Makroekonomia I Ćwiczenia Ćwiczenia 6 – Model klasyczny Karol Strzeliński

Model klasyczny gospodarki zamkniętej Analiza długookresowa (LR), Elastyczne płace i ceny (automatycznie przywracają równowagę), Produkcja na poziomie potencjalnym (wszystkie rynki w równowadze długookresowej), Wariant gospodarki zamkniętej – bez wymiany handlowej.

Strona podażowa gospodarki Zdolność gospodarki do wytwarzania PKB zależy od: ilości dostępnych nakładów (czynników produkcji), zdolności gospodarki do zamiany nakładów w produkt (funkcji produkcji). Funkcja produkcji Y = F(K;L) K = kapitał: narzędzia, maszyny, urządzenia wykorzystywane w procesie produkcji. L = praca (siła robocza): fizyczny i umysłowy wysiłek pracowników.

Strona podażowa gospodarki Zakładamy, że oba czynniki produkcji są w pełni wykorzystane, że nakłady obu czynników są stałe: 𝐾= 𝐾 𝐿= 𝐿 Stąd 𝑌 =𝐹 𝐾 ; 𝐿 nie występuje bezrobocie, a produkcja cały czas znajduje się na poziomie potencjalnym.

Strona podażowa gospodarki Założenie do funkcji produkcji: stałe przychody skali produkcji: zY = F(zK, zL) np. funkcja Cobba-Douglasa: 𝑌=𝐹 𝐾;𝐿 =𝐴 𝐾 𝛼 𝐿 1−𝛼 Dowód do przeprowadzenia jako praca domowa !

Strona podażowa gospodarki Zakładamy, ze firma działa w warunkach doskonałej konkurencji, stąd ceny czynników produkcji, jak i ceny produkowanych przez siebie dóbr traktuje jako dane. 𝑌 𝑖 =𝐹 𝐾 𝑖 ; 𝐿 𝑖 Najczęściej malejące krańcowe produktywności czynników produkcji. Podział całkowitego dochodu między czynniki produkcji zależy od ich cen, czyli W i R.

Strona podażowa gospodarki Π= 𝑃∙𝑌 𝑝𝑟𝑧𝑦𝑐ℎó𝑑 − 𝑊∙𝐿 𝑘𝑜𝑠𝑧𝑡 𝑝𝑟𝑎𝑐𝑦 − 𝑅∙𝐾 𝑘𝑜𝑠𝑧𝑡 𝑘𝑎𝑝𝑖𝑡𝑎ł𝑢 Kolejne jednostki pracy będą zatrudniane, dopóki będzie to przynosiło zysk 𝑀𝑃𝐿= 𝑊 𝑃 Podobnie w przypadku kapitału 𝑀𝑃𝐾= 𝑅 𝑃 Ponieważ firmy doskonale konkurencyjne i stałe przychody skali: Π=0 i 𝑌=𝑀𝑃𝐿∙𝐿+𝑀𝑃𝐾∙𝐾

Strona podażowa gospodarki Y Podaż pracy Popyt na pracę W/P MPL   L

Strona podażowa gospodarki Y Podaż kapitału Popyt na kapitał R/P MPK   K

Strona podażowa gospodarki Podsumowując: całkowity produkt równy jest całkowitemu dochodowi, dochód determinowany jest przez zasoby czynników produkcji i technologię nakłady obu czynników są pozostają stałe.

Popyt na dobra i usługi Zagregowany popyt na C, I i G: 𝑌=𝑐 𝑌− 𝑇 +𝐼 𝑟 + 𝐺 , gdzie c - krańcowa skłonność do konsumpcji (MPC – marginal propensity to consume); 0<c<1.

Popyt na dobra i usługi 𝑌 =𝐹 𝐾 ; 𝐿 i 𝑌 =𝑐 𝑌 − 𝑇 +𝐼 𝑟 + 𝐺 I(r), gdzie 𝜕𝐼 𝑟 𝜕𝑟 <0, r – realna stopa procentowa. Ponieważ nakłady czynników produkcji stałe to: 𝑌 =𝐹 𝐾 ; 𝐿 i 𝑌 =𝑐 𝑌 − 𝑇 +𝐼 𝑟 + 𝐺

Popyt na dobra i usługi Przekształcając: 𝐼 𝑟 = 𝑌 −𝑐 𝑌 − 𝑇 − 𝐺 𝐼 𝑟 = 𝑌 −𝑐 𝑌 − 𝑇 − 𝐺 𝐼 𝑟 = 𝑌 −𝑐 𝑌 − 𝑇 − 𝑇 𝑆 𝑝𝑟𝑦𝑤𝑎𝑡𝑛𝑒 + 𝑇 − 𝐺 𝑆 𝑝𝑢𝑏𝑙𝑖𝑐𝑧𝑛𝑒

Równowaga na rynku funduszy pożyczkowych I, S r I(r) r* S Równowaga na rynku funduszy pożyczkowych

Skutki ekspansywnej polityki fiskalnej r I(r) r*1 S1 Skutki ekspansywnej polityki fiskalnej S2 r*2

Model klasyczny gospodarki otwartej Strona popytowa, gospodarka krajowa: 𝐶= 𝐶 𝑑 + 𝐶 𝑓 𝐼= 𝐼 𝑑 + 𝐼 𝑓 𝐺= 𝐺 𝑑 + 𝐺 𝑓 𝐶 𝑓 + 𝐼 𝑓 + 𝐺 𝑓 =𝑍 𝑁𝑋=𝑋−𝑍=𝑋− 𝐶 𝑓 − 𝐼 𝑓 − 𝐺 𝑓

PKB = wydatki na dobra i usługi wyprodukowane w kraju Strona popytowa, popyt na dobra krajowe: 𝑌= 𝐶 𝑑 + 𝐼 𝑑 + 𝐺 𝑑 +𝑋= 𝐶− 𝐶 𝑓 + 𝐼− 𝐼 𝑓 + 𝐺− 𝐺 𝑓 +𝑋=𝐶+𝐼+𝐺+𝑋− 𝐶 𝑓 + 𝐼 𝑓 + 𝐺 𝑓 = 𝐶+𝐼+𝐺+𝑋−𝑍= 𝐶+𝐼+𝐺+𝑁𝑋

Gospodarka otwarta  międzynarodowe przepływy kapitału 𝐼≠𝑆 Odpływ funduszy pożyczkowych netto=𝑆−𝐼 𝑆−𝐼>0, kraj jest pożyczkodawcą netto, 𝑆−𝐼<0, kraj jest pożyczkobiorcą netto. 𝑁𝑋 = 𝑌 – 𝐶 + 𝐼 + 𝐺 = 𝑌−𝐶−𝐺 −𝐼 𝑆 =𝑆−𝐼

Strona podażowa gospodarki taka jak w gospodarce zamkniętej: 𝑌 =𝐹 𝐾 ; 𝐿 Po stronie popytowej C, G i T podobnie jak w gospodarce zamkniętej: 𝐶=𝑐 𝑌−𝑇 𝐺= 𝐺 , 𝑇= 𝑇 Popyt inwestycyjny zależny jednak od zagranicznej realnej stopy procentowej r* 𝐼=𝐼 𝑟 ∗ bo…: nasza krajowa gospodarka mała i nie wpływ na światową stopę procentową, mamy doskonałą mobilność kapitału, krajowe i zagraniczne fundusze pożyczkowe są doskonałymi substytutami.

W gospodarce otwartej, S r Gospodarka krajowa NX r* r I(r*) I S, I

Skutki ekspansywnej krajowej polityki fiskalnej I(r*) r1 S1 Skutki ekspansywnej krajowej polityki fiskalnej S2 NX2 r* NX1 r2 I(r*)

Skutki ekspansywnej zagranicznej polityki fiskalnej I(r*) r1 S I2(r*) NX1 NX2 Skutki ekspansywnej zagranicznej polityki fiskalnej zagranica kraj S2 S1 r r2* r2* NX1 r1* r1* I(r*) I I, S I1(r*)

Wzrost popytu inwestycyjnego I, S r I1(r*) r1 S Wzrost popytu inwestycyjnego NX2 r* NX1 r2 I2(r*) I1(r*) I2(r*)

Wielkość wymiany handlowej zależna od kursu walutowego e - nominalny kurs walutowy,  - realny kurs walutowy, względna cena zagranicznych dóbr wyrażona w dobrach krajowych. 𝜀= 𝑒 𝑃 ∗ 𝑃 ε  - krajowe dobra relatywnie tańsze w stosunku do zagranicznych  X  i Z  NX 𝑁𝑋=𝑁𝑋 𝜀 𝑁𝑋 𝜀 = 𝑆 −𝐼 𝑟 ∗

 1 S - I(r*) ε dostosowuje się tak, aby zrównać NX z odpływem kapitału netto, S - I. NX() NX1 NX

Ekspansywna polityka fiskalna S2 - I(r*)  1 S1 - I(r*) NX() 2 NX1 NX

Polityka handlowa ograniczająca import  1 S - I(r*) NX1() NX2() 2 NX1 NX

Makroekonomia I Ćwiczenia Dziękuje za uwagę