Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

Czym jest Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem? Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem jest dokumentem wewnętrznym, ustanowionym przez pracowników placówki oświatowej lub opiekuńczej, zawierającym zasady zapewniania dzieciom bezpieczeństwa i postępowania w przypadku zagrożenia krzywdzenia dzieci. Spisanie w jednym miejscu zasad tworzenia w placówce bezpiecznego dla dzieci środowiska, a także ustanowienie zrozumiałej i obowiązującej wszystkich członków personelu placówki procedury interwencji wewnętrznej i zewnętrznej, umożliwiają szybkie reagowanie na zagrożenia bezpieczeństwa dobrostanu dzieci, a także pomagają w spełnianiu prawnych wymogów ochrony dzieci przed krzywdzeniem.

Obszary ochrony dzieci obowiązkowe do uregulowania w dokumencie Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem powinna regulować te obszary funkcjonowania placówki, które wiążą się z możliwością naruszenia praw dziecka: od bezpieczeństwa i wsparcia po interwencję w sytuacjach zagrażających jego życiu, zdrowiu i dobrostanowi. Powinny obejmować: procedury zgłaszania podejrzeń oraz podejmowania interwencji, zasady ochrony danych osobowych dziecka, zasady dostępu dzieci do internetu, zasady bezpiecznych relacji personel szkoły lub placówki – dziecko, określające jakie zachowania są niedozwolone w kontakcie z dzieckiem. Zasady te powinny być dostosowane do specyfiki danej placówki.

Akty prawne w oparciu, o które należy tworzyć zapisy zawarte w Polityce ochrony dzieci przed krzywdzeniem Konstruując Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem należy pamiętać o zasadach wynikających z przepisów obowiązującego prawa. Szczególnie istotne są następujące akty prawne: •Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. 1997.78.483) – zapisy regulują ochronę dziecka przed przemocą, wyzyskiem i demoralizacją (do wykorzystania np. przy opracowywaniu preambuły Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem) •Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989 roku (Dz. U.1991.120.526 z późn. zm.) •Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. 2014.191, t.j. z późń. zm.) – zapisy regulują obowiązki nauczyciela oraz postępowania dyscyplinarnego wobec niego •Ustawa z dnia 7 września 1991 r. - o systemie oświaty (Dz. U. 2004.256.2572, t.j. z późn. zm.) – w tym dokumencie zawarte są obowiązki placówki oświatowej, w tym uprawnienia dyrektora placówki

Akty prawne w oparciu, o które należy tworzyć zapisy zawarte w Polityce ochrony dzieci przed krzywdzeniem Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 2015.583, t.j.) – ustawa regulująca relację pomiędzy rodzicami a dzieckiem oraz rodzicami i placówką oświatową, a także władzę rodzicielską, kontakty rodzica z dzieckiem i reprezentację dziecka Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. 1997.88.553 z późn. zm) oraz Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego – akty prawne regulujące m.in. interwencję w przypadku popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka Ustawa z dnia 17 listopada 1964r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 2014.101, t.j. z późń.zm.) – akt prawny regulujący m.in. interwencję w przypadku zagrożenia dobra dziecka, w tym jego zaniedbywania Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postepowaniu w sprawie nieletnich (Dz.U. 2014.382, t.j.) – ustawa regulująca m.in. interwencję w przypadku popełnienia czynu karalnego przez dziecko lub przejawiania przez nie objawów demoralizacj

Akty prawne w oparciu, o które należy tworzyć zapisy zawarte w Polityce ochrony dzieci przed krzywdzeniem Ustawa z dnia 20 września 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”(Dz. U. 2011.209.1245) (Dz. U. 2005.180.1493 z późń.zm.) – ustawa regulująca m.in. interwencję w przypadku stwierdzenia przemocy w rodzinie Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 2006.90.631, t.j. z późń. zm.)ustawa w oparciu o którą można stworzyć regulacje dotyczące ochrony wizerunku dziecka w placówce Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2014.121, t.j.) – zakres regulacji dotyczących ochrony dóbr osobistych dziecka Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2014.1182, t.j. z późn. zm) – zakres regulacji dotyczących ochrony danych osobowych dziecka

Jak stworzyć zapisy Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w zakresie podejmowania interwencji w placówce? Regulacje dotyczące procedur interwencji stanowią najważniejszą część Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Powinny one być opisane w sposób jasny i zrozumiały dla wszystkich oraz uwzględniać różne sytuacje, z którymi można spotkać się podczas pracy z dziećmi w placówce oświatowej lub opiekuńczej.

Jak stworzyć zapisy Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w zakresie podejmowania interwencji w placówce? Należy pamiętać, że mówiąc o procedurze reagowania trzeba uwzględnić jej dwa etapy – wewnętrzny i zewnętrzny. Etap wewnętrzny polega na podjęciu kroków wewnątrz placówki. ma on miejsce zawsze w sytuacjach, gdy: pracownik podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone, dziecko ujawniło doświadczenia krzywdzenia, głoszono podejrzenie krzywdzenia lub wykorzystywania dziecka przez kogoś z personelu, zgłoszono podejrzenie krzywdzenia dziecka przez innego ucznia/podopiecznego w sytuacji przewagi ze względu na wiek lub zależność.

W wielu przypadkach (które nie wiążą się z prawnym obowiązkiem zawiadamiania organów zewnętrznych) interwencja może pozytywnie zakończyć się już w tym stadium. Etap zewnętrzny polega na podjęciu kroków prawnych – powiadomienia właściwych instytucji. Najczęściej podjęcie interwencji zewnętrznej wynika z przepisów prawnych nakładających m.in. na przedstawicieli placówek oświatowych obowiązek powiadomienia właściwych instytucji (np. policji lub prokuratury).

Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem powinna uwzględniać również zapisy będące jasnymi wskazówkami, jak pomóc dziecku będącemu ofiarą krzywdzenia. Przykładowymi działaniami w takich przypadkach mogą być: Kontakt placówki z rodzicem lub inną osobą sprawującą pieczę nad dzieckiem (w przypadku krzywdzenia dziecka w rodzinie – z rodzicem/opiekunem niekrzywdzącym) Rozmowa dziecka z psychologiem/pedagogiem Skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki udzielającej pomocy i wsparcia Szczególne uwrażliwienie na zachowanie, wygląd i samopoczucie dziecka

Procedura interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka w rodzinie (przez rodziców/opiekunów) W przypadku pozyskania przez pracowników placówki oświatowej informacji o krzywdzeniu dziecka przez jego opiekunów należy niezwłocznie podjąć kroki interwencyjne, które zabezpieczą dobro dziecka. Równolegle do działań związanych z działaniami podejmowanymi wewnątrz placówki, mającymi na celu udzielenie wsparcia dziecku, należy uruchomić procedurę zewnętrzną.

Procedura interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez pracownika placówki Krzywdzenie przez pracownika może przybrać różne formy: •Przestępstwo na szkodę dziecka (np. przemoc fizyczna, wykorzystywanie seksualne, znęcanie) •Pozostałe negatywne zachowania względem dziecka – np. ośmieszanie dziecka, dyskryminowanie dziecka, nierówne traktowanie, niedocenianie dziecka, ignorowanie problemów i potrzeb dziecka, nadmierna krytyka, zawstydzanie, stawianie nieadekwatnych do wieku i możliwości rozwojowych dziecka oczekiwań, oczernianie dziecka i jego środowiska rodzinnego) Żadnego z wymienionych wyżej zachowań nie można bagatelizować. Interwencja w przypadku krzywdzenia dziecka ze strony pracownika placówki powinna również obejmować etap wewnętrzny i zewnętrzny.

Podejmowanie interwencji w przypadku przemocy rówieśniczej Każdy pracownik placówki, który dowiaduje się o fakcie przemocy rówieśniczej, powinien zgłosić sprawę do dyrektora placówki lub osoby wyznaczonej w placówce do monitorowania realizacji Polityki ochrony dzieci. Następnie placówka powinna zastosować plan działania, uwzględniający zarówno plan pomocy dziecku, będącemu ofiarą, jak i środki zaradcze względem dziecka będącego sprawcą oraz dzieci będących świadkami zdarzenia. Interwencja powinna obejmować etap wewnętrzny, a w uzasadnionych przypadkach również zewnętrzny. Podejmowana procedura prawna zależna jest od wieku dziecka-sprawcy i charakteru popełnionego przez nie czynu. Cezurę wiekową związaną ze ścieżką interwencji zewnętrznej wprowadza ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Zasady bezpiecznej relacji Obligatoryjną częścią Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem są spisane zasady bezpiecznej relacji pomiędzy pracownikami placówki a dziećmi. Ten etap tworzenia Polityki wymaga szczególnie indywidualnego podejścia i musi ujmować specyfikę danej placówki.

Przykładowe obszary, których zasady mogą dotyczy to: kontakt fizyczny z dzieckiem, komunikacja werbalna z dzieckiem, równe traktowanie, kontakty bezpośrednie i online z dzieckiem poza placówką, czynności higieniczno-pielęgnacyjne, dyscyplinowanie dziecka zasady transportu dzieci zasady noclegowe podczas wyjazdów, wycieczek, itp

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę 2016