The development of sustainable urban mobility in Upper Silesia agglomeration Robert Tomanek Katowice, 29.06.2016

1. Instytucje wsparcia zrównoważonej mobilności aglomeracyjnej w Polsce ITI (Integrated Territorial Investments) associations Act of 6 October 2015 on Metropolitan Associations, which became effective on 1 January 2016 and draft act on the Metropolitan Association region of Silesia (24.06.2016)

2. Zadania Zrównoważonych Inwestycji Terytorialnych Sustainable transport, sprawny transport łączący miasto i jego obszar funkcjonalny Przywracanie funkcji społeczno-gospodarczych zdegradowanych obszarów miejskiego obszaru funkcjonalnego Poprawa stanu środowiska przyrodniczego na obszarze funkcjonalnym miasta Wspieranie efektywności energetycznej oraz promowanie strategii niskoemisyjnych Wzmacnianie rozwoju funkcji symbolicznych budujących międzynarodowy charakter i ponadregionalną rangę miejskiego obszaru funkcjonalnego oraz poprawa dostępu i jakości usług publicznych na całym obszarze funkcjonalnym

Ryc. ITI in Poland (2014) Source: https://www.mir.gov.pl/media/9915/Broszura_PL.pdf, 08.11.2015.

3. Ustawa z 6.10. 2015 o związkach metropolitalnych – delimitacja (1) Obszar metropolitalny musi spełniać warunki: Przynajmniej 500.000 mieszkańców Silne powiązania funkcjonalne Miasto wojewódzkie Wg projektu MSWiA (Ustawa o związku metropolitalnym w województwie śląskim - projekt z 24.06.2016): Przynajmniej 2.000.000 mieszkańców W skład związku wchodzą Katowice

Ryc. Delimitacja Związku Metropolitalnego Źródło: GZM, Katowice 2016.

4. Ustawa z 6.10. 2015 o związkach metropolitalnych – zadania wg projektu MSWiA z 24.06.2016 (2) Zadania określa art. 12 Ustawy, wskazując, że Związek wykonuje zadania publiczne w zakresie: Kształtowania ładu przestrzennego Rozwoju obszaru związku Publicznego transportu zbiorowego na obszarze związku Planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego Metropolitalnych przewozów pasażerskich Współdziałania w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku Promocji związku i jego obszaru

5. Finansowanie metropolizacji Nowe środki: Fundusze ZIT w latach 2014-2020 (centralne /POIŚ, POPW, POPT, uzupełniane z RPO), w skali kraju około 6,3 mld Euro (3,7 mld Euro to alokacja centralna z EFRR i EFS) 5% wpływów z PIT mieszkańców gmin tworzących związek metropolitalny (środki z poziomu centralnego) Środki w dyspozycji gmin: 5% wpływów z PIT gmin tworzących związek metropolitalny

6. Sustainable Urban Mobility Plan (SUMP) Subregionu Centralnego WŚL 2016 (1) Cele strategiczne SUMP Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego: Wzrost konkurencyjności transportu zrównoważonego Integracja transportu Ograniczenie kongestii

6. Sustainable Urban Mobility Plan (SUMP) Subregionu Centralnego 2016– Instrumenty SUMP (2) Techniczne: centra przesiadkowe, modernizacja i zakup nowoczesnego taboru transportu zbiorowego, modernizacja infrastruktury punktowej i liniowej transportu zbiorowego, rozwój infrastruktury rowerowej i wypożyczalni rowerowych, ITS w zakresie obszarowego systemu sterowania ruchem Organizacyjne: uspokojenie ruchu samochodowego w miastach, integracja transportu zbiorowego, separacja ruchu rowerowego, zrównoważone planowanie przestrzenne miast Finansowe: opłaty kongestyjne, parkingowe, preferencje dla carpoolingu, dopłaty pracownicze do biletów transportu zbiorowego

7. Równoważenie mobilności w zakresie nowych działań Związku Metropolitalnego Finansowanie tworzenia i utrzymanie systemu biletu metropolitalnego – wzrost mobilności zrównoważonej Eksploatacja połączeń intermodalnych w zakresie dodanej pracy eksploatacyjnej (np. nowe odcinki linii – w tym zwłaszcza przewozy kolejowe) – równoważenie transportu Wzrost intermodalności i interoperacyjności systemu transportowego (węzły przesiadkowe, systemy informacji pasażerskiej, ITS) – wzrost mobilności zrównoważonej i równoważenie transportu Prace studialne w zakresie interoperacyjności i intermodalności transportu

Wnioski Finansowanie zrównoważonej mobilności i transportu (ZIT) wspomaga procesy integracyjne na obszarze aglomeracyjnym Regulacje metropolitalne mogą być czynnikiem rozwoju zrównoważonego transportu i tym samym zrównoważonej mobilności Przyjęty w aglomeracji górnośląskiej model równoważenia mobilności jest płaszczyzną metropolizacji