Jak podatki pomagają w rozwoju logistyki Prowadzący: Ewa Sokołowska-Strug Prawnik, doradca podatkowy, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego; wieloletni współpracownik polskich i międzynarodowych firm doradczych; specjalizuje się w zagadnieniach związanych z podatkiem od towarów i usług oraz postępowaniem przed organami podatkowymi i sądami administracyjnymi; autorka licznych publikacji z zakresu prawa podatkowego; uznany wykładowca problematyki podatku od towarów i usług. Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej Sp. z o. o. ul. Zielony Most 8, Kraków (012) 622 86 00 1

Konsorcjum Czym jest konsorcjum? Polskie prawodawstwo nie definiuje w sposób jednoznaczny instytucji konsorcjum. Według ogólnie przyjętej definicji konsorcjum jest formą dobrowolnej współpracy kilku podmiotów w celu osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. W kontekście zamówień publicznych tym celem jest wspólne uczestniczenie w procedurze zamówienia, czyli wspólne przygotowanie i złożenie oferty oraz wspólna realizacja przedmiotu zamówienia. Jaka jest podstawa prawna działania konsorcjum? Konsorcjum działa na podstawie umowy cywilnoprawnej (tzw. umowy konsorcjum), zawartej pomiędzy co najmniej dwoma podmiotami w celu realizacji określonego celu gospodarczego. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego (wyd. XXV, MUZA, 1999 r.): konsorcjum – porozumienie albo zjednoczenie się przedsiębiorstw albo banków różnych krajów dla zorganizowania międzynarodowej operacji finansowej albo przejęcia kontroli nad jakąś gałęzią przemysłu. 2

Konsorcjum – schemat 3

Konsorcjum w PDOP Art. 5 ustawy o PDOP 1. Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, z zastrzeżeniem art. 1 ust. 3, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy i praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego udziału. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że udziały wspólników w przychodach są równe. 2. Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku. 4

Konsorcjum w PDOP Art. 12 ustawy o PDOP 3a. Za datę powstania przychodu (...) uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień: 1) wystawienia faktury albo 2) uregulowania należności. 3c. Jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. 5

Konsorcjum w PDOF Art. 8 ustawy o PDOF 1. Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. 2. Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do: 1) rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat, 2) ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki nie będącej osobą prawną. 6

Konsorcjum w VAT Dyrektywa 2006/112/WE Artykuł 11 Po konsultacji z komitetem doradczym ds. podatku od wartości dodanej (zwanym dalej „Komitetem ds. VAT”), każde państwo członkowskie może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym. Państwo członkowskie korzystające z możliwości przewidzianej w akapicie pierwszym może przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie tego przepisu. 7

Konsorcjum w VAT Art. 15 ust. 1 ustawy o VAT Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Pismo Ministerstwa Finansów z dnia 23 lutego 2004 r. W przepisach ustawy brak jest szczególnych regulacji dotyczących wzajemnych rozliczeń pomiędzy przedsiębiorcami, którzy zawarli umowę o wspólnym przedsięwzięciu i działają w ramach konsorcjum. W szczególności trzeba mieć na uwadze to, że przepisy ustawy o VAT, definiując pojęcie podatnika nie przewidują uznania za jednego podatnika większej ilości przedsiębiorców pozostających w bliskich związkach, np. o charakterze ekonomicznym. 8

Konsorcjum w VAT – moment powstania obowiązku podatkowego Art. 19 ust. 1 Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Art. 19 ust. 4 Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Konieczność ustalenia w umowie kiedy usługi wykonywane przez konsorcjum są uznawane za wykonane. 9

Konsorcjum w VAT – odliczanie podatku naliczonego Art. 86 ust. 1 ustawy o VAT W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Lider konsorcjum ma możliwość odliczenia jedynie tej części wydatków, które stanowią koszt uzyskania przychodu. Z uwagi na fakt, iż koszty ponoszone przez ten podmiot stanowią koszty wspólnego przedsięwzięcia, a więc proporcjonalnie do posiadanych udziałów stanowią koszty uzyskania przychodów poszczególnych uczestników konsorcjum, odliczenia powinny być dokonywane z uwzględnieniem odpowiedniej proporcji. 10

Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej Sp. z o. o. Dziękuję za uwagę. Pytania i wątpliwości: Ewa Sokołowska-Strug Dyrektor Departamentu podatków pośrednich, prokurent ewa.sokolowska@ecddp.pl tel/fax 012 622 86 00/66 + 48 606 475 160 Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej Sp. z o. o. ul. Zielony Most 8, Kraków (012) 622 86 00 11