„Aktualny stan wdrażania podejścia LEADER/RLKS w Polsce „Aktualny stan wdrażania podejścia LEADER/RLKS w Polsce. Podsumowanie konsultacji z LGD i SW odnośnie wytycznych w zakresie niektórych zasad dokonywania wyboru operacji przez LGD, aneksu umowy ramowej oraz wytycznych w zakresie jednolitego i prawidłowego wykonywania przez LGD zadań związanych z realizacją LSR; informacja o zmianach w przepisach prawa dot. RLKS.” Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Aktualny stan wdrażania podejścia LEADER/RLKS w Polsce

Wsparcie przygotowawcze (19.1) realizacja poddziałania zakończona pomoc przyznana 299 LGD wypłacono 37 156 680 zł środków publicznych, w tym 23 642 795,48 zł środków z EFRROW, co stanowi 1,18 % limitu środków przeznaczonych na realizację podejścia LEADER/RLKS

322 LSR wybranych, w tym: Wybór LSR 290 LSR z EFFROW, w tym: 338 LSR złożonych, w tym: 300 LSR zakładających współfinansowanie z EFRROW, w tym: 256 LSR zakładających współfinansowanie tylko z EFRROW 322 LSR wybranych, w tym: 290 LSR z EFFROW, w tym: 249 LSR tylko z EFRROW 11 LSR z EFRROW i EFMR 29 LSR z EFRROW, EFS i EFRR 1 LSR z EFRROW, EFS, EFRR i EFMR

Koszty bieżące i aktywizacja (19.4) Pomoc dla 272 LGD, gdzie: 249 LSR współfinansowane tylko z EFRROW 9 LSR współfinansowanych z EFRROW i EFMR (EFRROW wiodący) 14 LSR współfinansowanych z EFRROW, EFS i EFRR (EFRROW wiodący) (pozostałe 18 z 290 LSR współfinansowanych z EFRROW: EFMR funduszem wiodącym w 2 LSR współfinansowanych z EFRROW i EFMR, EFS funduszem wiodącym w 15 LSR współfinansowanych z EFRROW, EFS i EFRR oraz w 1 LSR współfinansowanej z EFRROW, EFS, EFRR, EFMR)

Koszty bieżące i aktywizacja (19.4) (wg stanu na 16.04.2017) 272 umowy zakładają przyznanie pomocy na łączną kwotę 124 592 711 euro środków publicznych (tj. ok. 530 mln zł), co stanowi ok. 16,95% limitu dla działania 19 wypłacono 179 696 957,78 zł środków publicznych (w tym 668 115 zł środków z EFRROW)

Wdrażanie LSR (19.2) (wg stanu na 16.04.2017) 7 022 wniosków o przyznanie pomocy przekazanych do SW (1 001 465 725,23 zł środków publicznych, w tym 642 001 081,85 zł środków EFRROW), co stanowi ok. 33% limitu dla działania 19 795 wniosków odrzuconych 448 zawartych umów o przyznanie pomocy na łączną kwotę 65 965 994,11 zł środków publicznych (w tym 41 973 707,65 zł środków z EFRROW), co stanowi ok. 2% limitu dla działania 19 43 wnioski o płatność na łączną kwotę 2 529 869 zł środków publicznych (w tym 1 609 755,64 zł środków z EFRROW) wypłacono 1 486 053,79 zł środków publicznych (w tym 64 902,60 zł środków z EFRROW)

Wdrażanie LSR (19.2) – postęp w województwach (wg stanu na 31.03.2017) * przeliczenie wg kursu euro w wysokości 4,20

Wdrażanie LSR (19.2) – postęp w województwach (wg stanu na 31.03.2017)

Wdrażanie LSR (19.2) – projekty grantowe (wg stanu na 31.03.2017) 27 wniosków o przyznanie pomocy na łączną kwotę 5 301 491,04 zł środków publicznych, w tym 3 593 218,28 zł środków z EFRROW

Wdrażanie LSR (19.2) – projekty własne LGD (wg stanu na 31.03.2017) 16 wniosków o przyznanie pomocy łącznie na kwotę 651 487 zł środków publicznych (w tym 414 541,18 zł środków z EFRROW) 3 wnioski odrzucone 2 zawarte umowy o przyznanie pomocy na łączną kwotę 99 500 zł środków publicznych (w tym 63 311,85 zł środków z EFRROW) wypłacono 18 185 zł środków krajowych

Wdrażanie projektów współpracy (19 Wdrażanie projektów współpracy (19.3) – przygotowanie projektu (wg stanu na 31.03.2017) 2 wnioski o przyznanie pomocy w woj. podlaskim i pomorskim na łączną kwotę 25 391 zł środków publicznych (w tym 16 156,30 zł środków EFRROW) 1 zawarta umowa o przyznanie pomocy (woj. podlaskie) na kwotę 34 613 zł środków publicznych (w tym 22 024,25 zł środków z EFRROW)

Wdrażanie projektów współpracy (19 Wdrażanie projektów współpracy (19.3) – przygotowanie i realizacja projektu (wg stanu na 31.03.2017) 2 wnioski o przyznanie pomocy w woj. kujawsko-pomorskim i małopolskim na łączną kwotę 215 599,45 zł środków publicznych (w tym 137 185 zł środków EFRROW)

Wytyczne nr 3/1/2017 w zakresie niektórych zasad dokonywania wyboru operacji przez lokalne grupy działania

Opracowane przez MRiRW zgodnie ze zobowiązaniem złożonym na V posiedzeniu GTL (25-26 stycznia br.), w związku z sygnałami nt. niejednolitego stosowania przez LGD przepisów Unii Europejskiej określających skład organu decyzyjnego oraz parytet głosów w decyzjach dotyczących wyboru I wersja wytycznych przekazana do konsultacji w dniu 13 lutego br. Uwagi przyjmowane były do 17 lutego br. Uwagi do wersji I złożył zespół ds. proceduralnych GTL oraz samorząd województwa dolnośląskiego, podkarpackiego, pomorskiego i wielkopolskiego Uwagi dotyczyły głównie definicji grupy interesu i władzy publicznej, wskazania szczegółowej ścieżki postępowania przy ustalaniu sektorów, parytetów, grup interesu, podania przykładów osób wchodzących w skład poszczególnych sektorów i grup, terminu stosowania wytycznych, obowiązkowego prowadzenia przez LGD rejestru interesów Po analizie zgłoszonych uwag MRiRW przygotowało II wersję wytycznych, w których m.in. utożsamiono podstawowe grupy interesu występujące w radzie LGD z 3 sektorami, wyjaśniono, iż mieszkańcy nie tworzą automatycznie grupy interesu, wprowadzono przykłady ilustrujące skład rady zgodny z wymaganiami określonymi w art. 32 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013 oraz parytetem określonym w art. 34 ust. 3 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013 oraz wyjaśniono, że na etapie głosowania nad wyborem poszczególnych operacji, nie weryfikuje się już zgodności składu rady z wymaganiami określonymi w art. 32 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013, badanej na początku każdego posiedzenia.

Konsultacje II wersji wytycznych trwały od 1 do 7 marca br Konsultacje II wersji wytycznych trwały od 1 do 7 marca br. W ich trakcie wpłynęły uwagi od zespołu ds. proceduralnych GTL oraz samorządu województwa lubelskiego, lubuskiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i wielkopolskiego W efekcie uwzględnienia zgłoszonych uwag większość doprecyzowań dodanych  w ramach uwag do wersji II wytycznych, została w III wersji usunięta np. przykłady dodane na prośbę LGD. Mimo wcześniejszych sugestii dotyczących rozdzielenia weryfikacji art. 32 ust. 2 lit. b od art. 34 ust. 3 lit. b rozporządzenia 1303/2013 postulowano konieczność weryfikacji obu warunków na etapie głosowania. W rezultacie MRiRW wycofało się z wcześniejszych propozycji w tym zakresie. Na prośbę LGD wprowadzono również jasną informację o tym, że grupy interesów nie powinny być utożsamiane z sektorem społecznym czy gospodarczym. Zarówno na prośbę LGD jak i SW ograniczono również osoby zaliczane do grupy interesów władzy publicznej ograniczając się jedynie do osób pełniących funkcje kierownicze w jednostkach sektora finansów publicznych. Zgodnie z sugestią LGD wprowadzono też zasadę, że wytyczne obowiązują od naborów ogłoszonych po dniu ich wydania. Wytyczne nr 3/1/2017 zostały wydane w dniu 21 marca 2017 r.

Wytyczne nr 2/1/2016 w zakresie jednolitego i prawidłowego wykonywania przez lokalne grupy działania zadań związanych z realizacją strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność w ramach działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020

Wytyczna nr 2/1/2016 z dnia 30 sierpnia 2016 r Wytyczna nr 2/1/2016 z dnia 30 sierpnia 2016 r. zastąpiła Wytyczną nr 1/1/2015 z dnia 4 grudnia 2015 r. W związku z sygnalizowanymi przez LGD trudnościami ze stosowaniem Wytycznych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nr 2/1/2016 z dnia 30 sierpnia 2016 r. MRiRW rozpoczęło proces ich zmiany występując 24 lutego br. do zespołu ds. proceduralnych GTL i samorządów województw z prośbą o wskazanie głównych problemów wraz z propozycjami ich rozwiązania. Uwagi przyjmowane były do dnia 10 marca br. W konsultacjach udział wziął zespół ds. proceduralnych GTL oraz samorząd województwa dolnośląskiego i małopolskiego

Zgłoszone przez SW uwagi dotyczą braku instrukcji do wypełniania załącznika nr 2 WERYFIKACJA ZGODNOŚCI OPERACJI Z WARUNKAMI PRZYZNANIA POMOCY OKREŚLONYMI W PROW NA LATA 2014-2020 i załącznika nr 3 WERYFIKACJA ZGODNOŚCI GRANTOBIORCY Z WARUNKAMI PRZYZNANIA POMOCY OKREŚLONYMI W PROW NA LATA 2014-2020 oraz dostosowania pkt I.3 wytycznych do znowelizowanych przepisów Ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności Uwagi zgłoszone przez Zespół GTL dotyczyły m.in. dostosowania jw. pkt I.3, usunięcia z uchwały ws. wyboru operacji informacji czy operacja mieści się w limicie środków, dodania do umowy powierzenia grantu zapisów dot. przekazania danych osobowych, zbyt precyzyjnego uregulowania w umowie o powierzeniu grantu zasad realizacji i rozliczania grantów.

Formularz aneksu umowy o warunkach i sposobie realizacji strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność

Projekt formularza aneksu umowy ramowej uzgodnienia/opiniowanie z MGMiŻŚ, SW, ARiMR, GTL, dw. MR 1 marca br. został rozesłany pierwszy projekt formularza aneksu umowy ramowej, termin zgłaszania uwag do 15 marca br. 14 kwietnia br. został rozesłany drugi projekt formularza aneksu umowy ramowej, termin zgłaszania uwag do 26 kwietnia br. równolegle 14 kwietnia br. projekt formularza aneksu umowy ramowej przekazany do zaopiniowania przez DPL w MRiRW

Dlaczego potrzebna jest zmiana umowy ramowej? „konflikt sankcji” w odniesieniu do wiodącego EFRROW – nakładanie się kar w różnych wysokościach w związku z uchybieniami w realizacji danego zobowiązania niektóre zobowiązania określone w umowie ramowej wymagają skorygowania brzmienia oraz doprecyzowania, co rozumie się pod pojęciem ich realizacji zgłaszane zagrożenia w osiągnięciu tzw. „kamieni milowych”

Zmiany w tzw. „kamieniach milowych” zmiana w zakresie puli środków finansowych, w odniesieniu do których następuje karne zmniejszenie budżetu, wiąże się z odpowiednim dostosowaniem wysokości poziomów wartości dla wskaźników produktu i wykorzystania środków finansowych do osiągnięcia przez LGD (np. na korzyść LGD dla osiągniecia pierwszego „kamienia milowego” dane z umów o udzielenie wsparcia a nie jak obecnie z płatności)

Zmiany w tzw. „kamieniach milowych” W związku z sumowaniem się sankcji za nieosiągnięcie wskazanych poziomów dla pierwszego „kamienia milowego” (obniżenie o 10% budżetu 19.2 + różnice pomiędzy wskazanym poziomem wykorzystania środków a faktycznym poziomem wykorzystania środków), proponuje się wprowadzić barierę: budżet 19.2 nie może być obniżony o więcej niż 20%

Zgłoszone uwagi do 1 wersji projektu aneksu umowy ramowej /1/ Uwagi zgłoszone przez MGMiŻŚ, UM Woj. Kujawsko-Pomorskiego, Lubelskiego, Łódzkiego, Małopolskiego, Podlaskiego, Wielkopolskiego, Zachodniopomorskiego, Zespół ds. proceduralnych w ramach GTL

Zgłoszone uwagi do 1 wersji projektu aneksu umowy ramowej /2/ Uwagi dotyczyły przede wszystkim (cd.): zobowiązań wymienionych w § 5 ust. 1, m.in.: przywrócenie niektórych usuniętych zapisów np. dot. umieszczania na stronie LGD informacji o naborach wniosków; utrzymania składu organu decyzyjnego; zapewnienia parytetu w głosowaniu; uzupełnienie brzmienia zobowiązania – dodanie sformułowań dot. obecności pracownika – w biurze/siedzibie, członkowie zarządu LGD; usunięcie zapisów dot. udział niezależnych ekspertów w ewaluacji doprecyzowanie lub usunięcie zapisów dot. podawania do publicznej wiadomości informacji zamieszczanych na stronie internetowej LGD, szczególnie dot. aktualnych zestawień rzeczowo-finansowych, terminów zamieszczania informacji, zakresu Doprecyzowanie zapisów dot. stosowania wytycznych

Zgłoszone uwagi do 1 wersji projektu aneksu umowy ramowej /3/ Uwagi dotyczyły przede wszystkim (cd.): spełnienia warunków określonych w § 8, m.in.: dla pierwszego „kamienia milowego” obniżenie nowej wartości procentowej określonej dla poziomu wykorzystania środków finansowych dla drugiego „kamienia milowego” odniesienie się w weryfikacji warunku wykorzystania środków finansowych do części budżetu 19.2 dla okresu 2016-2021 dla nagrody obniżenie wartości procentowej określonej dla każdego wskaźnika produktu oraz odniesienie się w weryfikacji warunku wykorzystania środków finansowych do części budżetu 19.2 dla okresu 2016-2018 doprecyzowanie warunku dla wskaźników produktu w zakresie Ramach Wykonania Osi w zależności od Programu Regionalnego usunięcie warunku dot. grup defaworyzowanych lub odniesienie się do części budżetu 19.2 dla okresu 2016-2018 (co jest niemożliwie) Prośba o zapoznanie się z udostępnioną tabelą dot. zmian w „kamieniach milowych”

Zgłoszone uwagi do 1 wersji projektu aneksu umowy ramowej /4/ Uwagi dotyczyły przede wszystkim (cd.): nowych ustępów § 8 określających realizację zobowiązań umowy ramowej – charakter redakcyjno-legislacyjny, cel: zwiększenie czytelności postanowienia § 9 – sankcja 5% - wątpliwości wyłączenia LSR z wiodącym EFRROW warunków zmiany umowy ramowej (§ 10 ust. 3 pkt 4) – uzupełnienie o zapis dot. możliwości przesunięcia środków do końca 2018 r. przewidzianych na lata 2019-2021 na lata 2016-2018 (co jest już możliwe w obecnym brzmieniu) umożliwienia rybackim LGD zwiększenia środków przeznaczonych na koszty bieżące i aktywizację z 10% do 15% przywrócenia warunku określonym w § 10 ust. 3 pkt 5 – zmniejszenie liczby punktów w ramach oceny LSR

Zgłoszone uwagi do 1 wersji projektu aneksu umowy ramowej /5/ Uwagi dotyczyły przede wszystkim (cd.): umożliwienia zmiany załącznika nr 5 do LSR – Plan komunikacji bez zmiany umowy ramowej warunku do rozwiązania umowy – projekt zmiany w ślad za pogrupowaniem zobowiązań na „mniejszego i większego kalibru” oraz określeniem „kiedy są realizowane zobowiązania” zakłada trzykrotne stwierdzenie nierealizowanie danego zobowiązania = rozwiązanie umowy, natomiast zgłaszający uwagi proponują rozwiązanie umowy w przypadku niewykonania przez LGD, pomimo dwukrotnego wezwania przez SW, co najmniej jednego ze zobowiązań

Uwagi do 1 wersji projektu aneksu umowy ramowej - stanowisko większość zgłoszonych uwag została uwzględniona lub częściowo uwzględniona ze względu na niewielkie rozbieżności w postulowaniu zmiany przez różne podmioty w tym samym obszarze w przypadku zmian w „kamieniach milowych” (§ 8) zaproponowano nowe wartości i odniesienia do puli środków w trakcie weryfikacji warunku w kierunku zgłaszanych uwag/postulatów/zmian i argumentacji (patrz: udostępniona tabela dot. zmian w „kamieniach milowych”)

Nowelizacja rozporządzenia 19 Nowelizacja rozporządzenia 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach LSR”

Cel nowelizacji: usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” w ramach PROW 2014-2020 w szczególności w zakresie: operacji realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych (jsfp): zapewnienie większej elastyczności w zakresie możliwości przyznania pomocy na operacje realizowane przez jsfp, tj. wprowadzenie regulacji, iż pomoc jest przyznawana w wysokości do 63,63% kosztów kwalifikowalnych (zmiana PROW 2014-2020 dla działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” zaakceptowana przez KE)

projektów grantowych realizowanych przez LGD: wyraźne wskazanie, iż w przypadku operacji realizowanych przez LGD (a więc także projektów grantowych) pomoc jest przyznawana w wysokości określonej w LSR, lecz nie wyższej niż 100% kosztów kwalifikowalnych operacji, uszczegółowienie warunków przyznania i wypłaty pomocy w odniesieniu do konkurencyjnego trybu wyboru wykonawców zadań ujętych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji: dostosowanie obecnego brzmienia rozporządzenia do treści znowelizowanej ustawy o PROW 2014-2020 oraz rozporządzenia wydanego na jej podstawie w sprawie szczegółowych warunków i trybu konkurencyjnego wyboru wykonawców zadań ujętych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji i warunków dokonywania zmniejszeń kwot pomocy oraz pomocy technicznej, które regulują w sposób szczegółowy kwestię wyboru wykonawcy zadań przewidzianych do realizacji operacji finansowanych w ramach PROW 2014-2020.

Stan prac nad projektem rozporządzenia Prace w MRiRW, w tym uzgodnienia z departamentem Prawno-Legislacyjnym oraz konsultacje z ARiMR Planowane skierowanie projektu do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania – początek maja br.

Zmiany ustawy w zakresie polityki spójności i ustawy RLKS Trwa proces legislacyjny projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 oraz innych ustaw etap – Komisja Prawnicza przed Radą Ministrów, zmiany w przepisach także dotyczące protestów.

Zmiany ustawy w zakresie polityki spójności i ustawy RLKS W związku z powyższym następują zmiany w przepisach ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności: zmiany techniczne (zmiany odwołań), doprecyzowanie w art. 22 ust. 8 – iż „dany cel LSR” to cel „główny” LSR (analogiczna zmiana w art. 19a ustawy o PROW), dodanie ust. 4a w art. 23 będącego jasną podstawą prawną umożliwiająca przyznanie pomocy na operację „z protestu” pomimo wyczerpania środków w ramach danego konkursu, Dodanie w art. 21 ust. 1a – 1c umożliwiających wzywanie przez LGD wnioskodawców do uzupełnienia wniosków o przyznanie pomocy jeszcze na etapie rozstrzygania konkursu (wezwanie wydłuża 7 dni termin na dokonanie wyboru operacji, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na podmiocie, który z tego faktu wywodzi skutki prawne, tj. na wnioskodawcy, że spełnia kryteria wyboru i warunki przyznania pomocy).