Rodzaj (łac. genus, l.mn. genera) – podstawowa, obowiązkowa kategoria systematyczna obejmująca gatunek

W obrębie klasyfikacji systematycznej wyróżniamy RODZAJ Apis oraz 4 GATUNKI : Pszczoła Apis L Rodzaj Pszczoła miodna Apis mellifera Pszczoła indyjska Apis indica Pszczoła olbrzymia Apis dorsata Pszczoła karłowata Apis florea GATUNKI

Gatunek w znaczeniu ogólnym to zbiór osobników posiadających podobne cechy, zdolnych do swobodnego krzyżowania się w warunkach naturalnych

Rodzaj: Apis – Pszczoła, Gatunek: Apis dorsata – Pszczoła olbrzymia – charakterystyka:

Pszczoła olbrzymia (Apis dorsata Fabr.)

Pszczoła olbrzymia żyje dziko w strefie klimatu tropikalnego i subtropikalnego południowej Azji, od Filipin do Pakistanu.

Postacie Apis dorsata – Pszczoły olbrzymiej Robotnica Królowa Truteń

Robotnice, o długości ciała 19 mm, są zbliżone wielkością do matki (23 mm) i trutni (17 mm),

Zbieraczka Po wygryzieniu Świta królowej Etap przejściowy

Robotnice są jaskrawo ubarwione (pomarańczowo-czarne), o ciemnych błonach skrzydeł,

Robotnice są bardzo pracowite, pobierają nawet głęboko ukryty nektar (długość języczka dochodzi do 7mm).

Buduje duże skupienia gniazd na wolnym powietrzu, lub pojedyncze pionowe plastry, przytwierdzany zazwyczaj do rozwidlonych konarów drzew, do występu skalnego lub okapu opuszczonego budynku.

Górna część plastra, pogrubiona do 12 cm, służy do gromadzenia miodu, dolna po nadbudowie do wychowu czerwiu pszczelego i trutowego.

Poncho wzorowane na kubicznym kształcie i kolorze plastra Apis dorsata.

Mateczniki (4-5szt.) są zakładane na dolnej krawędzi plastra, częściowo weń wbudowane

Zdania różnych badaczy, co do agresywności tych pszczół są podzielone. Rodziny mają skłonność do sezonowych wędrówek, opuszczone gniazda niszczą barciaki.

Barciak większy

Barciak większy (Galleria mellonella) owad z rzędu motyli. Gąsienice tego motyla potrafiące trawić wosk pszczeli niszczą w ulach plastry z czerwiem.

Gąsienice barciaka posiadają enzymy trawiące wosk

Mole spożywcze to - Mkliki mączne Mkliki nie należą do Molowatych to małe motyle nocne z rodziny Omacnicowatych,

Osobniki dorosłe posiadają smukłe, gęsto owłosione ciało o barwie od białawej, poprzez żółtą po szarobrunatną.

Gąsienice mklika mącznego, białe, pokryte krótkimi włoskami, żerują na produktach spożywczych: mąkach, kaszach, makaronach, owocach, orzechach, nawet czekoladzie.

Larwy mklika mącznego potrafią znaleźć się w trudno dostępnych, z pozoru zamkniętych opakowaniach produktów spożywczych, np. w kartonowych pudełkach z saszetkami herbaty. Uwielbiają takie miejsca, gdzie w spokoju dojrzewają i wykluwają się z nich dojrzałe, latające okazy.

Gąsienice ( larwy ) Mklika mącznego mają zdolność trawienia enzymatycznego plastiku. Dlatego łatwo mogą dostawać się pod plastikowe pokrywki lub nieszczelne metalowe zakrętki słoików lub mogą żyć w hermetycznie zamkniętych słoikach taki stan przyspiesza przeobrażenie w formę dorosłą która jeżeli zdąży po otwarciu pojemnika ulatuje w powietrze.

Omacnica spichrzanka

Larwy mola odzieżowego (Tineola biseliella) żywią się tkaninami wełnianymi,

Larwy mola kożusznika (Tinea pellionella) żywią się tkaninami wełnianymi i wyrobami futrzarskimi.

Odsklepianie plastra Apis dorsata. Gospodarka rabunkowa zapasów miodu Apis dorsata Odsklepianie plastra Apis dorsata.

Głównie od tego gatunku pochodzi miód spożywany przez miejscową ludność, pozyskiwany podobnie jak wosk, w sposób rabunkowy.

Próby udomowienia nie dały dotychczas rezultatów.

Rodzaj: Apis – Pszczoła, Gatunek: Apis Indica Apis (cerana) - varietas ( podgatunek ) indica – Pszczoła ( wschodnia ) indyjska – charakterystyka:

(Apis cerana indica) - podgatunek pszczoły wschodniej Apis cerana której czysta linia to: Apis cerana cerana

Apis indica zamieszkuje Półwysep Indyjski, na zachód i północ sięgający Afganistanu i Himalajów.

Pszczoła indyjska jest trochę mniejsza od pszczoły miodnej, Robotnice częściowo żółte, matki i trutnie zawsze ciemne.

Robotnica Królowa Truteń

Żyje dziko w dziuplach i szczelinach skalnych

Od dawna jest utrzymywana i hodowana w prymitywnych warunkach (w garnkach glinianych, kłodach, we wnękach budynków).

Pszczoła Indyjska różni się od pszczoły miodnej między innymi sposobem wentylowania gniazda: wachluje skrzydełkami zwrócona głową na zewnątrz gniazda.

Wentylacja ula ma na celu usunięcie nadmiaru pary wodnej i dwutlenku węgla:

Pszczoła miodna ustawia się w wylotku głową skierowaną w kierunku ula ( do środka ) i poruszają skrzydłami wytwarzając prąd powietrza.

Wentylacja ula ma znaczenie szczególnie wtedy kiedy jest obfitość pożytku i intensywny zbiór a potem odbywa się zagęszczanie i obróbka enzymatyczna nektaru (spadzi ) co powoduje wydzielanie dużej ilość pary wodnej pszczoły wentylują ul po to aby nie doszło do fermentacji powstającego miodu z tak zwanego nakropu.

Przy obfitości pożytku pszczoły same rozkładają nakrop ( nektar lub spadź) w większej przestrzeni plastra w celu łatwiejszego i szybszego odparowania wody . 1kg miodu rozmieszczony jest w 3 mniejszej przestrzeni niż 1 kg nakropu Pojawienie się nakropu pomiędzy zasklepionymi komórkami z czerwiem jest oznaką obfitości pożytku.

Można wykonywać w ulach dodatkowe otwory wentylacyjne ale należy pamiętać że muszą one być osłonięte odpowiednio gęstą siatką. Na wlocie stosuje się różnego rodzaju werandki poszerzające wlot i zabezpieczające przed nieproszonymi gośćmi – pszczoły w razie potrzeby zbyt duże przestwory po prostu zakitują.

Nie używa kitu tylko wosku. Gniazdo Apis indica zbudowane z wielu plastrów zakłada w pomieszczeniu zamkniętym. Nie używa kitu tylko wosku.

Jest łagodna, rzadko żądli, ale niekiedy szczypie żuwaczkami, podczas ataku wydaje dźwięki.

Przejawia skłonności do migracji, niepokojona opuszcza gniazdo Przejawia skłonności do migracji, niepokojona opuszcza gniazdo. Jest odporna na choroby i niesprzyjające warunki środowiskowe.

Znane są odmiany żyjące dziko Znane są odmiany żyjące dziko. Na obszarze występowania jest dość silnie zróżnicowana (lokalne rasy i populacje) i częściowo tylko poznana pod względem systematycznym.

na podgórzu występują formy przejściowe. Ostatnio na terenie Indii opisano szczegółowo dwie jej rasy ekologiczne: nizinną i górską, na podgórzu występują formy przejściowe.

Truteń

Rodzaj: Apis – Pszczoła, Gatunek: Apis florea – Pszczoła karłowata – charakterystyka:

Apis florea – Pszczoła karłowata występuje w Azji Południowej, w strefie klimatu tropikalnego.

Robotnica Królowa Truteń Robotnice są jaskrawo ubarwione, przeciętnie dwa razy mniejsze od pszczoły miodnej i matki Trutnie są dość duże.

Robotnice są jaskrawo ubarwione

Apis florea

Żyje na wolnym powietrzu, przeważnie w zaroślach, przytwierdzając do gałęzi drzew lub krzewów pojedynczy plaster o powierzchni około 5dm2.

W centralnej części plastra znajdują się komórki pszczele (głębokość 3,5mm.), u dołu większe trutowe, mateczniki zaś (12-15szt.) są zakładane na dolnej krawędzi plastra.

Rój rozpoczyna budowę plastra poprzez obudowę gałązki sześciokątnymi komórkami promieniście ku górze, ku dołowi i na boki. Pod gałązką (pod czapą) budowane są komórki poziome, a nie jak u pszczoły miodnej lekko ku górze.

(w zimie nasłonecznionych, latem zacienionych) i dobrego pożytku. Pszczoły te odbywają sezonowe wędrówki w poszukiwaniu odpowiednich miejsc do gniazdowania (w zimie nasłonecznionych, latem zacienionych) i dobrego pożytku.

W centralnej części plastra znajdują się komórki pszczele, u dołu większe trutowe. Miód jest gromadzony w głębokich komórkach silnie rozbudowanej górnej części plastra.

Pszczoły Apis florea są łagodne i bojaźliwe, latają bardzo szybko, lecz na niewielką odległość,

Nie maja znaczenia gospodarczego, chociaż tubylcy próbują ją udomowić Gromadzą stosunkowo niewiele (do 1kg.) aromatycznego miodu używanego jako leku w medycynie ludowej. Nie maja znaczenia gospodarczego, chociaż tubylcy próbują ją udomowić (np. w Omanie).

Rodzaj: Apis – Pszczoła, Gatunek: Apis mellifera – Pszczoła miodna – charakterystyka:

Pszczoła miodna (Apis mellifera L Pszczoła miodna (Apis mellifera L.) zasiedla Azję Mniejszą, Afrykę i Europę. W okresie kolonizacji innych kontynentów pszczoła miodna przeniesiona została do obu Ameryk oraz Australii i jest tam jedynym gatunkiem z rodzaju Apis

Wraz z naturalnym zasiedlaniem przez pszczołę miodną coraz to nowych terenów tworzyły się jej nowe ekotypy, które mogą być uznane za rasy geograficzne.

Rasa – dostatecznie liczna grupa organizmów w obrębie jednego gatunku, zdolna do rozmnażania w warunkach naturalnych, o wspólnym pochodzeniu i wspólnych cechach istotnych dla odróżnienia jej od innych organizmów tego gatunku.

Rasa geograficzna – kategoria zastąpiona we współczesnej systematyce przez podgatunek, Podgatunek tworzą osobniki należące do populacji ograniczonych do określonego terenu.

Miodna właściwa (Apis mellifera mellifera) - podgatunek pszczoły miodnej pierwotnie zasiedlający większą część Europy, z wyjątkiem obszarów na południe od Alp i Karpat oraz strefy stepów na wschodzie.

Pszczoły robotnice osiągają długość 15mm i żyją od 4 do 24 tygodni, trutnie 20mm i żyją od czterech do pięciu tygodni a matka 22mm i żyje nawet do 7 lat.

Apis mellifera

Cechy Gatunku Apis mellifera które utrwaliły się podczas ostatniego zlodowacenia i umożliwiły podbój stref o zimnym i umiarkowanym klimacie. rozwój specjalnej „pszczoły zimowej”, która potrafi podjąć czerwienie nawet po 6 miesięcznej przerwie, skupianie się w kłąb z nadejściem chłodów, przerwanie czerwienia na okres zimy, przerwanie lotów podczas niskich temperatur, taniec informujący o pożytku wykonywany w dniach w których słońce przebywa przykryte grubą warstwą chmur – dni pochmurne.

                                                                                  Krawędzie żuwaczek u robotnicy są gładkie spłaszczone na kształt skośnie uciętego dłutka, boczne krawędzie pokryte krótkimi włoskami.

Żuwaczka mandibula jest to analogia żuchwy czyli ruchomej części szczęki. U owadów jest to narząd parzysty zbudowanym z chityny zlokalizowany po obu stronach dolnej części głowy wchodzi w skład aparatu gębowego:

Żuwaczki służą do chwytania, rozrywania i rozdrabniania pokarmu pochodzenia roślinnego i u os także zwierzęcego lub jako narząd chwytny do transportu obiektów. Stanowią przekształcenie trzeciej pary odnóży głowowych i są odpowiednikiem nogogłaszczek u pajęczaków.

Żuwaczki służą pszczole robotnicy do wgniatania wosku, przegryzania pylników kwiatowych oraz do wynoszenia odpadków z ula.

  Żuwaczki matki mają najdłuższe włoski mające charakter włosków zmysłowych, krawędzie żuwaczek są spłaszczone na kształt skośnie uciętego dłutka z głębokim wrębem

Żuwaczki trutnia podobnie jak matki najobficiej pokrywają włoski czuciowe, krawędzie żuwaczek są spłaszczone na kształt skośnie uciętego dłutka z głębokim wrębem.

Europejskie rasy pszczół Apis mellifera Różne strefy klimatyczne i rozdrobnienie regionów Europy spowodowały powstawanie podgatunków pszczoły europejskiej.

Rodzaj: Apis – Pszczoła, Gatunek: Apis mellifera mellifera pszczoła miodna właściwa lub środkowoeuropejska Pszczoła miodna – Apis mellifera, podgatunek (subspecies) mellifera charakterystyka:

Obecnie prawie nie występuje w czystej postaci Obecnie prawie nie występuje w czystej postaci. Na obszarze występowania wyodrębniono następujące rasy lokalne: iberyjską, wrzosową leśną środkowoeuropejską,

Apis mellifera (iberica ) iberiensis – Pszczoła iberyjska Rasa lokalna pszczoły miodnej właściwej zamieszkująca Hiszpanię – Półwysep Iberyjski.

Ma ciało średniej wielkości, ciemno ubarwione.

Zachowała się dotychczas w stosunkowo czystej postaci. Jest agresywna Zachowała się dotychczas w stosunkowo czystej postaci.

Charakteryzuje się jednolitym ciemnym ubarwieniem ciała, niekiedy szarobrązowym, dużą skłonnością do żądlenia i płochliwością na plastrze.

Robotnice sklepią miód na sucho i używają sporo kitu.

Apis mellifera lehzeni Pszczoła wrzosowa wrzosówka. Pierwotnie występowała w Wielkiej Brytanii i północnym wybrzeżu kontynentu od Atlantyku do Bałtyku, i w Skandynawii, niektórzy dopatrują się śladów jej ekspansji na południowym pobrzeżu Bałtyku aż po ujście Niemna.

Głównym ośrodkiem utrzymywania tej pszczoły do niedawna jeszcze były wrzosowiska oldenburskie i dolnosaksońskie, gdzie prowadzono gospodarkę rojową i uprawiano na szeroką skalę handel rojami na dorocznych jarmarkach, o wydźwięku festynów ludowych, urządzanych także w Holandii.

Obecnie jest tam ona silnie zmieszańcowana i wypierają ją pszczoły innych ras, głównie pszczoła kraińska. Ostatnie jej enklawy zachowały się w Norwegii w postaci populacji pszczoły miejscowej, zwanej tam brune - pszczoła z wrzosowisk, gdzie i obecnie można spotkać koszki lüneburskie jako jej mieszkania.

Jest wybitnie rojliwa, dość agresywna, ciemno ubarwiona, duża, lecz z krótkim języczkiem.

Linia - Linia czysta - jest to zbiór osobników homozygotycznych posiadających identyczne pary genów determinujących konkretne cechy. Linie czyste uzyskuje się przez krzyżowanie osobników samych ze sobą takie osobniki - dają w każdym wypadku takie samo potomstwo.

Rasy utrzymywane w izolacji tylko na terenach Polski: LINIE PSZCZÓŁ RODZIMYCH- LEŚNYCH Augustowska Kampinoska Niekwestionowaną zaletą rodzimych pszczół jest ich dobra zimotrwałość, odporność na niekorzystne warunki środowiskowe, dobre wykorzystanie pożytków leśnych.

Pszczoła Augustowska na plastrze Stacja Hodowli i Unasienniania Zwierząt Sp. z o.o. Pasieka Hodowlana Olecko (rasa pszczół środkowoeuropejska, linia Augustowska, linia Północna);

Miejscowa populacja pszczoły leśnej występująca w rejonie Augustowa, objęta ochroną przed zmieszańcowaniem utrzymana w tak zwanym zamkniętym rejonie hodowli utworzonym w 1976 roku.

Pszczoła Kampinoska

W czasach kiedy pszczelarstwo wprowadziło różne hodowlane rasy pszczół o wyższej wydajności miodu, ale niestety gorzej zapylające, na obszarze Puszczy Kampinoskiej przetrwała pierwotna odmiana pszczół nazwana „Pszczołą Kampinoską”. Zapyla ona dzikie kwiaty znacznie intensywniej niż pszczoły hodowane. Rasa powstała w 1980 roku.

Apis mellifera caucasica Pszczoła kaukaska Drugą najbardziej popularną rasą pszczół Rasa ta uważana jest za dość łagodną i pracowitą. Niektóre linie nadmiernie zbierają propolis. Zdarza się, ze przy wejściu budują ścianę z propolisu i modyfikują ją w miarę potrzeb.

Pszczoła kaukaska to pszczoła duża, czasem o odcieniu szarości (Pszczoła Górska Szara). Matki są czarne i trudniej odnaleźć je w ulu niż matki rasy włoskiej.

Pszczoły te utrzymują mniej liczne rodziny i nie mają tendencji do tworzenia roi. Charakteryzują się najdłuższą trąbką służącą do zbierania nektaru 7 – 7,5 mm w której porusza W trąbce porusza się języczek.

Zimują w małych rodzinach, rozwijają się gwałtownie wczesną wiosną. Używają dużych ilości propolisu i pracują lepiej w chłodniejszych warunkach atmosferycznych. Zasklepiają miód „na mokro".

Apis mellifera ligustica Pszczoła włoska Jest to jeden z najczęściej hodowanych podgatunków pszczół na całym świecie.

Są to pszczoły ciężko pracujące i płodne. Rasa ta jest bardzo delikatna, pszczoły nie maja, tendencji do tworzenia roi oraz produkują duże ilości miodu. Są to pszczoły ciężko pracujące i płodne.

Charakteryzują się jasnym kolorem, często nazywanym kolorem skóry, ale niektóre szczepy są złote.

Królowe posiadają odcień od skórzano brązowego do pomarańczowego, co czyni je łatwo rozpoznawalnymi w ulu.

Podgatunek ten posiada kilka niepożądanych cech, kolonie pszczoły włoskiej mają tendencję do tworzenia większych populacji zimą, co sprawia, że potrzebują one większych zapasów pożywienia niż inne podgatunki.

Apis mellifera carnica Pszczoła kraińska Pszczoły te są niezmiernie popularne wśród pszczelarzy, ze względy na swoją wyjątkową łagodność.

Apis mellifera carnica - truteń Osobniki Apis mellifera carnica są ciemnego koloru. Utrzymują silne rodziny i raczej nie mają tendencji do tworzenia roi. Apis mellifera carnica - truteń

Robotnice mają biało-szare pasy wokół tułowia,

Robotnice są szare, zmieniając barwę na czarną w miarę upływu czasu. Jest to najłagodniejsza z trzech zaprezentowanych ras. Zimą tworzą małe populacje, szybko rozwijając się wczesną wiosną.

Matki Apis mellifera carnica są szare, co utrudnia ich identyfikację.

Rodziny tych pszczół znane są z tego, że na zimę się kurczą do małych populacji a na wiosnę szybko się odbudowują. Jest to pszczoła górska, a jej rodzimym obszarem jest Słowenia, południowa część Alp austriackich, a także północne Bałkany. Pszczoły rasy kraińskiej przypominają kolorem i temperamentem pszczoły rasy kaukaskiej.

Apis mellifera carnica