Galium odoratum – Przytulia wonna (Asperula odorata – Marzanka wonna) Rubiaceae – Marzanowate Wieloletnia roślina zielna Występuje w podszycie cienistych lasów liściastych, szczególnie bukowych Kwitnie od kwietnia do czerwca, często tworząc zwarte łany Objęta ochroną częściową http://www.plant-identification.co.uk/skye/rubiaceae/galium-odoratum.htm

Surowiec leczniczy stanowi ziele (Asperulae odoratae herba), zebrane: Galium odoratum – Przytulia wonna (Asperula odorata – Marzanka wonna) Rubiaceae – Marzanowate Surowiec leczniczy stanowi ziele (Asperulae odoratae herba), zebrane: wiosną w czasie kwitnienia wysuszone w cieniu i przewiewie http://www.phengels.fr/page149.html

Galium odoratum – Przytulia wonna (Asperula odorata – Marzanka wonna) Rubiaceae – Marzanowate SKŁAD : KUMARYNA uwalniana w procesie suszenia *dlatego zapach wysuszonego surowca przypomina zapach siana http://hsb.wikipedia.org/wiki/Sydrik

Galium odoratum – Przytulia wonna (Asperula odorata – Marzanka wonna) Rubiaceae – Marzanowate SKŁAD c.d. : GLIKOZYDY IRYDOIDOWE – gł. asperulozyd 3. FENOLOKWASY – gallusowy, kawowy, p-kumarowy 4. FLAWONOIDY 5. GARBNIKI http://hsb.wikipedia.org/wiki/Sydrik

Galium odoratum – Przytulia wonna (Asperula odorata – Marzanka wonna) Rubiaceae – Marzanowate DZIAŁANIE: ZASTOSOWANIE: Rozkurczające mięśnie gładkie – także naczyń krwionośnych Lekko moczopędne przeciwzapalne Zaburzenia krążenia obwodowego Żylaki nóg i odbytu Zewnętrznie – okłady na skórę w wysypkach, czyrakach. Uwaga! Ze względu na obecność kumaryny : przedawkowanie surowca powoduje bóle głowy i nudności przewlekłe przyjmowanie może prowadzić do uszkodzenia wątroby

Galium odoratum – Przytulia wonna (Asperula odorata – Marzanka wonna) Rubiaceae – Marzanowate CIEKAWOSTKI Niegdyś przytulia wonna stosowana była do aromatyzowania ciast i wyrobów alkoholowych Obecnie bywa składnikiem potpourri oraz mieszanek do odstraszania moli „napój majowy” (Maiwein, Maitrank, Vinum Asperulae) to pradawny, wytwarzany już 1200 lat temu, niemiecki trunek na bazie ziela marzanki wonnej

Primula officinalis – Pierwiosnka wyniosła Primula elatior – Pierwiosnka wyniosła Primulaceae - Pierwiosnkowate Wieloletnie rośliny zielne Występują w lasach liściastych i mieszanych Kwitną od marca do maja Objęta ochroną częściową http://www.florarie-online.org/primula-officinalis-sau-ciubotica-cucului/

Primula officinalis – Pierwiosnka wyniosła Primula elatior – Pierwiosnka wyniosła Primulaceae - Pierwiosnkowate Surowiec leczniczy stanowi korzeń (Primulae radix), zbierany: z upraw jesienią wysuszone w temp. 40-50˚C

Primula officinalis – Pierwiosnka wyniosła Primula elatior – Pierwiosnka wyniosła Primulaceae - Pierwiosnkowate SKŁAD : SAPONINY TRITERPENOWE typu oleananu (prymulasaponina) http://pl.wikipedia.org/wiki/Pierwiosnek_lekarski

Primula officinalis – Pierwiosnka wyniosła Primula elatior – Pierwiosnka wyniosła Primulaceae - Pierwiosnkowate SKŁAD c.d. : GLIKOZYDY FENOLOWE : prymulawerozyd , prymwerozyd suszenie prymwerozydaza ester metylenowy kw. m-metoksysalicylowego posiada charakterystyczna zapach (szczególnie P.officinalis) * P. elatior – niewielka ilość prymwerozydu, dlatego wysuszone korzenie są prawie bezwonne http://pl.wikipedia.org/wiki/Pierwiosnek_lekarski

Primula officinalis – Pierwiosnka wyniosła Primula elatior – Pierwiosnka wyniosła Primulaceae - Pierwiosnkowate DZIAŁANIE w obrębie dróg oddechowych: wykrztuśne słabo przeciwzapalne i przeciwskurczowe ZASTOSOWANIE Nieżyty gardła, krtani i oskrzeli z utrudnionym odkrztuszaniem http://www.florarie-online.org/primula-officinalis-sau-ciubotica-cucului/

Angelica officinalis – Arcydzięgiel litwor Apiaceae - selerowate 2- 4 letnia roślina, dorastająca do 2m wys. Spotykana na wilgotnych, cienistych łąkach w Sudetach i Karpatach Objęta ochroną ścisłą http://www.florarie-online.org/primula-officinalis-sau-ciubotica-cucului/

Angelica officinalis – Arcydzięgiel litwor Apiaceae - selerowate Surowiec leczniczy stanowią organy podziemne – kłącze wraz z korzeniami przybyszowymi (Angelicae radix), zbierane: z upraw wiosną (przed wytworzeniem pędów kwiatowych) lub jesienią (jeżeli pędy kwiatowe zostały wcześniej usunięte) wysuszony w temp. do 35˚C

Angelica officinalis – Arcydzięgiel litwor Apiaceae - selerowate SKŁAD : OLEJEK ETERYCZNY – główne skłądniki: β-felandren, α-felandren, α-pinen, p-cymen http://pl.wikipedia.org/wiki/Dzi%C4%99giel_litwor

Angelica officinalis – Arcydzięgiel litwor Apiaceae - selerowate SKŁAD c.d. : KUMARYNY FURANOKUMARYNY typu angelicyny (angelicyna, archangelicyna) oraz typu psolarenu (ksantotoksyna, bergapten) HYDROKSYKUMARYNY (umbeliferon, ostenol) KWASY ORGANICZNE, FENOLOKWASY, FLAWONOIDY, GARBNIKI http://pl.wikipedia.org/wiki/Dzi%C4%99giel_litwor

Angelica officinalis – Arcydzięgiel litwor Apiaceae - selerowate DZIAŁANIE „ amara – aromatica” = surowiec aromatyczno – gorzki: zwiększa wydzielanie soków trawiennych (śliny, soku żołądkowego, trzustkowego, żółci), usprawniając procesy trawienia zwiększa łaknienie Rozkurczające w obrębie przewodu pokarmowego Wiatropędne i przeciwbakteryjne w obrębie przewodu pokarmowego Uspokajające Olejek arcydzięglowy stosowany zewnętrznie działa miejscowo drażniąco, p/bólowo http://www.bliskonatury.pl/Arcydzieglowy_angelica_archangelica_olejek_eteryczny_10_ml_Europa_Wschodnia-196.html

Angelica officinalis – Arcydzięgiel litwor Apiaceae - selerowate ZASTOSOWANIE Dolegliwości trawienne wzdęcia stany skurczowe przewodu pokarmowego brak łaknienia Napięcie nerwowa Olejek używany jest do wcierania w bólach reumatycznych , nerwobólach i zapaleniu korzonków nerwowych Uwaga! Długotrwałe przyjmowanie może wywołać stany zapalne skóry wskutek zwiększonej wrażliwości na światło UV, tzw. fotodermatozy (wywołanej obecnością w surowcu furanokumaryn) http://www.bliskonatury.pl/Arcydzieglowy_angelica_archangelica_olejek_eteryczny_10_ml_Europa_Wschodnia-196.html

Arctostaphyllos uva – ursi – Mącznica lekarska Ericaceae - Wrzosotwate Wiecznie zielona, ścieląca się krzewinka Występuje na całek Półkuli Północnej W Polsce możemy ją spotkać na obrzeżach lasów sosnowych oraz wrzosowiskach Znajduje się pod OCHRONĄ SCIŚŁĄ !!! http://pl.wikipedia.org/wiki/M%C4%85cznica_lekarska http://lt.wikipedia.org/wiki/Miltin%C4%97_me%C5%A1kauog%C4%97

Arctostaphyllos uva – ursi – Mącznica lekarska Ericaceae - Wrzosotwate Surowiec leczniczy stanowią liście mącznicy lekarskiej (Uvae-ursi folium): zbierane z rośliny kilkuletnich na wiosnę oraz w lecie i suszone w cieniu i przewiewie roślina chroniona  uprawy lub import surowca Mącznica lekarska jest rośliną wolno rosnącą i niełatwą w uprawie , dlatego w lecznictwie często jej liście zastępowane są liśćmi borówki brusznicy (która występuje na terenie naszego kraju i jest łatwiejsza w pozyskaniu) o tym samym działaniu.

Arctostaphyllos uva – ursi – Mącznica lekarska Ericaceae - Wrzosotwate SKŁAD : GLUKOZYDY FENOLOWE (pochodne hydrochinonu): arbutyna, metyloarbutyna, galoiloarbutyna oraz wolny hydrochinon i metylohydrochinon GARBNIKI HYDROLIZUJĄCE (pochodne kw. galusowego) FLAWONOIDY, TRITERPENY, FENOLOKWASY http://en.wikipedia.org/wiki/File:Illustration_Arctostaphylos_uva-ursi0.jpg

Arctostaphyllos uva – ursi – Mącznica lekarska Ericaceae - Wrzosotwate DZIAŁANIE: dezynfekujące w obrębie dróg moczowych (uwolnione w moczu aglikony działają przeciwbakteryjnie) zwiększa ilość wydalanych jonów chloru i sodu Warunek działania : alkaliczne pH moczu (przy zakażeniach niektórymi bakteriami lub uzyskane poprzez podawani wodorowęglanu sodu dla uzyskania działania surowca) http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Arctostaphylos_uva-ursi-4,_by_Mary_Vaux_Walcott.jpg

Arctostaphyllos uva – ursi – Mącznica lekarska Ericaceae - Wrzosotwate ZASTOSOWANIE: Pomocniczo w zakażeniach bakteryjnych dróg moczowych i pęcherza moczowego http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Arctostaphylos_uva-ursi-4,_by_Mary_Vaux_Walcott.jpg

Ononis spinosa – Wilżyna ciernista Ononis sp. - rodzaj: wilżyna Fabaceae - Bobowate Półkrzew do 60 cm wysokości Rozpowszechniona w Europie i Azji. W Polsce spotykana jest w zachodniej części kraju. Podlega ochronie częściowej http://www.bio-gaertner.de/pflanzen/Hauhechel-Dornige

Ononis spinosa – Wilżyna ciernista Ononis sp. - rodzaj: wilżyna Fabaceae - Bobowate Surowiec leczniczy stanowi korzeń (Ononidis raidx): zbierany z roślin uprawnych jesienią lub wczesną wiosną suszony w warunkach naturalnych lub w suszarniach w temperaturze do 45˚C http://farmakognozja.farmacja.pl/baz_suro/baza.php?klasa=radix&id=69 http://tee24.de/Kraeuter-H-I/Hauhechelwurzel-geschnitten::345.html

Ononis spinosa – Wilżyna ciernista Ononis sp. - rodzaj: wilżyna Fabaceae - Bobowate SKŁAD : FLAWONOIDY – izoflawony (formononetyna, ononina) OLEJEK ETERYCZNY (pochodne fenylopropanu i monoterpeny) TRITERPENY (α- onoceryna, α- i β-amyryny) ZWIĄZKI MINERALNE, FITOSTEROLE http://pl.wikipedia.org/wiki/Wil%C5%BCyna

Ononis spinosa – Wilżyna ciernista Ononis sp. - rodzaj: wilżyna Fabaceae - Bobowate DZIAŁANIE: moczopędne zwiększa wydzielanie soku żołądkowego i żółci w obrębie przewodu pokarmowego oraz układu moczowego działa również przeciwzapalnie i przeciwkrwotocznie http://www.classicnatureprints.com/pr.Plenck.Botanicals/pl.ononis.spinosa.html

Ononis spinosa – Wilżyna ciernista Ononis sp. - rodzaj: wilżyna Fabaceae - Bobowate ZASTOSOWANIE: pomocniczo w stanach zapalnych dróg moczowych w początkowym stadium kamicy nerkowej (tzw. „piasku”) pomocniczo w gośćcu stawowym oraz niektórych dermatozach http://www.classicnatureprints.com/pr.Plenck.Botanicals/pl.ononis.spinosa.html