1
2
Przemysł Przemysł jest to dział produkcji, w którym wydobywanie zasobów przyrody i dostosowanie ich do potrzeb ludzi odbywa się na dużą skalę, na zasadzie podziału pracy i za pomocą maszyn. W dużym stopniu decyduje o poziomie i tempie wzrostu gospodarczego, ponieważ jako jedyny jest działem gospodarki wytwarzającym środki pracy. 3
Przemysł w Polsce 4
Przemysł paliwowo-energetyczny Jest to dział gospodarki zajmujący się wydobywaniem surowców energetycznych takich jak: węgiel, ropa naftowa i gaz ziemny oraz przetwarzaniem ich w elektrowniach i rafineriach. Najwięcej rafinerii ropy naftowej powstaje na obszarach roponośnych, jednak rozwój nowoczesnych środków transport (np.: rurociągi i supertankowce) pozwolił na powstawanie zakładów w miejscach znacznie oddalonych od rejonów wydobycia (np.: port i rafineria w Gdańsku). Na przemysł paliwowo-energetyczny składają się: przemysł węglowy - najlepiej rozwiniętym pod względem górnictwa rejonem w Polsce jest Śląsk przemysł energetyczny 5
Przemysł metalurgiczny Jest on jedną z ważniejszych gałęzi przemysłu przetwórczego. Zajmuje się przygotowaniem wydobytych z ziemi rud do uzyskania z nich czystego metalu, rafinacją metali, ich obróbką cieplną i chemiczno-cieplną (hartowanie itp.), odlewaniem w celu nadawania im określonych kształtów oraz produkcją stopów. Hutnictwo żelaza jest dobrze rozwinięte w Polsce-Górnośląski Okręg Przemysłowy oraz pojedyncze ośrodki: Kraków, Częstochowa, Stalowa Wola, Warszawa, Ostrowiec Świętokrzyski. Na przemysł metalurgiczny składają się: kopalnictwo i hutnictwo żelaza przemysł metalowy przemysł metali niezależnych 6
Przemysł elektromaszynowy Jest gałęzią przemysłu metalurgicznego. Charakteryzuje się wytwarzaniem produktów o dużych rozmiarach oraz zaopatrywaniem w nie przeważnie zakładów, a nie indywidualnych odbiorców. 7
Przemysł maszynowy Zajmuje się produkcją maszyn i sprzętu ciężkiego, zwykle na potrzeby innych przemysłów. Jest to gałąź przemysłu ciężkiego. Jednak przeważnie nie zalicza się do niego produkcji pojazdów, statków, urządzeń AGD, oraz przemysłu zbrojeniowego. Przykłady produktów przemysłu maszynowego: maszyny górnicze, włókiennicze, hutnicze, budowlane, papiernicze i maszyny drukarskie, obrabiarki i silniki. 8
Przemysł precyzyjny To gałąź przemysłu elektromaszynowego, obejmuje ona przede wszystkim mechanikę precyzyjną (wytwórnie instrumentów pomiarowych i aparatury automatyzacyjnej - nie elektronicznej) i optykę (wytwórnie sprzętu optycznego). W przemyśle precyzyjnym od personelu wymaga się wysokich kwalifikacji. Jego rozwój umożliwia postęp w automatyzacji produkcji przemysłowej i ułatwia postęp badań naukowych, podnoszenie jakości produkcji różnorodnych wyrobów i udoskonalanie procesów produkcyjnych. W Polsce jest on stosunkowo słabo rozwinięty. Głównymi ośrodkami są Kraków i Jelenia Góra. Przykłady produktów: wagi zegary mechaniczne soczewki lunety teleskopy 9
Przemysł środków transportu Jest to gałąź przemysłu elektromaszynowego, stanowi ok. 10% światowej produkcji przemysłu. Obejmuje on: przemysł samochodowy przemysł stoczniowy (najszybciej rozwijająca się gałąź) statki do przewozu ładunków statki – promy statki pasażerskie holowniki jachty motorówki elementy kadłubów przemysł taboru szynowego przemysł motocykli i rowerów przemysł lotniczy samoloty śmigłowce szybowce balony rakiety 10
Przemysł elektrotechniczny i elektroniczny Gałąź przemysłu elektromaszynowego, dział gospodarki wytwarzający urządzenia elektroenergetyczne, elektroniczne i elektryczne. 11
Przemysł chemiczny Jest to jedna z najważniejszych gałęzi przemysłu przetwórczego. Obejmuje ona przemysł chemii organicznej (wytwarzający produkty na bazie węgla kamiennego, ropy naftowej, gazu ziemnego, drewna i innych substancji organicznych) i przemysł chemii nieorganicznej (wytwarzający produkty na bazie, np.: siarki, fosforytów, soli mineralnych i innych materiałów nieorganicznych). 12
Przemysł mineralny Jest gałęzią przemysłu przetwórczego, zajmującego się wydobyciem, tworzeniem i obróbką surowców mineralnych. Najważniejsze produkty przemysłu mineralnego to: materiały budowlane, spoiwa wiążące oraz wyroby ceramiczne. Gałęzie przemysły mineralnego to: przemysł materiałów budowlanych przemysł szklarski przemysł ceramiczny 13
Przemysł lekki Dział gospodarki, grupa 3 gałęzi przemysłu, których głównym zadaniem jest wytwarzanie odzieży, obuwia oraz półfabrykatów do produkcji tych wyrobów. Należą do niego: przemysł włókienniczy – po wojnie największymi okręgami przemysłu włókienniczego w Polsce były: Łódzki Okręg Przemysłowy i Bielski Okręg Przemysłowy przemył odzieżowy – zajmuje się wytwarzaniem odzieży z tkanin i dzianin głównie bawełnianych, wełnianych, jedwabnych (jak również z innych surowców, np.: skóry) przemysł skórzany 14
Pozostałe gałęzie przemysłu Wyróżniamy następujące gałęzie: przemysł spożywczy przemysł wysokiej technologii przemysł drzewno-papierniczy leśnictwo i przemysł drzewny przemysł celulozowo-papierniczy przemysł przetwórczo-papierniczy 15
Przemysł spożywczy Jest to dział gospodarki, który zajmuje się wytwarzaniem produktów i półproduktów przeznaczonych do spożycia. 16
Przemysł wysokiej technologii (ang. High – Tech. Industry) Jest to gałąź przemysłu, w której wykorzystuje się najnowsze osiągnięcia naukowe, techniczne i technologiczne, zarówno w procesie produkcyjnym, jak w samym produkcie. Gałęziami tego przemysłu są: przemysł elektroniczny lotniczy kosmiczny optyczny farmaceutyczny biotechnologiczny 17
Leśnictwo i przemysł drzewny Jest to gałąź przemysłu drzewno-papierniczego. Dzieli się na przemysł celulozowo- papierniczy i przemysł przetwórczo-papierniczy. 18
19
20