Gotowość szkolna to taki stopień rozwoju fizycznego, emocjonalno-społecznego i intelektualnego, który umożliwia dziecku sprostanie obowiązkom szkolnym.

Kryteria szkolnej gotowości Wg E. Gruszczyk – Kolczyńskiej Umiejętność pokonywania trudności, Samodzielność, Przygotowanie do nauki czytania, pisania i matematyki.

Czynniki wpływające na gotowość szkolną dziecka: Czynniki indywidualne związane z osobą dziecka: Stan zdrowia, Rozwój umysłowy Rozwój ruchowy Czynniki zewnętrzne związane rodziną: Warunki kulturalne, Warunki społeczne. Czynniki zewnętrzne związane ze środowiskiem: Udział w zorganizowanych zajęciach przedszkolnych.

Rozpoczęcie obowiązku szkolnego w świetle przepisów prawa

Według Ustawy MEN z dn. 19 marca 2009r Według Ustawy MEN z dn. 19 marca 2009r. decyzję o posłaniu dziecka 6-letniego do kl. I podejmują rodzice lub prawni opiekunowie. Nauczyciele i specjaliści ( pedagog, terapeuta, psycholog) pełnią rolę doradczą, tzn. wskazują na mocne i słabsze strony dziecka odnośnie gotowości szkolnej, nie podejmują ostatecznej decyzji za rodziców.

Planowane zmiany w systemie edukacji wchodzą – rok po roku – począwszy od roku szkolnego 2009/2010. W roku szkolnym 2010/2011 pięciolatki mają prawo do edukacji przedszkolnej. Od roku 2011/2012 wszystkie pięciolatki będą realizować obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne. Wszyscy rodzice dzieci urodzonych w roku 2003, 2004 i 2005 będą mieli prawo wyboru, czy ich dziecko idzie do szkoły jak sześcio- czy jako siedmiolatek.

Duży nacisk na kształtowanie: Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego jest spójna z podstawą programową kształcenia zintegrowanego. Przedszkole jest włączone do procesu edukacyjnego. Duży nacisk na kształtowanie: procesów poznawczych, a zwłaszcza uwagi, pamięci i myślenia (rozumowanie i wnioskowanie o zmianach, myślenie przyczynowo-skutkowe, myślenie pojęciowo-klasyfikacyjne) percepcji słuchowej, wzrokowej koordynacji wzrokowo-ruchowej rozumienia stosunków przestrzennych gotowości emocjonalnej i społecznej, umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach rozwoju samodzielności

Kryteria gotowości szkolnej

Dziecko dojrzałe fizycznie: Ma odpowiedni do wieku wzrost i wagę; Prawidłowo funkcjonują jego narządy zmysłów: wzrok i słuch (ewentualne wady są zdiagnozowane i odpowiednio korygowane); Ma prawidłowo działające narządy mowy Wykazuje się dobrym ogólnym stanem zdrowia, odpornością na zmęczenie (np. potrafi pracować przez dłuższy czas przy stoliku)

Dziecko dojrzałe fizycznie: Jest sprawne ruchowo. Potrafi wykonać takie czynności ruchowe jak: stanie na jednej nodze, podskoki obunóż, podskoki na jednej nodze, rzucanie i łapania piłki, jazda na rowerze itp. Opanowało czynności samoobsługowe: umie zapiąć guziki, ubrać i rozebrać się, sznuruje samodzielnie buty, je samodzielnie, posługuje się sztućcami itp.

Dziecko dojrzałe fizycznie: Wykonuje czynności jedną, tą samą ręką – wykształcona jest dominacja czynnościowa prawej lub lewej ręki; Jest sprawne manualnie (lepi z plasteliny, prawidłowo trzyma przybory do pisania, kończy rysowanie prostych szlaczków, wycina nożyczkami figury itp.) Rysuje postać ludzką (postać zawiera wszystkie elementy, części ciała są proporcjonalne do całości, rozmieszczone właściwie, można z łatwością określić płeć osoby na obrazku itp.)

Dziecko dojrzałe umysłowo: Interesuje się otaczającym światem, odczuwa potrzebę uczenia się; Orientuje się w najbliższym otoczeniu: potrafi podać swoje imię, nazwisko, wiek, adres, miejsce pracy rodziców itp.; Ma odpowiedni do wieku zasób słów i wiadomości (zna pory roku, ich kolejność i towarzyszące im zjawiska atmosferyczne, dni tygodnia, pory dnia, zna przeznaczenie przedmiotów codziennego użytku, rozpoznaje i nazywa wybrane rośliny i zwierzęta, rozpoznaje kolory i figury geometryczne itp.. );

Dziecko dojrzałe umysłowo: Ma utrwalony schemat ciała oraz pojęcie lewej i prawej strony ciała; Rozumie i właściwie stosuje pojęcia określające położenie przedmiotów w przestrzeni: pod, przed, obok, nad itp.; Orientuje się na płaszczyźnie (określa strony na kartce papieru: prawa, lewa, góra-dół, za-przed linią)

Dziecko dojrzałe umysłowo: Wypowiada się pełnymi zdaniami, potrafi opowiedzieć historyjkę, obrazek; Potrafi wyjaśnić znaczenie słów; Potrafi formułować proste wnioski na podstawie obserwowanych faktów (np. na ulicy są kałuże, tzn., że padał deszcz); Wymowa jest prawidłowa pod względem artykulacyjnym;

Dziecko dojrzałe umysłowo: Prawidłowo przelicza elementy, po przeliczeniu wie ile jest elementów, dodaje i odejmuje na konkretach Potrafi porównać liczebność zbiorów - określić, czy jest tyle samo mniej czy więcej.

Dziecko dojrzałe umysłowo: Zapamiętuje wierszyki, piosenki, po wysłuchaniu opowiadania potrafi opowiedzieć treść; Potrafi ułożyć prostą historyjkę obrazkową (łączy przyczynę ze skutkiem). Porządkuje, grupuje przedmioty wg jednej i więcej cech ( kolor, kształt, wielkość, funkcja użytkowa); Potrafi przez dłuższą chwilę skupić uwagę na wykonywanej czynności;

Dziecko dojrzałe umysłowo: Rozpoznaje dźwięki z otoczenia (rozróżnianie dźwięków przyrody, pojazdów, zwierząt, itp.) Odtwarza prosty rytm Wyodrębnia wyrazy w zdaniu; Dzieli wyrazy na sylaby, składa wyrazy z usłyszanych sylab; Wyróżnia głoski w prostych pod względem fonetycznym wyrazach;

Dziecko dojrzałe umysłowo: Składa obrazki z części; Porównuje dwa obrazki i znajduje między nimi różnice; Odwzorowuje podstawowe figury geometryczne;

Dziecko dojrzałe w sferze społeczno-emocjonalnej: Nawiązuje prawidłowe kontakty społeczne z dorosłymi i rówieśnikami, nie szuka nadmiernie oparcia w dorosłych, ale potrafi poprosić o pomoc; Podporządkowuje się poleceniom i wskazówkom nauczyciela, również tych kierowanych do całej grupy a nie bezpośrednio do niego; Potrafi słuchać w skupieniu tego, co mówi osoba dorosła;

Dziecko dojrzałe w sferze społeczno-emocjonalnej: Przestrzega reguł i zasad obowiązujących w grupie, potrafi czekać na swoją kolej; Współdziała z rówieśnikami, dzieli się z nimi zabawkami, potrafi grać w gry zespołowe.

Dziecko dojrzałe w sferze społeczno-emocjonalnej: Jest samodzielne i zaradne, odporne na niepowodzenia; Potrafi doprowadzić do końca rozpoczęte zadanie; Jest wrażliwe na opinię nauczycieli i innych osób; Potrafi coraz dłużej zajmować się jedną monotonną czynnością;