r. powrócił do Polski gdzie od lipca do grudnia zarobił w swojej macierzystej firmie kolejne 35 000 zł. Oblicz należny podatek PIT za 2017 r. wiedząc, że z Australią łączy Polskę umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zwana metodą odliczenia proporcjonalnego zaś kwota diety za każdy dzień pobytu w Australii wynosiła 88 AUD według kursu za cały czas pobytu w tym kraju w wysokości 2,64 zł/1 AUD.

Podpowiedź : Styczeń 2017 r. = 31 dni Luty 2017 r. = 28 dni Marzec 2017 r. = 31 dni Kwiecień 2017 r. = 30 dni Maj 2017 r. = 31 dni

Odp. Styczeń 2017 r. = 31 dni = 2728 AUD x 30% = 818,40 AUD Luty 2017 r. = 28 dni = 2 464 AUD x 30% = 739,20 AUD Marzec 2017 r. = 31 dni = 2728 AUD x 30% = 818,40 AUD Kwiecień 2017 r. = 30 dni = 2640 AUD x 30% =792 AUD Maj 2017 r. = 31 dni = 2728 AUD x 30% = 818,40 AUD

Łącznie może zatem pomniejszyć podstawę opodatkowania ( pieniądze jakie zarobił w Australii o wartość 30% przysługujących diet. W przedmiotowym przypadku zatem od wynagrodzenia jakie uzyskał w Australii 17 500 AUD ( 3500 x 5 miesięcy) należy odjąć wartość 30% diet a więc 3 168 AUD. Po pomniejszeniu wynagrodzenie uzyskane za granicą jakie będzie podstawą do opodatkowania wynosić będzie nie 17 500 AUD lecz 14 332 AUD po przeliczeniu na PLN ( 2,64 zł/1AUD) = do opodatkowania należy uwzględnić kwotę w wysokości 37 836,48 zł.

Metoda odliczenia proporcjonalnego: A) 37 836,48 zł + 35 000 zł = 72 836,48 zł B) 72 836,48 zł x 18% minus 556,02 zł = 12 555 zł (po zaokrągleniu) C) 37 836,48 / 72 836,48 = 51,94% D) 51,94% x 12 555 zł = 6 521 zł PIT (po zaokrągleniu)

Gdybyśmy zastosowali ulgę abolicyjną? PIT wg. metody odliczenia proporcjonalnego minus PIT wg. metody wyłączenia z progresją = wynik czyli kwota, którą można odliczyć w zeznaniu rocznym.

PIT według metody włączenia z progresją: A) 37 836,48 zł + 35 000 zł = 72 836,48 zł B) 72 836,48 zł x 18% minus 556,02 zł = 12 555 zł (po zaokrągleniu) C) 12 555 zł/ 72 836,48 =17,23% D) 17,23% x 35 000 zł = 6030,50 zł po zaokrągleniu 6031 zł

6 521 zł PIT według metody odliczenia proporcjonalnego minus 6031 zł PIT według metody wyłączenia z progresją – wynik czyli 490 zł to ulga abolicyjna którą możemy odjąć od PIT według metody odliczenia proporcjonalnego a więc 6521 zł minus 490 zł = 6031 zł ( PIT przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego oraz ulgi abolicyjnej)

Podstawowe reguły, których stosowanie umożliwi prawidłowe obliczanie podatku PIT Określić podatnika/podatników tego podatku ( np. rezydenci podatkowi, wspólne opodatkowanie małżonków; opodatkowanie samotnego opiekuna) Wybrać właściwy system obliczania PIT ( kumulacja/liniowy) Wiedzieć co to są koszty uzyskania przychodów i jakie mamy ich rodzaje Nauczyć się rozróżniać ulgi od dochodu od ulg od podatku. Zapamiętać skale i stawki podatku PIT –art. 27 u.p.d.o.f. oraz różnicę pomiędzy definicją przychodów a dochodów

Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) może przybrać jedną z trzech zasadniczych form: Opodatkowanie na zasadzie kumulacji ( metoda podstawowa) Opodatkowanie liniowe (obowiązkowe – w wybranych i enumeratywnie określonych w ustawie przypadkach) Opodatkowanie liniowe na podstawie art. 30c u.p.d.o.f. ( z wyboru)

Na czym polega metoda kumulacji i kiedy możemy ją zastosować ?

Odp. Generalnie metodę kumulacji możemy zastosować wtedy kiedy podatnik nie osiągnął przychodów z enumeratywnie wyliczonych przez ustawodawcę źródeł o których mowa w ustawie o PIT a które podlegają obowiązkowym stawkom liniowym oraz gdy nie wybrał metody opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej podatkiem liniowym o którym mowa w art. 30c ustawy o PIT

Jakie to enumeratywnie wymienione źródła przychodów dla których ustawodawca zastosował obowiązkową stawkę liniową ?

[P6] Podatki dochodowe Artykuł Przedmiot opodatkowania Podstawa Stawka 30/1/2 Wygrane w grach i konkursach (PL, UE, EOG) Przychód 10% 30/1/4 Wypłaty z IKZE ( w tym pośmiertne, na rzecz osoby uprawnionej) 29/1/3-4 Nierezydenci – zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi morskiej i powietrznej 30/1/5a Drobne zlecenia (do 200 zł z jednej umowy) 18% 30 E Sprzedaż nieruchomości Dochód 19% 30 C Pozarolnicza DG / działy specjalne Dochód v przychód 30 A Kapitałowe 30 B Z giełdy 30 F Dochody CFC (Controlled Foreign Company) 30/1/4 B Świadczenia promocyjne od banków, SKOKów i innych instytucji finansowych Świadczenie 29/1/1-2 Nierezydenci – działalność wykonywana osobiście, prawa autorskie, usługi księgowe, prawnicze, reklamowe 20% 30/1/5 Wynagrodzenie informatorów służb mundurowych ( np. Policji) 30 D Gdy organ podatkowy określił inny dochód, niż zadeklarował podatnik w związku z transakcją z przedsiębiorcą z raju podatkowego Różnica między dochodami 50% 30/1/15-16 Odprawy i odszkodowania wypłacone członkom organów spółek z udziałem Skarbu Państwa ( w części powyżej „komina płac”) 70% 30/1/7 Nieujawnione źródła przychodu 75% 30/1/7a Gromadzenie oszczędności na >1 IKE 30 G Przychody z tytułu własności budynku handlowo – usługowego / budynku biurowego o wartości początkowej > 10 000 000 zł 0,035% mc [P6] Podatki dochodowe

Przykład. Janusz Kowalski będąc jeszcze na studiach zainteresował się grą na giełdzie. Nie zważając na wciąż rosnący potencjał sieci sklepów Biedronka na początku roku 2017 zainwestował 20 000 zł w akcje spółki Dino Polska. Na koniec roku 2017 r. korzystając z dobrej koniunktury sprzedał zakupione wcześniej akcje za 45 000 zł. Ponadto Janusz od 2016 r. jest wspólnikiem Spółki Danteks sp. z o.o. która w roku 2017 r. wypłaciła mu dywidendę w wysokości 25 000 zł. Ponadto z uwagi na bardzo dobrą znajomość języka angielskiego oraz prawa podatkowego Janusz świadczył drobne usługi doradcze zawierając 10 umów zlecenia z różnymi kontrahentami ( 6 umów zlecenia – każda o wartości 200 zł, 4 kolejne umowy zlecenia każda o wartości 10 000 zł). Rok 2017 r. niewątpliwie należał do Janusza oprócz bowiem zarobionych pieniędzy udało mu się także wygrać w popularnej loterii kwotę 9500 zł. Oblicz należny podatek PIT

Odp. Ad. 1 Opodatkowanie sprzedaży papierów wartościowych jako opodatkowanie dochodów/przychodów z giełdy = 4750 zł PIT Dlaczego taka kwota ?

Zakup akcji za 20 000 zł następnie ich sprzedaż za 45 000 zł – dochód do opodatkowania (przychód minus koszty) = 25 000 zł x 19% (stawka liniowa) = 4750 zł

Ad. 2 Opodatkowanie Dywidendy jako dochodu z kapitału = 4 750 zł PIT

Ad. 3 Opodatkowanie dochodu z 6 umów zlecenia (każda nie przekraczała 200 zł) a więc od każdej z 6 umów należy odprowadzić podatek PIT wysokości 36 zł łącznie = 216 zł ( należy pamiętać, że w tym przypadku stawka podatku PIT wynosi 18% od przychodu) Opodatkowanie 4 pozostałych umów zlecenia (każda o wartości 10 000 zł) podlegałoby metodzie kumulacji a więc 4 x 10 000 zł minus koszty uzyskania przychodu ( 20% czyli 8000 zł) = 32 000 zł x 18% minus 556,02 = 5 204 zł (po zaokrągleniu)

Ad. 4 Opodatkowanie przychodów z wygranych = 9500 zł ( 10% x Przychód)

A na czym polega możliwość wyboru stawki liniowej z art A na czym polega możliwość wyboru stawki liniowej z art. 30c ustawy o PIT ?

Art. 30c umożliwia opodatkowanie dochodów wynikających z prowadzonej działalności gospodarczej stawką podatku PIT 19% (stawka liniowa) niezależnie od tego, że nasze dochody na koniec roku kalendarzowego znacznie przekroczyły drugi prób skali podatkowej z art. 27 ustawy o PIT czyli 85 528 zł dla którego przewidziana jest stawka 32%

Przykład. Pani Karolina w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej (renomowany salon kosmetyczny oraz popularny blog modowy) osiągnęła w 2016 r. dochód w wysokości 250 000 zł. Mając świadomość, że rozliczając się z podatku PIT za 2016 r. musiała zastosować najwyższą stawkę podatku PIT 32% ( jej dochody przekroczyły bowiem kwotę 85 528 zł ) postanowiła, że w roku 2017 skorzysta z opodatkowania podatkiem PIT na podstawie art. 30 c (stawka liniowa). Wydaje się, że decyzja o wyborze stawki liniowej dla dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej była strzałem w dziesiątkę ponieważ okazało się, że w 2017 r. Pani Karolina zarobiła kwotę 450 000 zł ponosząc przy tym koszty w wysokości 150 000 zł. Oblicz należny podatek PIT stosując się do art. 30c ustawy o PIT

PIT dg = 19 % ( P dg – K dg – ZUS) – NFZ

Odp. 300 000 x 19% = 57 000 zł

Gdyby pozostała na zasadach ogólnych –art. 27 ustawy o PIT ?

300 000 zł minus 85 528 zł = 214 472 zł x 32% = 68 631,04 zł plus 15 395,04 zł = 84 026 zł (PIT)

Reasumując aby zastosować metodę kumulacji najpierw należy wykluczyć obowiązek opodatkowania odrębnymi stawkami liniowymi przychodów/dochodów które enumeratywnie zostały wyliczone przez ustawodawcę oraz należy wykluczyć możliwość opodatkowania dochodów 19% stawą liniową na podstawie art. 30 c ustawy o PIT

W jaki sposób zatem obliczyć podatek PIT metodą kumulacji ?

Odp. Przychód minus koszty = dochód należy zsumować dochody z różnych źródeł aby otrzymać Podstawę Opodatkowania (POP) POP minus ulgi od dochodu – otrzymujemy Podstawę Obliczenia Podatku (PObP) PObP podstawiamy do stawki z art. 27 PIT ( ze wszystkimi konsekwencjami np. w zakresie kwoty zmniejszającej podatek) aby obliczyć podatek PIT Od obliczonego podatku odejmujemy ulgi od podatku aby w ten sposób obliczyć ostateczną wartość podatku, którą należy zapłacić Od podatku PIT odejmujemy 1% na OPP Wyliczony podatek PIT porównuje z zapłaconymi w trakcie roku zaliczkami na PIT w sytuacji gdy zapłacone zaliczki przewyższają wyliczony podatek wówczas mamy do czynienia z nadpłatą natomiast gdy kwota wyliczonego podatku przewyższa wartość zapłaconych w trakcie roku zaliczek mamy niedopłatę podatku, którą należy niezwłocznie uiścić.

Dlatego też aby móc prawidłowo obliczyć podatek PIT metodą kumulacji musimy przede wszystkim : Rozróżnić poszczególne rodzaje/źródła przychodów, Prawidłowo określić dochód czyli umieć pomniejszyć przychody o koszty jego uzyskania, Prawidłowo określić Podstawę Opodatkowania czyli umieć zsumować różne źródła/rodzaje dochodów, Prawidłowo określić Podstawę Obliczenia Podatku czyli pomniejszyć Podstawę Opodatkowania o ulgi od dochodu, Obliczyć podatek PIT czyli do Podstawy Obliczenia Podatku zastosować jedną z dwóch stawek podatkowych zawartych w art. 27 PIT Obliczony podatek PIT pomniejszyć o ulgi od podatku aby otrzymać ostateczną wartość podatku PIT do zapłaty Przekazać 1% podatku na OPP (ewentualnie)

Rodzaje przychodów/dochodów: Stosunek pracy Działalność gospodarcza Odpłatne zbycie rzeczy Służbowy stosunek pracy Działalność wykonywana osobiście Najem/dzierżawa rzeczy Spółdzielczy stosunek pracy Działy specjalne produkcji rolnej Kapitały finansowe Praca nakładcza Dochody nieujawnione Przychody z innych źródeł (art. 20 PIT)

> 1 PRACODAWCA + DOJAZD Rodzaje kosztów uzyskania przychodów ( Rzeczywiste, Ryczałtowe, Szacunkowe) Koszty w przypadku przychodów z pracy etatowej : Zależą od ilości pracodawców i tego, czy do choćby jednego z nich dojeżdżaliśmy przekraczając granice administracyjne miejscowości, w której mieszkamy MIESIĘCZNIE ROCZNIE 1 PRACODAWCA 111, 25 zł 1335 zł 1 PRACODAWCA + DOJAZD 139, 06 zł 1668 zł > 1 PRACODAWCA 111,25 zł 2002 zł > 1 PRACODAWCA + DOJAZD 2502 zł

Koszty z przychodów wynikających z działalności wykonywanej osobiście np. artyści, sportowcy, naukowcy, trenerzy, działalności oświatowej, umowy zlecenia, umowy o dzieło) (Ryczałtowe) 20% przychodu pomniejszonego o składki ZUS w części potrącanej bezpośrednio z wynagrodzenia Drobne zlecenia / umowy o dzieło (do 200 zł od jednego zleceniodawcy) = podatek liniowy 18% x przychód (rozliczenie przez płatnika)

Koszty z przychodów wynikających z praw majątkowych ( prawa autorskie, umowa o wytworzenie utworu, udzielenie licencji na korzystania z utworu, prawo do artystycznego wykonania utworu, prawa do wynalazku, prawa do wzoru przemysłowego, prawo do znaku towarowego) Ryczałtowe = 50% P, 2017: nie więcej niż 42 764 zł rocznie 2018: nie więcej niż 85 528 zł rocznie

Ulgi od dochodu: ZUS Darowizny Rehabilitacyjna ( na cele rehabilitacyjne, na ułatwienie wykonywania czynności, na leki) Internetowa Budowlano-Odsetkowa „Koszty kwalifikowane” IKZE Zwrot Nienależnych Świadczeń

Ulgi od Podatku NFZ Rodzinna Abolicyjna 1% wpłaty na OPP

Pan Kuba jest piłakrzem I ligowego zespołu Pan Kuba jest piłakrzem I ligowego zespołu. Niemniej z powodu kryzysu finansowego jego klub zbankrutował a on sam musiał szukać pracy w innej dziedzinie życia. Został więc instruktorem pływania w Miejskim Ośrodku Sportu i Rekreacji. Pan Kuba ma również 12 letniego syna Karola, który z uwagi na świetne osiągnięcia sportowe zagrał w reklamie promującej Młodzieżowe Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. Oblicz podatek dochodowy za 2017 r. w wariancie opodatkowania samotnego opiekuna, chyba że nie ma takiej możliwości – wówczas proszę wybrać inne rozwiązanie. Obliczony podatek porównaj z zapłaconymi zaliczkami ( pierwsza kolumna od prawej). Obliczając podatek odnieść się do poniżej zaprezentowanych źródeł dochodów/przychodów.

Źródło przychodu Kwota przychodu Składka na Zus Składka na NFZ Wydatki roczne Zaliczki/Pit liniowy A Uprawianie sportu 30 000 zł za 6 miesięcy 6 000 zł za 6 misięcy 3000 za 6 misięcy 240 B Umowa o pracę 25 000 zł za 6 misięcy 5 000 za misięcy 2000 za 6 miesięcy 1480 C Odsetki od lokat bankowych 20 000 rocznie D Sprzedaż samochodu 09.09.2017 30 000 jednorazowo E Dywidenda od spółki z o.o. 7000 W1 Darowizna na rzecz klubu sportowego 1000 W2 Kupno samochodu 05.05.2017 20 000

Czy będzie mógł się rozliczyć jako samotny opiekun ?

Odpowiedź: Będzie mógł się rozliczać jako samotny opiekun z uwagi na fakt, iż w kazusie ( stanie faktycznym) nie było mowy o jakimkolwiek wynagrodzeniu , które byłoby przyznane małoletniemu dziecku. Identyczna sytuacja odnosi się do kwestii samotnego opiekuna – „Pan Kuba ma również 12 letniego syna Karola, który z uwagi na świetne osiągnięcia sportowe zagrał reklamie promującej euro” (kazusy interpretujemy zawsze zawężająco). Reasumując należało dokonać rozliczenia w opcji samotnego opiekuna uważając jednocześnie na drobne „pułapki” związane z niektórymi kategoriami przychodów :

Co podlega kumulacji: A, B, D, A – Przychód z tytułu Uprawiania sportu (jest działalnością wykonywaną osobiście) : 30 000 minus koszty uzyskania przychodu (20% kosztów) minus ZUS (ulga od dochodu) = 18 000 zł ( dochód z tytułu uprawiania sportu) B – Przychód z tytułu umowy o pracę 25 000 minus koszty dojazdu do pracy za 6 miesięcy 111,25 zł – Zus (ulga od dochodu za 6 miesięcy) = 19 334 (dochód z tytułu umowy o pracę) D – Przychód ze sprzedaży pojazdu : 30 000 zł minus koszty poniesione na jego zakup 20 000 zł = 10 000 (dochód z tytułu sprzedaży ruchomości)

Następnie stosujemy wzór na samotnego opiekuna : 2 x PIT ( ds Następnie stosujemy wzór na samotnego opiekuna : 2 x PIT ( ds. +dd/2 x stawka) 47334/2 x stawka x 2 = 7 408 08 zł w zaokrągleniu 7 408 zł minus NFZ 5000 zł (ulga od podatku) minus ulga rodzinna 1 112 04 (ulga od podatku) = 1296 04 zł w zaokrągleniu 1296 zł 1% z 1296 zł = 12,96 zł w zaokrągleniu 12.90 zł

Co nie podlega kumulacji: C E C –odsetki od lokat bankowych – jako dochód z kapitału : 19% z 20 000 = 3800 zł E - dywidenda: 7000 zł x 19% = 1330 zł Zaliczki: 1720 zł a wyliczony podatek : 1296 zł a więc nadpłata: 424 zł Prywatną sprzedaż rzeczy ruchomych rozlicza się dopiero w rocznym zeznaniu podatkowym. W konsekwencji, gdyby okazało się, że ze sprzedaży prywatnej uzyskano dochód, nie trzeba płacić zaliczek na podatek. Dopiero w terminie złożenia zeznania rocznego podatnik musi zapłacić podatek od osiągniętego dochodu.

Obowiązek ten spoczywa jedynie na podatniku, który sprzedał auto wcześniej niż 6 miesięcy od jego nabycia. Okres ten liczy się od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie (sześć pełnych miesięcy od daty nabycia). Sprzedaż samochodu osobowego w zeznaniu PIT-36 wykazujemy w wierszu 8 tj. „Inne źródła” i kolejno wpisujemy dane w poz. 79-83. Darowizna na rzecz klubu sportowego nie będzie zaliczona do ulg od dochodu.