Pogranicze polsko - czeskie Trutnov, 27 marca 2014

Euroregiony na polskich granicach 100 % polskiej (16 euroregionów) i czeskiej (13 euroregionów ) granic objętych jest współpracą euroregionalną

Euroregionu na czeskich granicach

współpracy transgranicznej Długość granicy- 796 km (1993) Liczba przejść granicznych przed „Schengen” 21.12. 2007 ) – 117 GŁÓWNI AKTORZY: 6 euroregionów i ich członkowie - 3 polskie województwa - 5 czeskich krajów Obszar programów współpracy transgranicznej

Euroregion Neisse-Nisa-Nysa (ERN) obejmuje trzy obszary przygraniczne położone w sercu Europy, u styku granic Republiki Czeskiej, Republiki Federalnej Niemiec i Rzeczpospolitej Polskiej. Te trzy obszary wiąże ze sobą wiele wspólnych problemów i interesów wynikających m.in. z podobnych przemian systemowych oraz z wielowiekowej historii. Konferencja inicjująca powstanie Euroregionu odbyła się 23-25 maja 1991 roku w Zittau (nazwa polska – Żytawa) pod patronatem prezydentów trzech państw: Vaclava Havla, Richarda von Weizsäckera i Lecha Wałęsy z udziałem ponad 300 przedstawicieli przygranicznej społeczności czeskiej, niemieckiej i polskiej. Uczestniczyli w niej nie tylko politycy samorządowi, lecz także licznie przybyli reprezentanci różnych środowisk: naukowcy, dziennikarze, przedstawiciele organizacji pozarządowych, działacze kultury, turystyki i wielu innych dziedzin. www.neisse-nisa-nysa.org

Euroregion Glacensis powstał w dniu 5 grudnia 1996 roku Euroregion Glacensis powstał w dniu 5 grudnia 1996 roku. Umowę Ramową o utworzeniu Euroregionu w Hradcu Kralove podpisały wówczas Stowarzyszenie Gmin Ziemi Kłodzkiej wraz z Regionalnym Stowarzyszeniem do spraw Współpracy Pogranicza Czech, Moraw i Ziemi Kłodzkiej po wieloletnich staraniach polsko – czeskich działaczy po obu stronach granicy. Był pierwszym wyłącznie polsko – czeskim euroregionem. Siedzibą polskiego sekretariatu jest Kłodzko, natomiast czeski sekretariat znajduje sie w Rychnově nad Kněžnou. www.euro-glacensis.cz www.euroregion-glacensis.ng.pl

EUROREGION PRADZIAD Zwieńczeniem kilkuletnich starań władz samorządowych i wojewódzkich oraz umocnieniem formalnie trwającej już współpracy samorządów, szkół, ośrodków kultury, klubów sportowych i innych organizacji społecznych było podpisanie 2 lipca 1997 roku w Jeseniku umowy ramowej o utworzeniu czesko-polskiego Euroregionu o nazwie Pradziad. Nazwa pochodzi od najwyższego w okolicy szczytu górskiego (Praděd – 1491 m n.p.m.). www.europraded.cz www.europradziad.pl

EUROREGION SILESIA Euroregion Silesia powstał we wrześniu 1998 roku na mocy porozumienia Stowarzyszenia Gmin Dorzecza Górnej Odry po stronie polskiej oraz Regionalnego Stowarzyszenia Współpracy Czesko-Polskiej Śląska Opawskiego (obecnie Euroregion Silesia - CZ) po stronie czeskiej. Euroregion skupia 19 gmin i miast po stronie polskiej w województwie śląskim i opolskim oraz 57 gmin i miast po stronie czeskiej w województwie Morawskośląskim a także 5 organizacji wspierających (Uniwersytet Śląski w Opawie, Izba Gospodarcza Opawa, stowarzyszenie „Macierz Śląska”, LGD Opawsko i LGD Hlučinsko). www.euroregion-silesia.eu

Utworzony 22 kwietnia 1998 r. Euroregion Śląsk Cieszyński – Tĕšínské Slezsko reprezentowany jest po stronie polskiej przez Stowarzyszenie Rozwoju i Współpracy Regionalnej „Olza” z siedzibą w Cieszynie, po stronie czeskiej przez Regionální sdružení územní spolupráce Těšínského Slezska z siedzibą w Czeskim Cieszynie, w skład którego wchodzą: Sdružení obcí Jablunkovska, Svaz obcí okresu Karviná a Regionální rada rozvoje a spolupráce se sídlem v Třinci. . www.euregio-teschinensis.eu

Euroregion Beskidy powstał w 2000 roku w celu wypromowania idei „Beskidy bez granic”, co było inicjatywą przedstawicieli miast i gmin beskidzkich na polsko-słowacko-czeskim pograniczu. ER Beskidy na terytorium polskim leży w przygranicznej części województwa śląskiego i małopolskiego, na terytorium słowackim zajmuje znaczną część żylińskiego kraju samorządowego, a na terytorium czeskim – dużą część powiatu Frýdek-Místek. www.euroregionbeskydy.cz

DANE STATYSTYCZNE POLSKO – CZESKIE EUROREGIONY NYSA* GLACENSIS PRADZIAD SILESIA ŚLĄSK CIESZYNSKI BESKIDY* RAZEM Data utworzenia 1991 1996 1997 1998 2000 Powierzchnia (km2) 8 903 5 655 7 454 2 740 1 400 4 088 32 046 Ludność 1 019 228 778 837 864 432 778 000 680 000 974 948 5 095 445 Liczba członków 181 147 110 81 58 115 693 Liczba pracowników 23 17 11 14 13 83 Fundusz PL-CZ 10 8,75 12,7 9 5 59,45 *ER NYSA I ER BESKIDY – dane statystyczne dla polskiej i czeskiej części

Projekt – EUREGIO PL-CZ 2013 - 2015 Szczegółowe cele projektu: wzajemne poznanie euroregionów polsko-czeskich i ich działalności, zintensyfikowanie wzajemnej współpracy w celu zbudowania wzajemnego zaufania, skorzystanie z nowych doświadczeń rozwiniętych regionów zagranicznych oraz wykorzystanie ich w kształtowaniu kierunków współpracy po 2013, zdefiniowanie problemów będących barierą dla dynamizmu współpracy transgranicznej, zwiększenie świadomości oraz wiedzy nt. możliwości i efektów współpracy transgranicznej, dążenie do aktywizacji polsko-czeskiej Komisji Międzyrządowej. PARTNERZY: wszystkie polsko – czeskie euroregiony Głównym celem projektu jest pogłębienie wzajemnej współpracy oraz zdobywanie nowych doświadczeń przez euroregiony na polsko-czeskim pograniczu, które stanowić będą podstawę do przygotowania na przyszły okres programowania po 2013 roku. Celem projektu jest również dążenie do poprawy warunków realizowanej współpracy transgranicznej euroregionów polsko-czeskich i postrzegania jej jako modelowej, a także promocja tej współpracy rozumianej całościowo w Polsce i Czechach jak również poza granicami tych państw tj. w obrębie Unii Europejskiej.

Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej TRITIA EUWT TRITIA jest organizacją efektywnej współpracy międzynarodowej mającej na celu identyfikację, promocję i wdrażanie programów, projektów oraz organizację wspólnych imprez przyczyniających się do rozwoju i poprawy warunków życia mieszkańców pogranicza czesko-polsko-słowackiego. Jest to pierwsza tego typu instytucją, która utworzona została na terenie Polski. Podpisanie aktu założycielskiego miało miejsce 3 grudnia 2012 roku w Cieszynie, w którym jednocześnie została ustanowiona siedziba ugrupowania. Siedziba: Czeski Cieszyn (CZ) Data ukonstytuowania: 25/02/2013 7 855 000 mieszkańców na 34 096 km² powierzchni Numer w rejestrze CoR: 34 Członkowie: Słowacja: Kraj Żyliński Republika Czeska : Kraj Morawsko - Śląski Polska: Województwo Opolskie Województwo Śląskie

Podpisanie listu intencyjnego – 5.10.2011 Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej NOWE SUDETY (w trakcie tworzenia) Podpisanie listu intencyjnego – 5.10.2011 Planowana data utworzenia – 2014 Planowana siedziba : Jelenia Góra (PL) Członkowie w Polsce: Województwo Dolnośląskie, Polskie strony Euroregionów Nysa i Glacensis Członkowie w Republice Czeskiej : Kralowehradecki Kraj, Pardubicki Kraj, Ołomuniecki Kraj, Liberecki Kraj, Czeskie strony Euroregionów Nysa Powstaje w ramach projektu: „Strategia zintegrowanej współpracy czesko – polskiego pogranicza”

DANE STATYSTYCZNE POLSKO – CZESKIE EUROREGIONY Wsparcie Unii Europejskiej dla Mikroprojektów (euro) NYSA* GLACENSIS PRADZIAD SILESIA ŚLĄSK CIESZYNSKI BESKIDY* RAZEM PHARE CREDO 50 000 538 676 314 200 902 876 PHARE CBC 7 014 600 1 180 393 841 822 1 131 870 876 805 11 045 490 INTERREG IIIA 1 525 088 1 371 489 1 062 704 897 551 769 271 168 714 5 794 817 POWT RCZ-RP 2007-2013** 5 865 000 11 093 216 6 868 397 5 918 550 4 924 197 2 661 529 38 180 889 TOTAL 14 454 688 14 183 774 8 772 923 7 947 971 6 883 474 3 680 243 55 924 072 Number of cross-border completed projects 1 843 1 049 820 695 511 160 5 078 *ER NYSA I ER BESKIDY – dane statystyczne dla polskiej i czeskiej części ** nie zawiera kosztów administracji

GŁÓWNE BARIERY WSPÓŁPRACY WYKLUCZENIE KOMUNIKACYJNE POWODUJĄCE BRAK INWESTYCJI TWORZĄCYCH NOWE MIEJSCA PRACY I POGŁĘBIANIE PEREFYREJNOŚCI OBSZARU POGRANICZA, POWODUJĄCE BEZROBOCIE, WYLUDNIENIE ORAZ WYKLUCZENIE SPOŁECZNE … A UE CHCE WSPIERAĆ AGLOMERACJE I METROPOLIE A KORYTARZE TEN-T W TEJ CZĘŚCI EUROPY ŁĄCZĄ ZACHÓD ZE WSCHODEM NIEDOSTATECZNE ŚRODKI FINANSOWE SKIEROWANE NA PERYFERYJNE OBSZARY POGRANICZA … A ŚRODKI FINANSOWE NA CAŁY PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ RCZ-RP TO 1/10 ŚRODKÓW REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO BIUROKRACJA CHARAKTERYSTYCZNA DLA MŁODYCH DEMOKRACJI ORAZ ZMIENNOŚĆ ZASAD REALIZACJI PROJEKTÓW W TRAKCIE PROGRAMU …KRADNIE CZAS, ZABIJA KREATYWNOŚĆ I ZNIECHĘCA DO KORZYSTANIA Z POMOCY FINANSOWEJ UE

Wykorzystujemy dane nam szanse. Quo vadis? Jesteśmy jednym z najbardziej aktywnych regionów granicznych i tak jesteśmy postrzegani. Wspólne projekty sieciowe, regularność spotkań, partnerskie stosunki z regionami i odpowiedzialnymi za współpracę ministerstwami powodują konsekwentny rozwój pogranicza oparty o wypracowaną wieloletnią współpracę. Akceptujemy rzeczywistość. Adoptujemy się. Jednak może być lepiej, prościej i logiczniej, co nie zawsze zależy od współpracujących w systemowym otoczeniu partnerów. Potrafimy jednak dzięki doświadczeniu zadawać proste pytania. Wykorzystujemy dane nam szanse. Robimy to dla nowych pokoleń pozbawionych stereotypów, wolnych od złych doświadczeń, nie pamiętających granic czy totalitaryzmu.

BIUROKRACJA I PRZEROST CZYNNOŚCI ADMINISTRACYJNYCH Czy mikroprojekt na kwotę wsparcia około 25 000 euro powinien zajmować 5 – 6 segregatorów, dokumentacji projektu ? Czy możliwe jest napisanie rekordowej ilości uwag od Kontrolera Programu na 56 stronach? Czy musimy wprowadzać bardziej skomplikowane procedury dla kwot poniżej progów zamówień publicznych? Czy zakup wody mineralnej, przetłumaczenie kilku stron ,organizacja spotkania dla kilku osób etc. wymaga po pięć stron dokumentacji aby nie zakłóciła wewnętrznego rynku wspólnoty europejskiej ? Czy do kwoty 400 euro nie możemy wymagać jedynie dokumentu księgowego ? Czy każde państwo musi mieć inną definicję środków trwałych, nieprawidłowości czy wydatków inwestycyjnych?

BIUROKRACJA I PRZEROST CZYNNOŚCI ADMINISTRACYJNYCH Jeżeli system płatności z instytucją subpłatniczą w INTERREG IIIA powodował, że środki finansowe po certyfikacji Kontrolera kierowane były do beneficjenta, to po co w perspektywie 2007-2013 zmieniamy system aby po certyfikacji Kontrolera środki finansowe do beneficjenta trafiały po od 3 miesięcy do 11 miesięcy? W przypadku korekty finansowej dla beneficjenta i próby odwołania się z jego strony proces płatności faktycznie zostaje powstrzymany – ponieważ nie podpisuje protokołu z kontroli. Czy nie można kwoty „bezspornej” przelać beneficjentowi wyłączając kwotę podlegającą „sporowi”? Zaczniemy ponownie coś tworzyć i kreować czy zostaną po nas głównie segregatory?

Thank you for your attention Děkujeme za pozornost Dziękujemy za uwagę Radosław Pietuch – Secretary of the Euroregion Glacensis on behalf of the project Partners Trutnov, 27 marca 2014