Tomasz Resler Zakład Historii Administracji Działalność charytatywno-opiekuńcza. Organizacje kościelne i katolickie. Tomasz Resler Zakład Historii Administracji
Działalność charytatywno-opiekuńcza: działalność charytatywna jako zespół czynności nie została zdefiniowana w polskim systemie prawnym, samo słowo charytatywny wywodzi się z łacińskiego caritas co oznacza miłość bliźniego, główny ciężar realizowania polityki w zakresie szeroko pojętej pomocy społecznej spoczywa na państwie, które w tym celu może podejmować współpracę z różnymi organizacjami pozarządowymi, w tym z związkami wyznaniowymi, w sferze wyznaniowej kościoły i inne związki wyznaniowe w oparciu o zasadę równouprawnienie mają zagwarantowaną możliwość prowadzenia działalności charytatywno-opiekuńczej oraz tworzenia organizacji mających zajmować się zapobieganiem patologiom społecznym i ich skutkom: art. 19 ust 2 pkt 15 ugwsiw daje możliwość prowadzenia działalności opiekuńczo wyznaniowej, art. 21 a usgwsiw zrównuje tę działalność z działalnością państwa, konkordat w art. 22 ust 1 zrównuje pod względem prawnym działalność Kk służącą celom humanitarnym i ch-o z działalnością jednostek państwowych, ustawy partykularne także gwarantują prowadzenie działalności ch-o,
Działalność charytatywno-opiekuńcza: działalność charytatywna nie jest tożsama z pomocą społeczną, takiego rozróżnienia dokonał polski ustawodawca na gruncie art. 4 ust 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. 2003 nr 96 poz. 87) oraz definiując pomoc społeczną w ustawie o systemie pomocy społecznej (Dz.U. 2004 nr 64 poz. 593), zadania z zakresu pomocy społecznej mogą zostać zlecone przez jednostki administracji rządowej lub samorządowej innym organom z jednoczesnym udzieleniem dotacji na ten cel, zlecenie zadań z zakresu pomocy społecznej następuje w drodze decyzji administracyjnej po przeprowadzeniu konkursu ofert, jednostki organizacyjne kościołów i innych związków wyznaniowych przystępują do tych konkursów na równych prawach z innymi podmiotami, związki wyznaniowe prowadzą działalność z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej: domy pomocy społecznej, rehabilitacja osób niepełnosprawnych, schroniska dla bezdomnych, stacje Caritas, jadłodajnie,
Działalność charytatywno-opiekuńcza: działalność opiekuńczo-wychowawcza prowadzona jest przez związki wyznaniowe za pomocą domów dziecka, ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, świetlic, działalność charytatywno-opiekuńczą reguluje rozdział 6 uspkk, na działalność charytatywno-opiekuńczą związki wyznaniowe mogą pozyskiwać środki zewnętrzne w tym darowizny od osób fizycznych art. 24 ust 1 pkt 2 ugwsiw, działalność charytatywna jest jedną z funkcji kościołów i innych związków wyznaniowych, wynika ona także z podstaw ideologicznych – religijnych, działalność tego typu jest często prowadzona także bez dotacji państwowych,
Organizacje katolickie i kościelne: art. 19 konkordatu stanowi, że: Rzeczpospolita Polska uznaje prawo wiernych do zrzeszania się zgodnie z prawem kanonicznym i w celach określonych w tym prawie. Jeżeli te zrzeszenia poprzez swą działalność wkraczają w sferę uregulowaną w prawie polskim, podlegają także temu prawu, istnienie organizacji kościelnych przewiduje także 6 ustaw wyznaniowych: Kk, PAKP, Ke-m, Kp, KSM, KKM, w przypadku ustaw dot. adwentystów i batystów ustawodawca pośrednio wspomniał o organizacjach kościelnych, np. organizacje kościelne Kk definiuje art. 34 uspkk, cel istnienia organizacji kościelnych jest tylko przykładowo podany i katalog ten może ulec rozszerzeniu, na podstawie wszystkich ustaw można określić ogólne cele istnienia organizacji kościelnych: formacja religijna, kult, nauczanie, działalność charytatywno-opiekuńcza, kształtowanie postaw religijnych, przeciwdziałanie upadkowi obyczajów i patologiom społecznym,
Organizacje katolickie i kościelne: najistotniejszą cechą organizacji katolickich i kościelnych jest fakt, że nie podlegają one ustawie prawo o stowarzyszeniach, władze kościelne mają obowiązek czuwania nad realizacją celów przez organizacje kościelne, ustawy wyznaniowe w stosunku do Kościoła Katolickiego i PAKP sprecyzowały jednostki organizacyjne mogące zakładać organizacje kościelne: dla organizacji o zasięgu ponad diecezjalnym będą to odpowiednio: KEP i Święty Sobór, a dla diecezjalnych: biskup, przełożony zakonu, w pozostałych czterech przypadkach mowa jest ogólnie o kościele, organizacje kościelne mogą nabyć osobowość prawną także w drodze rozporządzenia właściwego do spraw wyznań ministra, organizacje kościelne mogą tworzyć także wierni ale tylko w świetle ustaw dotyczących kościoła katolickiego i PAKP, takie organizacje mogą być tworzone przez wiernych ale tylko z udziałem proboszcza, przełożonego zakonnego lub rektora kościoła, po uzyskaniu aprobaty właściwej władzy kościelnej,
Organizacje katolickie i kościelne: zgodnie z art. 35 ust 1 uspkk organizacjami katolickimi są organizacje kościelne, którym właściwa władza kościelna zatwierdza kapelana lub asystenta kościelnego, organizacje te działają w łączności z hierarchią, ich głównym celem jest działalność, naukowo – oświatowa, charytatywna i społeczno-kulturalna Do organizacji katolickich stosuje się przepisy prawa o stowarzyszeniach, z tym że: 1) władzy kościelnej przysługuje prawo cofnięcia aprobaty, 2) wystąpienie do sądu z wnioskiem o rozwiązanie stowarzyszenia wymaga uzgodnienia w Komisji Wspólnej; 3) w przypadku likwidacji organizacji katolickiej do jej majątku stosuje się odpowiednio przepisy o majątku zlikwidowanych kościelnych osób prawnych, chyba że ich statut stanowi inaczej,