edukacja na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Edukacja globalna, edukacja na rzecz Zrównoważonego Rozwoju program działań, wymiana myśli i dobrych praktyk szkolnych Witold Jankowiak 1
Spis treści Zrównoważony Rozwój – definicja, krytyka, doświadczenia Cele Zrównoważonego Rozwoju – przegląd Agendy 2030 Zrównoważony rozwój w Polsce Tydzień Edukacji Globalnej w szkole Źródła wiedzy 2
Zrównoważony Rozwój 3
Definicja Definicja sformułowana w 1987 r. w raporcie Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju pt. „Nasza Wspólna Przyszłość”: zrównoważony rozwój (ang. sustainable development) to taki, który zapewnia zaspokajanie potrzeb obecnego pokolenia bez umniejszania szans rozwojowych przyszłych pokoleń. 4
Definicja 5
Definicja LUDZIE Wskazanie ludzi jako centrum zainteresowania rozwoju; konieczność eliminacji ubóstwa i głodu we wszystkich formach i wymiarach. PLANETA Ochrona naszej planety przed degradacją w taki sposób, aby mogła służyć również przyszłym pokoleniom. DOBROBYT Zapewnienie dobrobytu i satysfakcjonującego życia wszystkim ludziom. POKÓJ Wspieranie pokojowych i współpracujących społeczeństw, wolnych od strachu i przemocy. W Agendzie podkreślono wyraźnie, że nie może być mowy o zrównoważonym rozwoju bez pokoju i nie ma pokoju bez zrównoważonego rozwoju. GLOBALNE PARTNERSTWO Odnowienie globalnego partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju, zgodnie z ideą wzmocnienia światowej solidarności. 6
Krytyka Teorie spiskowe jako narzędzie poznawcze „A kto na tym zarobi?” Zarzut ideologii Z punktu widzenia skuteczności realizacji celów i jej przyczyn Wydmuszka (pozbycie się wyrzutów sumienia) Łagodzenie skutków zamiast przeciwdziałania przyczynom Aspekty filozoficzne (miejsce człowieka w świecie przyrody) 7
Millenijne Cele Rozwoju http://zagranica.org.pl/sites/zagranica.org.pl/files/attachments/Dokumenty/realizcja_mdg_-_przeglad.pdf http://www.un.org/millenniumgoals/2015_MDG_Report/pdf/MDG%202015%20rev%20%28July%201%29.pdf 8
Cele Zrównoważonego Rozwoju 9
http://teg.edu.pl/pomagamy-czy-szkodzimy-materialy-informacyjne-o-spojnosci-polityki-na-rzecz-rozwoju 10
ubóstwo – pomiar, rodzaje Ubóstwo określamy względem podstawowych potrzeb życiowych człowieka, związanych z jego strukturą biologiczną, których zaspokojenie decyduje o przeżyciu, a zależy w dużej mierze od posiadania pieniędzy lub innych dóbr materialnych. Kryteriami ubóstwa będą zatem: dostęp do wody pitnej, właściwe warunki sanitarne, wartościowa żywność, odpowiednia odzież, godne miejsce i warunki zamieszkania. „Ubóstwo” to stan osoby, w którym brakuje jej podstawowych dóbr, na skutek czego jej podstawowe potrzeby nie są zaspokojone. Dwa podejścia: absolutne i względne 11
ubóstwo – pomiar, rodzaje Wskaźnik Wielowymiarowości Ubóstwa (Multidimensional Poverty Index - MPI) to skomplikowane narzędzie statystyczne za pomocą dziesięciu wskaźników analizuje trzy wymiary funkcjonowania gospodarstw domowych w krajach rozwijających się: zdrowie (umieralność dzieci i poziom żywienia), poziom edukacji (lata nauki i wiek jej podjęcia), poziom życia (elektryczność, warunki sanitarne, woda pitna, paliwo kuchenne, stan podłóg i posiadany majątek). MPI został opracowany na uniwersytecie oxfordzkim w 2010 roku i zastosowany po raz pierwszy w corocznym raporcie ONZ dotyczącym rozwoju na świecie. Pod względem MPI, Polska znajduje się w grupie państw o bardzo wysokim stopniu rozwoju. http://www.dataforall.org/dashboard/ophi/index.php/mpi/country_briefings http://hdr.undp.org/sites/default/files/HDR2016_EN_Overview_Web.pdf 12
Przyczyny: made in Bangladesh 13
Zrównoważony Rozwój w Polsce 15
A w Polsce… 16
A w Polsce… 17
A w Polsce… LINK 18
Tydzień Edukacji Globalnej w szkole 19
Szczególnie istotne w edukacji globalnej jest: tłumaczenie przyczyn i konsekwencji opisywanych zjawisk, przedstawianie perspektywy Globalnego Południa, rozumienie świata jako złożonego i dynamicznie zmieniającego się systemu, kształtowanie krytycznego myślenia i zmianę postaw, ukazywanie wpływu jednostki na globalne procesy i wpływu globalnych procesów na jednostkę. 20
Myśl globalnie, działaj lokalnie Takie zdanie… Myśl globalnie, działaj lokalnie Sugestia prowadzącego: wpływ działań lokalnych na problemy globalne jest sprawą dyskusyjną. Podczas działań edukacyjnych w szkole może warto bardziej skupić się na problemach związanych ze zrównoważonym rozwojem swojej miejscowości, regionu, Polski, a nawet Europy. 21
Przykładowe akcje w szkole FORMA TREŚĆ EFEKT Gazetka szkolna Głód na świecie Wiedza o skali marnowania żywności krajach wysoko rozwiniętych. Akcja na FB Transport w miastach Chęć wykorzystywania komunikacji miejskiej zamiast prywatnego samochodu. Ulotki Działania na rzecz mieszkańców krajów rozwijających się Wola bezpośredniego zaangażowania w akcje typu: wolontariat zagraniczny, akcja „Rodzina Rodzinie” , zbiorki środków na infrastrukturę. … 22
Źródła Wiedzy 23
Źródła wiedzy 24 https://sustainabledevelopment.un.org/topics http://www.un.org.pl/ http://www.un.org/sustainabledevelopment/sustainable-development-goals/ http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/ www.teg.edu.pl http://ungc.org.pl https://e-globalna.edu.pl/ https://fed.org.pl/materialy-edukacyjne/ http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5501/23/1/1/na_sciezce_zrownowazonego_rozwoju.pdf http://zagranica.org.pl/sites/zagranica.org.pl/files/attachments/Dokumenty/realizcja_mdg_-_przeglad.pdf http://www.un.org/millenniumgoals/2015_MDG_Report/pdf/MDG%202015%20rev%20%28July%201%29.pdf http://teg.edu.pl/pomagamy-czy-szkodzimy-materialy-informacyjne-o-spojnosci-polityki-na-rzecz-rozwoju http://hdr.undp.org/sites/default/files/HDR2016_EN_Overview_Web.pdf http://www.dataforall.org/dashboard/ophi/index.php/mpi/country_briefings 24
tel. 607 191 484 witold.jankowiak@gmail.com Kontakt tel. 607 191 484 witold.jankowiak@gmail.com 25