Składki i taryfy w ubezpieczeniach OC komunikacyjnych Weronika Lewandowska Martyna Matwiejczyk MSFRiU, I rok

Składka ubezpieczeniowa Cena za którą klient kupuje usługę ubezpieczeniową, a zakład ubezpieczeń przejmuje całość ryzyka i w sytuacji zajścia zdarzenia losowego wypłaca odpowiednie odszkodowanie. Suma pieniężna należna ubezpieczycielowi w zamian za udzieloną przez niego ochronę ubezpieczeniową.

Składka ubezpieczeniowa Ustalana jest w chwili zawierania umowy - a więc przed ustaleniem liczby i rozmiarów szkód oraz wysokości odszkodowań i świadczeń. Cena produktu ubezpieczeniowego ustalana jest na podstawie oczekiwanych kosztów produkcji, które finalnie mogą kazać się niższe lub wyższe.

Składka ubezpieczeniowa netto -przeznaczona na zaspokojenie roszczeń Narzut – dodatki do składki netto: Dodatek na koszty administracyjne Dodatek na koszty akwizycji Dodatek na działania prewencyjne Dodatek na bezpieczeństwo Dodatek na zysk Korekta z tytułu osiągniętych przychodów inwestycyjnych Korekta inflacyjna Korekta reasekuracyjna Składka ubezpieczeniowa brutto – rzeczywista cena ochrony ubezpieczeniowej Składka brutto Składka netto Narzut

Wysokość składki Zgodnie z art. 33 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej z dnia 11 IX 2015 r., wysokość składek ubezpieczeniowych ustala zakład ubezpieczeń po dokonaniu oceny ryzyka ubezpieczeniowego, przy czym powinny one być kalkulowane w wysokości, która co najmniej zapewnia wykonanie wszystkich zobowiązań z umów ubezpieczenia i pokrycia kosztów wykonywania działalności ubezpieczeniowej zakładu ubezpieczeń Z uwagi na bezpieczeństwo finansowe oraz konkurencje rynkową, składki powinny być kalkulowane tak aby spełniały 3 podstawowe reguły ubezpieczeniowe

Reguły ubezpieczeniowe Równowagi składek i świadczeń - konieczność zagwarantowania równowagi miedzy zebranymi składkami i sumą wypłat odszkodowań i świadczeń Proporcjonalności składek i świadczeń - konieczność zachowania odpowiedniej relacji między składką i oczekiwanym świadczeniem ubezpieczeniowym; im wyższa suma ubezpieczenia, tym wyższy powinien być poziom wnoszonej składki Równowartości składek i świadczeń (składka sprawiedliwa) - konieczność zapewnienia odpowiedniej relacji między obciążeniem finansowym poszczególnych członków wspólnoty ryzyka i rozmiarami ryzyka wniesionego przez nich do wspólnoty ubezpieczeniowej; im wyższe ryzyko związane z daną polisą, tym wyższa powinna być składka ubezpieczeniowa – zasada ta mówi o zróżnicowaniu składek ubezpieczeniowych

Taryfikacja Tworzenie systemu taryf ubezpieczeniowych, na podstawie którego będzie ustalana składka w danej umowie ubezpieczenia oraz indywidualne ustalanie wysokości składki w przypadku umów ustalanych poza taryfą.

Czynniki wpływające na składkę Ryzyko ubezpieczeniowe Wiek kierowcy Miejsce zamieszkania oraz użytkowania samochodu Historia „szkodowości” Posiadane zniżki Inne polisy u danego ubezpieczyciela lub kontynuacja ubezpieczenia Pojemność silnika Marka i model pojazdu Wartość pojazdu

Czynniki wpływające na składkę wiek kierowcy – w najgorszej sytuacji są młodzi, najbardziej szkodowi kierowcy. Każde towarzystwo ubezpieczeniowe stosuje inną politykę w stosunku do młodych kierowców. Są to zwyżki składek od 30% w górę, a często nawet powyżej 100%; historia „szkodowości”. Jest to popularna klasyfikacja Bonus/Malus (liczona osobno dla OC i AC). Dotyczy ona wszystkich lat ubezpieczenia i ilości szkód w tym okresie. Szczególnie brany jest pod uwagę ostatni rok; posiadane zniżki - każdy ubezpieczyciel ma swoją metodę przeliczenia oraz uznawania zniżek; inne polisy u danego ubezpieczyciela lub kontynuacja ubezpieczenia. pojemność silnika – w przypadku samego OC. Można to kryterium wytłumaczyć na dwa sposoby: większą pojemność silnika mają samochody, których właściciele pokonują średnio rocznie więcej kilometrów (zgodnie ze statystykami), większa pojemność silnika to większa moc samochodu, a co za tym idzie większa prędkością, która jest główną przyczyną wypadków. markę i model samochodu. – głównie dla AC - Istnieje różnica w kosztach naprawy poszczególnych modeli oraz ich popularności w statystykach kradzieżowych; wartość pojazdu. – głównie dla AC - Składka AC liczona jest jako procent wartości samochodu. Sama wartość jednocześnie ma związek z ryzykiem, ale również z wymogami zabezpieczeń. Są firmy, które rezygnują z ubezpieczania drogich samochodów. Czynniki wpływające na składkę wiek kierowcy – w najgorszej sytuacji są młodzi, najbardziej szkodowi kierowcy. Każde towarzystwo ubezpieczeniowe stosuje inną politykę w stosunku do młodych kierowców. Są to zwyżki składek od 30% w górę, a często nawet powyżej 100%; historia „szkodowości” –dotyczy wszystkich lat ubezpieczenia i ilości szkód w tym okresie. Szczególnie brany jest pod uwagę ostatni rok; pojemność silnika – w przypadku samego OC - Można to kryterium wytłumaczyć na dwa sposoby: większą pojemność silnika mają samochody, których właściciele pokonują średnio rocznie więcej kilometrów (zgodnie ze statystykami), większa pojemność silnika to większa moc samochodu, a co za tym idzie większa prędkością, która jest główną przyczyną wypadków.

Czynniki wpływające na składkę markę i model samochodu. – głównie dla AC - Istnieje różnica w kosztach naprawy poszczególnych modeli oraz ich popularności w statystykach kradzieżowych; wartość pojazdu. – głównie dla AC - Składka AC liczona jest jako procent wartości samochodu. Sama wartość jednocześnie ma związek z ryzykiem, ale również z wymogami zabezpieczeń. Są firmy, które rezygnują z ubezpieczania drogich samochodów.

Czynniki ryzyka ubezpieczeniowego Makroekonomiczne Behawioralne Prawne Poziom rozwoju gospodarczego Poziom bezrobocia Inflacja Rozwój dróg Rozwój motoryzacji Bezpieczeństwo na drogach; liczba zdarzeń drogowych, skutki wypadków Struktura wiekowa sprawców szkód Struktura płci sprawców dróg Kradzieże pojazdów Zmieniające się przepisy prawne Nowe dyrektywy UE

Czynniki ryzyka ubezpieczeniowego Poziom rozwoju gospodarczego - wiąże się z poziomem zamożności społeczeństwa, a ten przekłada się np. na zakup pojazdu w gospodarstwie domowym, czy na wartość nabywanych pojazdów. W konsekwencji czynnik ten może wpłynąć na wzrost wysokości wypłacanych odszkodowań (uszkodzeniom ulegają droższe pojazdy). Poziom bezrobocia - z jednej strony wysoki poziom bezrobocia powinien wpływać na zmniejszenie dostępności pojazdów, z drugiej strony występowanie większej liczby osób bezrobotnych pozbawionych dochodów może skutkować większą liczbą pojazdów nieubezpieczonych. W przypadku AC powinno to wpłynąć na obniżenie składek i wypłaconych odszkodowań i świadczeń. Natomiast odnośnie OC, wysoki poziom bezrobocia może wiązać się z większą liczbą pojazdów nieubezpieczonych, a zatem większą liczbą wypłat z UFG oraz niższą ich ściągalnością ze sprawców szkód, a w konsekwencji koniecznością rozłożenia kosztów na osoby ubezpieczone.

Czynniki ryzyka ubezpieczeniowego Rozwój dróg – poprawa bezpieczeństwa, co może wpłynąć na mniejszą liczbę wypadków, natomiast z drugiej strony lepsze drogi mogą skłaniać kierowców do osiągania większych prędkości co może powodować wzrost liczby wypadków. Rozwój motoryzacji – opisany trzema zmiennymi: liczba zarejestrowanych pojazdów, wskaźnik motoryzacji oraz struktura wiekowa pojazdów. Dwa pierwsze z wymienionych powinny wpływać na wzrost składek i odszkodowań zarówno z OC, jak i AC. Natomiast trzeci powinien wpływać na wzrost składek i odszkodowań z AC (ubezpieczane są młodsze, a więc droższe pojazdy). W przypadku OC wpływ trzeciego czynnika może mieć dwojaki charakter: z jednej strony wyższe koszty napraw pojazdów, z drugiej strony nowsze pojazdy są na ogół wyposażone w nowocześniejsze i lepsze systemy związane z bezpieczeństwem jazdy, co powinno przyczyniać się do zmniejszenia liczby i skutków wypadków.

Czynniki ryzyka ubezpieczeniowego Struktura płci sprawców dróg - odnotowuje się większy odsetek kobiet kierujących pojazdami. Ponadto kobiety wciąż rzadziej są sprawcami wypadków, choć, jak wskazują dane, ich udział wolno, ale systematycznie rośnie Zmiany w przepisach prawnych - rozumiane są bardzo szeroko, od zmian powodujących rozszerzenie zakresu odpowiedzialności w ubezpieczeniach OC, po te, które dotyczą rozwiązań powiązanych zarówno z OC, jak i AC, takich jak np. uwzględnianie podatku VAT, utraty wartości rynkowej pojazdu, użycia zamienników części zapasowych w przypadku naprawy itp.

System bonus-malus System bonus-malus (SBM) jest jedną z form taryfikacji opartej na indywidualnej historii szkodowości ubezpieczonego. Bonus to zastrzeżony w taryfie ubezpieczeniowej rabat dla ubezpieczających, którego warunkiem jest bezszkodowy przebieg ubezpieczenia. Malus to zastrzeżona w taryfie ubezpieczeniowej zwyżka składki dla ubezpieczającego, której przesłanką jest szkodowy przebieg ubezpieczenia.

Etapy wyznaczania ceny polisy w systemie bonus-malus (1/2) Ustalenie składki podstawowej dla każdego ubezpieczonego poprzez zakwalifikowanie go do określonej grupy taryfowej. Składka podstawowa zależy od tzw. cech a priori pojazdu i ubezpieczonego, np.: rodzaju pojazdu, wiek i płeć kierowcy, miejsca zarejestrowania pojazdu, pojemności silnika.

Etapy wyznaczania ceny polisy w systemie bonus-malus (2/2) Korekta składki podstawowej poprzez przyporządkowanie ubezpieczonego do określonej klasy taryfowej (klas systemu bonus-malus) oraz ustalenie mnożnika składki podstawowej. Czynnikiem decydującym przyporządkowania ubezpieczonego do jednej z klas taryfowej jest informacja a posteriori, czyli indywidualna historia szkodowości.

Oprócz zakwalifikowania ubezpieczonego do określonej grupy i klasy taryfowej, ważnym założeniem w systemie bonus-malus jest to, w której klasie znajduje się ubezpieczony w danym okresie ubezpieczenia zależy od klasy, w której znajdował się w poprzednim oraz ilości szkód, które zgłosił w tym czasie.

Cechy SBM na polskim rynku ubezpieczeń komunikacyjnych Każdy ubezpieczyciel posiada własne opracowanie systemu bonus-malus – brak standaryzacji Polskie zakłady ubezpieczeń przyjmują stawki maksymalne w wysokości od 140 do 260% składki podstawowej. Po upływie 2 lub 3 lat bezszkodowej jazdy ubezpieczony przechodzi na poziom podstawowy, a w kolejnych latach zaczyna nabywać zniżki. Średnio za każde 2 lata bezwypadkowej jazdy ubezpieczony otrzymuje rabat w wysokości 20% składki podstawowej, a po każdym roku nabywa kolejne 10%. Maksymalny rabat uzyska za 6 lat bezszkodowej jazdy (60%).

Koncepcja pay as yoyu drive Koncepcja pay as you drive (płać tyle, ile jeździsz) dotyczy rozszerzenia zakresu oceny ryzyka z dwóch dotychczasowych elementów (pojazdu i ubezpieczającego) do trzech elementów. Dodatkowym zakresem oceny ryzyka jest rzeczywista ekspozycja na ryzyko, która ma zadanie odpowiedzieć na następujące pytania: ile i gdzie, kiedy, jak.

Przesłanki koncepcji pay as you drive Prawdopodobieństwo uczestniczenia w kolizji drogowej zależy od: ilości przejechanych przez ubezpieczony pojazd kilometrów – Im dłużej pojazd bierze udział w ruchu drogowym, tym wyższe jest prawdopodobieństwo uczestniczenia w kolizji. momentu uczestniczenia w ruchu – Prawdopodobieństwo uczestniczenia w kolizji drogowej zależy od pory dnia, dnia tygodnia oraz pory roku. rodzaju dróg, po jakich porusza się ubezpieczony pojazd.

Koncepcja pay as you drive związana jest z rozwojem technologii, tzw Koncepcja pay as you drive związana jest z rozwojem technologii, tzw. telematyką. Zakłady ubezpieczeń będą miały możliwość korzystania z danych telematycznych, które pozwolą na korzystanie z takich informacji, jak: częstotliwość kierowania pojazdem, drogi, po których porusza się pojazd, sposób kierowania pojazdem.

Koncepcja pay as you drive dzieli się na dwa poziomy: I poziom – w ujęciu konsumpcyjnym II poziom – w ujęciu behawioralnym, czyli pay how you drive

Pay as you drive w ujęciu konsumcyjnym Koncepcja pay as you drive w ujęciu konsumpcyjnym dotyczy stopnia wykorzystywania pojazdu przez ubezpieczającego. Jako konsumpcję rozumie się rzeczywistą ekspozycję na ryzyko, tzn. w jakim stopniu ubezpieczający wykorzystuje pojazd. Do elementów I poziomu koncepcji należą: ilość przejechanych kilometrów, czas korzystania z ubezpieczonego pojazdu oraz moment użytkowania pojazdu.

Pay how you drive Koncepcja pay how you drive dotyczy przypisania ubezpieczającemu indywidualnego ratingu ryzyka. Służą temu zbierane przez zakład ubezpieczeń informacje o stylu jazdy kierowcy. Scoring indywidualnego ryzyka odbywa się w drodze porównania zachowań kierowcy z założonym wzorcem o określonym prawdopodobieństwie zajścia kolizji drogowej.

Dlaczego młodzi kierowcy płacą wyższe OC? Źródło: Komenda Główna Policji

Dlaczego młodzi kierowcy płacą wyższe OC? charakteryzują się najwyższym wskaźnikiem liczby wypadków na 10 tys. populacji, a główną przyczyną wypadków drogowych; spowodowanych przez młodych kierowców było niedostosowanie prędkości do warunków ruchu. cechują się brakiem doświadczenia i umiejętnościami w kierowaniu pojazdami, a jednocześnie posiadają dużą skłonność do brawury i ryzyka; częstość szkód z tytułu OC jest prawie dwukrotnie wyższa niż dla właścicieli pojazdów po 30 roku życia oraz częściej są to szkody, w których występują ofiary i ranni.

Wysokość składek dla młodych kierowców Średnio właściciel pojazdu będący młodym kierowcą musi wydać na ubezpieczenie OC 2,5 razy więcej niż doświadczony kierowca, dlatego częstą sytuacją na rynku ubezpieczeń komunikacyjnych jest dopisywanie młodych kierowców jako współwłaścicieli do polis rodziców lub dziadków.

Niższe składki dla młodych kierowców Rozwiązaniem dla młodych kierowców jest technologia pay as you drive. Urządzenia telematyczne umożliwią ubezpieczycielowi monitoring stylu jazdy kierowców. Na podstawie zapisu stylu jazdy ubezpieczyciel może obniżyć składkę. Jednak składka może wzrosnąć, jeżeli zapis pokaże częste przyspieszanie i hamowanie, jazdę z większą niż dopuszczalna prędkością, a nawet jazdę w nocy.

Wyniki badania UFG (1/2) W październiku 2016 r. przeprowadzono badanie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego na temat wprowadzenia w Polsce technologii pay as you drive. ok. 40% kierowców jest skłonnych zamontować w swoim aucie urządzenie telematyczne w zamian za obniżenie ceny OC, natomiast ponad 55% jest przeciwnych. większość kierowców skłonnych do zamontowania urządzeń telematycznych domaga się 50-procentowej zniżki w cenie ubezpieczenia OC; jedynie 3% zgodziło się na 20-procentową zniżkę.

Wyniki badania UFG (2/2) największym odsetkiem osób otwartych na nowe technologie charakteryzowały się grupy: studenci, wolni, mieszkający z rodzicami – 2/3 badanych; młodzi ludzie bez dzieci, mieszkający sami – połowa badanych; rodziny z dziećmi 7-14 oraz 15-25 lat – po 40% badanych; częściej akceptację nowych technologii deklarowały kobiety (45%) niż mężczyźni (33%).

Porównanie wysokości składek 10–letnia Skoda Octavia: płeć wiek miasto liczba szkód minimalna składka mężczyzna 50 Stawiszyn 2 782 zł kobieta Bydgoszcz 943 zł 70 Warszawa 4 1 117 zł 20 2 824 zł 1 4 064 zł Źródło: https://kalkulator.ubea.pl/

Porównanie wysokości składek 50-letni mężczyzna z Bydgoszczy, 0 szkód samochód wiek samochodu minimalna składka Volkswagen Golf 1 585,00 zł Skoda Octavia 5 606,00 zł 10 628,00 zł Lamborghini Aventador 1 312,00 zł 1 427,00 zł Źródło: https://kalkulator.ubea.pl/