Statutowe i porządkowe akty prawa miejscowego

Statutowe akty prawa miejscowego Są to akty normatywne, w których reguluje się wewnętrzny ustrój i funkcjonowanie jednostek organizacyjnych administracji publicznej- jednostki samorządu terytorialnego.

Wydawane są na podstawie ogólnego upoważnienia zawartego w ustawie. Przedmiotem ich regulacji jest w szczególności podział pracy, zakres czynności, układy zależności organizacyjnych, zasady wewnętrznej koordynacji działań, a także kwestie kontroli wewnętrznej. Specyfiką przepisów statutowych jest to, że da się je wyodrębnić wśród aktów prawa miejscowego stanowionych przez organy jednostek samorządu terytorialnego.

Wśród statutów ważne miejsce zajmują statuty: województw powiatów gmin statuty ich urzędów

Funkcją tego rodzaju źródeł prawa jest wyeliminowanie swobody i dowolności w zakresie organizacji i funkcjonowania jednostek organizacyjnych administracji publicznej. Statuty muszą być zgodne z prawem powszechnie obowiązującym, czyli m. in. z Konstytucją.

Statut powinien określać zasady i tryb stanowienia aktów prawa miejscowego. Określenie w statucie zasad i trybu stanowienia aktów prawa miejscowego jest możliwe tylko w granicach przewidzianych przepisami ustaw. Statut jednostki samorządu terytorialnego jest ważnym aktem prawa miejscowego uchwalanym przez radę gminy, radę powiatu czy też sejmik województwa w ramach ich wyłącznej właściwości. Stanowi on nie tylko o ustroju gminy, powiatu, województwa, ale i określa: zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich, główne zasady organizacji i funkcjonowania rady czy też sejmiku, jak i ich organów wewnętrznych, zasady tworzenia klubów radnych czy też inne kwestie ściśle powiązane z funkcjonowaniem organów wykonawczych wszystkich szczebli samorządu terytorialnego. Postanowienia statutu nie tylko nie mogą być sprzeczne z ustawą, ale i nie powinny powtarzać materii uregulowanych już ustawami.

Wymogi przyjęcia statutu Uchwalenie statutu należy do wyłącznej właściwości rady gminy, rady powiatu czy też sejmiku województwa. Organy te podejmują uchwałę w sprawie przyjęcia statutu zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady w głosowaniu jawnym. Tak więc żadne inne podmioty nie mogą zastąpić rady czy też sejmiku w tej materii, nie jest także możliwe przyjęcie statutu w innej formie jak tylko w formie uchwały.

Porządkowe akty prawa miejscowego Charakteryzują się tym, że zawierają zakazy i nakazy określonego zachowania się, z możliwością wprowadzenia za ich naruszenie sankcji w postaci kary grzywny. Ich wydanie jest możliwe, gdy stan faktyczny nie został objęty regulacją ustaw szczególnych, a zachodzi konieczność ingerencji prawodawczej ze względu na potrzebę ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

Ustanawia je rada gminy w formie uchwały porządkowej Ustanawia je rada gminy w formie uchwały porządkowej. Może je podejmować również organ wykonawczy gminy w formie zarządzenia. Przepisy porządkowe można stanowić na podstawie upoważnień ustawowych generalnych zwanych kiedyś podstawami prawnymi lub podstawami kompetencyjnymi.

Przepisy porządkowe: W województwie (rozporządzenia porządkowe) ogłaszane w Wojewódzkich Dziennikach Urzędowych wchodzą w życie po 3 dniach od dnia ogłoszenia, mogą być wydawany w zakresie nie uregulowanym w ustawach czy innych powszechnie obowiązujących przepisach, jeżeli ich ustanowienie jest niezbędne dla ochrony życia, zdrowia lub mienia obywatela, ochrony środowiska naturalnego albo dla zapewniania porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. Rozporządzenia porządkowe wydawane przez wojewodów przekazują oni niezwłocznie Prezesowi Rady Ministrów oraz marszałkom województw, starostom, prezydentom miast, burmistrzom i wójtom na których terenie rozporządzenie ma być stosowane.

W gminie: rada gminy może wydać przepisy porządkowe w formie uchwały, jeśli jest to niezbędne do ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz w celu zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. Może to zrobić wójt/burmistrz/prezydent miasta, ale tylko w przypadkach niecierpiących zwłoki w formie zarządzenia. Jednak w tym przypadku zarządzenie to podlega zatwierdzeniu na najbliższym posiedzeniu rady gminy. Ogłasza się je poprzez rozplakatowanie lub podanie w lokalnych środkach masowego przekazu.

W powiecie: wydaje je rada powiatu w formie uchwały, jeżeli ustawa upoważniająca nie stanowi inaczej, w celu ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego lub inaczej, w celu zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. W przypadkach niecierpiących zwłoki wydaje je zarząd powiatu w formie zarządzenia- wówczas podlegają zatwierdzeniu na najbliższym posiedzeniu rady. Starosta zobowiązany jest przesłać przepisy porządkowe do organów wykonawczych gmin znajdujących się na terenie powiatu oraz starostom sąsiednich powiatów następnego dnia od ich ustanowienia. Ogłasza się je poprzez rozplakatowanie lub podanie w lokalnych środkach masowego przekazu.

Przepisy porządkowe stanowiące kategorię wyróżniającą akty prawa miejscowego w systemie źródeł prawa ogłasza się w drodze obwieszczeń, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu. Wchodzą zaś w życie- co do zasady- po upływie 3 dni od dnia ich ogłoszenia, za który uważa się dzień wskazany w obwieszczeniu. W uzasadnionych wypadkach mogą wchodzić w terminie krótszym. Jeżeli zaś zwłoka wejścia w życie mogłaby spowodować nieodwracalne szkody lub poważne zagrożenia życia, zdrowia lub mienia, właściwy organ prawodawczy może zarządzić, iż wejdą one w życie z dniem ich ogłoszenia. Pamiętać jednak należy o tym, iż ogłoszenie przepisów porządkowych w ten sposób nie zwalnia z obowiązku ogłoszenia ich w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Dziękujemy za uwagę 