Ochrona własności intelektualnej na poziomie europejskim Dobre praktyki Ochrona własności intelektualnej na poziomie europejskim Part-financed by the European Union (European Regional Development Fund)

Co chronić i w jakim celu? Przed podjęciem działań zmierzających do zapewnienia ochrony usługom, towarom, należy przeanalizować wszystkie potencjalnie dostępne możliwości ochrony. W zależności bowiem od takich czynników, jak strategia rynkowa dla danego produktu, pożądany czas ochrony, czy też budżet przeznaczony na ochronę praw można wybrać optymalne rozwiązanie spośród dostępnych środków ochrony prawnej. Jeden produkt może korzystać z różnych praw.

Przedmioty własności intelektualnej Utwory Programy komputerowe Bazy danych Know-how Wynalazki Wzory użytkowe Wzory przemysłowe Znaki towarowe Oznaczenia geograficzne Topografie układów scalonych

Wynalazki - procedura krajowa Postępowanie o uzyskanie patentu prowadzone bezpośrednio przed urzędem patentowym kraju, w którym zamierzamy uzyskać ochronę. Konieczna znajomość zasad udzielania ochrony patentowej w danym kraju. Patent obowiązujący jedynie na terenie danego kraju.

Wynalazki - procedura regionalna Postępowanie o uzyskanie patentu europejskiego prowadzone przed Europejskim Urzędem Patentowym zgodnie z Konwencją o patencie europejskim. Jedno zgłoszenie - jedno postępowanie - jedna decyzja. O Patent europejski od daty publikacji informacji o jego udzieleniu, przyznaje jego właścicielowi w każdym umawiającym się państwie, takie same prawa, jakie przyznawałby patent krajowy udzielany w tym państwie.

Dokonanie zgłoszenia europejskiego Europejskiego zgłoszenia patentowego może dokonać każda osoba fizyczna lub prawna albo jakikolwiek organ zrównany z osobą prawną na mocy tego prawa, któremu podlega. Może być ono również dokonane przez kilku współzgłaszających. Zgłaszający, którzy posiadają miejsce zamieszkania lub główną siedzibę firmy w jednym z umawiających się państw, mogą działać przed EUP w swoim własnym imieniu. W innym przypadku muszą być reprezentowani przez przedstawiciela uprawnionego do występowania przed EUP.

Prawo pierwszeństwa Każdy, kto we właściwy sposób dokonał w lub na państwo będące stroną Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej albo członkiem Światowej Organizacji Handlu zgłoszenia o udzielenie patentu, świadectwa użyteczności bądź ochrony na wzór użytkowy, korzysta przy dokonywaniu europejskiego zgłoszenia patentowego na ten sam wynalazek, z prawa pierwszeństwa w ciągu dwunastu miesięcy od daty dokonania pierwszego zgłoszenia.

Dokonanie zgłoszenia europejskiego Europejski Urząd Patentowy - Monachium - Haga - Berlin Centralny urząd własności przemysłowej lub inny właściwy organ umawiającego się państwa. Zgłoszenie dokonane w ten sposób wywołuje taki sam skutek, jakby zostało dokonane w tej samej dacie w Europejskim Urzędzie Patentowym.

Dokonanie zgłoszenia europejskiego Jak można dokonać europejskiego zgłoszenia patentowego? - osobiście - za pośrednictwem poczty - faksem - elektronicznie

Dokonanie zgłoszenia europejskiego Wynalazek, na który polska osoba prawna bądź obywatel polski, mający miejsce zamieszkania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, chce uzyskać patent za granicą, może być zgłoszony za granicą w celu uzyskania ochrony po zgłoszeniu go w Urzędzie Patentowym (art. 40 ustawy - Prawo własności przemysłowej). Ustawa z 14 marca 2003r. o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej w Artykule 3 ust.2 wprowadza znaczne ułatwienia dla zgłaszających. Mogą oni dokonywać europejskiego zgłoszenia patentowego w Urzędzie Patentowym RP bez konieczności uprzedniego dokonywania zgłoszenia w trybie krajowym. Uniknąć można w ten sposób dokonywania dwóch oddzielnych zgłoszeń o udzielenie dwóch patentów, które miałyby taki sam skutek w Polsce.

Język zgłoszenia europejskiego Europejskie zgłoszenie patentowe powinno być dokonane w jednym z trzech języków urzędowych Europejskiego Urzędu Patentowego (angielski, niemiecki, francuski). Wybrany przez zgłaszającego język staje się językiem postępowania. Od 13 grudnia 2007r. europejskie zgłoszenie patentowe może być dokonane w dowolnym języku pod warunkiem, że w terminie określonym w Regulaminie, wpłynie do urzędu tłumaczenie na język procedury.

Wyznaczenie państw Wszystkie umawiające się państwa będące stronami niniejszej Konwencji w chwili dokonania europejskiego zgłoszenia patentowego uważa się za wyznaczone w podaniu o udzielenie patentu europejskiego. Wyznaczenie umawiającego się państwa może podlegać opłacie za wyznaczenie. Wyznaczenie umawiającego się państwa można wycofać w każdym czasie aż do momentu udzielenia patentu.

Udzielenie patentu europejskiego Udzielenie patentu europejskiego wywołuje skutki z dniem ukazania się w Europejskim Biuletynie Patentowym ogłoszenia o udzieleniu patentu. Zgłaszający zobowiązany jest w terminie trzech miesięcy od opublikowania informacji o udzieleniu patentu do złożenia tłumaczenia patentu w krajach, w których chce chronić swój wynalazek. Składa  je ( w niektórych krajach za pośrednictwem pełnomocnika) w urzędzie krajowym wybranego kraju, wnosi opłatę za druk i publikację według tabeli opłat danego kraju oraz cyklicznie wnosi opłaty za poszczególne lata ochrony. Dlatego też patent europejski określa się jako wiązkę patentów krajowych. W każdym państwie podlega on przepisom prawa krajowego i jest równoważny patentowi krajowemu w zakresie skutków prawnych.

Procedura PCT Faza międzynarodowa - wniesienie zgłoszenia międzynarodowego- postępowanie wdrażane przez urząd przyjmujący- sporządzenie sprawozdania z międzynarodowych poszukiwań- międzynarodowa publikacja na wniosek zgłaszającego- sporządzenie raportu z międzynarodowego badania wstępnego. Faza krajowa / regionalna- dokonanie czynności określonych przepisami krajowymi bądź przepisami określonymi przez odpowiednie umowy (np. konwencję o patencie europejskim), warunkujących rozpoczęcie procedury w celu uzyskania patentu krajowego / regionalnego.

Procedura PCT Faza międzynarodowa - wniesienie zgłoszenia międzynarodowego- postępowanie wdrażane przez urząd przyjmujący- sporządzenie sprawozdania z międzynarodowych poszukiwań- międzynarodowa publikacja na wniosek zgłaszającego- sporządzenie raportu z międzynarodowego badania wstępnego. Faza krajowa / regionalna- dokonanie czynności określonych przepisami krajowymi bądź przepisami określonymi przez odpowiednie umowy (np. konwencję o patencie europejskim), warunkujących rozpoczęcie procedury w celu uzyskania patentu krajowego / regionalnego.

Zalety procedury PCT Jedno zgłoszenie opracowane według jednolitych zasad, składane w jednym urzędzie przyjmującym, wywierające skutek w wielu krajach. Jedna, złożona opłata, dokonywana w jednym urzędzie. Odroczenie terminów do uiszczenia opłat w poszczególnych urzędach krajowych, związanych z wejściem w fazy krajowe. Brak wymogu posiadania pełnomocnika przy dokonywania zgłoszenia. Brak konieczności przekazywania urzędom krajowym dowodów pierwszeństwa.

Wspólnotowy znak towarowy Wspólnotowym znakiem towarowym jest znak towarowy dla towaru lub usługi, zarejestrowany na warunkach i w sposób przewidziany w rozporządzeniu w sprawie wspólnotowego znaku towarowego. Wywołuje on ten sam skutek w całej Unii Europejskiej: może on być zarejestrowany, zbyty, być przedmiotem zrzeczenia się lub decyzji stwierdzającej wygaśnięcie praw właściciela znaku lub unieważnienie znaku, a jego używanie może być zakazane jedynie w odniesieniu do całej Wspólnoty.

Wspólnotowy znak towarowy Zgodnie z treścią art. 4 Rozp. Rady WE nr 207/2009 wspólnotowy znak towarowy może składać się z jakiegokolwiek oznaczenia, które można przedstawić w formie graficznej, w szczególności z wyrazów, łącznie z nazwiskami, rysunków, liter, cyfr, kształtu towarów lub ich opakowań, pod warunkiem, że oznaczenia takie umożliwiają odróżnianie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od towarów lub usług innych przedsiębiorstw.

Wspólnotowy znak towarowy Wspólnotowy znak towarowy ma charakter jednolity i wywołuje jednakowe skutki prawne w całej Unii Europejskiej. Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, tj. od dnia 1 maja 2004 r., ochrona wspólnotowego znaku towarowego rozciąga się także na terytorium Polski.

Zgłoszenie CTM Zgłoszenie wspólnotowego znaku towarowego do rejestracji może być dokonane zarówno bezpośrednio w Urzędzie OHIM w Alicante, jak również za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP, który zobowiązany jest do jego przekazania do Urzędu OHIM. Zgłoszenie złożone w Urzędzie Patentowym RP wywołuje taki sam skutek, jak gdyby zostało dokonane tego samego dnia w Urzędzie OHIM. Jednakże w sytuacji, gdy zgłoszenie zostanie przekazane przez Urząd Patentowy  RP po upływie dwóch miesięcy od daty jego otrzymania, uznaje się, że zostało ono dokonane z datą, w której wpłynęło do Urzędu OHIM.

Procedura międzynarodowa Ułatwienie rejestracji znaków towarowych w krajach członkowskich Związku Madryckiego. Zgłaszający w wyniku jednej rejestracji bądź jednego zgłoszenia znaku bazowego w kraju pochodzenia, uzyskuje możliwość uzyskania ochrony we wszystkich krajach członkowskich, przy czym ochrona ta jest taka sama, jak ta uzyskana bezpośrednio w poszczególnych państwach. Zgłaszający po dokonaniu rejestracji (zgłoszenia) znaku w urzędzie kraju pochodzenia składa do Biura Międzynarodowego Światowej Organizacji Własności Intelektualnej jeden wniosek sporządzony w jednym języku oraz wnosi opłaty do tego organu.

Wzór przemysłowy (wspólnotowy) O ochronę wzoru przemysłowego na terenie całej Unii Europejskiej przedsiębiorca może się ubiegać na podstawie Rozporządzenia Rady (WE) nr 6/2002 z 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych. Ochronie podlegają: - wygląd produktu lub jego części, na które składają się: kształt, forma, motywy dekoracyjne, dobór kolorów i materiałów, z których wykonany jest produkt; - architektura i aranżacja danych przestrzeni, jak np. pawilony, apartamenty, ogrody; - wzór służący zapewnieniu wielokrotnego składania lub łączenia wzajemnie wymienialnych produktów w ramach systemu modułowego.

Wzór wspólnotowy Ochronie nie podlegają: - rysunki, modele, formy, których wygląd wynika wyłącznie z ich funkcji technicznych; - cechy postaci produktu, które muszą być koniecznie odtworzone w dokładnej formie i wymiarach, aby umożliwić produktowi mechaniczne złożenie lub połączenie z innym produktem lub umożliwić mu umieszczenie w innym produkcie, na nim lub dookoła niego, tak aby oba produkty mogły spełniać swoje funkcje; - wzory sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami.

Wzór wspólnotowy Zarejestrowany wzór wspólnotowy przyznaje jego właścicielowi wyłączne prawo do jego używania i zakazywania osobom trzecim, bez zgody właściciela, jego używania na terenie całej Wspólnoty przez okres 5 lat, począwszy od daty zgłoszenia wzoru. Właściciel tego prawa może czterokrotnie przedłużać okres ochronny, łącznie do 25 lat od daty dokonania zgłoszenia.

Procedura międzynarodowa Porozumienie haskie w sprawie międzynarodowej rejestracji wzorów przemysłowych ustanawia system, administrowany przez Światową Organizację Własności Intelektualnej (WIPO), w ramach którego, dokonując jednego zgłoszenia w Biurze Międzynarodowym w Genewie, oraz wnosząc jedną kompleksową opłatę, można ubiegać się o ochronę wzorów przemysłowych w wyznaczonych Umawiających się Państwach/Stronach sygnatariuszach tego samego aktu Porozumienia haskiego.

Dokąd zmierzamy? Jednolity rynek w obszarze praw własności intelektualnej – Wspieranie kreatywności i innowacji celem zapewnienia wzrostu gospodarczego, atrakcyjnych miejsc pracy oraz wysokiej jakości produktów i usług w Europie. (Komunikat Komisji Europejskiej 287 (2011) z dn. 24.05.2011r.

Przydatne adresy www.uprp.pl www.epo.org http://oami.europa.eu/ows/rw/pages/index. en.do www.wipo.int Prezentację przygotowano w oparciu o materiały Urzędu Patentowego RP.

www.diskeproject.eu Dziękujemy za uwagę