Model „pięciu sił” M.Portera

Siła przetargowa dostawców i odbiorców zależy od: - relacji podaży i popytu na dany produkt (jeżeli popyt przewyższa podaż, występuje rynek producenta i wtedy jego siła przetargowa jest większa) - stopnia koncentracji sektora dostawcy w porównaniu z sektorem odbiorcy (im wyższa koncentracja tym większa siła dostawcy - uzależnienia jakości produktu końcowego od jakości komponentów dostarczanych przez dostawcę (im większe uzależnienie tym większa siła) - monopolu dostawcy lub odbiorcy (dominacja w sektorze, niepowtarzalność wyrobu). - udziału dostawcy w kosztach odbiorcy - kosztu zmiany dostawcy lub klienta - możliwości integracji pionowej (czyli możliwość wytwarzania przez dostawcę wyrobu finalnego lub też rozpoczęcie produkcji danego materiału czy komponentu przez odbiorcę)

Pojawienie się nowych wyrobów oraz substytutów zależy od: - atrakcyjności sektora (dynamika wzrostu popytu i rentowność sektora) - wysokości barier wejścia do sektora - możliwość represji ze strony już istniejących producentów w sektorze (np. obniżenie cen produktów lub zablokowanie kanałów dystrybucji) Atrakcyjność sektora zależy od: - obecnej wielkości sektora - przyszłej wielkości sektora - obecnej i przyszłej rentowności sektora Wielkość sektora mierzy się liczbą lub wartością sprzedanych produktów (nie wyprodukowanych).

Bariery wejścia do sektora: -ekonomia skali, -poziom technologiczny, (jakość produkcji) związanej z zakupem odpowiedniej technologii oraz mistrzostwem technologicznym, -brak dostępu do kanałów dystrybucji, -formalne barier wejścia na rynek (koncesje, licencje, patenty, atesty), -bariery celne, Bariery wyjścia z sektora: - koszty, które ponosi przedsiębiorstwo zmieniające działalność w związku z brakiem możliwości wykorzystania dotychczasowej technologii, kosztami zwolnień personelu itp.

Wpływ barier wejścia i wyjścia na dochody przedsiębiorstwa -wysokie bariery wejścia i niskie wyjścia - wysokie i stałe dochody -wysokie bariery wejścia i wysokie wyjścia - wysokie ryzykowne dochody -niskie bariery wejścia i wysokie wyjścia - niskie ryzykowne dochody -niskie bariery wejścia i niskie wyjścia - niskie stałe dochody

BARIERY WEJŚCIA niskie wysokie niskie wysokie niskie stałe wysokie stałe BARIERY WYJŚCIA niskie ryzykowne wysokie ryzykowne

Analiza konkurencji w sektorze składa się z: 1. Analizy koncentracji sektora (określenie struktury sektora oraz rozkładu udziałów w rynku) stopa koncentracji: Si = qi/Q Si - udział produkcji i-tego przedsibiorstwa w produkcji ogółem, qi - wielkość produkcji i-tego przedsibiorstwa, Q - wielkość produkcji ogółem danego przemysłu. 2. Analizy rywalizacji stopa rywalizacji: RC = (QF-QE)/QF RC - stopa rywalizacji przedsibiorstwa, QF- ilość produkcji i-tego wyrobu sprzedawanego przez wszystkie przedsiębiorstwa, QE- ilość produkcji I-tego wyrobu sprzedawanego przez dane przedsiębiorstwo.