Interdyscyplinarne formy zajęć związanych z poszanowaniem energii Irena Budzińska

Ścieżki międzyprzedmiotowe Irena Budzińska

Ścieżki międzyprzedmiotowe Ekologiczna: szkoła podstawowa W przyjaźni ze środowiskiem Najlepiej rozwijając w uczniach umiejętności i zachowania niezbędne do zrozumienia wzajemnych relacji między człowiekiem i środowiskiem naturalnym, ucząc odpowiedzialności za siebie i środowisko.   Irena Budzińska

Edukacja ekologiczna - Gimnazjum Program kontynuuje cele, treści i zadania dla szkoły podstawowej: Poznawanie przez uczniów środowiska i jego problematyki od najbliższej im przestrzeni do dalszych regionów i tematyki światowej. Irena Budzińska

Ekologiczna: szkoły ponadgimnazjalne Cele edukacyjne 1 Ekologiczna: szkoły ponadgimnazjalne Cele edukacyjne 1. Uświadomienie różnorodności sposobów negatywnego i pozytywnego oddziaływania ludzi na środowisko i kształtowanie umiejętności praktycznego ich poznawania. 2. Przyjmowanie postawy odpowiedzialności za obecny i przyszły stan środowiska oraz gotowości do działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Irena Budzińska

Rozwój zrównoważony to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia bez pozbawiania możliwości przyszłych pokoleń do zaspokojenia ich potrzeb. Światowa Komisja Środowiska i Rozwoju (UNCED)

Rozwój zrównoważony zachowania możliwości odtwarzania oznacza dążenie do: zachowania możliwości odtwarzania się zasobów naturalnych, racjonalnego użytkowania zasobów nieodnawialnych i zastępowania ich substytutami, ograniczania uciążliwości dla środowiska i nie przekraczania granic wyznaczonych jego odpornością,

zachowania różnorodności biologicznej, zapewnienia obywatelom bezpieczeństwa ekologicznego, tworzenia podmiotom gospodarczym warunków do uczciwej konkurencji w dostępie do ograniczonych zasobów i możliwości odprowadzenia zanieczyszczeń   Ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska

Jaka jest różnica między edukacją ekologiczną a edukacją dla zrównoważonego rozwoju?

Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju jest nierozerwalną częścią edukacji każdego człowieka, która rozpoczyna się w dniu jego narodzin.

Edukacja ekologiczna natomiast jest tylko elementem edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju i ukierunkowana jest na zagadnienia środowiska, pomijając często aspekt społeczny i ekonomiczny.

Edukacja ekologiczna jest długotrwałym procesem wychowawczym zachodzącym w konkretnym środowisku społecznym i przyrodniczym.

Im bardziej świadoma jest społeczność, tym więcej troszczy się i podejmuje działania na rzecz ochrony środowiska Dotyczy to także społeczności szkolnej i oddziaływania szkoły na całą społeczność lokalną.

Ziemia NAS potrzebuje czas na działanie ! przeciwdziałaj zagrożeniom globalnym w skali lokalnej i indywidualnej;

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII   ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII     ENERGIA GEOTERMALNA ENERGIA   SŁOŃCA ENERGIA   WIATRU ENERGIA WODY ENERGIA BIOGAZU ENERGIA   BIOMASY

JAK zorganizować zaangażowany zespół?

METODA „ BEZ PORAŻEK ” FAZA I – zdefiniowanie zagadnienia, uzgodnienia dotyczące czasu i miejsca FAZA II – postawienie operacyjne problemów do rozwiązania, podział zadań w grupie, poszukiwanie możliwych rozwiązań - mapy pojęciowe, burza mózgów, inne metody aktywizujące itp..

FAZA III – wybór najlepszego rozwiązania FAZA IV – realizacja, ocena efektu, porównanie efektów z celami PREZENTACJA

Treści 1. Ekonomiczne i społeczne związki między człowiekiem i jego działalnością a środowiskiem. Korzyści i straty związane z jego eksploatacją. Zasoby odnawialne i nieodnawialne. 2. System gospodarki światowej i jego wpływ na degradację zasobów środowiska. Współpraca międzynarodowa jako warunek osiągnięcia zrównoważonego rozwoju.

3. Zagrożenia cywilizacyjne związane z energetyką konwencjonalną i jądrową. Odnawialne źródła energii. 4. Problemy polityki ekologicznej /energetycznej państwa/

Osiągnięcia 1. Dostrzeganie zagrożeń dla współczesnej cywilizacji wynikających z nieracjonalnego korzystania z zasobów środowiska / energetycznych/ i z nierównomiernego poziomu życia w różnych regionach świata.

2. Podejmowanie racjonalnych działań służących poprawie stanu środowiska w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.

istotny czynnik korzystania z zasobów. OŚWIETLENIE Zużycie energii na oświetlenie miejsca pracy to bardzo istotny czynnik korzystania z zasobów. W biurach i szkołach może on nawet przewyższyć zużycie energii na ogrzewanie. Zużycie energii przez świetlówki stanowi 1/5 zużycia energii przez normalną żarówkę przy uzyskaniu tej samej mocy.

Ziemia nie obroni się sama Przykłady tematów interdyscyplinarnych możliwych do zrealizowania w ramach zajęć pozalekcyjnych: Energia ze źródeł odnawialnych jako wyzwania XXI wieku Ziemia nie obroni się sama Irena Budzińska

CELE: 1. Szkoła jako wspólna sprawa - Integrowanie działań - rozwiązywanie problemów 2. Zapewnienie uczniom praktycznych doświadczeń - gospodarowanie zasobami naturalnymi, ochrona środowiska, budowanie postaw obywatelskich. Irena Budzińska

w szkole i w domu przypada na ogrzewanie. OGRZEWANIE Największa część zużycia energii w szkole i w domu przypada na ogrzewanie. W pomieszczeniach do pracy zaleca się temperaturę 19°C, w warsztatach 16°C a w magazynach 10 do 12°C.

energia zużywana jest niepotrzebnie. Przymykajmy zawory termostatyczne, gdy w pomieszczeniu jest za ciepło. Wietrzmy krótko i gruntownie. Następnie zamykajmy okna. Ciągłe wietrzenie przez uchylone okna jest nieefektywne i przez to energia zużywana jest niepotrzebnie.

Zakurzone kaloryfery grzeją gorzej, przez co rośnie Sprawdźmy, czy kaloryfery nie są zastawione meblami. Zakurzone kaloryfery grzeją gorzej, przez co rośnie zużycie energii.

obniżyć zużycie energii. Nieuzasadnione jest utrzymanie stale takiej samej temperatury, również w nocy i podczas dni wolnych od zajęć. Obniżenie w tych okresach temperatury w pomieszczeniach do bezpiecznego poziomu, tzw. temperatury dyżurnej, wynoszącej zwykle około 10 - 12oC, pozwala znacząco obniżyć zużycie energii.

Armatura jest nieszczelna Wpływ na koszty ogrzewania szkół i mieszkań ma również stan techniczny i poziom technologiczny instalacji grzewczych. Często stosuje się w nich wodę nieuzdatnioną, skutkiem czego, po latach eksploatacji, przekroje czynne zarastają kamieniem. Armatura jest nieszczelna i niesprawna.

wielkość i moc grzejników. Należy też pamiętać, że po dociepleniu ścian i stropów, oraz wymianie okien zapotrzebowanie na ciepło jest niższe i musimy do niego dostosować wielkość i moc grzejników.

FORMY REALIZACJI Irena Budzińska

GAZETKA lub BIULETYN - treści kształcące, - ciekawostki, - humor, - informacje o przebiegu realizacji projektu - ważne daty i wydarzenia - inne publikacje : imienne Irena Budzińska

Przewodnik młodego przyjaciela planety –wzorowe zachowania Irena Budzińska

Zaopiekujmy się Ziemią Zaopiekujmy się Ziemią. Propozycje zmian zachowań w codziennym życiu: np.: Irena Budzińska

Niepotrzebne marnowanie ciepłej wody dodatkowo powoduje wzrost zużycia energii niezbędnej do jej ogrzania. Dzienna oszczędność 50 litrów ciepłej wody może powodować w ciągu roku zaoszczędzenie energii odpowiadającej zużyciu nawet do 100 litrów oleju opałowego.

W ciągu roku straty te dochodzą do setek metrów sześciennych. TOALETA Największe straty wody przynoszą nieszczelności w instalacji wodociągowej, cieknące krany i spłuczki. W ciągu roku straty te dochodzą do setek metrów sześciennych.

1 kropla na sekundę powoduje stratę 0,7 l/godz., czyli 6,1 m3/rok. Przykładowo 1 kropla na sekundę powoduje stratę 0,7 l/godz., czyli 6,1 m3/rok. Pierwszą i najważniejszą czynnością jest utrzymywanie urządzeń w dobrym stanie technicznym i pełnej szczelności.

Ogranicza jej zużycie o około 15%. Tradycyjny perlator - czyli rodzaj sitek o drobnych oczkach powodujących napowietrzanie strumienia wody Ogranicza jej zużycie o około 15%.

Są perlatory, zaprojektowane specjalnie z myślą o oszczędzaniu wody, które ograniczają jej wypływ z wylewki o 40-60%. Wydaje się, że z kranu wypływa jej tyle samo, bo do strumienia "dodano" tysiące drobnych pęcherzyków powietrza. Zastosowanie tego typu baterii nie zmniejsza skuteczności mycia.

z których woda płynie przez ściśle określony czas wyłącznie wtedy, BATERIE BEZDOTYKOWE Zalecane są baterie bezdotykowe, z których woda płynie przez ściśle określony czas wyłącznie wtedy, gdy podstawimy rękę pod wylewkę.

Bądź mistrzem – przyjacielem w postępowaniu rodzinnym , szkolnym , społeczeństwie lokalnym.

Mój dom i jego wpływ na najbliższe środowisko Irena Budzińska

Szkoła i dom

Czy racjonalnie użytkuję sprzęt w szkole i w domu? Podzielę się wiedzą z kolegami, rodzicami itp..np.:

tym większe zużycie energii. Ustawiajmy systemy komputerowe tak, aby monitor po 10-ciu minutach nieużywania przełączał się automatycznie na tryb "stand-by", a po 30-tu minutach wyłączał się całkowicie. Pamiętajmy - im większy ekran monitora, tym większe zużycie energii.

Wyłączajmy komputer w ciągu dłuższych przerw (częste włączanie i wyłączanie nie ma wpływu na żywotność urządzenia!). Po naładowaniu się laptopa wyłączajmy go z sieci.  

szczególnie dużo energii. Drukarki DRUKARKA Wyłączajmy drukarkę, gdy nie jest często używana. Drukarki laserowe pobierają szczególnie dużo energii.

Wyłączajmy kopiarkę, gdy przez dłuższy czas jest nieużywana.

Nowsze urządzenia są gotowe do użytku już po paru sekundach od włączenia.

z sieci czy też zastosowanie Należy sprawdzić czy dla danego urządzenia odpowiedniejsze jest zupełne wyłączenie z sieci czy też zastosowanie wyłącznika czasowego.

Referaty tematyczne „Drzwi otwarte” Wycieczki / szkolne , międzyszkolne, regionalne / Wystawy Imprezy okolicznościowe Konkursy Irena Budzińska

Konkurs Cel lub cele Organizator Zasięg Zakres tematyczny i przedmiot konkursu / co podlega, zastrzeżenia, formy, itp./ Warunki konkursu Irena Budzińska

Formularze zgłoszeniowe, logo,itp.. Termin i miejsce KRYTERIA OCENY Kto może zgłaszać Ile prac Formularze zgłoszeniowe, logo,itp.. Termin i miejsce KRYTERIA OCENY Nagrody i wyróżnienia Organizacja konkursu / etapy, komisje konkursowe, harmonogram, forma wręczenia nagród / Irena Budzińska

Pakiety edukacyjne Inscenizacje Irena Budzińska

ROZPRAWKI DRAMY ESEJE WYWIADY SEJMIKI DYSKUSJE PANELOWE MODUŁY ANKIETY i inne narzędzia pomiarowe Irena Budzińska

Spotkania z ciekawymi ludźmi zapoznajemy ucznia z możliwościami dotarcia do szerszych źródeł wiedzy: np.: internetu działania marketingowe / reklama itp./ dokumentacja

Weryfikacja - określenie skutków własnych działań w zakresie oszczędzania ciepła, elektryczności itd. – AUDYT UCZNIOWSKI np.:

Sesja plakatowa Ćwiczenia demonstracyjne wystawy targowe

Metody aktywizujące i aktywne w projekcie szkoły

METAPLAN

Planowanie PROJEKTU Cele główne / ogólne/ Priorytety Poszukiwanie rozwiązań monitorowanie postępów plan kryteria działania harmonogram cele szczegółowe sukcesu zadania środki

Struktura zajęć prowadzonych metodą projektu: 1 Struktura zajęć prowadzonych metodą projektu: 1. Wprowadzenie uczestników w problemy energetyczne / materiały źródłowe, inne treści/ 2. Wyjaśnienie celów ogólnych i metod pracy 3. Ustalenie problemów i form ich rozwiązania 4. Pobudzenie do działania – cele operacyjne 5. Określenie terminu realizacji etapów i całego projektu 6. Etap I, II, III, IV itd. 7. Ustalenie koordynatora projektu 8. Tworzenie zespołów zadaniowych / imiennie/realizujących projekt i łącznika / lidera/między zespołami i koordynatorem 9. Praca w grupach zadaniowych 10. Prezentacja

Działania „grup partnerskich” Spośród rady pedagogicznej (w tym dyrekcji), uczniów, rodziców, organizacji społecznych, przedsiębiorstw lub grup obywatelskich, a nawet agend państwowych i samorządowych

mają zadania pozwalające osiągnąć cele - moduły Istotą metody projektów jest samodzielna praca uczestników Projekt to cykl zaplanowanych działań które: mają wyznaczone cele, mają zadania pozwalające osiągnąć cele - moduły

mają ustalone terminy etapów i całości przedsięwzięcia, wykorzystują zasoby i wiedzę oraz wsparcie ekspertów, mają określonych koordynatorów i odbiorców, mają określone sposoby mierzenia stopnia realizacji celów – kryteria sukcesu

Metoda projektów rozwija następujące umiejętności: Planowanie własnych działań Pozyskiwanie informacji z różnych źródeł Porządkowanie informacji dla określonych celów Krytyczne analizowanie informacji Prowadzenie badań Formułowanie opinii

Słuchanie opinii wyrażanych przez innych Przygotowywanie i uczestnictwo w wystąpieniach publicznych Podejmowanie decyzji zespołowych Rozwiązywanie konfliktów Działanie w grupie Samoocena pracy Inne niezbędne w praktycznym działaniu

PRZYKŁADOWE zadania i kształtowane postawy: Rodzaje energii, sposoby wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej. Energia elektryczna i cieplna wytwarzana w: ♦ dużych elektrociepłowniach (jednoczesne wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła) ♦ dużych elektrowniach kondensacyjnych (wytwarzanie energii elektrycznej);

Dużo problemów, a tylko jedna Ziemia zmiany zachowań dorosłych mieszkańców

Dlaczego na nas spoczywa odpowiedzialność za to, by szkoła do której chodzimy, czy dom, w którym mieszkamy stały się energooszczędne, a przez to bardziej przyjazne środowisku?

Na czym polega efektywne wykorzystanie energii? Co nas motywuje ? Jak poprawi się standard życia w pomieszczeniach mieszkalnych i w szkole jeżeli podejmiemy 1, 2, 3, 4… działania? Jak to zmierzymy?

Co to jest, na czym polega, audyt energetyczny ? Charakterystyka jakości cieplnej budynków. Jak możemy dokonać pomiaru prostymi metodami ?

Nowoczesne sposoby ogrzewania i oświetlania Czy jesteśmy nowocześni?

Czy odnawialne źródła energii zastąpią surowce wykorzystywane obecnie?

ODNAWIALNE - biomasa - energia Słońca - energia wiatru - energia geotermalna - energia wody

NIEODNAWIALNE węgiel kamienny węgiel brunatny ropa naftowa gaz ziemny rudy metali pierwiastki promieniotwórcze

Kiedy i dlaczego wzrosło gwałtownie zapotrzebowanie na energię ? Dlaczego zasoby paliw kopalnych są nieodnawialne ? Co wskazuje, że ulegną całkowitemu wyczerpaniu?

Dlaczego powszechne wykorzystanie paliw kopalnych spowodowało gwałtowny wzrost emisji gazów cieplarnianych ? Jakie skutki dla środowiska naturalnego mogą wywołać zmiany klimatyczne ?

Jakie możliwości wykorzystywania energii Słońca posiada nasz kraj ? Które regiony Polski dysponują największym potencjałem energii Słońca ?

Gdzie w Polsce znajduje się największy potencjał do wykorzystania energii wiatru? Czym jest uwarunkowany?

Zalety i wady energii wiatru. Możliwości i ograniczenia

Światowe zasoby wody to także wielki magazyn energii Światowe zasoby wody to także wielki magazyn energii. Ile energii elektrycznej współcześnie pochodzi z tego źródła?

Co wiemy o wykorzystaniu pływów morskich?

Wady elektrowni wodnych Wady elektrowni wodnych. Dlaczego korzystniejsze dla środowiska są mniejsze elektrownie wodne?

Energia geotermalna

Zalety energii geotermalnej. Wady energii geotermalnej Zalety energii geotermalnej. Wady energii geotermalnej. Jakie mogą być skutki uboczne korzystania z tej energii?

Biomasa

Jakie frakcje organiczne wykorzystuje się do celów energetycznych?

Czy tradycyjne źródła energii można zastąpić alternatywnymi Czy tradycyjne źródła energii można zastąpić alternatywnymi? Czy globalne zapotrzebowanie na energię nadal będzie wzrastać? Dlaczego zasoby paliw kopalnych wyczerpują się?

Negatywne zjawiska w środowisku: np Negatywne zjawiska w środowisku: np.: Dwutlenek węgla (CO2) – efekt cieplarniany. Dwutlenek siarki (SO2), tlenki azotu (NOx)– kwaśne deszcze, dewastacja lasów, jezior, gleby, zabytków, budynków, niszczenie ludzkiego zdrowia. Pyły – choroby układu oddechowego i krwionośnego. Związki ołowiu rtęci, i innych metali ciężkich – zmiany w układzie nerwowym człowieka, mutacje komórek

Co jest powodem niekorzystnych zmian klimatu? Jakie to zmiany?

Czy zdajemy sobie sprawę, że podcinamy gałąź, na której siedzimy? Czy rozumiemy, że nasza przyszłość zależy od tego, czy uda nam się pogodzić nasze potrzeby z możliwościami jakie daje nasza planeta?

energii elektrycznej lub ciepła. "Miniaudyt Mojej Szkoły" Rozejrzyj się wokół siebie i pokaż choć jeden przedmiot, do którego wytworzenia nie użyto energii elektrycznej lub ciepła. Czy zdajesz sobie sprawę, że po to, aby wyprodukować monitor, z którego teraz czytasz, ktoś użył energii, którą jeszcze ktoś inny wytworzył spalając jakieś paliwo…?

Etykiety energetyczne

Czy potrafimy wskazać jednoczący wszystkie wysiłki CEL dla działań racjonalizujących użytkowanie energii ???

ZOSTAŃ LIDEREM ZACHOWAŃ PROEKOLOGICZNYCH

Napisz Kodeks Ekologicznego Energooszczędnego Postępowania, określ w nim własne zasady.

że sama zmiana przyzwyczajeń pozwoli Ci Musisz wiedzieć, że sama zmiana przyzwyczajeń pozwoli Ci ograniczyć koszty za energię od 5 do 15%, a inwestowanie w oszczędne technologie zwróci się już po kilku latach. Warto spróbować!!!

Dziękuję za uwagę mgr inż. Irena Budzińska